Tekst źródłowy strony Lata 1851–1860

<font size="+2"><center>'''1851–1860'''</center></font>


<center>[[XVIII wiek|poprzednie stulecie]] ~ '''XIX wiek''' ~ [[:Kategoria:XX wiek|następne stulecie]]<br>

[[Lata 1801–1810|1801–1810]] | [[Lata 1811–1820|1811–1820]] | [[Lata 1821–1830|1821–1830]] | [[Lata 1831–1840|1831–1840]] | [[Lata 1841–1850|1841–1850]] | [[Lata 1851–1860|1851–1860]] | [[Lata 1861–1870|1861–1870]] | [[Lata 1871–1880|1871–1880]] | [[Lata 1881–1890|1881–1890]] | [[Lata 1891–1900|1891–1900]]
</center>
{{spisnaprawo}}
==1851==
===Urodzili się===
* [[8 lipca]] – [[Arthur Evans]], brytyjski archeolog, odkrywca pałacu w [[Knossos]] (zm. [[1941]])
* [[2 października]] – [[Ferdynand Foch|Ferdinand Foch]], francuski dowódca wojskowy, [[Marszałkowie Francji|marszałek Francji]], [[marszałek Polski]], [[marszałek polny|feldmarszałek Wielkiej Brytanii]] (zm. [[1929]])
* [[19 listopada]] – [[Wacław Nałkowski]], polski geograf i publicysta (zm. [[1911]])
* <small>data dzienna nieznana</small> – [[Awigdor Mermelstein]], syjonista oraz popularyzator i nauczyciel języka nowohebrajskiego (zm. [[1925]])
===Zmarli===
* [[1 lutego]] – [[Mary Shelley]], angielska poetka i pisarka okresu romantyzmu, twórczyni [[Frankenstein]]a (ur. [[xVIII wiek|1797]])
* [[1 maja]] – [[Augustyn Schoeffler]], francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. [[lata 1821–1830|1822]])
* [[10 lipca]] – [[Louis Jacques Daguerre]], francuski malarz i wynalazca [[dagerotypia|dagerotypii]] (ur. [[xVIII wiek|1787]])

===Wydarzenia w Polsce===
* [[27 lipca]] – pierwszy pociąg [[Historia Bydgoskiego Węzła Kolejowego|odjechał]] z [[Bydgoszcz]]y.
* Granica celna między [[Królestwo Kongresowe|Królestwem Polskim]] a [[Rosja|Rosją]] została zniesiona.
* Założono [[Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego]].
* Pruski przemysłowiec J. M. Zeitler założył w [[Sławków|Sławkowie]] fabrykę drutu i wyrobów metalowych.

===Wydarzenia na świecie===
* [[5 czerwca]] – w amerykańskim czasopiśmie ''National Era'' ukazał się pierwszy odcinek powieści ''[[Chata wuja Toma]]'' [[Harriet Beecher Stowe]].
* [[29 lipca]] – [[Annibale de Gasparis]] odkrył planetoidę [[15 Eunomia|Eunomia]].
* [[12 sierpnia]] – nowojorski mechanik [[Isaac Merritt Singer]] opatentował [[maszyna do szycia|maszynę do szycia]] z napędem pedałowym.

==1852==
===Urodzili się===
* [[25 czerwca]] – [[Antoni Gaudí]], architekt hiszpański, twórca m.in. słynnego kościoła [[Sagrada Família]] w Barcelonie (zm. [[1926]])
* [[30 sierpnia]] – [[Jacobus Henricus van 't Hoff]], holenderski chemik, laureat pierwszej [[Nagroda Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla]] (zm. [[1911]])
* [[2 października]] – [[William Ramsay]], brytyjski chemik i fizyk, w [[1904]] laureat [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]] w dziedzinie chemii (zm. [[1916]])
===Zmarli===
* [[4 marca]] – [[Mikołaj Gogol]], pisarz rosyjski (ur. [[lata 1801–1810|1809]])
* [[24 kwietnia]] – [[Leopold Badeński|Leopold]], [[władcy Badenii|wielki książę Badenii]] (ur. [[xVIII wiek|1790]])
* [[1 maja]] – [[Jan Bonnard]], francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. [[lata 1821–1830|1824]])
===Wydarzenia w Polsce===
* [[17 lipca]] – do [[Gdańsk]]a wjechał pierwszy pociąg. Miasto zostało połączone linią kolejową z [[Tczew]]em.
* [[18 lipca]] – spłonęła [[Stara Synagoga w Kaliszu]].
* [[6 sierpnia]] − Gdańsk uzyskał połączenie kolejowe z [[Bydgoszcz]]ą (otwarto 1-torową 127,6 km linię Bydgoszcz-Tczew).
* Wynalezienie [[Lampa naftowa|lampy naftowej]] przez [[Ignacy Łukasiewicz|Ignacego Łukasiewicza]].
* Epidemia [[Cholera|cholery]] w [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Polskim]].
===Wydarzenia na świecie===
* [[13 marca]] – utworzono [[Księstwo Czarnogóry]].
* [[20 marca]] – w wydaniu książkowym ukazała się ''[[Chata wuja Toma]]''.

