II wojna światowa: Różnice pomiędzy wersjami
M (Wycofano ostatnie edycje autorstwa Menda podlaska; przywrócono ostatnią wersję autorstwa Dronerczyk.) Znacznik: rewert |
|||
(Nie pokazano 443 pośrednich wersji utworzonych przez 100 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{medal}} |
|||
'''II wojna światowa''' (tournee Adolfa Hitlera po Europie) – sequel pierwszej wojny światowej. Niezwykle duży konflikt, obejmujący prawie cały świat (w tym [[Polska|Polskę]]). Rozpoczął się w roku [[1939]] po tym jak [[Adolf Hitler]] domagał się od Polski udziałów w [[PKN Orlen]] oraz zbudowania autostrady (co nie jest możliwe dzisiaj, a co dopiero ponad 60 lat temu) przez [[Kujawy]]. Polacy się nie zgodzili i zaatakowali niemiecką radiostację w Gliwicach – niemcy odparli atak i jeszcze tego samego dnia przeszli do zwycięskiego kontrataku. Miłująca pokój ojczyzna światowego proletariatu, Związek Radziecki, niecałe trzy tygodnie później przyszła Polsce z pomocą, biorąc pod swe opiekuńcze ramiona wschodnie ziemie RP. Po pakcie "Pirates from the Carribean" [[Niemcy|Niemcy]] i [[ZSRR]] wspólnymi siłami zaatakowały [[Malezja|Malezję]]. |
|||
[[Plik:adolfzpolskimpiwem.jpg|250px|thumb|[[Wódka|Właściwy powód wybuchu tej wojny]]]] |
|||
[[Plik:Hitler i Beck.jpg|250px|thumb|Spotkanie [[polityk|prezesów]] [[Adolf Hitler|Hitler Studio]] i [[Józef Beck|Beck sp. z. o. o.]]]] |
|||
'''Wojna Światowa 2''' (inaczej '''II wojna światowa''') – [[gra komputerowa]] z gatunku [[MMORPG]] i [[gra strategiczna|strategii]], owoc wspólnej pracy [[Adolf Hitler|Hitler Studios]], [[Benito Mussolini|Mussolini Art]], [[Winston Churchill|Churchill company]], [[Józef Stalin|Stalinsoft]] oraz [[Hirohito|Japan Interactive]]. Sequel [[1 wojna światowa|I wojny światowej]]. Gra cieszyła wielką popularnością, jednak w czasie rozgrywki odpadło 72 miliony graczy. Co ciekawe znaczną ich część stanowiły osoby, które wybrały karierę typu „[[wojsko]]”, mimo że miały najlepszy ekwipunek i dodatkowy tutorial. Rozgrywka rozpoczęła się [[1 września]] [[1939]] roku, jednak gracze mieli wcześniej czas na przygotowania. Niektórzy badacze twierdzą, że przez tzw. „Host Marco Polo” azjatyckie serwery wystartowały dużo wcześniej, bo już 7 lipca [[1937]] roku, z kolei na europejskich serwerach przed rozpoczęciem rozgrywki [[Hiszpańska wojna domowa|przeprowadzano testy]] pod czujnym okiem [[Francisco Franco|Francisca Franca]], w których brali udział późniejsi gracze niektórych państw. Grę zakończył w [[1945]] roku upadek firmy Japan Interactive, poprzedzony bankructwem Hitler Studios, której właściciel popełnił [[samobójstwo]] z niewiadomych przyczyn (prawdopodobnie przez negatywne recenzje). |
|||
== |
== PEGI == |
||
Ograniczenia wiekowe w zasadzie nie istniały. Jeśli wybieramy klasę Żołnierz, u aliantów w przypadku osób poniżej 18 lat wymagana była zgoda rodziców, która często była hakowana. Szacunkowo było to około 17 lat, jednak zdarzali się młodsi. W ZSRR dozwalano na dołączanie kobiet. W przypadku krajów Osi, a zwłaszcza Niemiec, pod koniec wojny, werbowano pod przymusem nawet 10-latków. Zupełnie inaczej wyglądała sytuacja w klasie Partyzant – tam formowano oddziały złożone z graczy około 15-letnich. W klasie Mieszkaniec obozu koncentracyjnego nie istniały żadne ograniczenia wiekowe. Wszystkie znaczki były w tej grze, tzn. przemoc, wulgarny język, nagość, strach, seks, używki, dyskryminacja i hazard. |
|||
* [[15 Września]] [[1935]] – Tolerancyjne Ustawy Norymberskie gwarantują poszanowanie praw mniejszośći żydowskiej w Niemczech, stanowcze protesty Etiopii przyczyną tarć na linii Warszawa - Tokio |
|||
*[[23 stycznia]] [[1937]] – Adolf Hitler, będąc pod wrażeniem krajobrazów Warmii i Mazur, pisze przewodnik campingowania zatytułowany "Mój obóz" - "Mein Camp" |
|||
== Rozgrywka == |
|||
* [[1 stycznia]] [[1938]] – przyłączenie [[Austria|Austrii]] do [[Liechtenstein|Liechtensteinu]]. |
|||
[[Plik:Yalta Edit.jpg|250px|thumb|Prezes firmy Stalinsoft spotyka się z najlepszymi graczami]] |
|||
* [[2 stycznia]] [[1938]] - Watykan atakuje Chiny |
|||
[[Plik:Churchill.jpg|250px|thumb|CEO Churchill Company pokazuje, co myśli o Hitler Studios]] |
|||
* [[3 stycznia]] [[1938]] - Chiny ogłaszają kapitulacje |
|||
[[Gracz]]e zostali podzieleni na tak zwane [[państwo|państwa]], a one połączone w [[sojusz]]e. Celem gry było doprowadzenie „kraju” do zwycięstwa. Żeby to osiągnąć można było tworzyć własne, unikatowe [[item]]y, [[rozwój|rozwijać]] przełomowe [[Technologia|technologie]], posłużyć się [[dyplomacja|dyplomacją]], [[szpieg]]ostwem, itp. Istniała również unikalna opcja budowania obozów dla pojmanych jednostek. Opcja ta pozwalała na pozyskiwanie [[Mydło|surowców potrzebnych do dalszego rozwoju]]. |
|||
* [[5 stycznia]] [[1938]] - Adolf Hitler wygrywa dwie polskie dywizje w karty |
