Tekst źródłowy strony Rok 1984

{{Miniprawd}}
{{Wielki Brat patrzy}}
[[Plik:Rok-1984 George-Orwell images big 3 978-83-7495-905-6.jpg|thumb|175px|Okładka książki z wyeksponowaną Ręką Fatimy. Gdyby to zobaczył jakiś ksiądz, złapałby się za głowę]]
{{t|Rok 1984}} futurystyczna utopia, powieść sensacyjna, a przede wszystkim opowiadanie erotyczne autorstwa George’a Orwella. Mówi o powstaniu idealnego państwa, zwanego Oceanią, w którym obywatelom żyje się dostatnio, a wszystko dzięki troskliwej opiece [[Wielki Brat|Wielkiego Brata]]. I Ty czytelniku wiele Mu zawdzięczasz, ponieważ bez Niego nie byłoby tych dwóch pięknych szablonów widocznych na górze.



== Fabuła ==
Akcja się dzieje w dalekiej przyszłości<ref>Książkę napisano w 1949.</ref> w [[Londyn]]ie, znajdującym się w jednym z 3 istniejących wtedy państw – Oceanii. Społeczeństwo jest podzielone na trzy klasy społeczne:
* '''prole''' – chamy, nieroby, lenie, i obiboki. Są poza kontrolą władzy. Zajmują się piciem [[piwo|piwa]], grą w [[poker]]a i nicnierobieniem. Stanowią 85% ludności;
* '''szeregowi członkowie Partii''' (tzw. '''Partia Zewnętrzna''') – urzędnicy będący pod <del>całodobową obserwacją</del> szlachetną opieką państwa. W nagrodę za pracę dla ojczyzny otrzymują kartki na kalesony i prawo picia Dżina. Stanowią 13% ludności;
* '''wyżsi funkcjonariusze partyjni''' (tzw. '''Partia Wewnętrzna''') – wzory do naśladowania, najbliżsi współpracownicy Wielkiego Brata. Są  elitą społeczeństwa, i za swoją wierną służbę ustrojowi mają wiele przywilejów, jak np. możliwość wyłączania teleekranu, picia <del>taniego</del> wytrawnego wina, czy posiadania czternastu posłusznych chłopów pańszczyźnianych.
[[Plik:Beksinski 2.jpg|thumb|right|175px|Nie wiem co to jest, ale wyskoczyło w Google Grafika gdy wpisałem ''Rok 1984'']]

Do drugiej grupy należy główny bohater książki, Winston Smith. Na samym początku zaczyna powątpiewać w słuszność, idealnego przecież, ustroju. Wątpliwości te szybko przeradzają w świadome łamanie prawa, a nawet chęć przystąpienia do organizacji spiskowej, sprzyjającej obcym mocarstwom. Na szczęście wszystko kończy się dobrze, główny bohater po resocjalizacji otwiera oczy na miłość Wielkiego Brata do obywateli i żyje długo i szczęśliwie. A i jeszcze nawrócona zostaje kobita Winstona, Julia.

