Estonia: Różnice pomiędzy wersjami
(→Demografia: edycja) |
|||
(Nie pokazano 94 wersji utworzonych przez 61 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Państwo infobox |
|||
[[Grafika:Godlo-estoni.png|right|thumb|200px|Godło kraju]] |
|||
|państwo = e-Stonia |
|||
⚫ | |||
|stolica = [[Tallinn|Stallinn]] |
|||
|symbol2 = Emblem of the Estonian SSR.svg |
|||
|flaga = Estonia.png |
|||
|flaga nazwa = Flaga |
|||
|godło = Emblem of the Estonian SSR.svg |
|||
|godło nazwa = Godło |
|||
|ustrój = [[komunizm]] (najpierw pod [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|brata]], potem od [[Unia Europejska|siostry]]) |
|||
|język = |
|||
|ludność = Estończycy i Rosjanie |
|||
|religia = właściwie ateizm, bo kto widział głęboko wierzącego komunistę? |
|||
|waluta = }} |
|||
⚫ | '''Estonia''' – <del>górzysty</del> w ogóle niegórzysty i nizinny, mały kraj na północy Europy. Graniczy z [[Łotwa|Łotwą]], [[Rosja|Rosją]] i przez zatokę z [[Finlandia|Finlandią]]. Jej stolicą jest [[Tallinn|Stalin]]. Postsocjalistyczny kraj skandynawski. Poza tym prawdopodobnie najbardziej zdigitalizowany kraj świata. [[Cyfryzacja]] jest tam na takim poziomie, że pozostaje nam tylko czekać, aż państwo zmieni nazwę na e-Stonia. |
||
==Geografia== |
== Geografia == |
||
Charakterystyczną cechą Estonii jest duża liczba wysp. Jak spojrzeć na mapę, to sama Hiuma z Saremą zajmują jakieś 9% powierzchni kraju. Jest tam też duże jezioro Pejpus (wraz z [[Jezioro Pskowskie|odnogą]]), zajmujące pół granicy z Rosją. Dodatkowo 20% kraju to mokradła i torfowiska. Brakuje tylko gór, najwyższy punkt kraju ma 318m n.p.m., niżej niż na Kaszubach. Tłumaczy to niskie umiejętności estońskich skoczków narciarskich. |
Charakterystyczną cechą Estonii jest duża liczba wysp. Jak spojrzeć na mapę, to sama Hiuma z Saremą zajmują jakieś 9% powierzchni kraju. Jest tam też duże jezioro Pejpus (wraz z [[Jezioro Pskowskie|odnogą]]), zajmujące pół granicy z Rosją. Dodatkowo 20% kraju to mokradła i torfowiska. Brakuje tylko gór, najwyższy punkt kraju ma 318m n.p.m., niżej niż na Kaszubach. Tłumaczy to niskie umiejętności estońskich skoczków narciarskich. |
||
==Demografia== |
== Demografia == |
||
Estończyków ubywa – dziś w Estonii mieszka 1,3 miliona ludzi. Gwałtowny spadek liczby ludności zbiegł się z rozpadem ZSRR i obaleniem komuny. |
Estończyków ubywa – dziś w Estonii mieszka ok. 1,3 miliona ludzi. Gwałtowny spadek liczby ludności zbiegł się z rozpadem ZSRR i obaleniem komuny. |
||
Estończyków w Estonii jest dość mało. Struktura ludnościowa przedstawia się następująco: |
Estończyków w Estonii jest dość mało. Struktura ludnościowa przedstawia się następująco: |
||
Linia 14: | Linia 26: | ||
* [[Białoruś|Białorusini]] – 1,3% |
* [[Białoruś|Białorusini]] – 1,3% |
||
* Finowie – 1,1% |