|||
* [[6 stycznia]] [[1938]] - Sierra Leone podpisuje pakt o nieagresji z Haiti. |
|||
== Typy kariery == |
|||
* [[24 kwietnia]] [[1938]] – masakra drobiu na Kujawach. |
|||
* [[Wojsko]] – bardzo popularna z uwagi na duże zapotrzebowanie, w tym wypadku gra zmienia się w strzelankę, a po osiągnięciu wysokiego poziomu [[RTS|strategię czasu rzeczywistego]]. |
|||
* [[30 sierpnia]] [[1939]] – Na terenie Czechosłowacji, a dokładnie wsi [[Laskowa]] wybuchła bitwa między polskimi, a niemieckimi osadnikami. O 2 hektary pola. |
|||
* [[Polityka]] – klasa ta wymaga wysokich wskaźników charyzmy, teoretycznie też inteligencji, ale często wystarczą dobra retoryka tudzież wysoki atrybut szczęścia. Jej głównym celem jest zdobywanie poparcia innych playerów (warunki zwycięstwa zależały od kraju, np. w ZSRR wystarczała dobra [[policja|gildia]], jak [[NKWD]], która groziła [[homo sovieticus|„wyborcom”]] [[Player Killer|PK]] lub [[deportacja|zmianą]] [[syberia|regionu gry]]). Dostanie wystarczającej liczby głosów pozwala na decydowanie o losach innych graczy. |
|||
* [[1 września]] [[1939]] – żona polskiego prezydenta jest oskarżona o próbę zadźgania Hitlera kluczem od mieszkania. |
|||
* Partyzantka/bandytyzm – popularna wśród graczy których „kraje” zostały zagarnięte przez przeciwnika. Wymaga dobrych umiejętności taktycznych. |
|||
* [[1 września]] [[1939]] – [[Franek Dolas]] dostaje się w ręce Niemców po nieudanej próbie przemycenia [[ciasteczko|ciasteczek]]; żołnierze [[Wehrmacht|Wehrmachtu]] wpadają na prywatkę do Polski powodując radość wśród uczniów, których wreszcie uwolniono od tych wstrętnych [[nauczyciel|nauczycieli]]. |
|||
* [[Przemysł]] [[broń|zbrojeniowy]] – z uwagi na duże zapotrzebowanie na broń, cieszy się dużym zainteresowaniem, jednak nudna, zdobywa się zazwyczaj mało złota i powoli awansuje. Dodatkowo handlowanie w celu uzyskania jak największego zysku, bez selekcji klientów spotyka się często z wrogością innych graczy, co może doprowadzić nawet do PK za kolaborację<ref>Najczęściej wytwarzano dla ojczyzny i sojuszników</ref>. |
|||
* [[2 września]] [[1939]] – Malezja zostaje zdobyta przez ZSRR. |
|||
* Mieszkańcy obozu koncentracyjnego – najczęściej na tej pozycji grają Żydzi. Kariera na tym szczeblu charakteryzuje się przymusową pracą w zwierzęcych warunkach. Cieszyli się uznaniem wśród niemieckiego okupanta i jakże niezbędni do rozwoju III Rzeszy. Dzięki nim powstawały nowe drogi, mosty, a co najważniejsze służyli jako opał, środki higieny osobistej, nawozy do użyźniania ziemi. |
|||
* [[8 września]] [[1939]] – Wojna [[ZSRR]] – [[Mongolia]] spowodowana zbiciem szyby sklepowej przez mongolskiego pastucha w centrum Moskwy. |
|||
* Mieszkańcy [[Łagier|łagru]] – odpowiednik mieszkańca obozu koncentracyjnego w ZSRR, częstymi graczami byli Polacy. |
|||
* [[12 września]] [[1939]] – mongolscy partyzanci uzbrojeni w kije do golfa odparli wojska radzieckie spisując im duże straty. |
|||
* Jeniec wojenny – gracze przeklasyfikowani z klasy Żołnierz przez wroga pod groźbą usunięcia z gry. W przypadku ZSRR klasa ta nie istniała (osoba przeklasyfikowana była automatycznie mieszkańcem łagru). |
|||
* [[17 września]] [[1939]] – [[Józef Stalin]] zatroskany o losy ludności wschodniej, rozpoczyna wielką imprezkę z udziałem Polaków. |
|||
* [[17 września]] – [[20 września]] – bitwa koło Tomaszowa Podlaskiego. |
|||
Oczywiście to tylko niektóre typy kariery w grze, pozostałe jak na przykład [[rolnik]], [[bezrobotny]] w mniejszym stopniu oddają charakter gry. |
|||
* [[21 września]] – [[22 października]] [[1939]] – [[bitwa nad Bzdurą]] - polska husaria ulega atakowi połączonych sił niemiecko-mandżurskich. |
|||
* [[22 września]] – Polska anektuje Rwandę |
|||
== Przygotowania == |
|||
* [[24 września]] - Przejęcie dwóch milionów litrów wody morskiej przez wojska Niemieckie. |
|||
Gracze mieli czas na przygotowanie się przed właściwą rozgrywką. Oto najsłynniejsze przypadki: |
|||
* [[23 października]]- Józef Stalin został podrapany przez wściekłego [[kot|kota]]. |
|||
* '''[[Adolf Hitler]] ([[Niemcy]])''' – awatar głównego projektanta gry, przejął władzę w swoim „kraju” w drodze wyborów. |
|||
* [[3 grudnia]] [[1939]] – [[Grenlandia]] napada na [[Kanada|Kanadę]]. |
|||
* '''[[Francja]]''' – gracze z tego „państwa” zbudowali potężne umocnienia na długości 3/4 granicy, które okazały się nieprzydatne, ponieważ wroga armia zwyczajnie je obeszła, a następnie kolaborowali z kim popadnie. |
|||
* [[9 kwietnia]] [[1940]] – [[Dania]] zaatakowała [[Senegal]]. |
|||
* '''[[Polska]]''' – opracowano bombowiec taktyczny Łoś oraz ręczną rusznicę przeciwpancerną, potem przerobioną przez graczy z [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Główną aktywnością graczy polskich było jednak, prowadzone na wiele sposobów, błędne ocenianie sytuacji i walczenie za innych. |
