Edytujesz „EN57”

[[Plik:EN57 Units Poznan.jpg|thumb|200px|Gotowe do ostatniej podróży EN57 na nieistniejącej już Dziurze Toruńskiej]]
[[Plik:EN57 classic interior.jpg|thumb|200px|Wygodne plastikowe siedzenia 1 klasy w EN57]]
'''EN57''' znany także jako '''Żółtek''' lub '''Kibel''' – pospolite w [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]] Elektryczne Zespoły <del>Trakcyjne</del> Toalet (tzw. jednostki elektryczne), rozpoznawalne po charakterystycznym zapachu [[Toaleta|ubikacji]] wewnątrz pojazdu (stąd nazwa potoczna – kibel), samozapłonach szaf wysokiego napięcia, nie zamykających się drzwiach oraz prędkości maksymalnej 110 km/h lub 120 km/h (oczywiście tam, gdzie pozwalają na to tory i nie ma ograniczenia 20km/h z powodu przegniłych podkładów). Kible były produkowane w latach 1962–1994, co czyni je najdłużej produkowanym pojazdem szynowym na świecie<ref>Jest czym poszpanować przed [[Niemcy|naszymi zachodnimi sąsiadami]]</ref> Powstały na bazie równie udanego badziewia EW55, które od kibli różniły się szeregiem udogodnień dla podróżnych między innymi brakiem stopni w drzwiach oraz drewnianymi siedziskami od których [[Dupa|rzyć]] bolała po pół godzinie jazdy. Słynne ''wysokie kible'' były tak udane, że powstało aż 72 sztuki w latach 1958–1962.

== Przygotowanie do jazdy przeciętnego pasażera ==
Przed podróżą należy uzbroić się w torbę płócienną (najlepiej kilka, z warzywami i innymi towarami bazarowymi) oraz krzyżówkę, aby nie wyróżniać się z tłumu podróżnych. W przypadku jazdy plastikiem najlepiej wziąć ze sobą karimatę gdyż w zimie można przypalić sobie pośladki a przez cały rok grożą nam hemoroidy. Jeśli jest lato i podróżujesz [[Karabinek AK|AKM-em]], nie zapomnij założyć swetra.

== Jak się tym jeździ? ==
{{Youtube|sYItqBN0L1M|width=200|EN57 rozkłada francuskiego TGV na łopatki}}
No dobra, załóżmy że nacisnąłeś kilka guzików jak popadnie w szafie NN, podparłeś stycznik liniowy miotłą z szopy, oraz zabarykadowałeś dostęp do owej szafy. Idziemy do kabiny. Masz przed sobą dwie najważniejsze i jedyne przydatne wajchy w kiblu: nastawnik jazdy i kran hamulca. Zanim jednak złapiesz wajchę nastawnika, ustaw nawrotnik (wajcha jest przy kluczu, który powinieneś mieć w łapie):
* '''Tył''' – jeśli stojąc na stacji [[Wrocław Główny]] i chcąc jechać w kierunku Jeleniej Góry ruszyłeś w stronę Opola – znaczy ze masz włączony kierunek zad. Najrzadziej używana pozycja, bo przy cofaniu nic nie widać nawet z wystawioną za okno głową.
* '''0''' – choćbyś wyrwał rączkę nastawnika, pociąg i tak nigdzie nie pojedzie
* '''Przód I''' – pojedziesz we właściwą stronę, ale jednostka będzie się zbierać jak żółw na zakręcie
* '''Przód II''' – jedziemy na pełnej szlakowej, wynoszącej aż 110 km/h czyli mniej niż szlakowe na magistralnych liniach kolejowych (120)

Jak już ustawisz nawrotnik jak należy, to dalsza jazda jest tak prosta że możesz posadzić małpę na fotel mechanika i pojedzie. A więc omówmy poszczególne pozycje nastawnika:
* '''Luz''' – pociągnij tę rączkę do siebie, baranie!
