Edytujesz „Krytyka literacka”
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Ta edycja może zostać anulowana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
{{medal}} |
|||
⚫ | '''Krytyka literacka''' to działalność współczesna danemu okresowi, stawiająca sobie za cel przedstawienie jak największej ilości rozbieżnych [[interpretacja|interpretacji]] jednego [[utwór literacki|utworu]], [[nurt literacki|nurtu literackiego]], lub [[trend literacki|trendu literackiego]]. Jednym z podstawowych obszarów działania krytyki jest [[polemika (literatura)|polemika]] w której wszelkie rozbieżności między zdaniem swoim a oponentów tłumaczy się ograniczeniami umysłowymi oponentów, [[lenistwo|lenistwem]], [[analfabetyzm|analfabetyzmem]] albo [[tendencyjność (literatura)|tendencyjnością]]. Krytyka literacka nie zajmuje się, chociaż można by przypuszczać, że się zajmuje, oceną i hierarchizacją [[tekst kultury|tekstów kultury]], a jedynie ustalaniem wewnętrznej hierarchii między [[krytyk literacki|krytykami literackimi]] pod pozorem dbałości o najnowsze dokonania na [[rynek wydawniczy|rynku wydawniczym]]. |
||
⚫ | |||
⚫ | '''Krytyka literacka''' |
||
Krytyka literacka w wysokonakładowych pismach działa jak sieć rybacka w którą łapią się co większe okazy, a płotki przelatują przez oka sieci, które należy rozumieć jako redakcyjną selekcję, jak wystrzelone z procy. Ostatecznym dla autora celem takiej krytyki jest samo odnotowanie książki w wysokonakładowym piśmie i zaistnienie jej w zbiorowej świadomości [[czytelnik]] |
Krytyka literacka w wysokonakładowych pismach działa jak sieć rybacka w którą łapią się co większe okazy, a [[płotka|płotki]] przelatują przez oka sieci, które należy rozumieć jako redakcyjną selekcję, jak wystrzelone z [[proca|procy]]. Ostatecznym dla autora celem takiej krytyki jest samo odnotowanie książki w wysokonakładowym piśmie i zaistnienie jej w zbiorowej świadomości [[czytelnik|czytelników]], niezależnie od tego co się mówi, w myśl zasady: ''byleby nie przekręcali [[nazwisko|nazwiska]]''. Krytyka literacka konsekwentnie ignoruje pisarzy antysalonowych, takich jak [[Waldemar Łysiak]]. |
||
Krytyka literacka w niskonakładowych pismach zajmuje się tłumaczeniem skomplikowanych [[paradygmat (literatura)|zespołów terminów]] (patrz też: [[paradygmat]] w nauce) na inne skomplikowane zespoły terminów oraz wynajdywaniem nowych modeli interpretacji dla starych zjawisk, którym przyporządkowane są już stare i sprawdzone. |
Krytyka literacka w niskonakładowych pismach zajmuje się tłumaczeniem skomplikowanych [[paradygmat (literatura)|zespołów terminów]] (patrz też: [[paradygmat]] w nauce) na inne skomplikowane zespoły terminów oraz wynajdywaniem nowych [[model interpretacji|modeli interpretacji]] dla starych zjawisk, którym przyporządkowane są już stare i sprawdzone modele interpretacji. |
||
Przypuszcza się, że krytyka literacka podobnie jak [[czytelnik|czytelnictwo]] jest na wymarciu i istnieje tylko z przyzwyczajenia z czasów, kiedy rzeczywiście miała coś do powiedzenia. Skąd ten impet, skoro wymarła na dobre pół wieku temu, trudno powiedzieć. |
|||
Głównymi kierunkami najnowszej krytyki literackiej są '''Klapczyzm, Odczepizm, Solipsyzm i Kazimieryzm Szcz(e)ukliwy'''. |
Głównymi kierunkami najnowszej krytyki literackiej są '''Klapczyzm, Odczepizm, Solipsyzm i Kazimieryzm Szcz(e)ukliwy'''. |
||
== |
==Klapczyzm== |
||
⚫ | |||