* Finowie – 1,1% |
||
* [[Polacy]], [[Litwa|Litwini]], [[Łotwa| |
* [[Polacy]], [[Litwa|Litwini]], [[Łotwa|Łotysze]], [[Żydzi]] – pozostały procent. |
||
Estonia to kraj bezbożników. 75,7% tamtejszej ludności to ateiści. Nie licząc Szwedów w porywach, jest to najbardziej bezbożny kraj świata. |
Estonia to kraj bezbożników. 75,7% tamtejszej ludności to ateiści. Nie licząc [[Szwecja|Szwedów]] w porywach, jest to najbardziej bezbożny kraj świata. Dużą mniejszość stanowią protestanci, prawosławni Rosjanie i katoliccy Polacy. |
||
== |
== Historia == |
||
Estonia odkąd powstała zawsze była okupowana. Praktycznie jak powstała, to już nie była niepodległa. Pierwsi przyszli Wikingowie, a potem Niemcy, Krzyżacy, Duńczycy, Szwedzi, nawet my! Na koniec Rosja i później ZSRR. W końcu powstała Estonia – państwo, którego nigdy wcześniej nie było. Byli okupowani odkąd powstali, a Polska biadoli o tych swoich 123 latach i trzech rozbiorcach. Bierzmy przykład z Estonii i nie narzekajmy, bo inni mieli gorzej. |
|||
Będąc w Estonii nie można <s>nie</s> spróbować [[Estońskie piwa|lokalnych warzelin]]. Można także zgadywać, który z obywateli jest Estończykiem, a który Rosjaninem, gdyż w wyniku przynależności Estonii do ZSRR Rosjan jest tam bardzo dużo (25% mieszkańców). W stolicy jest także najdłużej działająca apteka na świecie – płynność finansową zapewniają jej sensacje po spożywaniu miejscowych alkoholi. |
|||
== |
== Atrakcje == |
||
Będąc w Estonii nie można <del>nie</del> spróbować [[Estońskie piwa|lokalnych warzelin]]. Można także zgadywać, który z obywateli jest Estończykiem, a który Rosjaninem, gdyż Rosjanie, przywiezieni za ZSRR stanowią około 25% społeczeństwa. W stolicy jest także najdłużej działająca apteka na świecie – płynność finansową zapewniają jej sensacje po spożywaniu miejscowych alkoholi. Estończycy są bezsprzecznie najlepsi w wyścigach z żonami. Ich predyspozycje w tym sporcie mogą mieć związek z murzynem przebranym w niedźwiedzią skórę, który według legendy czaił się niegdyś w tamtejszych lasach. Mają też odjechane pieśni ludowe, które śpiewają na specjalnym festiwalu, w specjalnie do tego przeznaczonym miejscu i czasie. Za atrakcję można też uznać rzadko w Polsce spotykane czyste lasy oraz ulice. |
|||
⚫ | |||
== Kraj skandynawski? == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Wyjeżdżając do Estonii, warto znać zwroty choćby z tego słowniczka. |
Wyjeżdżając do Estonii, warto znać zwroty choćby z tego słowniczka. |
||
* ''Kurat votku!'' – Cześć! (na powitanie) |
* ''Kurat votku!'' – Cześć! (na powitanie) |
||
* ''Mine vittu!'' – Cześć! (na |
* ''Mine vittu!'' – Cześć! (na pożegnanie) |
||
* ''Mine persse!'' – Przepraszam, czy mógłbyś odejść? |
* ''Mine persse!'' – Przepraszam, czy mógłbyś odejść? |
||
* ''Hoor'' – Pieszczotliwie do kobiety (w stylu ''Koteczku'') |
