Przemyśl: Różnice pomiędzy wersjami
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
(Ale ze mnie lama, blankuję Nonsensopedię...) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Grafika:Przemyśl herb.JPG|thumb|right|Herb miasta]] |
|||
{{cytat|(...) trzy karczmy, bram czterech ułomki,<br>klasztorów dziewięć i gdzieniegdzie domki|[[Ignacy Krasicki]] o '''Przemyślu'''}} |
|||
'''Przemyśl''', '''Twierdza Przemyśl''' – miasto i powiat w południowo-wschodniej Polsce, p(i)erła [[województwo podkarpackie|Podkarpacia]]. Usytuowane 14km od granicy z [[Ukraina|Ukrainą]], jedyny i niepodważalny ostatni bastion polskości na [[Galicja|Kresach Wschodnich]], koniec [[Europa|Europy]]. Dawna stolica województwa przemyskiego. Miasto liczy 67 tysięcy mieszkańców i 28 tysięcy samochodów, a to wszystko gniecie się w ciasnej dolinie o dumnej nazwie ''Brama Przemyska''. Największym obiektem w mieście jest cmentarz, najwyższą budowlą zamknięta dla turystów wieża katedralna, a najgłębszym akwenem droga w przygranicznej wsi Łuczyce. |
|||
Nowoprzybyli, chcąc nie chcąc, wjeżdżają do miasta od strony północnej. Ich oczom ukazuje się potężny szpital wojewódzki (zadłużony już w dniu oddania go do użytku). Kawałek dalej dojeżdżamy do serpentyn, gdzie bardzo pięknie zarzuca, ale widoki są wspaniałe (no tak, lokacja miasta w dolinie). Jeżeli ktoś przeleciał przez cały autobus podczas zakrętu dostaje również prezent – piękny siniak w miejscu gdzie się uderzył. |
|||
Zjeżdżamy z serpentyn i stoimy w korkach, które ciągną się przez ulice 3-go maja, Jagiellońską i [[Juliusz Słowacki|Słowackiego]], czyli przez całą drogę krajową. |
|||
== Historia == |
|||
[[Grafika:Konohagakure.JPG|thumb|300px|left|Obrońcy Twierdzy wykuci w skale.]] |
|||
Libera Regia Civitas, czyli Wolne Królewskie Miasto – Przemyśl. Kiedy miasto posiadało już swój zamek, w [[Warszawa|Warszawie]] ganiano jeszcze świnie. Sytuacja przed [[I wojna światowa|I Wojną Światową]] sprawiła, że Przemyśl leżący na styku trzech potężnych państw został przeobrażony w twierdzę. I stało się: [[Rosja|Ruscy]] przysłali kilku desperatów uzbrojonych w [[widelec|widelce]] i [[łyżka|łyżki]], którzy przez 24 dni zdołali 2 razy szturmować na forty, nie zdołali jednak wydać nawet polecenia do ataku. Później Ruscy jednak popukali się w głowę i wzięli Przemyśl na głód. Po 137 dniach drugiego oblężenia, dowódcom miasta poprzewracało się we łbach i podjęli decyzję o wypierdzieleniu fortów w powietrze. Gdy ruskie wojska wpadły do miasta, znalazły tutaj tylko kilka par starych butów i dwie pirackie kopie [[Windows]]a. Cóż za chwalebne zwycięstwo! Już chyba tylko z litości Austriacy i Niemcy postanowili odbić za-przeproszeniem-twierdzę. Trwające 20 dni trzecie oblężenie skończyło się tak, jak widać dziś. |
|||
Dzisiaj wojsko wykorzystuje jeden z fortów, ponieważ uznało, że ponad stuletnie, rozsypujące się mury i tak będą wytrzymalsze niż to, co mogliby zbudować. Ale to jeszcze nie koniec. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] miasto było podzielone wzdłuż rzeki (która notabene przecina miasto w pół) i stąd dwie stacje kolejowe po dwóch stronach mostu. Po wojnie było już tylko gorzej. |
|||
== Struktura społeczna == |
|||
[[Grafika:Przemyśl logo.PNG|thumb|200px|right|Oficjalne logo promocyjne miasta. Kolorowe ciapki to metafora wielokulturowości a krecha to alegoria wzajemnych uprzedzeń każdej z nich]] |