==1853==
===Urodzili się===
* [[16 października]] – [[Oscar Wilde]], irlandzki poeta i pisarz.
===Zmarli===
* 28 kwietnia – Ludwig Tieck, niemiecki pisarz (ur. 1773)
===Wydarzenia w Polsce===
* 30 marca – w oknie wystawowym lwowskiej apteki Pod Złotą Gwiazdą zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez Ignacego Łukasiewicza.
===Wydarzenia na świecie===
* 8 lipca – Amerykanin komodor Perry, z 4 parowcami (300 żołnierzy piechoty morskiej) wpłynął do zat. Uraga – propozycja nawiązania oficjalnych stosunków z USA.

==1854==
===Urodzili się===
* 13 września – Napoleon Cybulski, polski fizjolog, odkrywca adrenaliny (zm. 1919)
===Zmarli===
* 11 lutego – Piotr Steinkeller, polski przedsiębiorca (ur. 1799)
===Wydarzenia w Polsce===
* Powstanie zakładów Lilpopa w Warszawie oraz fabryki Scheiblera w Łodzi.
===Wydarzenia na świecie===
* William McDonald odkrył Wyspy McDonalda.

==1855==
===Urodzili się===
* ... – ...
===Zmarli===
* [[23 lutego]] – [[Carl Friedrich Gauss]] – niemiecki matematyk, fizyk i astronom.
* [[2 marca]] – [[Mikołaj I Romanow]], car Rosji, ostatni król Polski.
* [[26 listopada]] – [[Adam Mickiewicz]], polski pisarz.

===Wydarzenia w Polsce===
* ... – ...
===Wydarzenia na świecie===
* [[2 marca]] – [[Aleksander III Romanow]] zostaje carem Rosji.
* [[11 września]] – Wojska francuskie, angielskie, sardyńskie i tureckie zdobywają Sewastopol.
* [[16 listopada]] – [[David Livingstone]] odkrył Wodospady Wiktorii na rzece Zambezi.

==1856==
===Urodzili się===
* [[6 maja]] – [[Sigmund Freud]], austriacki filozof i lekarz.
===Zmarli===
* ... – ...
===Wydarzenia w Polsce===
* ... – ...
===Wydarzenia na świecie===
* ... – ...

==1857==
===Urodzili się===
* ... – ...
===Zmarli===
* ... – ...
===Wydarzenia w Polsce===
* ... – ...
===Wydarzenia na świecie===
* Wybuch [[Powstanie sipajów|powstania sipajów]].

==1858==
===Urodzili się===
* ... – ...
===Zmarli===
* [[17 listopada]] – [[Robert Owen]], walijski socjalista.
===Wydarzenia w Polsce===
* ... – ...
===Wydarzenia na świecie===
* ... – ...

==1859==
===Urodzili się===
* [[8 kwietnia]] – [[Edmund Husserl]], niemiecki matematyk i filozof.
===Zmarli===
* [[23 lutego]] – [[Zygmunt Krasiński]], wieszcz polski.
===Wydarzenia w Polsce===
* ... – ...
===Wydarzenia na świecie===
* ... – ...

==1860==
===Urodzili się===
* [[25 marca]] – [[Franciszek Fiszer]], polski filozof, metafizyk, erudyta.
* [[12 grudnia]] – [[Jan Kasprowicz]], polski poeta.
===Zmarli===
* ... – ...
===Wydarzenia w Polsce===
* ... – ...
===Wydarzenia na świecie===
* ... – ...


[[Kategoria:XIX wiek]]