|||
* [[21 maja]] [[1940]] – [[Irak]] napada na [[Argentyna|Argentynę]] |
|||
* '''[[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]''' – [[Józef Stalin|przywódca]] graczy z tego „kraju” przyjął nietypową taktykę, w ramach przygotowań wyrzucił z gry wszystkich wysokolevelowych żołnierzy. Z drugiej strony, skorzystał skutecznie ze swoich dobrze wyskillowanych dyplomatów, co trudno powiedzieć o innych krajach. |
|||
* [[30 maja]] [[1940]] – Irak łączy się z [[Portugalia|Portugalią]] i zajmuje Argentynę. |
|||
* '''[[Stany Zjednoczone Ameryki]]''' – gracze tego państwa użyli taktyki, która polegała na przyglądaniu się wszystkiemu. Pod koniec gry zaatakowali zajętą Francję i zrzucili [[Bomba atomowa|bomby atomowo-pokojowe]] na Japonię, aby nabić fragi do końcowych statystyk. |
|||
* [[22 czerwca]] [[1940]] – [[Francja]] powiesiła broń. |
|||
* '''[[Ukraina]]''' – [[Stepan Bandera|gracze]] tego państwa ze wściekłości, że muszą grać na polskich serwerach, zaczęli zabijać [[rolnik|polskich graczy o niskim levelu]]. |
|||
* [[1940]] – [[1945]] – działalność Megamanów i Arcymagów Ognia Krajowego w Polsce. |
|||
* '''[[Wielka Brytania]]''' – gracze tego państwa nie robili nic, przygotowując się do wielkiego uderzenia. Niestety dostali laga, a gdy minął wojna dobiegła końca. Wielka Brytania dokonała w ciągu gry udanego bombardowania Niemców ulotkami i budowania zamków z piasku na [[Sahara|Saharze]]. Warto dodać, że w trakcie gry Wielka Brytania była broniona przez polski Dywizjon 303, składający się z partyzantów „na wakacjach”. |
|||
* [[sierpień]] – [[wrzesień]] [[1940]] – gigantyczna bitwa hydroazotowa nad [[Londyn|Lądkiem Zdrój]] z udziałem Polaków. Pierwsze bęcki dla Niemców, którzy przez pomyłkę wzięli ślepą amunicję. |
|||
* '''[[Włochy]]''' – [[Benito Mussolini|gracze]] z tego „państwa” dziwnie grali. Rozpoczęli jako pierwsi zamkniętą betę w [[Etiopia|Etiopii]]. Razem z graczami z Niemiec i ZSRR rozpoczęli potem open betę w Hiszpanii, ale później przypomnieli sobie o tym że też grają tuż przed poddaniem się większości graczy z Francji. |
|||
* [[27 września]] [[1940]] – powstanie "Ich Troje". [[Niemcy]], [[Włochy]], [[Japonia]] członkami zespołu. |
|||
* '''[[Luksemburg]]''' – z powodu niewidoczności na mapie i słabych itemków frakcja pomijana przez graczy, jednak broniąca się <del>niczym Francja</del> bardzo długo i mająca wielki potencjał, aby wygrać te wojnę. Ostatecznie jej gracze <del>zginęli</del> nie odczuli skutków wojny, a frakcja nie zmieniła położenia. |
|||
* [[8 listopada]] [[1940]] – wielki turniej gry w [[statki (gra)|statki]]. |
|||
* '''[[Japonia]]''' – dzięki temu państwu gracze [[USA]] chętniej włączyli się do gry. Kiedy zaczęli przegrywać, przyjęli taktykę [[kamikaze]] polegającą na samobójczym ataku i mającym na celu zdobycie dużej ilości fragów kosztem jednego gracza. Zostali pokonani przy użyciu [[Bomba atomowa|bomb atomowo-pokojowych]], czego skutkiem ubocznym było powstanie [[anime]]. |
|||
* I połowa [[1941]] – Niemcy i Włochy wkopały [[Bałkany]]. |
|||
* [[14 listopada]] – Bitwa pod Monte Cassino. Polacy stawiają knajpę na ruinach włoskiego bunkra. |
|||
== Przebieg rozgrywki == |
|||
* [[3 grudnia]] [[1941]] – [[Tadżykistan]] kupuje od [[Mongolii]] 6 mln proc na kulki z proszkiem [[Vizir]], który nie zostawia po żadnym brudzie najmniejszego śladu, a co dopiero po Niemcach. |
|||
Z uwagi na brak adminów rozgrywka przebiegała chaotycznie (nawet sam Hitler nie miał dużego wpływu na ciąg wydarzeń). To najważniejsze momenty gry: |
|||
* [[7 grudnia]] [[1941]] – pierwszy atak japońskich pokemonów na [[Stany Zjednoczone Ameryki Północnej|USA]] i zatopienie przez Shitou Pikatchu amerykańskiego pancernika. |
|||
* Pre-Alfa dla graczy z [[Włochy|Włoch]] i [[Etiopia|Abysynii]]. Kilkadziesiąt graczy z innych krajów także dostało dostęp do gry; |
|||
* [[kwiecień]] – [[grudzień]] [[1941]] – zabawa w piasku pod Tobrukiem. |
|||
* Testy przed oficjalnym ruszeniem gry – gracze Niemiec, Włoch i ZSRR [[Hiszpańska wojna domowa|testują]] betę z Hiszpanami, dzięki czemu zaczynają właściwą rozgrywkę z wyższymi levelami; |
|||
* [[22 czerwca]] [[1941]] – Niemcy i spółka robią Sowietów w [[balon|balona]]. Chłopcy z Wehrmachtu wrzynają się na chama wgłąb ZSRR robiąc zadymę. |
|||
* Włączenie [[Austria|Austrii]] do Niemiec – gracze z Austrii dobrowolnie zgadzają się na unię; |
|||
* [[lipiec]] – po srogiej zimie, wojska [[RPA]] zajmują przy pomocy blitzkriegu całą południową część [[Afryki]] |
|||
* Włączenie [[Czechy|Czech]] do Niemiec – gracze [[Czechosłowacja|czechosłowaccy]] zastraszeni przez niemieckich poddają się, nieliczni zmieniają klasę na „partyzant”. Gracze słowaccy natomiast uruchamiają na wschodzie własny [[Słowacja|serwer]]; |
