Tekst źródłowy strony Ernest Hemingway

[[Grafika:ErnestHemingwayBabyPicture.gif|thumb|right|180px|Młody Hemingway lubił polatać w [[halka|haleczce]]]]
'''Ernest Miller „Papa” Hemingway''' (ur. [[21 lipca]] [[1899]] w Oak Park w USA, strzelił sobie [[samobójstwo|samobója]] [[2 lipca]] [[1961]]) – pisarz amerykański, [[nowela|nowelista]] i [[dziennikarz]]. Miał sześć stóp – wzrostu. Lubił po kielichu napisać książkę i wyrwać się z domu na [[I wojna światowa|wojnę]]. 

===Dzieciństwo===

W [[dzieciństwo|dzieciństwie]] żył na atłasach w sześciopokojowej [[Epoka wiktoriańska|wiktoriańskiej]] chatynce. Jego matka chciała powić [[bliźniaki]], ale gdy jej się nie udało, stroiła młodego Ernesta i jego starszą o kilkanaście miesięcy siostrę w identyczne ciuchy, oraz czesała [[rodzeństwo]] na jedną modłę. Syna ostatecznie [[feminizm|sfeminizowała]], nazywając go Ernestyną ([[język angielski|ang.]] ''Ernestine''). Matka była niespełnioną [[śpiewaczka operowa|śpiewaczką operową]] i liczyła, że syn uda się w jej ślady. Syn udawał się w różne ślady, głównie ślady [[myśliwy]]ch i [[wędkarz]]y, bo [[wagabunda|wagabundą]] był zapalonym i wspólne wakacjonowanie z matką znosił gorzej, niż fortepian po schodach.

===Szkoła i wojna===

W szkole trenował [[boks]] i [[piłka nożna|piłkę nożną]], co miało mu się nie przydać w dalszym życiu. Studiów nie podjął i zaczął pracować w gazecie, skąd po sześciu miesiącach wyleciał z adnotacją: ''Używaj krótkich zdań. Pisz krótkie [[akapit]]y. Używaj energicznego angielskiego. Bądź pozytywny, nie negatywny.'' Nie dostał się do armii, więc zahaczył się w [[Czerwony Krzyż|Czerwonym Krzyżu]]. Na froncie [[Włochy|włoskim]] usłyszał od jednego z żołnierzy: ''Umiem umierać równie dobrze, co inni tutaj!'' ([[język angielski|ang.]] ''I can die as well as any man!'') W czasie rekonwalescencji pił i czytał gazety. Wtedy też poznał pielęgniarkę imieniem Agnes. Ze związku nic nie wyszło, z wyjątkiem pielęgniarki, która wyszła za innego i żyła długo i z daleka od Ernesta. Na jej cześć napisał powieść ''[[Pożegnanie z bronią]]'', w której najpierw robi Agnes dziecko, a potem ją uśmierca. (''A spoiler to pies?'' – przyp. red.)

===Po wojnie===
[[Grafika:Hemingway und Castro.jpg|thumb|right|180px|Uścisk dłoni prezesa [[Fidel Castro|Castro]]]]
W [[1920]] zatrudnił się w [[Toronto]] przy pisaniu ogłoszeń. Mieszkał w ciemnym i zasyfionym domu nazywanym ''The Hemingway Apartment'', gdzie złapał [[depresja|depresję]], trochę myszy i [[autobus]] za siódmą górę. Zdecydował się wyjechać na trochę i nigdy już do Toronto nie wrócił. W [[Paryż]]u został wkręcony w lokalną [[śmietanka towarzyska|śmietankę towarzyską]] przez [[Gertrude Stein]], tamtejszą matronę na tronie, babsko wielkie i bystre. Drugim, chcąc nie chcąc, [[mentor]]em Ernesta został [[Ezra Pound]], o którym Ernest napisał później: ''Ezra miał rację w połowie przypadków, ale kiedy się mylił, mylił się tak, że sobie nie wyobrażacie!'' ([[język angielski|ang.]] ''Ezra was right half the time, and when he was wrong, he was so wrong you were never in any doubt about it.'')