⚫ | '''Klapczyzm''' to nurt, którego nazwa pochodzi od klapek narzuconych na oczy przez profil [[pismo literackie|pisma literackiego]], w którym umieszcza się artykuł lub [[recenzja|recenzję]]. Klapczyzm w naturalny sposób krępuje możliwości nielicznych światłych [[krytyk literacki|krytyków literackich]], jeśli chcieliby pisać nie zważając na to, jaki [[trend literacki]] promuje obecnie dane pismo. Klapczyzm u dobrotliwych i pełnych zrozumienia [[czytelnik|czytelników]] znajduje uzasadnienie w ciężkiej doli literatów pałętających się od jednego pisma do drugiego w poszukiwaniu [[chleb|kromki chleba]]. Klapczyzm znajduje szerokie zastosowanie w działaniach promocyjnych [[wydawnictwo|wydawnictw]], ale jako konkurencja krótkodystansowa, przez swoją [[tendencyjność (literatura)|tendencyjność]], nie wpisuje się w do [[historia literatury|historii literatury]]. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | '''Odczepizm''' jest równoznaczny z posiadaniem stałej posady w jednym z [[pismo literackie|pism literackich]] i szczerą nienawiścią dla marnie marnownych w ten sposób uzdolnień. Odczepizm uprawiają [[krytyk literacki|krytycy literaccy]] mniejszego kalibru, o jakości nazwiska których decyduje pismo które przyjęło je ich pod strzechę, a nie oni o jakości pisma któremu łaskawie udostępniają swoje [[recenzja|recenzje]], ponieważ trzeba zaznaczyć, że odczepizm dotyczy głównie bieżącego komentowania, w formie recencji, ruchu na [[rynek wydawniczy|rynku wydawniczym]]. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Odczepizm kształtuje się w zależności od przestrzeni przeznaczonej w piśmie na konkretną recenzję. Typowa recenzja składa się z trzech następujących elementów o dość sztywno ustalonych proporcjach |
||
⚫ | |||
⚫ | * '''Notka biograficzna''' |
||
⚫ | * '''Model interpretacji''' |
||
⚫ | * '''Podsumowanie''' |
||
⚫ | Odczepizm kształtuje się w zależności od przestrzeni przeznaczonej w piśmie na konkretną recenzję. Typowa recenzja składa się z trzech następujących elementów o dość sztywno ustalonych proporcjach - każdy element zajmuje w tekście recenzji podobną ilość wyrazów, co ma sugerować dyscyplinę, a zdradza brak koncepcji: |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | * '''[[Notka biograficzna]]'''. Na podstawie dostępnych materiałów [[biografia|biograficznych]] snuje się dywagacje na temat postępów bądź braku postępów, jakie autor omawianej pozycji poczynił od czasu poprzedniej swojej [[książka|książki]]. Ponieważ krytyk uprawiający odczepizm najczęśniej jej nie czytał, opiera swoje wyliczenia na tak nieuchwytnych w konteście książki cechach autora, jak [[wiek]], ulubiony [[alkohol|trunek]], [[kolega|koledzy]], preferowana przez niego tematyka, z której wcześniejszymi przejawami krytyk się nie zapoznał, rzekome [[podróż]]e, których śladów ani widu w książce, czy wreszcie [[płeć]] i kolor oczu. |
||
⚫ | U podstaw petryfikacji solipsyzmu leży sam solipsyzm. Krytyk uprawiający solipsyzm tym bardziej umacnia się w nim, im częściej musi wyjść na przeciw utworom które nie trafiają w jego preferencje. Jest to rodzaj strategii obronnej która realizuje we postępującej ciasnocie umysłowej tym pełniej, im więcej informacji niezgodnych z hołubionym |
||
⚫ | * '''[[Model interpretacji]]'''. W dalszej części przedstawia się pobieżnie model interpretacji, który możliwe że przyjęłoby się wobec danej pozycji, gdyby chciało się go użyć. Oznacza to tyle, że [[krytyk literacki|krytyk]] udaje iż rozumie omawianą pozycję i potrafi dla każdej pozycji przyjął właściwą [[strategia|strategię]], ale nie pozwalają mu na to takie okoliczności, jak ograniczona przestrzeń w piśmie i z góry założony tok recenzencki. |
||
⚫ | |||
