Esperanto: Różnice pomiędzy wersjami
M (Przywrócono przedostatnią wersję, jej autor to MantiBot. Autor wycofanej wersji to 194.42.118.18.) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Esperanto''' – pierwszy i do tej pory jedyny powszechnie znany język sztuczny, stworzony w XIX wieku przez białostoczanina [[Ludwik Zamenhof|Ludwika Zamenhofa]]. |
'''Esperanto''' – pierwszy i do tej pory jedyny powszechnie znany język sztuczny, stworzony w XIX wieku przez białostoczanina [[Ludwik Zamenhof|Ludwika Zamenhofa]]. Znany tylko z nazwy, gdyż tak naprawdę nikt nim nie mówi. Choć łatwy do opanowania, nikt nie kwapi się do jego nauki, gdyż zdecydowawszy się na poznanie języka obcego, każdy wybiera taki, w którym gdziekolwiek się dogada. Wynik – językiem tym nie mówi się już półtora wieku, a jeszcze istnieje. |
||
Jako że esperanto pozbawione jest ''native speakerów'', nie ma warunków naturalnego rozwoju, a o języku decyduje samozwańcze kolegium – [[Światowa Rada Esperanto]]. Najwidoczniejszym skutkiem takiej polityki jest brak [[przekleństwo|przekleństw]] i [[bluzgi|bluzgów]]. A po co komu taki język? Jak porządnie wbić gwóźdź w ścianę czy oglądać wiadomości? |
|||
Innym następstwem jest opóźniona reakcja na [[postęp techniczny]]. Niektóre wynalazki nie zostały nazwane, zanim przestały być modne, stąd na próżno szukać w esperanto [[pager|pagera]] czy [[MiniDisc|mini dysku]]. |
|||
Dla pewnej grupy ludzi, szacowanej na kilkaset do kilku tysięcy osób, jest on językiem rodzimym. Społeczność tę interlingwiści dzielą na podgrupy i typy by zbadać przemiany znaczeniowo-fonetyczne wśród poszczególnych grup i ludzi. Wśród niektórych dzieci poznających esperanto jako pierwszy język, które przez długi czas nie poznają innego języka zauważa się innowacje znaczeniowe - potwierdzenie sprachspiele Wittgensteina. Objawia się to tworzeniem wieloczłonowych słów i zniekształceń członów najczęściej będących skrótami, co prowadzi do naturalnego wytwarzania się skomplikowanej znaczeniowo mowy esperanckiej. Język taki chciał już utworzyć wybitny esperancki poeta Kalman Kalocsay wprowadzając człony łacińskie, a także eksperymentował esperantem Julian Tuwim. Skomplikowanie mowy dzieci mówiących esperantem jako pierwszym swoim językiem przekraczało jednak wyobrażenia jego znawców, a pozostawienie takich dzieci dla dalszego rozwijania się ich języka może grozić ich niekomunikatywnością. |
|||
{{języki}} |
{{języki}} |
||
Wersja z 14:38, 19 wrz 2008
Esperanto – pierwszy i do tej pory jedyny powszechnie znany język sztuczny, stworzony w XIX wieku przez białostoczanina Ludwika Zamenhofa. Znany tylko z nazwy, gdyż tak naprawdę nikt nim nie mówi. Choć łatwy do opanowania, nikt nie kwapi się do jego nauki, gdyż zdecydowawszy się na poznanie języka obcego, każdy wybiera taki, w którym gdziekolwiek się dogada. Wynik – językiem tym nie mówi się już półtora wieku, a jeszcze istnieje.
Jako że esperanto pozbawione jest native speakerów, nie ma warunków naturalnego rozwoju, a o języku decyduje samozwańcze kolegium – Światowa Rada Esperanto. Najwidoczniejszym skutkiem takiej polityki jest brak przekleństw i bluzgów. A po co komu taki język? Jak porządnie wbić gwóźdź w ścianę czy oglądać wiadomości?
Innym następstwem jest opóźniona reakcja na postęp techniczny. Niektóre wynalazki nie zostały nazwane, zanim przestały być modne, stąd na próżno szukać w esperanto pagera czy mini dysku.