* ''Hoor'' – Pieszczotliwie do kobiety (w stylu ''Koteczku'') |
||
Linia 41: | Linia 56: | ||
* ''Kao välja'' – Dziękuję, do widzenia |
* ''Kao välja'' – Dziękuję, do widzenia |
||
* ''Te munn on rind'' – Bardzo cię lubię. |
* ''Te munn on rind'' – Bardzo cię lubię. |
||
* ''Kuradi torkima'' – Jesteś w porządku. |
|||
* ''Kurat ema'' – Masz śwetną rodzinę. |
|||
* ''Ma tahan, et kurat midagi'' – Jestem głodny. |
|||
* ''Peenis'' – Ojciec. |
|||
* ''Lahti'' – Matka. |
|||
* ''Libu'' – Siostra. |
|||
* ''Pervert'' – Brat. |
|||
* ''Ilu-Hoorland'' – Estonia. |
|||
* ''Käi perse'' – Wszystkiego dobrego. |
|||
⚫ | |||
== Zobacz też == |
|||
⚫ | |||
* [[estońskie piwa]] |
|||
* [[Finlandia]] |
|||
* [[Litwa]] |
|||
* [[Łotwa]] |
|||
{{ |
{{UE}} |
||
{{Nordyckie}} |
|||
{{Europa}} |
{{Europa}} |
||
[[Kategoria:Państwa Europy]] |
|||
[[Kategoria:Estonia| ]] |
[[Kategoria:Estonia| ]] |
||
⚫ | |||
[[vi:Estonia]] |
|||
[[zh:爱沙尼亚]] |
|||
[[bs:Estonija]] |
[[bs:Estonija]] |
||
[[de:Estland]] |
[[de:Estland]] |
||
[[eo:Estonio]] |
|||
[[es:Estonia]] |
[[es:Estonia]] |
||
⚫ | |||
[[et:Eesti]] |
[[et:Eesti]] |
||
[[fi:Viro]] |
[[fi:Viro]] |
||
Linia 62: | Linia 93: | ||
[[lt:Estija]] |
[[lt:Estija]] |
||
[[lv:Igaunija]] |
[[lv:Igaunija]] |
||
[[nl:Estland]] |
|||
[[no:Estland]] |
[[no:Estland]] |
||
[[pt:Estônia]] |
[[pt:Estônia]] |
||
[[ru:Эстония]] |
[[ru:Эстония]] |
||
[[ |
[[tr:Estonya]] |
||
[[ |
[[uk:Естонія]] |
||
[[zh-tw:愛紗妮亞]] |
[[zh-tw:愛紗妮亞]] |
Aktualna wersja na dzień 23:48, 28 sie 2021
e-Stonia | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Stolica | Stallinn | ||||
Ludność | Estończycy i Rosjanie | ||||
Ustrój | komunizm (najpierw pod brata, potem od siostry) | ||||
Religia | właściwie ateizm, bo kto widział głęboko wierzącego komunistę? | ||||
Estonia – górzysty w ogóle niegórzysty i nizinny, mały kraj na północy Europy. Graniczy z Łotwą, Rosją i przez zatokę z Finlandią. Jej stolicą jest Stalin. Postsocjalistyczny kraj skandynawski. Poza tym prawdopodobnie najbardziej zdigitalizowany kraj świata. Cyfryzacja jest tam na takim poziomie, że pozostaje nam tylko czekać, aż państwo zmieni nazwę na e-Stonia.
Geografia[edytuj • edytuj kod]
Charakterystyczną cechą Estonii jest duża liczba wysp. Jak spojrzeć na mapę, to sama Hiuma z Saremą zajmują jakieś 9% powierzchni kraju. Jest tam też duże jezioro Pejpus (wraz z odnogą), zajmujące pół granicy z Rosją. Dodatkowo 20% kraju to mokradła i torfowiska. Brakuje tylko gór, najwyższy punkt kraju ma 318m n.p.m., niżej niż na Kaszubach. Tłumaczy to niskie umiejętności estońskich skoczków narciarskich.
Demografia[edytuj • edytuj kod]
Estończyków ubywa – dziś w Estonii mieszka ok. 1,3 miliona ludzi. Gwałtowny spadek liczby ludności zbiegł się z rozpadem ZSRR i obaleniem komuny.