* '''Przetok''' – o, w końcu jedziemy. Tylko pamiętaj, za długa jazda może spowodować spalenie się supernowoczesnych oporów rozruchowych (oraz twojego drugiego śniadania). Jak masz szlakową 30 km/h to ratuj się luzowaniem.
* '''Szeregowa''' – poważna sprawa, kibel nabiera prędkości. Oficjalnie mówi się że pojedzie max 45 km/h na szeregowej, ale zostaw go tak na dłużej, a rozpędzi się dobre ponad 120 km/h, i więcej…
* '''Równoległa''' – jak na szeregowej dobrze pojechałeś, to tu już nieźle prujesz, możesz wyzwać [[TGV]], [[Acela Express]] oraz [[Shinkansen]] równocześnie na wyścig z tobą.
* '''Bocznikowanie I, II, III''' – po ich wrzuceniu należy powiedzieć pasażerom przez megafon żeby się czegoś złapali oraz samemu zapiąć pasy bezpieczeństwa, bo na tych pozycjach kibel wchodzi w prędkości naddźwiękowe, a później podróżuje przez czasoprzestrzeń. Należy dać kierownikowi klucze od szafy NN, aby szybko tam poleciał, bo na pewno za moment zadziała przekaźnik różnicowy i będzie musiał go odblokować. Najlepiej więc podeprzeć sobie różnicowy już na starcie, najlepiej zapałeczką. Na co komu [[Pendolino]] w PKP, skoro jest niezwyciężony kibel?

== Odmiany ==
* '''Zwykła''' – najbardziej niezawodna, ciemnoczerwono-szara, z półmiękkimi siedzeniami, służącymi głównie do ćwiczenia nożowniczych [[dresiarz]]y. Jak się zepsuje, wystarczy kopnąć w stycznik liniowy albo połączyć dwa kabelki w szafie NN (a czasem i WN). Producent zapewnia – w 100% wolny od wysoce awaryjnej elektroniki! Posiada w środkowej części wagon barowy, gdzie serwowane są ciepłe posiłki i drinki z palemką.
* '''DeLuxe''' – posiada wagon 1 klasy, żeby udawać pociąg pośpieszny (albo Intercity), najczęściej w 3 odmianach: derma, materiałowce oraz plastik, obecnie z zewnątrz różni się inną cyferką na jednym wagonie.
* '''Ortopeda''' – występuje w dwóch pododmianach – wysokim i niskim. To najbardziej słynna z komfortu odmiana tegoż pojazdu. Kiedyś rozpoznawalne po charakterystycznych pomarańczowych barwach. Plastikowe kanapy podobno miały służyć do zniechęcenia nożowników. Przewozy Regionalne puszczają je na najdłuższe trasy.
* '''Składak''' – poskładane z różnych innych EN57 kible, zazwyczaj w wyniku nagłego ataku [[kibol]]i. Tak, czasem jeden kibel, okazuje się być tak naprawdę trzema w jednym. Jeden wagon może być ryflowany, drugi gładki, a w trzecim może mieć plastikowe siedzenia. Fajny kogel-mogel. W składaniu EZT specjalizuje się Zakład Przewozów Regionalnych w Łodzi: Stacja Techniczna Idzikowice oraz Stacja Techniczna Częstochowa.
* '''Tapicerka''' – najczęściej występujący kibel po przebudowie w latach 2005-2007. Wymienione ma wszystkie klasyczne wygniłe laminaty i siedzenia poza bebechami. Istnieją dwie odmiany, tak jak w przypadku plastików, wysoka i niska. Najczęstsze kolory tapicerki to szara bądź niebieska. Pod tapicerką kryje się odrobina gąbki i deska bądź płyta paździerzowa, zastosowana z oszczędności.