===Początek kariery===
W kwietniu [[1925]] roku Ernest spotkał w [[Dingo Bar]]ze [[Francis Scott Fitzgerald|Francisa Scotta Fitzgeralda]]. Panowie zakumplowali się i razem walili do rana. W tym czasie żona Fitzgeralda nazywała Hemingwaya podróbką, [[gej]]em i fasadowym [[macho]] – była przekonana, że panowie spółkują. Kiedy nabrała pewności, że tak nie jest, zaczęła atakować Hemingwaya za ''świetnie udokumentowaną'' [[homofobia|homofobię]]. Rozwój kariery doprowadził do stanu, w którym [[krytyka literacka]], inni pisarze i [[przypadkowy przechodzień|przypadkowi przechodnie]] w związku z książkami Hemingwaya obwiniali się wzajem o [[homoseksualizm]] u płci obojga, [[impotencja|impotencję]] i prowadzenie brudnych wojen podjazdowych i zjazdowych. Pisarz [[Max Forrester Eastman]] powiedział nawet do Ernesta: ''wyjdź zza tego [[bełkot pseudopoetycki|fałszu włosów]] na klatce piersiowej'' ([[język angielski|ang.]] ''come out from behind that false hair on the chest'').

===[[Prawie]] jak zakorzenienie w USA===

Następnie Hemingway przeniósł się na [[Floryda|Florydę]], gdzie prąd jest darmowy, a życie kosztuje [[grosz]]e. [[Wędkowanie|Wędkował]] na przemian z wycieczkami do [[Hiszpania|Hiszpanii]]. Po tych – wszakże osobistych – wycieczkach napisał książkę o [[korrida|korridzie]], przedstawiając ją jako oficjalną religię państwa hiszpańskiego. W [[1932]] roku Ernest pojechał na [[safari]] do [[Kenia|Kenii]] i spocił się jak mysz, nie z powodu upałów co prawda, a dlatego, że pochorował się na wszystko to, czym [[Afryka]] odstraszała podówczas turystów. Wykurował się jakoś i już w [[1940]] roku wyszła jego książka ''[[Komu bije dzwon]]'', opowiadająca o [[reperkusja|reperkusjach]] ([[trudne słowo]]) [[Hiszpańska wojna domowa|hiszpańskiej wojny domowej]] i o tym, że jak się nie ma słuchu jak pies, to można dostać ciupagą po krzyżu, bo nie słyszy się, skąd pobrzękuje [[broń]] i kto gładzi jej [[spust]].

===Późne życie i śmierć===

W [[1952]] Ernest wydał ''[[Stary człowiek i morze|Starego człowieka]]'', rok później zgarnął [[Nagroda Pulitzera|Pulitzera]], a jeszcze rok później – [[Nagroda Nobla w dziedzinie literatury|literackiego Nobla]]. Zaczęli się do niego odzywać ludzie, którzy nie musieli. Za ostatnio zgarnięty hajs pojechał na [[safari]], aby dwukrotnie rozbić się [[samolot]]em. Stracił widzenie w lewym oku, a gdy podszedł do niego amerykański reporter, aby zapytać o zdrówko, Ernest go nie zauważył. Reporter zanotował ze zdziwieniem, że skoro Ernest się nie przywitał, to znaczy, że nie żyje – i taka [[plotka]] poszła w eter. Potem Ernest dokończył książkę, o której zapomniał w [[1928]] i pił darmowe drinki z palemką (stąd pogłoski, że był [[Wampir|Wampirem]]), latając między [[Paryż]]em i [[Hiszpania|Hiszpanią]]. [[2 lipca]] [[1961]] roku strzelił sobie z [[shotgun]]a w głowę, zasilając panteon tak hardcorowych samobójców, jak m.in. [[Per Yngve Ohlin|Dead]] z [[Mayhem]].

===Wybrana bibliografia===
* ''[[Pożegnanie z bronią]]'' ([[1929]])
* ''[[Komu bije dzwon]]'' ([[1940]])
* ''[[Stary człowiek i morze]]'' ([[1952]])
* ''[[Stary człowiek i może]]'' ([[1952]])

[[Kategoria:Amerykanie|Hemingway, Ernest]]
[[Kategoria:Literatura amerykańska|Hemingway, Ernest]]
[[Kategoria:Pisarze|Hemingway, Ernest]]
[[Kategoria:Samobójcy|Hemingway, Ernest]]

{{medal}}

[[en:Ernest Hemingway]]