Estończyków w Estonii jest dość mało. Struktura ludnościowa przedstawia się następująco:
- Estończycy – 68%
- Rosjanie – 25,5%
- Ukraińcy – 2,1%
- Białorusini – 1,3%
- Finowie – 1,1%
- Polacy, Litwini, Łotysze, Żydzi – pozostały procent.
Estonia to kraj bezbożników. 75,7% tamtejszej ludności to ateiści. Nie licząc Szwedów w porywach, jest to najbardziej bezbożny kraj świata. Dużą mniejszość stanowią protestanci, prawosławni Rosjanie i katoliccy Polacy.
Historia[edytuj • edytuj kod]
Estonia odkąd powstała zawsze była okupowana. Praktycznie jak powstała, to już nie była niepodległa. Pierwsi przyszli Wikingowie, a potem Niemcy, Krzyżacy, Duńczycy, Szwedzi, nawet my! Na koniec Rosja i później ZSRR. W końcu powstała Estonia – państwo, którego nigdy wcześniej nie było. Byli okupowani odkąd powstali, a Polska biadoli o tych swoich 123 latach i trzech rozbiorcach. Bierzmy przykład z Estonii i nie narzekajmy, bo inni mieli gorzej.
Atrakcje[edytuj • edytuj kod]
Będąc w Estonii nie można nie spróbować lokalnych warzelin. Można także zgadywać, który z obywateli jest Estończykiem, a który Rosjaninem, gdyż Rosjanie, przywiezieni za ZSRR stanowią około 25% społeczeństwa. W stolicy jest także najdłużej działająca apteka na świecie – płynność finansową zapewniają jej sensacje po spożywaniu miejscowych alkoholi. Estończycy są bezsprzecznie najlepsi w wyścigach z żonami. Ich predyspozycje w tym sporcie mogą mieć związek z murzynem przebranym w niedźwiedzią skórę, który według legendy czaił się niegdyś w tamtejszych lasach. Mają też odjechane pieśni ludowe, które śpiewają na specjalnym festiwalu, w specjalnie do tego przeznaczonym miejscu i czasie. Za atrakcję można też uznać rzadko w Polsce spotykane czyste lasy oraz ulice.
Kraj skandynawski?[edytuj • edytuj kod]
Sami Estończycy uważają się za Skandynawów, a etnicznie są najbliższymi bratankami Finów. Znając trochę język estoński, dogadasz się trzy po trzy i w Finlandii. W Estonii mamy jednak bardziej liberalną gospodarkę i silniejsze wpływy niemieckie w historii.
Przydatne zwroty[edytuj • edytuj kod]
Wyjeżdżając do Estonii, warto znać zwroty choćby z tego słowniczka.
- Kurat votku! – Cześć! (na powitanie)
- Mine vittu! – Cześć! (na pożegnanie)
- Mine persse! – Przepraszam, czy mógłbyś odejść?
- Hoor – Pieszczotliwie do kobiety (w stylu Koteczku)
- Jätke mind rahule! – Zapraszam!
- Ma armastan sind – Bluzg, kierować do ludzi tej samej płci
- Kutsuge politsei! – Gdy impreza się przeciągnie
- Kus on tualett? – Po zatruciu się
- Vata suhu – Nazywam się...
- Kuradi munn – Pięknie wyglądasz
- Kuidas läheb? – Jak się czujesz?
- Laksa Kotte – Dobrze, a ty?
- ... nussima! – Poproszę o...
- Kao välja – Dziękuję, do widzenia
- Te munn on rind – Bardzo cię lubię.
- Kuradi torkima – Jesteś w porządku.
- Kurat ema – Masz śwetną rodzinę.
- Ma tahan, et kurat midagi – Jestem głodny.
- Peenis – Ojciec.
- Lahti – Matka.
- Libu – Siostra.
- Pervert – Brat.
- Ilu-Hoorland – Estonia.
- Käi perse – Wszystkiego dobrego.
Uwaga! Nasz tłumacz w chwili tłumaczenia był pod wpływem estońskich specjałów, tłumaczenie może nie być poprawne i używasz go na własne ryzyko!