Edytujesz „Czarna dziura”

[[Plik:Czarna dziura ziemniak.jpg|thumb|200px|Oto jak myślisz, jak wygląda czarna dziura...]]

[[File:Black hole - Messier 87 crop max res.jpg|thumb|200px|...A tak wygląda naprawdę. Piękna, co?]]

[[Plik:Blackhole.jpg|thumb|200px|Czarna dziura, która pojawiła się zupełnie nagle na chodniku]]

[[Plik:Zakrzywienie cz-p.JPG|thumb|200px|[[Zakrzywienie czasoprzestrzeni]] wokół czarnej dziury]]

'''Czarna dziura''' – inaczej [[:/dev/null]], nieciągłość [[Czasoprzestrzeń|czasoprzestrzeni]] spowodowana na ogół faktem, iż podczas stworzenia [[Wszechświat]]a ktoś był nieuważny i, dokonując obliczeń fundamentalnych właściwości danego wszechświata, dokonał nierozważnie dzielenie przez zero, z czego, jak wiadomo ze szkoły, nic dobrego na ogół wyniknąć nie może.

== Właściwości ==

Czarna dziura jest zatem [[osobliwość|osobliwością]], która nie dość, że jest nieprzydatna z racji braku świecenia tak w nocy, jak i za dnia, to jeszcze posiada tę niedogodną własność, że gdy jest zbyt późno zauważona, lubi nieoczekiwanie wciągać ciała, które znajdują się w jej sąsiedztwie (satelity wojskowe, głowice nuklearne, ruskie rakiety, planety zasiedlone przez człowieka lub przez cywilizacje inteligentne<ref>Ludzkość nie zdążyła jeszcze wykształcić inteligentnej cywilizacji.</ref>). Czarna dziura wciąga te ciała cholera wie dokąd, przy czym nie poznano jeszcze procedury zahamowania tego procesu.

== Historia ==

Czarne dziury zaprojektował [[Pierre Simon de Laplace|Laplace]] w XIX wieku, jednak zauważono je na nocnym niebie dopiero około stu lat później. Dziś wielkie laboratoria badawcze ([[CERN]] pod Genewą) oraz co istotniejsze [[serwerownia|serwerownie]] posiadają potencjalnie zdolność do utworzenia czarnej dziury o promieniu do kilku centymetrów, jednak naukowcy boją się tego i starają się tego nie robić, albowiem skutki położenia małej czarnej dziury na powierzchni Ziemi są dziś trudne do przewidzenia, nawet dla sporych specjalistów w dziedzinie [[elektrodynamika|elektrodynamiki]].

== Wzór ==

Wzór na promień czarnej dziury dla danej [[masa grawitacyjna|masy grawitacyjnej]]:

<math>R=GM/c^2</math>

gdzie:

* <math>R</math> – promień (nie mylić z promieniem światła)

* <math>G</math> – stała Google, równa w przybliżeniu <math>6,7*10^{-11} [Nm^2/kg^2]</math>

* <math>c</math> – [[prędkość światła]] wymyślona dawno temu przez [[Albert Einstein|Einsteina]], wynosi na chłopski rozum <math>3 * 10^8 m/s</math>. Jest to prędkość, z jaką teoretycznie ładowałyby się strony internetowe, gdybyśmy mieli naprawdę dobry transfer.

* Dla Ziemi: <math>R</math> ~1 cm

* Dla Słońca: <math>R</math> ~10 km

== Czarna dziura w teorii strun ==

Będąc od dawna istotnym przedmiotem badań i zainteresowania fizyków, czarna dziura doczekała się swojego opracowania w rewolucyjnej teorii fizycznej, znanej jako [[Teoria strun]]. Teoria ta zakłada, że wszechświat jaki znamy jest czymś na wzór kłębka wełny, zwiniętego z jedenastu nitek, przy czym tylko cztery z nich zostały jako-tako rozplątane; reszta ma rozmiar naparstka zwany Stałą Plancka, czyli taki, jak na początku. Nitki te pełnią we Wszechświecie rolę układu współrzędnych i według nich należy liczyć odległości. Trzy, które widzimy – szerokość, wysokość i długość oraz czwarta – czas.

