Kartacz
Kartacz – potrawa występująca głównie w północno-wschodniej Polsce, duma Podlasiaków. Trochę podobna do pyzy, ale znacznie twardsza. Prawidłowo przygotowany kartacz musi być zjedzony tuż po przyrządzeniu, gdyż po kilku godzinach od ugotowania stanie się niemożliwy do przekrojenia bez użycia noża. Z tego powodu w razie przeterminowania świetnie nadaje się jako amunicja, ze względu na twardość porównywalną do kamieni. Czasami można łatwo je z nimi pomylić, gdyż w przeciwieństwie do pyz, pierogów i innych podobnych dań, tradycyjny kartacz jest szary.
Podczas przyrządzania kartaczy należy wielokrotnie ugniatać utarte ziemniaki tak długo, aż nie będzie w nich ani kropli wody. Jeśli po ugotowaniu skorupa kartacza się rozpadnie, to znaczy, że masa ziemniaczana zawierała za dużo monotlenku diwodoru. Wewnątrz kartacza zwykle umieszcza się mięso, choć można użyć również grzybów, kapusty, twarogu lub czegokolwiek innego. Znane są także przypadki „pustych kartaczy”, które nie zawierają żadnego wypełnienia lub składają się wyłącznie z masy ziemniaczanej.
Kartacze najlepiej popijać herbatą lub też tradycyjną kawą zbożową. Na wierzch można dodać cebulę, skwarki lub inne dodatki.
