Edytujesz „Kiribati”

{{Państwo infobox
|państwo = Kiribati
|stolica = Już została zalana przez ocean
|symbol = 
|symbol nazwa = 
|ustrój = 
|język = 
|ludność = około paru tysięcy ludzi
|religia = wiara w cud, że się ochronią
|waluta = liście palmowe
|mapa = Mapdata.gif
}}
'''Kiribati''' – kraj w [[Oceania|Oceanii]], w kształcie rozsypanych ziarenek kawy.

== Położenie i historia ==
Kiribati są tak rozsypane z lewa na prawo na Pacyfiku, że po zmierzeniu linijką wychodzi na to, że są szerokie jak [[Stany Zjednoczone Ameryki|USA]], ale wszyscy wiedzą, że te kropeczki na [[Mapa|mapie]] są takie malutkie...

Pierwsi ludzie pojawili się na wyspach w okolicach [[Zjazd Gnieźnieński|Zjazdu Gnieźnieńskiego]], potem następowały ataki takich potęg jak [[Fidżi]] i [[Tonga]], ale kraj przetrwał. Mieszkańcy Kiribati stwierdzili, że ich wspaniała mikronezyjska kultura została zaśmiecona polinezyjskim ścierwem, w końcu używali sukienek z liści palm, a Fidżyjczycy z liści trawy... Wielka różnica.

Od [[XVI wiek]]u następował nieustanny odpływ ludności na statkach handlarzy [[niewolnik]]ów. Niestety, Kiribatyjczycy są tak bardzo przywiązani do wyspy, że gdy odpływali za daleko, umierali z tęsknoty za ojczyzną.

Gdy skończyli się ludzie, na wyspy (w [[XIX wiek]]u) przybyli [[Japonia|japońscy]] wielorybnicy, którzy powoli zaludniali wyspy. Jednak dział się tam taki sajgon, że przybyli [[Wielka Brytania|Brytyjczycy]] i zajęli wyspy tworząc protektorat, a z niego kolonie: [[Wyspy Gilberta i Lagunowe]]. W [[lata 1891–1900|1900]] do protektoratu dodano [[Banaba|Wyspę Ocean]] (to wyspę czy ocean w końcu?), czyli największą kupę świata, gdyż wyspa składa się w 90% z [[guano|guana]].

Podczas [[II wojna światowa|II wojny]] Japończycy stworzyli na Kiribati linię frontu. Wykopano rowy wzdłuż wysp oddzielonych tysiącami kilometrów. Alianci ledwie przełamali linię obrony.

W latach 70. [[XX wiek]]u od brytyjskiej kolonii oddzieliło się [[Tuvalu]], a potem [[Wyspy Gilberta]], a jeszcze później reszta dołączyła do Wysp Gilberta. Ojcowie-założyciele Kiribati mieli wątpliwości, bowiem zastanawiała ich przebiegająca przez środek kraju [[linia zmiany daty]]. Ostatecznie uznali, że to może być atrakcja przyciągająca turystów. Jednak mimo próśb i nalegań, [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] nie zgodziło się na przepuszczenie linii przez środek stolicy – [[Bairiki]].

== Ustrój polityczny ==
[[Plik:Maneaba_in_Marakei,_Kiribati.jpg|thumb|300px|Parlament Kiribati raz na cztery lata zbiera się na uroczyste posiedzenie i zaprzysiężenie w tym budynku. Potem rozjeżdża się do domu i prowadzi „remote parlament”]]
Jakkolwiek dziwnie to nie zabrzmi, w Kiribati USA i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] łączą się w jedno... Kiribati zapożyczyło podział na dystrykty i stany od USA oraz rady od ZSRR. Kraj jest podzielony na 6 dystryktów (Ocean  Płn. i Płd., Centralne Wyspy Gilberta, Wyspy Line i Tarawa) oraz 21 rad <s>komunistycznych</s> wyspiarskich.

