Edytujesz „Czarna dziura”

[[Plik:Czarna dziura ziemniak.jpg|thumb|200px|Oto jak myślisz, jak wygląda czarna dziura...]]
[[File:Black hole - Messier 87 crop max res.jpg|thumb|200px|...A tak wygląda naprawdę. Piękna, co?]]
[[Plik:Blackhole.jpg|thumb|200px|Czarna dziura, która pojawiła się zupełnie nagle na chodniku]]
[[Plik:Zakrzywienie cz-p.JPG|thumb|200px|[[Zakrzywienie czasoprzestrzeni]] wokół czarnej dziury]]

'''Czarna dziura''' – inaczej [[:/dev/null]], nieciągłość [[Czasoprzestrzeń|czasoprzestrzeni]] spowodowana na ogół faktem, iż podczas stworzenia [[Wszechświat]]a ktoś był nieuważny i, dokonując obliczeń fundamentalnych właściwości danego wszechświata, dokonał nierozważnie dzielenie przez zero, z czego, jak wiadomo ze szkoły, nic dobrego na ogół wyniknąć nie może.

== Właściwości ==
Czarna dziura jest zatem [[osobliwość|osobliwością]], która nie dość, że jest nieprzydatna z racji braku świecenia tak w nocy, jak i za dnia, to jeszcze posiada tę niedogodną własność, że gdy jest zbyt późno zauważona, lubi nieoczekiwanie wciągać ciała, które znajdują się w jej sąsiedztwie (satelity wojskowe, głowice nuklearne, ruskie rakiety, planety zasiedlone przez człowieka lub przez cywilizacje inteligentne<ref>Ludzkość nie zdążyła jeszcze wykształcić inteligentnej cywilizacji.</ref>). Czarna dziura wciąga te ciała cholera wie dokąd, przy czym nie poznano jeszcze procedury zahamowania tego procesu.


{{Czarna dziura}}

== Historia ==
Czarne dziury zaprojektował [[Pierre Simon de Laplace|Laplace]] w XIX wieku, jednak zauważono je na nocnym niebie dopiero około stu lat później. Dziś wielkie laboratoria badawcze ([[CERN]] pod Genewą) oraz co istotniejsze [[serwerownia|serwerownie]] posiadają potencjalnie zdolność do utworzenia czarnej dziury o promieniu do kilku centymetrów, jednak naukowcy boją się tego i starają się tego nie robić, albowiem skutki położenia małej czarnej dziury na powierzchni Ziemi są dziś trudne do przewidzenia, nawet dla sporych specjalistów w dziedzinie [[elektrodynamika|elektrodynamiki]].

== Wzór ==
Wzór na promień czarnej dziury dla danej [[masa grawitacyjna|masy grawitacyjnej]]:

<math>R=GM/c^2</math>

gdzie:

* <math>R</math> – promień (nie mylić z promieniem światła)
* <math>G</math> – stała Google, równa w przybliżeniu <math>6,7*10^{-11} [Nm^2/kg^2]</math>
* <math>c</math> – [[prędkość światła]] wymyślona dawno temu przez [[Albert Einstein|Einsteina]], wynosi na chłopski rozum <math>3 * 10^8 m/s</math>. Jest to prędkość, z jaką teoretycznie ładowałyby się strony internetowe, gdybyśmy mieli naprawdę dobry transfer.

* Dla Ziemi: <math>R</math> ~1 cm
* Dla Słońca: <math>R</math> ~10 km

== Czarna dziura w teorii strun ==

Będąc od dawna istotnym przedmiotem badań i zainteresowania fizyków, czarna dziura doczekała się swojego opracowania w rewolucyjnej teorii fizycznej, znanej jako [[Teoria strun]]. Teoria ta zakłada, że wszechświat jaki znamy jest czymś na wzór kłębka wełny, zwiniętego z jedenastu nitek, przy czym tylko cztery z nich zostały jako-tako rozplątane; reszta ma rozmiar naparstka zwany Stałą Plancka, czyli taki, jak na początku. Nitki te pełnią we Wszechświecie rolę układu współrzędnych i według nich należy liczyć odległości. Trzy, które widzimy – szerokość, wysokość i długość oraz czwarta – czas. 