* '''Fotelik''' – kible modernizowane w latach 2012 i nadal. Posiadają eleganckie, metalowe siedzenia z odrobiną gąbki i skajowe oparcia. Siedzenia są bardziej twarde niż plastik, stąd nie jedź tym dłużej niż 1 h, bo cię plecy i [[Dupa]] rozbolą. Oprócz siedzeń wymieniono także okna na supernowoczesne, wklejane lufciki, dzięki czemu nikt nie narzeka latem na klimatyzację a także drzwi na bardziej awaryjne, elektroniczne – przy minus pięciu stopniach Celsjusza zamarzają.
* '''+1900''' – takie niby-nowoczesne z kwadratową mordą żeby udawało megakibla ([[ED72]]), poza tym, patrz punkty wyżej.
* '''SPOT''' – to skrót od kryptonimu: „Super Program Odpicowania Taboru z wyglądu”. Modernizowane [[Gówno|jednostki]] w latach 2005-2009 w ramach łaski unijnej. Wymieniono w nich wszystko poza bebechami, montując plastikowy ryj na przedzie, psujące się drzwi na wcisk, nowe laminaty, które odłaziły po roku użytkowania, nowe lampy i siedzenia. Siedzenia były o dziwo wygodne za to lampki psuły się na potęgę. SPOTy miały tę zaletę, że jak się zepsuły to na amen. Dodatkową atrakcją, w porównaniu z całą resztą, są przyciski czuwaka i opuszczania pantografów umieszczone w różnych miejscach. Dzięki temu [[maszynista]] ma dodatkową rozrywkę podczas jazdy. Część SPOT-ów w ramach napraw rewizyjnych przeprowadzanych od 2016r. ma zmieniane malowanie żeby podszywać się pod turbokible i oszukiwać niczego nieświadomych pasażerów.
* '''SPOT-o podobny''' – wnętrze ma jak SPOT, ale brakuje mu deski sedesowej na ryju, a jego awaryjność jest zbliżona do zwykłego kibla.
* '''Tyrystor''' – 3 kible wyprodukowane w 1988r. oznaczone niegdyś numerami 2001-2003<ref>Nie nie to nie SPOTy</ref> oraz jednostka o numerze 881 w ramach naprawy głównej w których zamontowano rozruch impulsowy na tyrystorach. Jednostki sprawowały się tak dobrze, że aż więcej stały jak jezdziły, dlatego po 9 latach męczarni z nimi postanowiono im wsadzić niezawodne oporki rozruchowe i tym samym można je spotkać w Trójmiejskim S-Bahn po numerami 1826-1828.
* '''KM''' – prawdopodobnie skrót od „kur{{cenzura3}}a mać!”, gdyż ze względu na zaawansowaną technologię psuły się w rękach [[maszynista|tłuszczowskich maszynistów]]. Podczas przebudowy dodano im jakieś śmieszne pudełka na dachu zwane klimatyzacją, nowe okna, nowe siedzenia, no i oczywiście założono deskę sedesową na czoło. Pomalowane na zielono, co by cieszyły niezadowolonych pasażerów swym widokiem. Aktualnie przebudowywane są na AKMy, czyli jeszcze większy złom.
* '''AKD''' – najnowszy wynalazek [[Newag]]u dla [[Koleje Dolnośląskie|Kulei Durnych]] co by się koniecznie odróżniać od innych przewoźników. W zasadzie ten sam chłam co przypadku AKW.
* '''AKM''' – akronim od „ A co to K{{cenzura3}}wa Ma być”, zawołania koluszkowskich maszynistów, gdy po raz pierwszy ujrzeli to „cudo” na oczy. Jest to EN57 przerobiony na produkt statko-kosmiczno-podobny. Jak można się domyśleć, ma ''plastikową buzię w kształcie deski klozetowej'', elektroniczne sterowanie z promu Discovery oraz [[Microsoft Windows|Windowsa '97]], który zawiesza cały osprzęt pojazdu w moment, wobec czego całą jednostkę trzeba zdjąć z trasy, zastąpić normalnym kiblem, i w lokomotywowni próbować zresetować Windowsa. Zachęciło to KM do dalszych prac modernizacyjnych do tego standardu, specjalnie z myślą o [[Powietrze|podróżnych.]] Warto dodać, że łódzkie AKMy to chłam z Jugosławii, co możemy poznać po ryflowanych bokach i numerkach 3000+.