|||
* [[1942]] – sukcesy żółtków w [[Azja|Azji]] (z wyjątkiem [[Midway]]). W [[Imperium Tybetu]] trwają walki o niepodległość [[Mandżuria|Mandżurii]]. |
|||
* Atak Niemiec na Polskę – porażka graczy polskich w starciach PvP, pierwsze oficjalne wykorzystanie taktyki zwanej jako „blitzkrieg”, masowe przespecowania na partyzantów lub zmiany regionu gry; |
|||
* [[3 czerwca]] [[1943]] – [[13 grudnia]] [[1944]] – ogólnoświatowe zawody strzeleckie w [[Stalingrad|Stalingradzie]]. Wygrał [[Wasilij Zajcew]], reprezentant ZSRR. Reprezentanci Niemiec gryzą piach. |
|||
* Atak ZSRR na Polskę – wbili się na imprezę bez [[wódka|wódki]] na powitanie; |
|||
* [[lato]] [[1943]] – bitwa z [[Jacek Kurski|Kurskim]] z udziałem [[czołg|czołgów]] niemieckich które z powodu silników 2.0 przegrały z sowieckimi o pojemności 3.2 (zabrakło im deuteru). |
|||
* [[Wojna zimowa|Atak ZSRR na Finlandię]] – rozgrywka skończyła się zwycięstwem Rosjan, ale Finowie nabili dużo fragów. Zwycięstwo ZSRR dzięki ogromnej przewadze liczebnej, totalna kompromitacja wojsk radzieckich, ujawnienie niskolevelowości Armii Czerwonej; |
|||
* [[8 września]] [[1943]] – wydalenie [[Mussolini]]ego. Depilacja Włoch. |
|||
* Atak Niemiec na [[Belgia|Belgię]], [[Holandia|Holandię]] i Luksemburg – sześciodniowa inwazja zakończona sukcesem, Francja traci pewność siebie; |
|||
* wkrótce potem [[1943]] – Mussolini robi makaroniarzy w balona tworząc Republikę Specjalnej Troski (stąd dzisiejsza nazwa dziecko specjalnej troski). |
|||
* Atak Niemiec na Francję – gracze osi wkraczają do stolicy Francji po miesięcznym oblężeniu; |
|||
* [[3 października]] – [[Jan III Sobieski]] pokonuje [[Eskimosów]] w bitwie pod Manaus. |
|||
* Cały świat <del>nie</del> pomaga Polsce; |
|||
* [[listopad]]/[[grudzień]] [[1943]] – trójca w [[Teheran]]ie. Ustalono, że <s>Balcerowicz</s> Hitler musi odejść. |
|||
* Atak graczy niemieckich, którzy wybrali klasę „pilot” z typu kariery „wojsko” na im podobnych graczy brytyjskich. Beznadziejną, wydawałoby się, sytuację ratują gracze polscy którzy wcześniej zmienili region gry; |
|||
* [[6 czerwca]] [[1944]] – Dowództwa Jankesów i Angoli popijających herbatę rozpoczynają grać w planszówkę z Adolfem Hitlerem – [[Overlord]]. Jeszcze tego samego dnia Jankesi i Angole dokopali Adolfowi i odkupili od niego Normandię. Wpłynęło to znacznie na psychikę Hitlera gdyż miał tam swoje sady mandarynek. Podczas nocnej audycji [[Hermann Göring]] wypowiedział się z oburzeniem "To skandal, Hitler lubi mandarynki! Jak oni mogli". |
|||
* Atak Włochów na [[Grecja|Grecję]]. Mimo przewagi liczebnej i ekwipunkowej gracze włoscy przez dłuższy czas zaprzepaszczają starcia, PvP. W ostatniej chwili gracze niemieccy dołączają się do nich i pokonują Greków we wspólnych starciach PvP; |
|||
* [[11 sierpnia]] [[1944]] – nowy system [[RPG]] opracowany przez niejakiego [[Overlord]]a. |
|||
* Atak Niemiec na resztę [[Europa|Europy]] – wielkie zwycięstwa Niemców w walkach wręcz; |
|||
* [[luty]] [[1945]] – konferencja w Obrzydłówku. |
|||
* Atak Niemiec na ZSRR – „Sezon polowań na czerwone niedźwiedzie uważam za otwarty!” – Hitler w 1941 roku. Później żałował. |
|||
* [[14 lutego]] [[1945]] – walentynkowy prezent od [[Palant|palantów]]. [[Drezno]] rozpadło w pył. Palanci tłumaczą się: "''Nasze bombowce po prostu zabłądziły i całkiem przypadkiem zrzuciły na Drezno bomby''". [[Adolf Hitler|Hitler]] dostaje ataku migreny. |
|||
* Japonia atakuje USA niewidzialną flotą – gracze-wojskowi z USA w końcu angażują się aktywnie w rozgrywkę; |
|||
* [[20 kwietnia]] [[1945]] - Adolf dostaje na urodziny zapalniczkę w kształcie pistoletu. |
|||
* Porażki Włochów na wszystkich frontach – włoscy gracze w klasie żołnierza wykazują zaskakująco niskie morale; |
|||
* [[30 kwietnia]] [[1945]] - Hitler pomylił zapalniczkę z pistoletem. |
|||
* Ogólny bałagan – koniec dobrej passy Niemców, levelujący skutecznie alianci i Sowieci zaczynają wygrywać w PvP i gospodarczo, alianci zaczynają stawiać na team deathmatche; |
|||
* [[9 maja]] [[1945]] – Józef Stalin, [[Franklin Roosvelt]] oraz [[Winston Churchill]] poszli na [[piwo|browca]] do [[Jałta|Jałty]], a następnie pod wpływem środków odurzających decydowali o losach [[świat|świata]]. |
|||
* [[Bitwa stalingradzka]], [[Lądowanie w Normandii]], [[Bitwa na Łuku Kurskim]], [[Kontrofensywa w Ardenach]], Bitwa o Midway, itd. – gracze sojuszu „Oś” przegrywają wszystkie ważniejsze starcia, także terytoria zajęte na początku gry; |
|||
* [[1 lipca]] [[1945]] – Argentyna pokonuje Irak. Portugalia poddaje się ze strachu. |
|||
* [[Powstanie warszawskie]], gracze z Warszawy za bardzo się przecenili, tworząc nierówny mecz z Niemcami przez 63 dni, po czym przegrali; |
|||