|||
Jeszcze niedawno większość przemyślan była średniozamożna, choć przeciętne zarobki nie przekraczają 900zł. Bliskość przejścia granicznego w [[Medyka|Medyce]] otwierała [[Przemyt|nowe możliwości]] dla lokalnych ciężkopracujących biznesmenów. Generalnie, około 70% mieszkańców prowadziło tego typu działalność, zaś pozostałe 30% to mieszkający na obrzeżach [[celnik|celnicy]]. |
|||
== Transport == |
|||
[[Grafika:Zawrót.jpg|thumb|200px|left|Pamiętaj – jeżeli nie chcesz jechać na Ukrainę, to tylko w tym miejscu możesz zawrócić legalnie.]] |
|||
Miasto jest tak przejezdne, że pokonanie dystansu z punktu A do punktu B zajmuje około godzinę – więcej niż przejście go na piechotę. Przemyśl posiada dwie [[PKP|stacje kolejowe]] oddalone od siebie o niecały kilometr, z czego większość tego dystansu to most, który przeżył obie wojny światowe. Miasto ma również najlepszy w całym kraju system połączeń z granicą polsko-[[Ukraina|ukraińską]]: przy zejściu do tunelu stacji PKP stoją rozklekotane busy, które co dwadzieścia minut odjeżdżają na Medykę, dowożąc około 10 tysięcy biznesmenów pracujących na przejściu na dobę. |
|||
== Sport == |
|||
[[Grafika:Derby_przemyśla.JPG|thumb|300px|right|Trudno być bezstronnym]] |
|||
Miasto jest podzielone rzeką, a na nieszczęście [[kibol]]e zbytnio przejęli się sytuacją miasta sprzed 60 lat. Dlatego Zasanie musi być za V, czasem IV-ligowym Czuwaj Przemyśl, a stare miasto za IV-ligową Polonią Przemyśl. Dobrze zapamiętaj co jest gdzie, bo jak powiesz coś głupiego to ci [[resuscytacja]] nie pomoże. Miasto oprócz dwóch ,,fspaniałyh" klubów, posiada również sekcję piłki ręcznej (II liga, dużo widzów, tanie wejściówki) o nazwie POSiR Czuwaj, a także koszykówki (III liga, 0 widzów, 0 kasy za wejściówki i 0 wygranych na koncie). Obie drużyny grają na najstarszej hali sportowej w Polsce, która wciąż działa. Owa hala robiła za szpital polowy w czasie I wojny światowej, a ostatni remont przeprowadzony był w 1961 roku. O dziwo mieści się tu całkiem sporo widzów, a hala ma długość 60 metrów (40 metrów boisko, 20 metrów składowisko i palarnia dla dresów). |
|||
== Dzielnice == |
|||
[[Grafika:Studio_urody.PNG|thumb|250px|right|Studio urody, ul. 3-go maja]] |
|||
*'''Śródmieście''' - Wspaniałe centrum Przemyśla zwane też pieszczotliwie "Małym Krakowem". Niestety największą atrakcją nie jest Wawel czy inna Galeria Krakowska lecz trzy piękne bazary i stacja [[PKP]] wybudowana za Ferdka z [[Wiedeń|Wiednia]]. Podobnie jak w Krakowie, niebezpieczeństwem są tu sypiące się na głowę przechodniów elewacje kamienic i brudzące, nisko przelatujace, wszędobylskie myśliwce - GOŁĘBIE! |
|||
*'''Zasanie''' - słynie z kilometrowych korków przed 8 rano na 3-Maja, Grunwaldzkiej, Placu Konstytucji, Krasińskiego, Focha, Stanisława Augusta i innych oraz z wybudowanej za [[Niemcy|szwabów]] stacji kolejowej na której [[Pociąg|ekspresy]] zatrzymują się tylko dlatego że ta stacja istnieje. Zasanie może również poszczycić się studiem urody pokozanym na zdięcu po prawej. Nieliczni wiedzą, że jest tam nie planowana, a istniejąca galeria handlowa o dumnej nazwie "Szpak". |
|||
[[Grafika:Rezerwat_lisia_gora_-_rzeszow_IIp.jpg|thumb|250px|left|Zielonka w całej swojej krasie.]] |
|||
