Edytujesz „Ludwik Waryński”

{{sur|polskiego komunisty|imię|Ludwik}}
[[Plik:Ludwik Warynski.jpg|thumb|150px|Dumny Waryński tuż przed skazaniem na ruskie więzienie]]
[[Plik:Ludwik.JPG|thumb|100px|Waryński się cieszy, bo dostał brakujące 27 zł do flaszki]]
{{cytat|Ty powinieneś być na banknocie, a nie jakiś tam '''Waryński'''!|Nawet Uchodźcy nie wiedzą, kim był '''Waryński'''}}
{{cytat|Ciekawe czy Amerykanie wiedzą, że u nas na setkach jest '''Waryński'''?|Michał Roman wykazujący troskę o polityczną świadomość mieszkańców Zachodu}}
'''Ludwik Tadeusz Waryński''' (ur. [[24 września]] [[1856]] w [[Martynówka|Martynówce]], zm. [[2 marca]] [[1889]] w [[Szlisselburg]]u) – oficjalny polski protoplasta [[Władysław Gomułka|Gomułki]]<ref>Dokładna nazwa fabryczna: Władysław Gomułka 1.01 ''Waryński Mod''.</ref>.

== Biografia ==
=== Młode lata ===
Waryński urodził się w Martynówce, gdzieś na rosyjskim zadupiu. Rodzice, konspiracyjni pomocnicy [[Powstanie styczniowe|powstańców styczniowych]] wysłali go na przymusowe nauki do Białej Cerkwi. Postanowił zrobić na złość rodzicom, więc zaczął dobrze się uczyć, co zaowocowało wyjazdem na studia do samego [[Petersburg]]a. Waryński po raz pierwszy zainteresował się [[socjalizm]]em, gdy potknął się ze skutkiem upadającym na nierównym schodku w kamienicy przyjaciela. Zezłoszczony, wykrzyczał ''Kurde, żeby wszystko było równe, wszędzie była równość!'' Usłyszał to sąsiad, znajomy znajomego samego [[Fryderyk Engels|Engelsa]]. Pomógł obładowanemu podręcznikami Ludwikowi wstać, na dodatek wręczył mu książkę pod intrygującym tytułem ''Socjalizm – równość nie tylko schodków''. Przystąpił do socjalistów, którzy mieli wtenczas studencki teatrzyk. W [[1875]] przedstawienie pt. ''Burda socjalistów'' wymknęło się spod kontroli, przerodziło się w krwawy protest z tragicznym aktem finałowym w postaci natarcia carskiej policji. Waryński za świetną rolę i udział dostał nagrodę Rosyjskiej Milicyjnej Komisji Teatralnej w postaci rocznego stypendium pod patronatem i pieczą samej milicji. 

=== Początki działalności politycznej ===
Kończąc stypendium, Waryński udał się z biednej prowincji do wcale nie bogatszej [[Warszawa|Warszawy]]. Rozpoczął głoszenie socjalistycznej ewangelii w podrzędnych manufakturach. Jako przykładny działacz, Ludwik został przodownikiem pracy – jednocześnie uczył się gospodarzenia leśnego, rozwijał ruch robotniczy i redagował trzy gazety: „Proletariat”, „Równość” oraz „Przedświt”. Po skończeniu nauki kontynuował podżegactwo społeczne, m. in. poprzez import używanych, „bezwypadkowych” podręczników socjalistycznych z [[Niemcy|Mjymców]].

=== Waryński – karierowicz ===
Gdzież to Waryński nie zakładał kółek socjalistycznych! Warszawa, [[Lwów]], [[Kraków]], wszędzie tam, gdzie carska milicja go nie ścigała. Wywinął się Ruskom, ale dopadli go inni burżuje, Austriacy. Waryński trafił na rok do kicia, by potem w sądzie zostać uniewinniony, a nawet wyróżniony możliwością przemowy. Dostał jednak bana na wjazd do Austrii. Ludwik uciekł więc do [[Szwajcaria|Szwicerlandu]], kraju mlekiem i socjalistami płynącego. Uczestniczył tam w szeregu spotkań z europejskimi wygnańcami, wliczając w to podrzędny Międzynarodowy Kongres Socjalistów. W Szwajcarii poznał też taką kobietkę, Annę Sieroszewską, z którą się ożenił i miał syna. W 1881 roku Waryński wrócił do Rosji (ha, mam cię, Czytelniku – za Waryńskiego zabory były). Założył w Warszawie, oczywiście nie całkiem legalnie, partię pod nazwą Proletaryat (z lanserskim „Y” zamiast „I”). Zwołał paru kolesiów z manufaktur, wmawiając im, że nie są „<del>naszą</del>niższą klasą” i że powinni rządzić. W programie partii zawarł m. in. następujące punkty:

