Tekst źródłowy strony Akronim

'''Akronim''' – zbiór [[litera|literek]] powstałych przy wyselekcjonowaniu pierwszych liter poszczególnych [[wyraz|wyrazów]].

Na przykład:
:'''JTDŻBJTB''' – '''J'''ak '''T'''o '''D'''obrze '''Ż'''e '''B'''iedronka '''J'''est '''T'''ak '''B'''lisko (wymowa: ''jot-te-de-żet-be-jot-te-be''),

:'''PPPPPPPPPPPP''' – '''P'''olska '''P'''artia '''P'''ijanych '''P'''olicjantów '''P'''obitych '''P'''rzez '''P'''iekarskich '''P'''iekarzy '''P'''iekących '''P'''iękne '''P'''szenne '''P'''ieczywo (wymowa: ''pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe'')

:'''[[CSS]]?''' – '''C'''o '''S'''ię '''S'''tało? (wymowa: ce-es-es)

Jak to już bywa w naszym pięknym języku narodowym akronimy, czyli popularnie rzecz ujmując skrótowce akcentujemy inaczej niż większość wyrazów. W większości z nich [[akcent (fonetyka)|akcent]] pada na ostatnią sylabę.

I tak w skrócie AWS, pada na S, wymawiamy więc to, (lub przynajmniej wiemy, że należy) ''awu'''es'''''.

Język polski obfituje w rodzaje skrótowców. Mamy więc:

* '''skrótowce literowe''' i są to te, które składają się z pierwszych literek wyrazów. (AWS, PPPPPP) wymawiamy je sylabizując ''a-wu-es''.
* '''skrótowce głoskowe''': o dziwo złożone także z pierwszych liter wyrazów, jednak wymawiane inaczej. Mimo wielości wyrazów w skrócie, wymawiamy je łącznie, czyli: DUPA (Dziękuję Uprzejmie, Pojadę Autobusem)
* '''skrótowce grupowe''': najdziwniejsza grupa skrótowców, powstałe w szale twórczym. Składają się z fragmentów wyrazów np. Polfa = '''Pol'''ska '''Fa'''rmacja.
* '''skrótowce kombinowane''': trochę tego, trochę tamtego. To taka kombinacja wszystkich powyższych. Dziwny twór i nie można było ich łatwo zaklasyfikować. Jednakże znane umiłowanie Polaków do kombinacji sprawiło, że typ ten doczekał się swoich podtypów, które mnożą się i mnożą.
** '''literowo-głoskowe''': '''CBOS''' – '''C'''entrum '''B'''adania '''O'''pinii '''S'''połecznej wymawiamy to: ce-bos, choć przecież nie różnią się w piśmie od pierwszej grupy skrótowców. Pewnie komuś trudno było wymówić cbos i stworzył taka kombinację, która przyjęła się ku utrapieniu uczniów.
** '''literowo-grupowe''': PZMot – '''P'''olski '''Z'''wiązek '''Mot'''orowy wymawiamy to: pe-zet-mot. PZM pewnie kojarzył się z nazwą jakiejś partii, natomiast powstały PZMot brzmi neutralniej i nieco dostojniej. :)
** '''głoskowo-grupowe''': Polmos – ''' Pol'''ski '''Mo'''nopol '''S'''pirytusowy wymawiamy to, jak zapewne orientuje się duża grupa miłośników ich wyrobów: pol-mos
** '''grupowo-literowo-głoskowe''': tych jest najmniej, więc jest to doskonałe pole do zapełnienia. Wyglądałoby to mniej więcej tak: TeSNaS – '''Te'''lewizor '''s'''toi '''na''' '''s'''zafce, lub tak: KuPa – '''Ku'''p '''p'''an '''a'''rbuza.
* '''skrótowce złożeniowe''': taki obcobrzmiący wyraz, który ukrywa prawdę pod postacią złożenia kilku wyrazów, np.: '''Inwestbank''' – '''Bank Inwest'''ycyjny wymawiamy to po prostu: inwestbank.

* Akronimy wyjaśniające tłumaczą znaczenie danego słowa, jak np.: '''n'''ieudolna '''a'''ktywizacja '''u'''mysłu '''k'''ończona '''a'''mnezją (nauka) albo '''s'''adyści '''a'''gresywnie '''n'''arzucający '''e'''mpiryczny '''p'''orządek '''i''' '''d'''emoralizację (sanepid).
* Istnieje także grupa akronimów, którą importowaliśmy z [[język angielski|języka angielskiego]], z tym że u nich jest to skrótowiec, u nas natomiast jest to niczym nie wyróżniający się wyraz.

'''Przykłady''':
* [[radar]] – '''ra'''dio '''d'''etection '''a'''nd '''r'''anging,
* [[laser]] – '''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of
'''r'''adiation.
* [[metal (muzyka)|metal]] – '''m'''olten '''e'''vil '''t'''eaching '''a'''ntichristian '''l'''ore

=== Zobacz też: ===
* [[Palindrom]]

[[Kategoria:Skrótowce| ]]

[[en:Acronym]]