Edytujesz „Cyrylica”
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Ta edycja może zostać anulowana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Cyrylica |
'''Cyrylica''' (pot. ''ruskie literki'') – [[alfabet]] [[Słowianie|Słowian]] wschodnich i części południowych, chyba. Używany także do zapisu języków tzw. ''mniej ludzkich'' jak np. tatarski, kazachski, abchaski i jakichś tam jeszcze. Oparty na alfabecie greckim. Nazwa pochodzi od Cyryla, który wpadł na metodę jak zostać sławnym. |
||
⚫ | |||
⚫ | Uwielbiany przez [[pokemon]]y, które odkryły wspaniałą aplikację "[[Tablica znaków]]" w folderze "Akcesoria/Narzędzia systemowe". Wykorzystują podobne allograficznie literki cyrylicy do alfabetu łacińskiego nie zważając na ich realne odpowiedniki, np. do wpisywania swoich nazwisk na [[Nasza-klasa|Naszej-klasie]]. Cyrylica pełni także funkcję rozweselającą: prawie każdy, kto zobaczy tekst napisany cyrylicą od razu idiotycznie się śmieje. W czasach II wojny światowej używana była jako szyfr, który po pakcie Ribentropp-Mołotow miał służyć do zapisu [[Język niemiecki|Języka niemieckiego]], jednak nie udało się stworzyć najtrudniejszego kodu świata. |
||
== Jak rozszyfrować == |
== Jak rozszyfrować == |
||
Nie taki diabeł straszny jak go malują. Właściwie, to cyrylica jest prosta jak budowa cepa. No to jedziemy: |
Nie taki diabeł straszny jak go malują. Właściwie, to cyrylica jest prosta jak budowa cepa. No to jedziemy: |
||
* |
*'''Аа''' – A |
||
* |
*'''Бб''' – B |
||
* |
*'''Вв''' – W (a tak '''BTW''', [[sztuczka memnograficzna]] pomagająca zapamiętać, że '''B''' '''T'''o '''W''' – '''B''' '''T'''o '''W''' |
||
* |
*'''Гг''' - oficjalnie G, w praktyce H (jest co do tego sporo nieścisłości, dlatego wielu [[Ukraińcy|Ukraińców]] mówi na garaż - "haraż", magazyn - "mahazyn", Gołota-"hołota", a nawet z angielskiego "girl" mówią "herl" |
||
* |
*'''Дд''' – D |
||
* |
*'''Ее''' – Je (okazjonalnie "e") |
||
* |
*'''Ёё''' – Jo (tak, ta litera o kształcie [[E]] z [[umlaut|umlautem]] naprawdę oznacza "jo"! Rzadko spotykana) |
||
* |
*'''Жж''' – Ż |
||
*'''Зз''' – Z |
|||
* '''Зз''' – „z” (wygląda jak cyfra 3, dlatego wielu zamiast przeczytać KAMAZ czyta KAMA trzy); |
|||
* |
*'''Ии''' – I (nie N, nigdy kurde N) |
||
* |
*'''Йй''' – J (tym bardziej, o zgrozo, nie Ń) |
||
* |
*'''Кк''' – K |
||
* |
*'''Лл''' – L (jako, że trudno zgrabnie to narysować, dopuszczalna jest również pisownia Λ) |
||
* |
*'''Мм''' – M |
||
* |
*'''Нн''' – N (nie H, tak, tak, nie piszę bzdur) |
||
*'''Оо''' – O (to nie pokemoński [[emotikon|emot]], nie kasujcie tego, admini) |
|||
* '''Оо''' – czasami „o”, czasami „a”<ref>U ruskich w pierwszej sylabie, chyba że jest akcentowana</ref>, czasami <del>chuj wie co</del> bliżej nieokreślony dźwięk; |
|||
* |
*'''Пп''' – P (to też łatwe, jeśli uważałeś na [[matematyka|matematyce]]: zapewne słyszałeś o [[liczba Pi|liczbie pi]]?) |
||
* |
