Ablatyw: Różnice pomiędzy wersjami
M (Przywrócono poprzednią wersję, jej autor to Ponury bot. Autor wycofanej wersji to 37.31.54.71.) |
|||
Linia 21: | Linia 21: | ||
[[eo:ablativo]] |
[[eo:ablativo]] |
||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Morfologia]] |
Wersja z 19:56, 5 maj 2013
Ablatiw (łac. ablativus) – nazwa jednego z przypadków, obecnie charakterystyczna głównie dla łaciny czy sanskrytu, którymi nikt nie mówi, w związku z czym jest jedyny tzw. przypadek niemy.
Zastosowanie
Ablatiw występował niegdyś powszechnie jako ósmy przypadek w deklinacji praindoeuropejskiej (dziś język polski jest językiem indoeuropejskim). Właściwy ablatyw wyraża oddzielanie, odchodzenie od czegoś, czyli krótko mówiąc wyrażał bez czego np. się idzie. Przykład:
- Gość nie w porę gorszy Tatarzyna (język staropolski), gdzie Tatarzyna znaczyło od Tatarzyna.
Jak łatwo zauważyć, w powyższym przypadku zwykły dopełniacz mógłby zostać użyty zamiast ablatiwu. Ludzie mówiący językami indoeuropejskimi szybko doszli więc do wniosku, że ablatiw jest całkowicie redundantny[1] i uznali, że obejdą się bez niego. Tym samym ablatyw pozostał w łacinie, z natury konserwatywnej, a w normalnych językach został wyparty przez inne przypadki.
Można się pokusić o stwierdzenie, że przypadek ablatiwu jest dość smutnym przypadkiem...
Językoznawcy stwierdzają jednak, że ablatiw istnieje do dzisiaj w języku polskim – twierdzą, że niektóre słowa nie występują bazowo w mianowniku, a w ablatiwie. Podają następujące przykłady:
- Kastrat – osoba bez jąder
- Żebrak – osoba bez pieniędzy
- Belgia – kraj bez rządu
- Somalia – kraj bezprawia
- Student – osoba bez pieniędzy na jedzenie
Przypisy
- ↑ Czyli niepotrzebny – tak, nauczyłeś się nowego trudnego słowa!