Kobra Pugaczowa

Cobra w praktyce i jej polski odpowiednik

Kobra Pugaczowa (ang. Cobra Maneuver) – figura w akrobacji lotniczej, potencjalnie także w lotnictwie wojskowym, polegająca na zmuszeniu samolotu do wykonania ćwierćpętli w miejscu i powrotu do pozycji wyjściowej.

Geneza

Przełom wieków. Na salonach lotniczych Le Breguet we Francji trwa szeroko pojęte lansowanie konstrukcji lotniczych przeróżnych krajów europejskich, tzn. Kto bliżej otrze się o katastrofę. Reprezentant Rosji Wiktor Pugaczow, nudząc się w czasie lotu jeszcze w miarę nowym, bo sześcioletnim, MiG-iem 29 stwierdził, że ma rozwiązane sznurowadło. W czasie wiązania, nieco utrudnionego skutkami wczorajszej nocy, nagle spostrzega szczura, który jakimś sposobem znalazł się na pokładzie myśliwca. Ruski szarpnął się w tył, ciągnąc za sobą wolant, jego maszyna posłusznie stanęła dęba a towarzysz z MiG-a zaraz za nim omal nie zszedł na zawał. Nieszczęsne zwierzę, pozbawione oparcia w nowym ułożeniu maszyny spada Wiktorowi na gogle. Ten, znajdując się w pozycji półleżącej, stwierdza, że najlepszą metodą pozbycia się gościa będzie kopniak „na Leonidasa”, jednak zamiast w szczura, kopie w wolant, przez co maszyna wraca do pozycji wyjściowej, ledwie unikając przeciągnięcia. Wzbudziwszy ogólny zachwyt publiczności i przerażenie konstruktorów myśliwca, dzielny pilot po wszystkich stresach wynagrodzony został Gwiazdą Bohatera Związku Radzieckiego cysterną wódki. Resztę życia spędził szczęśliwie, hodując szczury.

Zastosowanie bojowe

Jako że maszyna wykonująca kobrę ma drogę hamowania krótszą niż prototyp w teście zderzeniowym NCAP na którym otrzymał tylko jedną gwiazdkę, przeróżni teoretycy wojskowości z Sun Tzu na czele poczęli zastanawiać się, jak możliwość hamowania może przyczynić się do zwiększenia skuteczności walki kołowej. Ostatecznie stwierdzono, że jeśli w sytuacji pościgu za innym myśliwcem, ścigany wykona kobrę, pozwoli to na wpieie się przeciwnika prosto w niego, co zakończy starcie remisem. Widząc niewątpliwą przewagę wynikającą z tej analizy, wojska lotnicze wielu krajów zaczęły domagać się, by ich myśliwce mogły wykonywać kobrę, najlepiej pod pełnym obciążeniem.

Edycja polska

Z braku odpowiednich maszyn i niezwykłej wręcz, odporności polskich lotników na wszelakie negatywne czynniki z nim związane, nie dziwi fakt, że zadziałało przysłowie Polak potrafi i tym sposobem cieszyć się możemy rodzimym wariantem kobry, od okrzyku towarzyszącemu pierwszej prezentacji, nazwanego Kurwa Maneuver. Wspomniana próba miała miejsce nieopodal miejscowości Smoleńsk a wykonywana była na Tupolewie 154. Co ciekawe japońskie ministerstwo obrony wykazało zainteresowanie polskim pomysłem, jako nową taktyką bitewną, która znacznie zwiększyłaby zdolności ofensywne Cesarstwa Japonii w przypadku przywrócenia formacji pilotów kamikaze.

Wymagania sprzętowe

MiG 9 29, jedna z maszyn zdolnych wykonać akrobację

Jak każda z akrobacji lotniczych, Kobra Pugaczowa wymaga predyspozycji oraz odpowiedniego sprzętu.

Pilot

Od pilota chcącego poprawnie wykonać ewolucję wymaga się znacznej odporności na przeciążenia dodatnie, skutkujące odpływem krwi z mózgu, co oznacza, że najlepiej spisują się lotnicy odporni na niedokrwienie tego organu. Czyli ci, u których nie jest on głównym ośrodkiem decyzyjnym, np. w przypadku Rosjan i Polaków ośrodkiem tym jest wątroba. Innym wymogiem jest posiadanie kwalifikacji na maszynę, którą ową figurę pilot chce wykonywać, co nieco spiera się z wymogiem poprzednim, jako że do wyrobienia stosownych dokumentów nierzadko potrzebny jest dość znaczny wysiłek umysłowy.

Maszyna

Po pierwsze, samolot, na którym akrobacja ma być wykonywana, lepiej by nie rozpadł się w locie. Następnie, mocno sugerowany jest nadmiar mocy silników, coś, co sprawi, że nie zgasną, gdy po zrobieniu stójki ustanie przepływ powietrza, a także usterzenie pozwalające uzyskać znaczną zwrotność. + 15 do szansy udanego wykonania manewru daje również tzw. sterowany wektor ciągu, czyli możliwość ustalania, w którą stroną mają dmuchać silniki.

Maszyny potrafiące wykonać kobrę:

• MiG-29;
• Su-37;
• F-16 w nowszych wersjach, nie polskich;
• Cessna 157 po skrzywieniu wału napędowego, działa on niczym sterowany wektor ciągu, co pozwala wykonać manewr;
• Tu-154.