*'''Рр''' – R (jakiś problem?) |
||
* |
*'''Cc''' – S (CS, tak jak [[Counter-Strike]]) |
||
* |
*'''Тт''' – T |
||
* |
*'''Уу''' – U (albo Ó na ópartego) |
||
* |
*'''Фф''' – F |
||
* |
*'''Хх''' – Ch |
||
* |
*'''Цц''' – C (to już trochę trudniejsze, ale... wierzę w Ciebie) |
||
* |
*'''Чч''' – Cz (podobne do 4, no nie? '''cz'''tery) |
||
* |
*'''Шш''' – Sz (czasem też Ż, ale również nieoficjalnie) |
||
*'''Щщ''' – Szcz (rzadko spotykane, ale jednak..) |
|||
* '''Щщ''' – rosyjskie „śś”, ukraińskie „szcz”, bułgarskie „szt”… (ogółem to niezły roz{{Cenzura1}}ierdol tam mają…); |
|||
* |
*'''Ъъ''' – "twardy znak", służy to utwardzania (bynajmniej nie gleby) |
||
* |
*'''Ыы''' – Y (czasem można się pomylić myśląc, że to dwie literki i czytać je jako "wi", ale idzie to sobie wbić w beret) |
||
* |
*'''Ьь''' – "miękki znak" (służy do zmiękczania, ale to nie [[Calgon]]. Nie zdziw się, jeśli zobaczysz Tь, zmiękczone T mów tak jak fFarRiAtQui mówią "tie") |
||
* |
*'''Ээ''' – E (co? drugi raz? też tego nie kumam, poza tym to myli się z Зз czyli z Z; używana w większości w wyrazach obcych) |
||
* |
*'''Юю''' – Ju |
||
* |
*'''Яя''' – Ja (błagam, tylko nie R, bo jak coś takiego widzę to mi się krew gotuje. Ciekawostka: po ukraińsku i rosyjsku Я to pierwsza osoba liczby pojedynczej, czyli właśnie [[ja]]) |
||
⚫ | |||
Jakby tego było mało, literki pisane wyglądają inaczej. Przykładowo: drukowana litera „T” wygląda normalnie, prawda? Niestety nauczyciele każą pisać coś, co wygląda jak łacińskie pisane „M”, a zamiast „И” trzeba pisać pisane „U”. |
|||
⚫ | |||
Oczywiście, ten alfabet we wszystkich językach używających cyrylicy nie wygląda tak samo. Niektóre języki mają dodatkowe litery do straszenia dzieci ich liczbą: |
Oczywiście, ten alfabet we wszystkich językach używających cyrylicy nie wygląda tak samo. Niektóre języki mają dodatkowe litery do straszenia dzieci ich liczbą: |
||
* |
*'''Ґґ''' – G (na [[Ukraina|Ukrainie]], używana w wyrazach obcych; takie Г z [[apostrof|apostrofem]] na górze) |
||
* |
*'''Ђђ''' – [[język serbski|serbskie]] "dź" |
||
* |
*'''Єє''' – Je (gatunek "je" na Ukrainie; obrócone Э) |
||
* |
*'''Ѕѕ''' – Dz (nie "S"; w [[język macedoński|macedońskim]]) |
||
* |
*'''Іі''' – I ("i" normalne, jak kto woli ''dziesiętne''; używane dawno temu w [[język rosyjski|rosyjskim]] obok И, dziś używane w wielu językach rzadziej niż И, jednak jest używane na Ukrainie i [[Białoruś|Białorusi]], a И oznacza "y", chyba) |
||
* |
*'''Її''' – Ji (ukraińskie, jak np. w słowie "jidysz") |
||
* |
*'''Љљ''' – Li (nie "ł" oraz nie ЛЬ, któro oznacza "l"; serbskie i macedońskie) |
||
⚫ | |||
* '''Љљ''' – „lj” (nie „ł” oraz nie „ль” które oznacza „l”; serbskie i macedońskie); |
|||
*'''Ћћ''' – Ć (serbskie) |
|||
⚫ | |||
* |
*'''Ќќ''' – podobno miękkie K (macedońskie) |
||
⚫ | |||
* '''Ќќ''' – podobno miękkie „k”, czytane czasem jako „ć” (macedońskie); |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