* [[2 lipca]] [[1945]] – Urugwaj rozpoczyna okupację Belgii. Saladyn szykuje odsiecz dla Belgów z powodu odciętej dostawy frytek dla Rumunii. |
|||
* Hitler opuścił grę; |
|||
* [[18 sierpnia]] [[1945]] – nieznany pilot zrzucił [[bomba atomowa|bombę pierdzianową]] na [[Hiroszima|Hiroszimę]]. Zdechły wszystkie muchy i ludzie; innym zwierzętom nic się nie stało. |
|||
* Bomba atomowa na Japonię – gracze japońscy poddają się po okresie masowego odpadania z gry; |
|||
* [[1 września]] [[1945]] – mimo, że Hitler już od dawna wącha kwiatki od spodu, dzieci znowu muszą iść do szkoły bo jego synek założył nową partię nazistowską w pokoju nauczycielskim i kapitulacja [[Japonia|Państwa Pokemonów]]. |
|||
* Operacja kwantuńska – Ruscy jeździli czołgami [[T-34]] po [[góry|górach]]. |
|||
* [[2 września]] [[1945]] – [[Japonia]] ogłasza secesję. |
|||
* [[3 września]] [[1945]] – Dania przejmuje Senegal. |
|||
== Zwycięzcy == |
|||
* [[4 września]] [[1945]] – Dania pod namową [[NRD]] oddaje Senegal. |
|||
Z uwagi na śmierć twórcy gry nie można jednoznacznie określić wygranych. Oficjalnie podaje się wszystkie „kraje”, które walczyły z organizacją Oś skupiającą Niemcy, Włochy, Japonię i kilku satelitów. Podobno, to jednak Związek Radziecki jako jedyny dostał to, czego chciał. |
|||
* [[7 września]] [[1945]] - Miedzynarodowy Trybunal w Norymberdze uniewinnia wszystkich oskarzonych w ramach dnia dobroci. |
|||
* [[10 września]] [[1945]] - Wielka <s>biba</s> biesiada |
|||
== Odbiór == |
|||
* [[11 września]] [[1945]] - [[Polska]] powiększa się o [[Białoruś]],[[Ukraina|Ukrainę]], [[Prusy wschodnie]] i 1/100 [[ZSRR]] |
|||
Z uwagi na bardzo pozytywny odbiór gry, w 1947 roku został wypuszczony spin-off ''[[Zimna wojna]]''. W przeciwieństwie do poprzednich części gry, ów tytuł skupiał się bardziej na aspekcie fabularnym, aniżeli na samej rozgrywce. Gra miała postać rozbudowanej historii, trwającej aż do [[1991]] roku, w której to gracze zostali podzieleni na dwie główne frakcje: [[NATO]] oraz [[Układ Warszawski]]. Sama rozgrywka przybrała postać gry przygodowej w stylu Telltale, polegającej na reagowaniu na groźby przeciwnika, bez elementów klasycznej gry akcji (nie licząc pomniejszych sekcji, m.in. „Chińska wojna domowa”, „Wojna koreańska”, „Wojna w [[Wietnam]]ie”). Mimo to „Wojna Światowa 2” jak dotąd nie doczekała się jeszcze oficjalnego [[III wojna światowa|sequela]]. |
|||
[[Kategoria:Wojny]] |
|||
== Statystyki == |
|||
* W całej rozgrywce wzięło udział około '''1 400 000 000''' graczy. |
|||
** 110 000 000 graczy wybrało klasę żołnierz. |
|||
** 18 000 000 graczy wybrało klasę mieszkaniec obozu koncentracyjnego. |
|||
** 2 080 000 graczy wybrało klasę partyzant. |
|||
** około 65 000 000 graczy odpadło w trakcie gry. |
|||
* Rozgrywka trwała 6 lat i 2 dni nie licząc dogrywek. |
|||
* Najlepszym graczem był [[Józef Stalin]]. |
|||
* Na drugim i trzecim miejscu uplasowali się [[Winston Churchil]] i [[Carl Gustaf Emil Mannerheim]]. |
|||
* Najgorszym graczem był [[Adolf Hitler]]. |
|||
* Przed nim uplasowali się [[Benito Mussolini]] i [[Hirohito]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy [[snajper]] był [[Simo Häyhä]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy [[Partyzant]] był [[Józef Kuraś]]. |
|||
* Tuż za nim uplasował się [[Zygmunt Szendzielarz]]. |
|||
* Najlepszą grupą klasy [[Partyzant]] była [[Armia Krajowa]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy [[Jeniec wojenny]] był [[Franciszek Dolas]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy [[Bandyta]] był [[Stepan Bandera]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy Wytwórca broni był [[Albert Speer]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy Mieszkaniec [[Auschwitz|obozu koncentracyjnego]] był [[Witold Pilecki]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy Mieszkaniec [[łagier|łagru]] był [[Bronisław Szeremeta]]. |
|||
* Najlepszym graczem klasy [[Dowódca]] był [[Erwin Rommel]]. |
|||
* Tuż zanim uplasowali się [[Konstanty Rokosowski]] i [[George Patton]]. |
|||
* Najlepszym dowódcą w kategorii Polska był [[Stanisław Maczek]] i [[Tadeusz Kutrzeba]]. |
|||
* Najgorszą grupą graczy byli [[Żyd]]zi. |
|||
* Najbardziej przegraną grupą graczy byli [[Polacy]]. |
|||
* Najwaleczniejszą grupą graczy byli [[Finowie]]. |
|||
* Tuż za nimi uplasowali się [[Polacy]]. |
|||
* Najlepiej broniącą się grupą graczy byli [[Finowie]]. |
|||
* Najlepszymi [[snajper]]ami byli [[Finowie]]. |
|||
* Najlepszymi kawalerzystami byli [[Polacy]]. |
|||
* Najbardziej niezłomnymi graczami byli [[Polacy]]. |
|||
* Największym idiotą był [[Adolf Hitler]]. |
|||
* Tuż za nim uplasowali się [[Benito Mussolini]] i [[Józef Beck]]. |
|||
* Najlepszymi producentami sprzętu wojskowego byli [[Niemcy]]. |
|||
* Najgorszymi w działaniach politycznych graczami byli [[Polacy]]. |