Czarna dziura jest tak wielkim splątaniem nitek, zaciśniętych na tak niewyobrażalnie ciasny węzeł, że nic nie zdoła się z tego węzła wydostać. Pierwszą zauważoną historycznie czarną dziurą był tzw. Węzeł Gordyjski, ale do dziś zachowała się jedynie legenda o jego przecięciu przez pewnego bohatera historycznego. W każdym razie zadziwiająca jest rola czwartego wymiaru, tak istotnego w czarnej dziurze – czasu. Otóż zgodnie z teorią strun podejrzewa się, iż jest to nitka, którą upodobał sobie szczególnie kosmiczny [[kot|kocur]] i którą zapamiętale ciągnie, prowadząc do rozwijania kłębka. Prędkość, z jaką to robi, jest w naszym świecie znana jako [[prędkość światła]], które pojawia się od tarcia tej nitki o pozostałe. Świadomy tego faktu fizyk, niejaki Albert Einstein, uczcił kosmicznego kota nadając prędkości światła literę c, od angielskiego ''cat'', czyli ''kot''. Jak wyjaśnia popularny wzór E=mc^2, energia wytworzona wskutek ciągnięcia nitki przez mruczka jest równa iloczynowi kwadratu przyspieszenia tego ciągnięcia i masy obiektu znajdującego się na nitce.

Gdy nitka zostanie całkowicie rozwinięta, nastąpi [[Koniec świata|Koniec Świata]], a raczej Wszechświata, tzw. [[Wielkie Rozdarcie]], w języku angielskim Big Rip. O ile, oczywiście, kocur wcześniej nie zdechnie albo znudzi się zabawą, bo wtedy czas będzie się musiał zatrzymać, czyli też będziemy mieli przekichane. Rola Kocura Czasu w teorii strun doczekała się nawet poważnej modyfikacji tej teorii, zwanej M-Teorią, czyli Mruczek-Teorią. Istnieje jednak wytłumaczenie odwołujące się do kosmicznej [[Mysz]]y (stąd M), którą podobno ciągle goni Mruczek, rozwijając przy okazji nitkę Czasu. Ważnym stwierdzeniem odnośnie czarnych dziur w ujęciu Mruczka-Teorii jest to, ze powstają one w miejscach, które kocur szczególnie sobie upodobał, szarpiąc, a czasami nawet rwąc nitkę, przeważnie jednak plącząc ją w coraz ciaśniejsze supły – tak ciasne, że tracą one całkowicie objętość i znikają z Kłębka, zyskując sobie miano Punktów Osobliwych. Czasami zdarza się – podobno – przy okazji splątanie kilku nitek, dzięki czemu przybliżane są różne fragmenty Wszechświata, co z kolei znane jest pod błędnym pojęciem [[wormhole]], czyli dziurka robaka. Robaki nie mają z tym nic wspólnego, gdyż jak wszystko w ramach Kłębka, są one ograniczone prędkością rozwijania nitki przez Mruczka.

== Zobacz też ==
* [[Droga Mleczna]]
* [[koniec świata]]
* [[Słońce]]

{{przypisy}}

{{Fizyka}}
[[Kategoria:Fizyka]]

[[en:Black hole]]
[[zh:黑洞]]
[[cs:Černá díra]]
[[da:Sort hul]]
[[de:Schwarzes Loch]]
[[el:Μαύρη τρύπα]]
[[es:Bujero negro]]
[[fi:Musta aukko]]
[[fr:Trou noir]]
[[he:חור שחור]]
[[it:Buco nero]]
[[ja:ブラックホール]]
[[ko:블랙홀]]
[[nl:Zwart gat]]
[[no:Sort hull]]
[[pt:Buraco negro]]
[[sk:Čierna diera]]
[[sr:Црна Рупа]]
[[th:หลุมดำ]]
[[zh-tw:黑洞]]