⚫ | * '''Podsumowanie'''. Podsumowanie to zazwyczaj wielkie zaskoczenie dla [[czytelnik|czytelnika]], ponieważ w żaden sposób nie potrafi on połączyć go z dwoma poprzednimi elementami recenzji. W podsumowaniu krytyk snuje dywagacje podobne do tych z notki biograficznej, ale tym razem bawi się w [[prorok]]a i przewiduje, co stanie się z książką i autorem do czasu kolejne odczepnej recenzji, pióra tego czy innego krytyka. |
||
⚫ | Niektórzy krytycy uprawiający solipsyzm w krótkim czasie stają się maskotkami środowiska, ponieważ dają się szeroko poznać ze swoich ograniczeń i klapkowatych preferencji względem literatury, przez co zostają dyżurnymi chłopcami do bicia, często w żartach delegowanymi do recenzji pozycji o których wiadomo, że im nie sprostają. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | '''Solipsyzm''' to nurt, który realizuje się skrajnie [[egoizm|egoistycznej]] ocenie [[utwór literacki|utworów]], co oznacza, że [[krytyk literacki|krytyk]] uprawiający solipsyzm roztacza szerokie wsparcie nad wszystkim, co trafia w jego najściślejsze preferencje, a tym chłodniej obchodzi się z utworem, im dalej znajduje się on od centrum jego biednych [[literatura|literackich]] zainteresowań. |
||
{{osoba styl sekcja|tekst=Ta sekcja jest pisana w stylu osoby (lub czego tam), któhej dotyczy, i może nie być zhozumiała dla wszystkich.}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | U podstaw [[petryfikacja|petryfikacji]] solipsyzmu leży sam solipsyzm. Krytyk uprawiający solipsyzm tym bardziej umacnia się w nim, im częściej musi wyjść na przeciw [[utwór literacki|utworom]] które nie trafiają w jego preferencje. Jest to rodzaj strategii obronnej która realizuje we postępującej ciasnocie umysłowej tym pełniej, im więcej informacji niezgodnych z hołubionym [[schematyzm]]em dociera do krytyka. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[Kazimiera Szczuka]] |
|||
⚫ | [[Język]] solipsyzmu jest kolejnym ograniczeniem. Krytyk posiadający ubogi [[paradygmat (literatura)|paradygmat]] (patrz też: [[paradygmat]] w nauce) nie jest w stanie przyporządkować konkretnemu utworowi odpowiednich środków [[język|językowych]], wobec czego [[recenzja|recenzując]] porusza się w [[sytem|systemie]] dobrze znanych i zupełnie niepasujących do sytuacji pojęć. |
||
⚫ | Niektórzy krytycy uprawiający solipsyzm w krótkim czasie stają się maskotkami [[środowisko literackie|środowiska]], ponieważ dają się szeroko poznać ze swoich ograniczeń i klapkowatych preferencji względem literatury, przez co zostają dyżurnymi chłopcami do bicia, często w żartach delegowanymi do recenzji pozycji o których wiadomo, że im nie sprostają. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | '''Kazimiehyzm Szcz(e)ukliwy''' to nuht khytyki litehackiej zapoczątkowany przez [[Kazimiera Szczuka|Kazimiehę Szczukę]], polegający na przemieszaniu żahtów i docinek phezentowanych przez Kazimiehę w phoghamie ''[[Najsłabsze Ogniwo]]'' ze specyficznym hodzajem khytyki doczepnej. Aby ją uphawiać, należy w przesthonny pomieszczeniu usiąść przy [[stół|stole]] z mądrzejszym od siebie człowiekiem i szcz(e)ukliwie przehywać mu wywód, ilekhoć rzuci błyskotliwą myśl, tak aby wyglądało, że wymyśliło się ją samemu, a okhutny mądrzejszy człowiek nie daje nam dojść do głosu albo wyprzedza nasze ze wszech sthon błyskotliwe uwagi. W dobhym tonie jest też uphawianie khytyki szcz(e)ukliwej wszędzie, na antenach wszystkich phoghamów, tylko nie w wyznaczonym [[czas antenowy|czasie antentowym]] i nie w wyznaczonym [[program telewizyjny|phoghamie]]. |
||
⚫ | |||
* [[Akademizm]] |
|||
* [[Hermeneutyka]] |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Literatura]] |
|||
[[Kategoria:Krytyka literacka]] |
[[Kategoria:Krytyka literacka]] |