|||
* Grupą graczy, która przegrywa wojny już wygrane, zostali [[Włochy|Włosi]]. |
|||
== Zobacz też == |
|||
{{Źródła|[[Nonźródła:Tajny protokół do paktu Ribentropp – Mołotow|Tajny protokół do paktu Ribentropp – Mołotow]], [[Nonźródła:Punkt zwrotny w dziejach II wojny światowej|Punkt zwrotny w dziejach II wojny światowej]]}} |
|||
{{nonnews|[[NonNews:Jak Polska rozpętała II wojnę światową|Jak Polska rozpętała II wojnę światową]]}} |
|||
* [[I wojna światowa]] |
|||
* [[III wojna światowa]] |
|||
* [[alianci]] |
|||
* [[Adolf Hitler]] |
|||
* [[Mk VIII Cromwell]] |
|||
* [[Sturmbannführer]] |
|||
{{przypisy}} |
|||
{{stopka}} |
|||
[[Kategoria:II wojna światowa| ]] |
|||
[[ar:الحرب العالمية الثانية]] |
[[ar:الحرب العالمية الثانية]] |
||
Linia 68: | Linia 123: | ||
[[da:2. verdenskrig]] |
[[da:2. verdenskrig]] |
||
[[de:Zweites Weltwettessen]] |
[[de:Zweites Weltwettessen]] |
||
[[en:World War II]] |
[[en:World War II: The Movie]] |
||
[[es:Segunda Guerra Mundial]] |
[[es:Segunda Guerra Mundial]] |
||
[[fi:Toinen maailmansota]] |
[[fi:Toinen maailmansota]] |
||
[[fr:Seconde Guerre Mondiale]] |
[[fr:Seconde Guerre Mondiale]] |
||
[[he:מלחמת העולם השניה]] |
[[he:מלחמת העולם השניה]] |
||
[[hr:Drugi svjetski rat]] |
|||
[[hu:II.világháború]] |
|||
[[id:Perang Klaim Dunia II]] |
|||
[[it:Prima guerra mondiale 2, la vendemmia]] |
[[it:Prima guerra mondiale 2, la vendemmia]] |
||
[[ja:第二次世界大戦]] |
[[ja:第二次世界大戦]] |
||
Linia 80: | Linia 138: | ||
[[no:2. verdenskrig]] |
[[no:2. verdenskrig]] |
||
[[pt:Segunda Guerra Mundial]] |
[[pt:Segunda Guerra Mundial]] |
||
[[ru:Вторая мировая война]] |
|||
[[sk:Druhá svetová vojna]] |
[[sk:Druhá svetová vojna]] |
||
[[sv:Andra världskriget]] |
[[sv:Andra världskriget]] |
||
[[uk:Друга Світова Війна]] |
|||
[[zh:第二次世界大战]] |
|||
[[zh-tw:第二次世界大戰]] |
[[zh-tw:第二次世界大戰]] |
Aktualna wersja na dzień 18:40, 16 maj 2024
Wojna Światowa 2 (inaczej II wojna światowa) – gra komputerowa z gatunku MMORPG i strategii, owoc wspólnej pracy Hitler Studios, Mussolini Art, Churchill company, Stalinsoft oraz Japan Interactive. Sequel I wojny światowej. Gra cieszyła wielką popularnością, jednak w czasie rozgrywki odpadło 72 miliony graczy. Co ciekawe znaczną ich część stanowiły osoby, które wybrały karierę typu „wojsko”, mimo że miały najlepszy ekwipunek i dodatkowy tutorial. Rozgrywka rozpoczęła się 1 września 1939 roku, jednak gracze mieli wcześniej czas na przygotowania. Niektórzy badacze twierdzą, że przez tzw. „Host Marco Polo” azjatyckie serwery wystartowały dużo wcześniej, bo już 7 lipca 1937 roku, z kolei na europejskich serwerach przed rozpoczęciem rozgrywki przeprowadzano testy pod czujnym okiem Francisca Franca, w których brali udział późniejsi gracze niektórych państw. Grę zakończył w 1945 roku upadek firmy Japan Interactive, poprzedzony bankructwem Hitler Studios, której właściciel popełnił samobójstwo z niewiadomych przyczyn (prawdopodobnie przez negatywne recenzje).
PEGI[edytuj • edytuj kod]
Ograniczenia wiekowe w zasadzie nie istniały. Jeśli wybieramy klasę Żołnierz, u aliantów w przypadku osób poniżej 18 lat wymagana była zgoda rodziców, która często była hakowana. Szacunkowo było to około 17 lat, jednak zdarzali się młodsi. W ZSRR dozwalano na dołączanie kobiet. W przypadku krajów Osi, a zwłaszcza Niemiec, pod koniec wojny, werbowano pod przymusem nawet 10-latków. Zupełnie inaczej wyglądała sytuacja w klasie Partyzant – tam formowano oddziały złożone z graczy około 15-letnich. W klasie Mieszkaniec obozu koncentracyjnego nie istniały żadne ograniczenia wiekowe. Wszystkie znaczki były w tej grze, tzn. przemoc, wulgarny język, nagość, strach, seks, używki, dyskryminacja i hazard.
Rozgrywka[edytuj • edytuj kod]
Gracze zostali podzieleni na tak zwane państwa, a one połączone w sojusze. Celem gry było doprowadzenie „kraju” do zwycięstwa. Żeby to osiągnąć można było tworzyć własne, unikatowe itemy, rozwijać przełomowe technologie, posłużyć się dyplomacją, szpiegostwem, itp. Istniała również unikalna opcja budowania obozów dla pojmanych jednostek. Opcja ta pozwalała na pozyskiwanie surowców potrzebnych do dalszego rozwoju.
Typy kariery[edytuj • edytuj kod]
- Wojsko – bardzo popularna z uwagi na duże zapotrzebowanie, w tym wypadku gra zmienia się w strzelankę, a po osiągnięciu wysokiego poziomu strategię czasu rzeczywistego.
- Polityka – klasa ta wymaga wysokich wskaźników charyzmy, teoretycznie też inteligencji, ale często wystarczą dobra retoryka tudzież wysoki atrybut szczęścia. Jej głównym celem jest zdobywanie poparcia innych playerów (warunki zwycięstwa zależały od kraju, np. w ZSRR wystarczała dobra gildia, jak NKWD, która groziła „wyborcom” PK lub zmianą regionu gry). Dostanie wystarczającej liczby głosów pozwala na decydowanie o losach innych graczy.