* '''AKŁ''' – zmieniona nieco wersja AKMów, generalnie więcej plastiku i smrodu.
* '''AKW''' – wersja dla Wielkopolski, małe okienka, wygodne siedzenia z metalu i drzwi na wcisk, ciągle psujące się.
* '''AKŚ''' – poskładane ze złomów z Polski i byłej Jugosławii, generalnie jedna wielka kupa [[Gówno|gówna]].
* '''AL''' – (''Alicja'', ''AliEN'') superwydajna i ekonomiczna wersja, gdyż więcej stoi niż jeździ. Wewnątrz dużo starego i nowego dziadostwa. Wszędzie śmierdzący plastik i wszystko skrzypi. Dno z jedną wielką dziurą produkcji [[Pesa|Pesy]] i [[ZNTK Mińsk Mazowiecki]]<ref>Nie dotyczy pierwotnego lubelskiego turbokibla AL, który niczym nie odbiega od starszej wersji AKMa</ref> W jednym z takowych kibli dla <del>ludzkiej</del> łódzkiej wersji z łaski zamontowano automat na jedzenie, mający zachęcić głodnych pasażerów do podróży. Taki mały szantaż. W 2015 roku Przewozy Regionalne z siedzibą w Warszawie<ref>Gdzie prawie wcale nie prowadzą działalności przewozowej</ref> z litości dla lubuskich PR (najbiedniejsze w całej Polsce) oraz niektórych innych województw w ramach łaski unijnej zleciły modernizację 21 kibli w ZNTK Mińsk Mazowiecki. Turbokible mają inny kształt deski sedesowej, coby koniecznie odróżnić się od innych województw i posiadają numerację od 2100 w górę, a ognisto-pomarańczowe barwy i prędkość rozkładowa 120km/h mają zachęcać do wsiadania stosunkowo małą grupę podróżnych, która i tak została już przetrzebiona w wyniku absurdalnych rozkładów jazdy. Chodzą słuchy, że planach mają jeszcze 36 takich modernizacji.
* '''AP''' – wersja z czarnoszarymi siedzeniami ułożonymi 2+0 jak w [[PKS|PKS-ie]], pomarańczowymi słupkami, coby udawać autobus oraz tradycyjną deską sedesową zamiast twarzy. Z zewnątrz praktycznie to samo, co EN57AKM, za to w środku znajdziemy więcej plastiku, niż we wszystkich wymienionych wyżej wersjach razem wziętych.
* '''FPS''' – [[H. Cegielski – Poznań|od Hipo<del>kryty</del>lita Cegielskiego]] z [[Poznań|Poznania]], zwany również szpanersko ''Feniksem''. Prezentuje się dość ciekawie. Jest pomalowany jak inne kible PolRegio, chociaż z początku miał być cały szary i ma deskę sedesową od EN71AC. Wewnątrz znajdziemy wszystko, co w składzie [[Intercity]]. Jedyna różnica to maksymalna prędkość – U Feniksa jest ona o wiele <del>mniejsza</del> większa, niż u składów typu [[Stadler FLIRT|ED160]], czy [[Pesa Dart|ED161]]<ref>No, poza [[Wars]]em i pierwszą klasą, ale i tak nikogo na to nie stać</ref>. Zobaczymy, jak długo [[Przewozy Regionalne|Regiopol]] da sobie z tym radę. Łącznie będzie sztuk 20.
* '''ALc''' – <del>Zezłomowane</del> Zmodernizowane w [[ZNTK Mińsk Mazowiecki]] zwykłe kible. Prawie do samo co w AL, z tym, że posiada zmieniony układ siedzeń, kolory oraz silniki od [[Czechy|Pepików]].