Czarna dziura jest tak wielkim splątaniem nitek, zaciśniętych na tak niewyobrażalnie ciasny węzeł, że nic nie zdoła się z tego węzła wydostać. Pierwszą zauważoną historycznie czarną dziurą był tzw. Węzeł Gordyjski, ale do dziś zachowała się jedynie legenda o jego przecięciu przez pewnego bohatera historycznego. W każdym razie zadziwiająca jest rola czwartego wymiaru, tak istotnego w czarnej dziurze – czasu. Otóż zgodnie z teorią strun podejrzewa się, iż jest to nitka, którą upodobał sobie szczególnie kosmiczny [[kot|kocur]] i którą zapamiętale ciągnie, prowadząc do rozwijania kłębka. Prędkość, z jaką to robi, jest w naszym świecie znana jako [[prędkość światła]], które pojawia się od tarcia tej nitki o pozostałe. Świadomy tego faktu fizyk, niejaki Albert Einstein, uczcił kosmicznego kota nadając prędkości światła literę c, od angielskiego ''cat'', czyli ''kot''. Jak wyjaśnia popularny wzór E=mc^2, energia wytworzona wskutek ciągnięcia nitki przez mruczka jest równa iloczynowi kwadratu przyspieszenia tego ciągnięcia i masy obiektu znajdującego się na nitce.

Gdy nitka zostanie całkowicie rozwinięta, nastąpi [[Koniec świata|Koniec Świata]], a raczej Wszechświata, tzw. [[Wielkie Rozdarcie]], w języku angielskim Big Rip. O ile, oczywiście, kocur wcześniej nie zdechnie albo znudzi się zabawą, bo wtedy czas będzie się musiał zatrzymać, czyli też będziemy mieli przekichane. Rola Kocura Czasu w teorii strun doczekała się nawet poważnej modyfikacji tej teorii, zwanej M-Teorią, czyli Mruczek-Teorią. Istnieje jednak wytłumaczenie odwołujące się do kosmicznej [[Mysz]]y (stąd M), którą podobno ciągle goni Mruczek, rozwijając przy okazji nitkę Czasu. Ważnym stwierdzeniem odnośnie czarnych dziur w ujęciu Mruczka-Teorii jest to, ze powstają one w miejscach, które kocur szczególnie sobie upodobał, szarpiąc, a czasami nawet rwąc nitkę, przeważnie jednak plącząc ją w coraz ciaśniejsze supły – tak ciasne, że tracą one całkowicie objętość i znikają z Kłębka, zyskując sobie miano Punktów Osobliwych. Czasami zdarza się – podobno – przy okazji splątanie kilku nitek, dzięki czemu przybliżane są różne fragmenty Wszechświata, co z kolei znane jest pod błędnym pojęciem [[wormhole]], czyli dziurka robaka. Robaki nie mają z tym nic wspólnego, gdyż jak wszystko w ramach Kłębka, są one ograniczone prędkością rozwijania nitki przez Mruczka.

== Zobacz też ==

* [[Droga Mleczna]]

* [[koniec świata]]

* [[Słońce]]

{{przypisy}}

{{Fizyka}}

[[Kategoria:Fizyka]]

[[en:Black hole]]

[[zh:黑洞]]

[[cs:Černá díra]]

[[da:Sort hul]]

[[de:Schwarzes Loch]]

[[el:Μαύρη τρύπα]]

[[es:Bujero negro]]

[[fi:Musta aukko]]

[[fr:Trou noir]]

[[he:חור שחור]]

[[it:Buco nero]]

[[ja:ブラックホール]]

[[ko:블랙홀]]

[[nl:Zwart gat]]

[[no:Sort hull]]

[[pt:Buraco negro]]

[[sk:Čierna diera]]

[[sr:Црна Рупа]]

[[th:หลุมดำ]]

[[zh-tw:黑洞]]