- Partyzantka/bandytyzm – popularna wśród graczy których „kraje” zostały zagarnięte przez przeciwnika. Wymaga dobrych umiejętności taktycznych.
- Przemysł zbrojeniowy – z uwagi na duże zapotrzebowanie na broń, cieszy się dużym zainteresowaniem, jednak nudna, zdobywa się zazwyczaj mało złota i powoli awansuje. Dodatkowo handlowanie w celu uzyskania jak największego zysku, bez selekcji klientów spotyka się często z wrogością innych graczy, co może doprowadzić nawet do PK za kolaborację[1].
- Mieszkańcy obozu koncentracyjnego – najczęściej na tej pozycji grają Żydzi. Kariera na tym szczeblu charakteryzuje się przymusową pracą w zwierzęcych warunkach. Cieszyli się uznaniem wśród niemieckiego okupanta i jakże niezbędni do rozwoju III Rzeszy. Dzięki nim powstawały nowe drogi, mosty, a co najważniejsze służyli jako opał, środki higieny osobistej, nawozy do użyźniania ziemi.
- Mieszkańcy łagru – odpowiednik mieszkańca obozu koncentracyjnego w ZSRR, częstymi graczami byli Polacy.
- Jeniec wojenny – gracze przeklasyfikowani z klasy Żołnierz przez wroga pod groźbą usunięcia z gry. W przypadku ZSRR klasa ta nie istniała (osoba przeklasyfikowana była automatycznie mieszkańcem łagru).
Oczywiście to tylko niektóre typy kariery w grze, pozostałe jak na przykład rolnik, bezrobotny w mniejszym stopniu oddają charakter gry.
Przygotowania[edytuj • edytuj kod]
Gracze mieli czas na przygotowanie się przed właściwą rozgrywką. Oto najsłynniejsze przypadki:
- Adolf Hitler (Niemcy) – awatar głównego projektanta gry, przejął władzę w swoim „kraju” w drodze wyborów.
- Francja – gracze z tego „państwa” zbudowali potężne umocnienia na długości 3/4 granicy, które okazały się nieprzydatne, ponieważ wroga armia zwyczajnie je obeszła, a następnie kolaborowali z kim popadnie.
- Polska – opracowano bombowiec taktyczny Łoś oraz ręczną rusznicę przeciwpancerną, potem przerobioną przez graczy z ZSRR. Główną aktywnością graczy polskich było jednak, prowadzone na wiele sposobów, błędne ocenianie sytuacji i walczenie za innych.
- ZSRR – przywódca graczy z tego „kraju” przyjął nietypową taktykę, w ramach przygotowań wyrzucił z gry wszystkich wysokolevelowych żołnierzy. Z drugiej strony, skorzystał skutecznie ze swoich dobrze wyskillowanych dyplomatów, co trudno powiedzieć o innych krajach.
- Stany Zjednoczone Ameryki – gracze tego państwa użyli taktyki, która polegała na przyglądaniu się wszystkiemu. Pod koniec gry zaatakowali zajętą Francję i zrzucili bomby atomowo-pokojowe na Japonię, aby nabić fragi do końcowych statystyk.
- Ukraina – gracze tego państwa ze wściekłości, że muszą grać na polskich serwerach, zaczęli zabijać polskich graczy o niskim levelu.
- Wielka Brytania – gracze tego państwa nie robili nic, przygotowując się do wielkiego uderzenia. Niestety dostali laga, a gdy minął wojna dobiegła końca. Wielka Brytania dokonała w ciągu gry udanego bombardowania Niemców ulotkami i budowania zamków z piasku na Saharze. Warto dodać, że w trakcie gry Wielka Brytania była broniona przez polski Dywizjon 303, składający się z partyzantów „na wakacjach”.
- Włochy – gracze z tego „państwa” dziwnie grali. Rozpoczęli jako pierwsi zamkniętą betę w Etiopii. Razem z graczami z Niemiec i ZSRR rozpoczęli potem open betę w Hiszpanii, ale później przypomnieli sobie o tym że też grają tuż przed poddaniem się większości graczy z Francji.
- Luksemburg – z powodu niewidoczności na mapie i słabych itemków frakcja pomijana przez graczy, jednak broniąca się
niczym Francjabardzo długo i mająca wielki potencjał, aby wygrać te wojnę. Ostatecznie jej graczezginęlinie odczuli skutków wojny, a frakcja nie zmieniła położenia. - Japonia – dzięki temu państwu gracze USA chętniej włączyli się do gry. Kiedy zaczęli przegrywać, przyjęli taktykę kamikaze polegającą na samobójczym ataku i mającym na celu zdobycie dużej ilości fragów kosztem jednego gracza. Zostali pokonani przy użyciu bomb atomowo-pokojowych, czego skutkiem ubocznym było powstanie anime.
Przebieg rozgrywki[edytuj • edytuj kod]
Z uwagi na brak adminów rozgrywka przebiegała chaotycznie (nawet sam Hitler nie miał dużego wpływu na ciąg wydarzeń). To najważniejsze momenty gry:
- Pre-Alfa dla graczy z Włoch i Abysynii. Kilkadziesiąt graczy z innych krajów także dostało dostęp do gry;
- Testy przed oficjalnym ruszeniem gry – gracze Niemiec, Włoch i ZSRR testują betę z Hiszpanami, dzięki czemu zaczynają właściwą rozgrywkę z wyższymi levelami;
- Włączenie Austrii do Niemiec – gracze z Austrii dobrowolnie zgadzają się na unię;
- Włączenie Czech do Niemiec – gracze czechosłowaccy zastraszeni przez niemieckich poddają się, nieliczni zmieniają klasę na „partyzant”. Gracze słowaccy natomiast uruchamiają na wschodzie własny serwer;
- Atak Niemiec na Polskę – porażka graczy polskich w starciach PvP, pierwsze oficjalne wykorzystanie taktyki zwanej jako „blitzkrieg”, masowe przespecowania na partyzantów lub zmiany regionu gry;
- Atak ZSRR na Polskę – wbili się na imprezę bez wódki na powitanie;
- Atak ZSRR na Finlandię – rozgrywka skończyła się zwycięstwem Rosjan, ale Finowie nabili dużo fragów. Zwycięstwo ZSRR dzięki ogromnej przewadze liczebnej, totalna kompromitacja wojsk radzieckich, ujawnienie niskolevelowości Armii Czerwonej;
- Atak Niemiec na Belgię, Holandię i Luksemburg – sześciodniowa inwazja zakończona sukcesem, Francja traci pewność siebie;
- Atak Niemiec na Francję – gracze osi wkraczają do stolicy Francji po miesięcznym oblężeniu;
- Cały świat
niepomaga Polsce; - Atak graczy niemieckich, którzy wybrali klasę „pilot” z typu kariery „wojsko” na im podobnych graczy brytyjskich. Beznadziejną, wydawałoby się, sytuację ratują gracze polscy którzy wcześniej zmienili region gry;
- Atak Włochów na Grecję. Mimo przewagi liczebnej i ekwipunkowej gracze włoscy przez dłuższy czas zaprzepaszczają starcia, PvP. W ostatniej chwili gracze niemieccy dołączają się do nich i pokonują Greków we wspólnych starciach PvP;
- Atak Niemiec na resztę Europy – wielkie zwycięstwa Niemców w walkach wręcz;
- Atak Niemiec na ZSRR – „Sezon polowań na czerwone niedźwiedzie uważam za otwarty!” – Hitler w 1941 roku. Później żałował.