''I. Jak ustalili socjaliści polscy, rosyjscy, niemieccy i w ogóle, tak na mocy prawa naszego proletariackiego żądamy: 1. Nacjonalizacji fabryk, pól, młotków, pił, śrubek i nakrętek do nich stosownych, a także wołów, koni i subfabrykatów konsumpcyjnych przez socjalistyczne państwo na chwałę jego i imię jego. 2. Aby praca była dziełem zbiorowym, by ułatwić kontakty wśród proletariuszy, aby ci łatwiej mogli się umówić na libację po dniówce i [[fajrant]]y, na chwałę i imię w świecie państwa socjalistycznego. 3. Aby jednostka pracująca mogła korzystać z owoców wspólnej pracy, ze szczególnym uwzględnieniem wyrobów alkoholowych, adekwatnie do zasobów państwa socjalistycznego na jego imię i chwałę.''

=== Aresztowanie ===
W tym politycznym zawirowaniu Waryński zapomniał o nagonce przeciw imieniu i chwale państwa socjalistycznego. Carscy podwładni aresztowali Ludwika i przetrzymywali w Cytadeli. Na rozprawę czekał tylko dwa lata (dzisiaj w Polsce sprawy przeciągają się co najmniej trzy razy dłużej). <del>Arbitrzy</del> Sędziowie wręczyli mu bilet na szesnastoletni urlop w hotelu Twierdza Szlisselburska. Tam miał umrzeć po wielu latach katorgi, ale Waryński przechytrzył Rosjan – zmarł na gruźlicę. 

== A dzisiaj? ==
Jako tak zasłużony człowiek, Waryński powinien być bardzo dobrze pamiętany. A tu [[zonk]] – nikt nie wie, kim był! Potwierdzają to wyniki ankiety.

Zapytano 100 losowych osób (przechodniów, handlarzy, [[Prostytutka|kobiety przylatarniane]] itp.) o to, kim był Waryński. Oto wyniki ankiety: 
* ''Jakiś komuch/partyjny'' – 36% Polaków, 0 punktów. 
* ''Nie wiem'' – 36%, 0 punktów. 
* ''A, to ten ze stówki?'' – 11%, 0 punktów. 
* ''Poetą'' – 8%, 0 punktów. Pisał, ale programy partyjne łapią się pod prozę, a w dodatku fantastykę.
* ''A w ryj nie chcesz?'' – 5%, 0 punktów.
* ''Twoją starą/twoim starym'' – 2%, <del>0 punktów.</del> Zależnie od reportera.
* '''''Socjalistą z XIX wieku''''' – 1%, 100 punktów. Prawdopodobnie profesor historii. 
* Nie znam go, nie miałem z nim nic wspólnego, ja tu tylko remont robię – 1%, 0 punktów, ale ze dwadzieścia karnych od policji. 
Nawet w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|tych czasach]], Waryński nie był postacią powszechnie znaną. Może inaczej – znali go wszyscy, ale nikt nie znał jego życiorysu. Waryński został umieszczony na starej stówie, co było powodem wielu drwin i żartów. Na banknocie stuzłotowym dziś widnieje Jagiełło, ale wciąż można spotkać takie pieniądze.

== Zobacz też ==
* [[Fryderyk Engels]]
* [[Róża Luksemburg]]

{{Przypisy}}

{{stopka}}
{{DEFAULTSORT:Waryński, Ludwik}}

[[Kategoria:Polska pod zaborami]]
[[Kategoria:Polscy politycy]]
[[Kategoria:Komuniści]]
[[Kategoria:Polityka przed 1914]]