W językach niesłowiańskich (np. wypisanych wyżej) litery mają coraz to głupsze kształty i wymowę: |
W językach niesłowiańskich (np. wypisanych wyżej) litery mają coraz to głupsze kształty i wymowę: |
||
* |
*'''Әә''' – szwa (nie "szew" ani "e"; używana m.in. w [[język abchaski|abchaskim]], [[język kazachski|kazachskim]] czy [[język baszkirski|baszkirskim]]) |
||
* |
*'''Ғғ''' – o dziwo, mimo iż pochodzi od Г czyta się ją jak [[język francuski|francuskie]] [[R]] (kazachskie) |
||
* |
*'''Җҗ''' – Żi ([[język tatarski|tatarskie]] i [[język kałmucki|kałmuckie]]) |
||
* |
*'''Ӏ''' – tzw. ''pałoczka'', praktycznie nie ma wartości fonetycznej; wygląda jak [[I]] i nie posiada formy małej litery (to po co ona tam jest?; [[język czeczeński|czeczeńskie]], [[język inguski|inguskie]] itp. języki o nieludzkich nazwach) |
||
* |
*'''Ққ''' – abchaskie, kazachskie takie-jakby K (albo Q) |
||
* |
*'''Ҝҝ''' – [[język azerski|azerskie]] G (u nich Г czyta się jak [[Q]]) |
||
* |
*'''Ңң''' – baszkirskie, kazachskie (sporo ten język ma dodatkowych [[litera|liter]]), [[język kirgiskie|kirgiskie]], kałmuckie Ng [Ciekawostka: w [[alfabet łaciński|alfabecie łacińskim]] istnieje litera Ŋŋ oznaczająca też "ng"; w cyrylicy są jeszcze dwie litery oznaczające "ng": Ҥҥ (НГнг) i Ӈӈ (Н z takim haczykiem wychodzącym z prawej nogi: I-J)] |
||
* |
*'''Өө''' – kazachskie, [[język mongolski|mongolskie]], [[język buriacki|buriackie]] (nie "burackie"!), [[język jakucki|jakuckie]] Ö (jak niemieckie Ö) |
||
* |
*'''Үү''' – podobno ''U proste'' (jak [[język niemiecki|niemieckie]] Ü), ale prościej wymówić zwyczajne, [[język polski|polskie]] U (nie mylić z Y; mała litera może służyć za zamiennik "y") |
||
* |
*'''Ұұ''' – kazachskie krótkie U (nie Y z kreską ani symbol [[jen|jena]]) |
||
* |
*'''Ҳҳ''' – abchaskie, karakałpackie (o Jezu), chakaskie, jakieś tam jeszcze H |
||
* |
*'''Һһ''' – kazachskie, tatarskie, kałmuckie i jakieś tam jeszcze H (małe wielkie "h": Һ) |
||
* |
*'''Ҹҹ''' – pewnie ta kreska nadaje dźwięczności literze "cz", skoro czyta się ją jak "dż" (azerskie) |
||
W dawnej cyrylicy istniały też litery, które są dowodem, że cyrylica to bezczelna kalka [[alfabet grecki|alfabetu greckiego]]: |
W dawnej cyrylicy istniały też litery, które są dowodem, że cyrylica to bezczelna kalka [[alfabet grecki|alfabetu greckiego]]: |
||
*'''Ҁҁ''' – koppa (takie-jakby-Q) |
|||
* '''Ҁҁ''' – koppa, przechwycona z greki, oznaczała „q” (jak w staropolskim słowie „[[kurwa (słowo)|qrwa]]”); |
|||
* |
*'''Ѹѹ''' – dawne У; miało też kształt pionowej litery, gdzie O było na dole, a У na górze; ostatecznie została skrócona o "O", żeby za dużo nie pisać (litera pochodzi od greckiego [[dwuznak|dwuznaku]] ου, który czyta się jak U) |
||
* |
*'''Ѡѡ''' – omega, czyli O (bezczelne zerżnięcie z alfabetu greckiego) |
||
* |
*'''Ѣѣ''' – jać; czytało się ją jak uwaga... E! |
||
* |
*'''Ѥѥ''' – stare Je |
||
* |
*'''Ѧѧ''' – niby Ą, a jednak Ę |