* '''ALd''' – To samo co w ALc, ale z silnikami od [[Austria|Austriaków]].

== Produkty kiblopodobne ==
[[Plik:Endolino.jpg|thumb|250px|Najnowsza modernizacja kibla, rozwija zawrotne 130 km/h]]
Ponadczasowy sukces EW55 i EN57 zachęcił wrocławski [[Pafawag]] do rozszerzenia swojej oferty kibli. A są to:
* '''EW55''' – czyli protoplasta dzisiejszego klopa. Nie posiadał stopni w drzwiach ani barierek z boku a w środku siedzenia miał drewniane, przez co skutecznie umilał życie podróżnym z Warszawy do Siedlec.
* '''EN71''' – czyli 3+1=4. <del>Wiele</del> Większość z nich (powyżej numeru 20) jest „składakami” zmontowanymi z kibli, składanymi w nieistniejącym już depo w [[Kluczbork]]u.
* '''EN71KM''' - zmodernizowana wersja dla KM. Mają deskę sedesową jak SPOT<ref>Od EN71SPOT (EN71-100) odróżnia je pudło, wnętrze i wiek</ref> i oczojebne lampki nad drzwiami jak w EN57AKM-1573. Trzy z nich zostały wypożyczone przez [[Koleje Śląskie|Kuleje]], a reszta stoi na Grochowie.
* '''EN71AKS''' - czteroczłonowa wersja EN57-892 (nowsza wersja EN57AKŚ). Od starszych Aksiów odróżnia go liczba członów, drzwi oraz wielkość pudła nad reflektorem. Newag żałował farby, więc zamiast AKŚ kibel nazywa się AKS.
* '''[[EW58]]''' – technologicznie lepsze od EN57, ale <del>żarły za dużo prądu</del> miały rozruch impulsowy tylko w jednej kabinie (padały – nie dziwota) i były wykonane z materiałów łatwopalnych. Jednostki już nie jeżdżą (zdematerializowały się na Depo [[Gdynia Cisowa Elektrowozownia]] i nie dezintegrują się już podczas jazdy. Występowały tylko na [[Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|trójmiejskiej SKM]].
* '''EW60''' – prawie to samo co powyższe, ale miało więcej drzwi. No i wyprodukowano tylko dwie sztuki. W 2005 [[Koleje Mazowieckie]] odkupiły je od [[Szybka Kolej Miejska w Trójmieście|Trójmiejskiego S-Bahnu]], montując oczywiście ''stylową'' deskę sedesową na czole składów. Posiadały także funkcję katapultowania [[Gówno|kupy]] z zamkniętego obiegu WC ale w ramach modernizacji w 2014 roku zamontowano im funkcję dematerializacji kupy z WC. Jest to na Mazowszu tabor w najgorszym stanie: kiedy przemyka przez rozjazdy krzyżowe, słychać dźwięki odpadających śrub którymi części kibla są poprzykręcane, a niedziałające drzwi oddzielające człony otwierają się bez ingerencji któregoś z pasażerów, którzy są zajęci trzymaniem się siedzeń, aby ich nie wyje{{cenzura3}}ało z pociągu. Po powyższej modernie zlikwidowano zbędne drzwi, a przedziały nie są już tak przytulne, jak dawniej.
* '''ED72''' – skrzyżowanie EN71 z kiblem DeLuxe i +1900, coby udawać nowoczesny pojazd. Kilka z nich ma człony sterownicze i silnikowe od EN57, bo oryginalne się rozjebały.
* '''ED72A''' – funkiel nówka złom rodem z Mińska Mazowieckiego, z zamontowanym asynchronem co by jechał z kosmiczną prędkością 130 km/h. Tak dobre, że wyprodukowano aż dwie… wróć pięć sztuk.