*'''Zielonka''' - jak pokazuje zdięcie po lewej, jest tam zielono... bardzo zielono . Hymnem dzielnicy jest piosenka [[Michał Wiśniewski|Wiśniewskiego]] pt. "Zielono mi". Co prawda raz na tydzień zajeżdża tam [[Autobus|autobus]] MZK ale wszyscy turyści wysiadają przystanek wcześniej na stoku. |
|||
*'''Wilcze''' - Miejscowa hurtownia papierosów pochodzących z najróżniejszych form [[Przemyt|przemytu]]. Przez Wilcze ma przechodzić wschodnia obwodnica miasta planowana na 2008 rok + 100 lat opóźnienia. |
|||
*'''Kazanów''' - Znajduje się tu jeden z młodszych kościołów miasta, kilku [[Dentysta|dentystów]] bez licencji świadczących swe usługi w zaciszach swoich domów i [[Blok (budynek)|blokowisko]] o dumnej nazwie „os. Kazanowskie” |
|||
*'''Bakończyce i Lempertówka''' - Dwie dzielnice stanowiące centrum przemysłowe miasta. Jest tam bycza stacja kolejowa używana tylko przez pociągi towarowe i kilka zadłużonych na kilka milionów przedsiębiorstw. Jedyną atrakcją Bakończyc jest przez wszystkich zapomniany Pałac [[Lubomirscy|Lubopijanych]] i słynna Wyższa [[Szkoła]] Wschodnioeuropejska do której i tak chodzą tylko [[Kujon|kujony]] z Przemyśla. |
|||
*'''Lipowica''' - jeszcze większa dziura niż Zielonka 90% powierzchni stanowi las, 9% lokalne [[Bimber|bimbrownice]] i 1% jakieś kartony w których mieszkają ludzie. Raz na ruski rok zajedzie tam autobus. |
|||
*'''Podgórze''' - gdy ulica Basztowa sięga nieba i ma się ku końcowi zaczyna się górujące nad całym miastem Podgórze, najbardziej świętobliwa ze wszytskich dzielnic Przemyśla. Nie ma tu nic prócz klasztorów Karmelitek i innych Norbertanek. Znajdziemy tu także Pałac Biskupi i pięękny Park do którego i tak nikomu nie chce sie iść bo jest stromo pod górę. Jednak gdy pokusimy się odwiedzić Park, naszym oczom ukaże sie widok na całe Zasanie i Królewska Stajnia, czyli Zamek Kazimierzowski. |
|||
*'''Zniesienie''' - znajduje sie tu najwiekszy obiekt w mieście - Cmentarz Główny. Idąc zawzięcie pod górę, krzywą ulicą Wandy lub Przemysława dojdziesz do Kopca Tatarskiego - najwyzszego punktu miasta. Niegdyś na Kopiec prowadziła zielona ścieżka, jednak władze miasta uznały, ze mieszkańcom konieczne na Kopiec sa schody z kostki brukowej. Stąd również można podziwiać unikalną panoramę miasta uozdobioną elektrownią wiatrową w Orłach. |
|||
*'''Kruhel''' - jeżeli chcesz się tam dostać, zrezygnuj z tego albo wynajmuj taksówkę. Wiocha jak się patrzy, ten kto rysował granicę miasta był chyba pijany i zakreslił Kruhel w granicę miasta. |
|||
*'''Garbarze''' - pare rozwalających się ruder, gdyby nie budująca się Galeria Sanowa nic oprócz dziurawych ulic by tam nie było. |
|||
==Ciekawe miejsca== |
|||
* '''Ul. Sportowa''' – oczywiście kiedyś miała coś wspólnego ze [[sport]]em, ale stwierdzono, że bardziej niż stadion ludności przyda się hipermarket. Na tej ulicy znajduje się niespotykana nigdzie w Polsce ilość kantorów, w których można kupić głównie waluty ukraińskie: hrywnie i dolary. Między hipermarketem a kantorami znajduje się kilka bazarów: jeden opanowany przez stare babcie sprzedające produkty żywnościowe domowej roboty i drugi – ludzie oczywiście z [[Wietnam|Polski]] handlujący rzeczami z Ukrainy, oczywiście zawsze się usłyszy, że to sprowadzone z [[Niemcy|Niemiec]]. Trzeci, tzw. ''ruski bazar'' nie różni się niczym szczególnym od innych ruskich bazarów rozsianych po kraju; najpopularniejszymi sprzedawanymi tam towarami są wyroby tytoniowe i alkoholowe. Można też od czasu do czasu znaleźć posąg [[Włodzimierz Ilicz Lenin|Lenina]] z brązu. |