Stolicą państwa jest cała wyspa zwana [[Tarawa Południowa|Południową Tratwą]], a siedziba prezydenta leży w chatce na palach w Bairiki, ale Bairiki jest tak małe, że nie zasługuje na nazywanie go stolicą, więc [[Wikipedia]] podaje, że stolicą jest wyspa<ref>[http://pl.wikipedia.org/wiki/Kiribati Patrzcie, niedowiarki].</ref>.

W Kiribati istnieje tak zwany „remote parlament”, zwany też „nowhere parlament”. Ze względu na duże odległości między wyspami, każdy z 36 parlamentarzystów zasiada nie w parlamencie, ale w domu. Jeśli chce skonsultować się z innym parlamentarzystą – korzysta z telefonu. W efekcie każdy parlamentarzysta tworzy swój projekt danej ustawy, po czym wszyscy wysyłają je pocztą do podpisania prezydentowi. O tym, która ustawa przechodzi, decyduje data stempla pocztowego...

== Gospodarka ==
Gospodarka w Kiribati ma ciężko, 1/4 [[Produkt Krajowy Brutto|PKB]] stanowi jałmużna od Japonii i USA, druga 1/4 to pieniążki gubione przez turystów i zbierane przez ludzi, 48% stanowi sprzedaż <s>[[gówno|gówna]]</s> guano, czyli de facto powolne rozbieranie Wyspy Ocean, resztę dochodu stanowi sprzedaż znaczków pocztowych z linią zmiany daty.

Ponieważ Kiribati jest aż tak gównianym państwem, [[Bank Światowy]] nie zgodził się na przyznanie im ich własnej waluty, dlatego przyznano im prawa do rocznego obrotu czternastoma tysiącami dolarów australijskich bez prawa emisji. Tylko dlatego na Kiribati nie ma inflacji, gdyż kraj został odcięty od podstawowego źródła dochodów – dodrukowywania pieniędzy.

== Ludność ==
[[Plik:Prezydentkiribati.jpg|thumb|300px|Prezydent Kiribati – [[Anote Tong]] prezentuje się ze swoją szóstą żoną. Pięć poprzednich zjadł]]
Ludność Kirbati nazywana jest czasem I-Kiribati (czyt. ''Aj-Kiribati'', czyli ''Ja–Kiribati''). Na ich podstawie powstał film ''[[I, Robot]]''. Pochodzą głównie od japońskich wielorybników z domieszką Polinezyjek i Mikronezyjek. Ni [[pies domowy|pies]], ni [[wydra]].

== Linia zmiany daty ==
Dzięki linii zmiany daty w Kiribati można cofać się w czasie. Jeżeli jesteś danego dnia po stronie wschodniej kraju, możesz przelecieć na zachód i cofnąć się do dnia poprzedniego. Bardzo przydatne, jeżeli zapomni się wysłać rozliczenia podatkowe...

Obecnie trwają dwa eksperymenty przeprowadzane przez [[Amerykańscy naukowcy|naukowców z USA]]. Oba mają na celu sprawdzenie możliwości cofania się w czasie w Kiribati. W jednym eksperymencie naukowcy dumnie przekraczają linię zmiany daty na pokładzie statku, po czym niepostrzeżenie przepływają pod powierzchnią wody, tak aby linia ich nie zauważyła, po czym znów wracają po statku. Chcą zobaczyć, czy cofną się w ten sposób o kilka dni... Drugi eksperyment polega na nieustannym lataniu starym [[Concord]]em dookoła świata przez grupę naukowców. Są odcięci od sygnałów ze świata. Po czterech latach mają sprawdzić czy zyskali jakiś dzień...

== Zobacz też ==
* [[Guam]]
* [[Mikronezja (państwo)]]
* [[Nauru]]
* [[Palau]]
* [[Wyspy Marshalla]]

{{przypisy}}
{{Australia}}

[[Kategoria:Kiribati| ]]
[[Kategoria:Wyspy]]

[[fr:Kiribati]]
[[pt:Kiribati]]
[[zh:基里巴斯]]