* '''ED73''' – prawie takie samo co ED72, ale bardziej podrasowany, rozpędzał się o 10 km/h więcej niż kibel, startując wciskał pasażerów w fotel oraz miał pantograf połówkowy i psujł się szybciej niż zwykły kibel. Był to najnowocześniejszy pod względem konstrukcyjnym przedstawiciel rodziny kibli. Dlatego wyprodukowano tylko jeden egzemplarz w 1997, bo stwierdzono że nie ma sensu ekonomicznego budować więcej <del>ze względu na ponadczasowość kibli</del>. Od 2011 do 2019 gnił w Idzikowicach czekając na łaskę zrobienia mu naprawy rewizyjnej. W 2019 [[PolRegio]] uznało, że ED73 nie wpisuje się w Strategię Taborową™, więc trafił pod palniki ZNT Kruszewiec. Jego relikwię w postaci pulpitu maszynisty [[Miłośnik kolei|mikole]] mogą czcić na dworcu w Chojnicach.
* '''14WE/EN61''' – 10 egzemplarzy zbudowanych na bazie chłamu EN57 z Jugosławii w [[Newag|NEWAGU]] dla potrzeb [[SKM w Warszawie|Kaczykolejki]] w 2005 roku. Nadano im ksywę ''Halny'', gdyż jest tyle dziur w tej jednostce iż rzeczywiście wieje w nich Halny. Ze względu na awaryjność nazywane są złomem z Newagu lub [[Lech Kaczyński|Kaczuzłomem]]. Jeden z nich został poświęcony [[Jan Paweł II|JP2]] ale tak często się psuł, ze więcej stoi niż jeździ. W przedziale papatraina mamy więc XXI wiek ale jak go rozbierzemy to mamy XIX wiek. Zabudowano mu bowiem wszystko co miały EN57 montując superstrzałę na zewnątrz co by udawało [[TGV]]. Ot kaprys budowniczych z Nowego Sącza. Aktualnie straszą w [[Koleje Śląskie|Kulejach Śmiesznych]] oraz nadal w SKM Wawa (stoją na Szczęśliwicach na bocznym torze i cieszą widokiem przejezdnych, a w trasę wyruszają sporadycznie na S1 i S9). Wszystkie ''KaczoKible'' oprócz papatraina pozbawione są [[Kibel|WC]], gdyż [[Lech Kaczyński|Lechu]] uznał, że w SKM można wyjść na świeże powietrze i zrobić co trzeba poza pociągiem. Gorzej jeśli 14WE jest puszczony z Katowic do Rybnika. Wtedy drogi podróżny leć do drzwi, wystaw [[Dupa|rzyć]] na zewnątrz po otwarciu, poproś mechanika o 5 minut postoju przez interkom i… sraj na peron sraj póki wolny kraj. [[ZNTK Mińsk Mazowiecki|ZNTK w Mińsku]] w końcu się zlitowało i wykonało gruntowną modernizację dwóch sztuk na [[Śląsk|Ślunsku]], między innymi zainstalowano nowe ubikacje, bo co to za Kibel bez Kibla, a także zamontowano wyświetlacze i głośniczki zapowiadające kolejne stacje, coby udawać nowoczesne składy typu [[Pesa Dart]]. Za to zostawiono stare siedzenia. Życzymy państwu przyjemnej podróży [[Koleje Śląskie|ŚKMką!]] Po kilku latach reszta i tak trafiła do [[Industrial Division]] <del>straszyć na towarowych.</del> i na S-Bahnie zostały zaledwie 2 sztuki.
* '''ED72AC''' – twór wywołujący strach i panikę wśród pasażerów. Tak! Najnowszy kiblotwór z boku przypomina EN57ALc/ALd, ale posiada czoło do złudzenia podobne do czoła [[Pesa Elf II|Elfa II]]. Kibelf ma malowanie PolRegio i jeździ na Opolszczyźnie, Łódzkim (na InterREGIO do Warszawy) i Dolnym Śląsku.

{{przypisy}}
{{Kolej}}
[[Kategoria:Elektryczne zespoły trakcyjne]]