- Japonia atakuje USA niewidzialną flotą – gracze-wojskowi z USA w końcu angażują się aktywnie w rozgrywkę;
- Porażki Włochów na wszystkich frontach – włoscy gracze w klasie żołnierza wykazują zaskakująco niskie morale;
- Ogólny bałagan – koniec dobrej passy Niemców, levelujący skutecznie alianci i Sowieci zaczynają wygrywać w PvP i gospodarczo, alianci zaczynają stawiać na team deathmatche;
- Bitwa stalingradzka, Lądowanie w Normandii, Bitwa na Łuku Kurskim, Kontrofensywa w Ardenach, Bitwa o Midway, itd. – gracze sojuszu „Oś” przegrywają wszystkie ważniejsze starcia, także terytoria zajęte na początku gry;
- Powstanie warszawskie, gracze z Warszawy za bardzo się przecenili, tworząc nierówny mecz z Niemcami przez 63 dni, po czym przegrali;
- Hitler opuścił grę;
- Bomba atomowa na Japonię – gracze japońscy poddają się po okresie masowego odpadania z gry;
- Operacja kwantuńska – Ruscy jeździli czołgami T-34 po górach.
Zwycięzcy[edytuj • edytuj kod]
Z uwagi na śmierć twórcy gry nie można jednoznacznie określić wygranych. Oficjalnie podaje się wszystkie „kraje”, które walczyły z organizacją Oś skupiającą Niemcy, Włochy, Japonię i kilku satelitów. Podobno, to jednak Związek Radziecki jako jedyny dostał to, czego chciał.
Odbiór[edytuj • edytuj kod]
Z uwagi na bardzo pozytywny odbiór gry, w 1947 roku został wypuszczony spin-off Zimna wojna. W przeciwieństwie do poprzednich części gry, ów tytuł skupiał się bardziej na aspekcie fabularnym, aniżeli na samej rozgrywce. Gra miała postać rozbudowanej historii, trwającej aż do 1991 roku, w której to gracze zostali podzieleni na dwie główne frakcje: NATO oraz Układ Warszawski. Sama rozgrywka przybrała postać gry przygodowej w stylu Telltale, polegającej na reagowaniu na groźby przeciwnika, bez elementów klasycznej gry akcji (nie licząc pomniejszych sekcji, m.in. „Chińska wojna domowa”, „Wojna koreańska”, „Wojna w Wietnamie”). Mimo to „Wojna Światowa 2” jak dotąd nie doczekała się jeszcze oficjalnego sequela.
Statystyki[edytuj • edytuj kod]
- W całej rozgrywce wzięło udział około 1 400 000 000 graczy.
- 110 000 000 graczy wybrało klasę żołnierz.
- 18 000 000 graczy wybrało klasę mieszkaniec obozu koncentracyjnego.
- 2 080 000 graczy wybrało klasę partyzant.
- około 65 000 000 graczy odpadło w trakcie gry.
- Rozgrywka trwała 6 lat i 2 dni nie licząc dogrywek.
- Najlepszym graczem był Józef Stalin.
- Na drugim i trzecim miejscu uplasowali się Winston Churchil i Carl Gustaf Emil Mannerheim.
- Najgorszym graczem był Adolf Hitler.
- Przed nim uplasowali się Benito Mussolini i Hirohito.
- Najlepszym graczem klasy snajper był Simo Häyhä.
- Najlepszym graczem klasy Partyzant był Józef Kuraś.
- Tuż za nim uplasował się Zygmunt Szendzielarz.
- Najlepszą grupą klasy Partyzant była Armia Krajowa.
- Najlepszym graczem klasy Jeniec wojenny był Franciszek Dolas.
- Najlepszym graczem klasy Bandyta był Stepan Bandera.
- Najlepszym graczem klasy Wytwórca broni był Albert Speer.
- Najlepszym graczem klasy Mieszkaniec obozu koncentracyjnego był Witold Pilecki.
- Najlepszym graczem klasy Mieszkaniec łagru był Bronisław Szeremeta.
- Najlepszym graczem klasy Dowódca był Erwin Rommel.
- Tuż zanim uplasowali się Konstanty Rokosowski i George Patton.
- Najlepszym dowódcą w kategorii Polska był Stanisław Maczek i Tadeusz Kutrzeba.
- Najgorszą grupą graczy byli Żydzi.
- Najbardziej przegraną grupą graczy byli Polacy.
- Najwaleczniejszą grupą graczy byli Finowie.
- Tuż za nimi uplasowali się Polacy.
- Najlepiej broniącą się grupą graczy byli Finowie.
- Najlepszymi snajperami byli Finowie.
- Najlepszymi kawalerzystami byli Polacy.
- Najbardziej niezłomnymi graczami byli Polacy.
- Największym idiotą był Adolf Hitler.
- Tuż za nim uplasowali się Benito Mussolini i Józef Beck.
- Najlepszymi producentami sprzętu wojskowego byli Niemcy.
- Najgorszymi w działaniach politycznych graczami byli Polacy.
- Grupą graczy, która przegrywa wojny już wygrane, zostali Włosi.
Zobacz też[edytuj • edytuj kod]
Przypisy
- ↑ Najczęściej wytwarzano dla ojczyzny i sojuszników