|||
* '''Stare miasto''' |
|||
**Znajduje się tam kilkanaście kościołów (w tym dwie '''archikatedry''' dwóch wyznań i to jedna obok drugiej) oraz szanowne władze miasta które chcą żeby Przemyśl był miastem korzystającym z transportu lotniczego (i to w samym centrum). |
|||
**'''[[Rynek]]''' – miejsce wielu krwawych batalii; jak nie rekonstrukcje to derby, jak nie derby to referenda o renowacji. Pod wieloma względami unikalny; przy żadnym innym rynku nie ma „Żabki”, w której nieletni bez większych problemów kupią [[alkohol]]. |
|||
**'''Ulica [[Kazimierz Wielki|Kazimierza Wielkiego]]''' prowadząca do rynku to miejsce magiczne – można na niej spotkać połowę swoich znajomych, równie wielu możemy poznać – [[ankieter]]zy i inni wciskacze szajsu są tutaj nadzwyczaj wygadani. |
|||
**'''[[Zamek]]''' przypominający raczej królewską stajnię. No cóż, cieszmy się z tego co mamy. |
|||
* '''„Zniesienie”''' – [[stok narciarski]] wybudowany całkiem niedawno z różnego badziewia walającego się ulicami. Wszystko fajnie, wszystko extra.. ah, tak. Od kilku lat nie było porządnej [[zima|zimy]], a to pech. |
|||
* '''Kopiec Tatarski''' – Najwyższej położone miejsce miasta. Jeśli naprawdę się uparłeś aby tu przyjechać – obecność obowiązkowa. |
|||
==Dziś== |
|||
W środku miasta powstał wielki strup, który został oddany do użytku jako [[muzeum]]. Budynek ten jednocześnie czyni miasto atrakcyjniejszym jak i podnosi walory estetyczne Starówki. |
|||
Półgwizdkiem rusza budowa trzech galerii z których dwie ulokowane mają być w i tak nieprzejezdnym już centrum miasta. Trzecia galeria ma być największym tego typu obiektem na Podkarpaciu. Czy to trochę nie za dużo jak na niespełna 70tys. miasto? |
|||
Obecnie władze miasta planują poszerzenie granic Przemyśla, jednak inicjatorzy tego pomysłu nie wzięli pod uwagę, że musi to być korzystne również dla przygranicznych wiosek które Przemyśl miałby wchłonąć. W razie niepowodzenia przedsięwzięcia, organizatorzy zapowiadają zbrojny wymarsz na przygraniczną gminę Żurawicę (która nota bene jest najbogatszą gminą na Podkarpaciu), w dalszej perspektywie przewidywany jest także atak na Rzeszów oraz odbicie [[Lwów|Lwowa]]. |
|||
== Ciekawostki == |
|||
[[Plik:PKS vs bus.jpg|thumb|190px|right|Tylko w Przemyskim PKS-esie wiedzą co to znaczy konkurencja.]] |
|||
jeżeli: |
|||
* Zwracając wzrok w którąkolwiek stronę zobaczysz 21 [[kościół|kościołów]]; |
|||
* Przeciętny przejezdny pyta się ciebie o drogę na [[Rzeszów]]; |
|||
* Widzisz dziwnie ponumerowane autobusy, np. ''01'', ''02'', ''013''; |
|||
* Będąc na jednej z najbardziej zakorkowanych ulic, kierowcy omijają korek jadąc po chodniku; |
|||
* Jechałeś pociągiem ze [[Szczecin]]a do Rzeszowa, ale trochę ci się [[sen|kimnęło]], |
|||
* Dowiadujesz się, że kibiców miejscowych klubów musieli powstrzymywać antyterroryści |
|||
* Każdy kogo spotykasz psioczy na [[Rzeszów]] (chyba że przyjezdny, wtedy patrz punkt 2) |
|||
to znaczy, że jesteś w Przemyślu. |
|||
[[Kategoria:Miasta w województwie podkarpackim]] |
|||
[[Kategoria:Powiaty w województwie podkarpackim]] |