||
* |
*'''Ѩѩ''' – Ję |
||
* |
*'''Ѫѫ''' – Ą (kto by na to wpadł?) |
||
* |
*'''Ѭѭ''' – Ją(dro) |
||
* |
*'''Ѯѯ''' – kolejna ściąga z greckiego; tym razem Ks |
||
* |
*'''Ѱѱ''' – jw.; Ps |
||
*'''Ѳѳ''' – dawne Ф |
|||
* '''Ѳѳ''' – znowu greka; „t” szczękowe (czytane jak „th” w angielskim „think”); |
|||
*'''Ѵѵ''' – poprzednik litery У |
|||
* '''Ѵѵ''' – iżyca (łatwo zapamiętać, bo kojarzy się z wyrazem „rzyć”, czyli „dupa” – w końcu skądś kształt tego znaku musiał się wziąć…), oznacza to samo co „ы”, ale tylko w słowach pochodzących z greki, tak dla ułatwienia nauki czytania u średniowiecznych wieśniaków… Hurraaaa! |
|||
Oczywiście istnieją także inne, mało zrozumiałe i całkowicie głupie litery mało znanych języków, jednak niewiele czcionek potrafi je odtworzyć. |
Oczywiście istnieją także inne, mało zrozumiałe i całkowicie głupie litery mało znanych języków, jednak niewiele czcionek potrafi je odtworzyć. |
||
Linia 93: | Linia 94: | ||
== W praktyce == |
== W praktyce == |
||
Powyższa ściąga przyda się do czytania w języku ukraińskim, który wbrew pozorom jest podobny do [[język polski|polskiego]], a także w białoruskim (chyba jeszcze bardziej podobnym), serbskim, macedońskim czy nawet mongolskim oraz w innych mniej znanych językach. Po rosyjsku też sobie wprawdzie możesz poczytać, ale nic nie zrozumiesz, więc szkoda się męczyć. |
Powyższa ściąga przyda się do czytania w języku ukraińskim, który wbrew pozorom jest podobny do [[język polski|polskiego]], a także w białoruskim (chyba jeszcze bardziej podobnym), serbskim, macedońskim czy nawet mongolskim oraz w innych mniej znanych językach. Po rosyjsku też sobie wprawdzie możesz poczytać, ale nic nie zrozumiesz, więc szkoda się męczyć. |
||
⚫ | |||
⚫ | Uwielbiany przez [[pokemon |
||
== Spotykalność == |
== Spotykalność == |
||
⚫ | |||
{{Słownik|[[Słownik:grażdanka|grażdanka]]}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* Jak przypadkiem studiujesz jakiś prymitywny język w rodzaju serbskiego, to znajomość cyrylicy przyda się całkiem całkiem. |
|||
* Popularna wśród uczniów piszących na tablicy wyzwiska pod adresem nauczyciela. Uczniowie nie zważają na to, że nauczyciele w znakomitej większości znają cyrylicę. |
|||
* Jako ciekawostkę można podać fakt, iż jeśli słowo ''cipka'' przeczytamy za pomocą znaków ukraińskiej cyrylicy, nabierze ono całkiem nowego znaczenia (''sirka'', czyli siarka), wyjaśniającego to i owo u ukraińskich prostytutek. |
|||
== Zobacz też == |
|||
* [[język kirgiski]] |
|||
* [[język rosyjski]] |
|||
* [[hangul]] |
|||
{{przypisy}} |
|||
[[kategoria:językoznawstwo]] |
|||
[[kategoria:alfabety]] |
[[kategoria:alfabety]] |
||
[[da:Kyrillisk]] |
|||
[[en:Cyrillic script]] |
|||
[[es:Cіяїlісо]] |
|||
[[fr:Alphabet cyrillique]] |
|||
[[hr:Ćirilica]] |
|||
[[ja:キリル誤字]] |
|||
[[ko:러시아어 (언어)]] |
|||
[[pt:Alfabeto cirílico]] |
|||
[[ru:Кириллица]] |
|||
[[sv:Kyrilliska alfabetet]] |