Edytujesz „Makaron”

[[Plik:7+-+makaron;).jpg|thumb|200px|Morski makaron]]
'''Makaron''' – pożywienie z [[Mąka|mąki]], spożywane po uprzednim ugotowaniu z [[Jajko|jajkiem]], [[Twaróg|twarogiem]] albo [[Cokolwiek|czymkolwiek]]. Surowy jest twardy i żółciejszy niż ugotowany. Wśród wielu dziwacznych rodzajów makaronu wyróżniają się [[świderki]], czasem błędnie zwany [[spaghetti]] i muszelki. Najbardziej kiczowate są te pierwsze i można je kupić w każdym [[Sklepik osiedlowy|sklepiku osiedlowym]].

Wbrew powszechnym opiniom wynalazcą makaronu nie jest jakiś [[Włochy|Włoch]], lecz [[Szkocja|szkocki]] [[Żydzi|Żyd]] nazwiskiem MacAaron.

== Makaron na przestrzeni wieków ==

Słowo „makaron” pochodzi z [[Łacina|języka łacińskiego]]. Jest to zlepek wyrazów „macabrus” (mąka rozsypana na [[obrus]]ie) i „aronus” (aronia). Nietrudno więc odgadnąć, iż pierwotnie makaronem nazywano danie składające się z mąki na płóciennej serwetce, polanej odrobiną soku z aronii. Z biegiem lat gusta smakoszy zmieniły się, toteż unowocześniono danie. Średniowieczny skryba Jaśko z Kokoszowa podaje: ''Ać do mąki niewieście jedn jaje dodają, coby wnitrznąści łacniej przetrząsać to miały''. Za królowej Marylki przyjęto francuską modę polewania makaronu sosem pomidorowym zamiast sokiem z aronii. W Rzeczpospolitej wytworzyły się dwa obozy: aronników (tradycjonalistów) i pomidorowców (zwanych [[fircyk]]ami). Konflikt objął całą brać szlachecką i trwał przez około 100 lat. [[Stanisław August Poniatowski|Ostatni król Polski]] opowiedział się za pomidorowcami, co spowodowało [[Konfederacja barska|konfederację barską]] (jej nazwa pochodzi od powszechnego przekonania, iż barszcz także robi się z aronii). Pewien szlachcic próbował zmusić króla do zmiany stanowiska, rzucając mu się pod nogi w drzwiach do jadalni na [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskim]]. Niestety, monarcha nie uległ i wszyscy wiemy, [[Rozbiory Polski|co się stało potem]]. Pod zaborami zmieniono sposób przyrządzania makaronu. Do ciasta dodawano soku z aronii, a gotowe danie polewano sosem pomidorowym. W ten sposób łączono zwaśnione strony. Miało to też oznaczać scalenie państwa. W dwudziestoleciu międzywojennym makaron podawano na sucho z powodu barwy obu tradycyjnych sosów – pewien polityk wyrażał się nieco nieprzychylnie o czerwieni. Obecnie modny jest sos pomidorowy oraz hit rynku '79 – sos chrzanowy.

== Funkcje makaronu ==
* Owijająca, można nim kogoś lub coś owinąć.
* Konsumpcyjna, się go [[Pleonazm|je albo spożywa, ewentualnie konsumuje]].
* Ozdobna, można doczepić nitkę i używać jako ozdobę choinkową albo kolczyki.
* Niektóre odmiany są używane przez Włochów jako paliwo i używka.

== Zobacz też ==
* [[ryż]]
* [[spaghetti]]

{{stub|kuch}}
{{Jedzenie}}

[[Kategoria:Sztuka kulinarna]]