== Bohaterowie ==
* '''Winston Smith''' – główny bohater. Jest (prawie) rozwodnikiem, bo jego żona w intymnej sytuacji, kiedy on chciał ją yyy... eee... [[seks|wiadomo co]], okazywała się być, na wyrost naturze, sztywna<ref>Nie, nie była transseksualistą, transwestytą, [[gej]]em itp.</ref>. Z zawodu poprawia drobne pomyłki w archiwalnych numerach gazet, co jest bardzo odpowiedzialną pracą. Prowadził, nielegalnie zresztą, pamiętnik, w którym oczerniał ustrój, Wielkiego Brata, panią z [[warzywniak]]a, która mu źle wydała resztę oraz swoich szefów. Później zakochał się w prawie 2 razy młodszej Julii, z którą wspólnie łamał prawo, np. poprzez spotykanie się w ruinach kościoła, zburzonego zresztą podczas wybuchu bomby atomowej, w celach rozrywkowo-erotyczno-prokreacyjnych. Złapany na gorącym uczynku został poddany <del>praniu mózgu</del> sesjom terapeutycznym, po których staje się posłusznym ojczyźnie wzorem do naśladowania.
* '''Julia''' – kochanka Winstona, młoda przedstawicielka Partii Zewnętrznej. W dzień członkini wszystkich możliwych klubów, zgromadzeń, kół gospodyń wiejskich sprzyjających władzy, w nocy zmieniała się w, co tu dużo mówić, dziwkę. Z zawodu chodzi w kombinezonie i tłucze młotkiem po maszynach, po pracy zaś zasuwa w fabryce granatów, gdzie testuje najnowsze modele, pod względem np. ilości obrażeń powstałych po trzymaniu odbezpieczonego [[granat]]a w <del>dupie</del> ręce<ref>Tak sprawdza ładunki wybuchowe Kapitan Bomba, posługując się kosmitami.</ref>. Nie wiadomo jak ma na nazwisko, gdzie mieszka, jaki ma numer buta i co takiego widzi w starym, pomarszczonym i mało przyjemnym dla oka Winstonie. Hmm, gdyby Orwell nie poszedł do piachu rok po napisaniu tej książki, to pewnie wymyśliłby by jakiś sequel i/lub prequel, przynajmniej by natrzepał kasy trochę.
* '''O'Brien''' – jeden z członków Wewnętrznej Partii, biznesmen, gruba ryba i strażnik porządku w Londynie. Jest gruby, łysy i wygląda trochę jak Oleksy. Przez cały czas ma na oku Winstona i Julię, obserwuje ich nawet podczas pierdo... eee... picia [[kawa|kawy]]. Po akcji prowokacyjnej, w której zachował się prawie jak [[Tomasz Kaczmarek|Agent Tomek]] zamyka parę w więzieniu, gdzie osobiście nadzoruje ich <del>torturowanie</del> spokojne przesłuchania i nawracanie na prawdziwą wiarę – wiarę w ustrój. Jest jednym z niewielu pozytywnych bohaterów.
* '''Wielki Brat''' – wielki wódz, dobroczyńca,  przyjaciel ludu, opiekun uciemiężonych, et cetera, et cetera. Mimo że nikt Go nie widział na żywo, każdy wie że istnieje. Plakaty z jego podobizną są w całym kraju, by nikt nie zapomniał komu zawdzięcza obecny dobrobyt. Nie wiadomo tylko czy Wielki Brat ma nogi, gdyż zawsze jest pokazany do pasa. Pewnie to też miało zostać wyjaśnione w sequelu/prequelu.
* '''Emmanuel Goldstein''' – czarny bohater, [[Żydzi|Żyd]], wróg rewolucji, et cetera, et cetera. Niegdyś współpracownik Brata, lecz po pewnym czasie fochnął się na niego, tupnął i uciekł do obcego mocarstwa, by siać zniszczenie w Oceanii. Jest szefem Braterstwa, mającego za zadanie obalić <del>wino</del> ustrój. Każdy obywatel ma obowiązek go nienawidzić podczas powtarzanego codziennie filmu, w którym Goldstein występuje w roli barana.
* '''Pan Charrington''' – jedna z największych niespodzianek w książce. Niby był prolem i szefem antykwariatu, w którym Winston kupował różne pierdoły, a nawet wynajął pokój, by w nim zapewniać ciągłość istnienia gatunku (oczywiście z Julią). Pod koniec okazało się że to agent z ministerstwa. Naturalnie zamknął parę, i dobrze, bo kto to widział żeby uprawiać nierząd u kogoś w domu.

Oprócz wyżej wymienionych jest jeszcze parę osób, lecz one albo pojawiały się na chwilę, albo zostały ewaportowane, czyli tak, jakby nigdy nie istniały.

[[Plik:Jarosław.jpg|thumb|175px|Może nie Wielki, ale ważne że Brat]]

== Stosunki międzynarodowe w książce == 


W powieści istnieją 3 państwa:
* '''Oceania''' – obejmuje całą Amerykę, południe [[Afryka|Afryki]], Australię i Wyspy Brytyjskie. Powstała po rozrośnięciu się [[Stany Zjednoczone Ameryki|USA]], lecz mimo to obowiązującym tam ustrojem jest angielski socjalizm (angsoc). Dziwne, co nie?
* '''Eurazja''' – państwo obejmujące, jak nazwa wskazuje, (prawie) całą Europę i (prawie) całą Azję. Tak naprawdę to przerośnięty ZSRR, a doktryną tam panującą jest neobolszewizm<ref>Nie, to nie ma nic wspólnego z Neostradą.</ref>. 
* '''Wschódazja''' – najmniejszy, bo zajmujący tyko [[Chiny]] i okolice kraje. Ma dziwną w wymowie nazwę. Jej mieszkańcy są niby pracowici jak mrówki, a doktryną jest kult śmierci (kult Nie-Ja).

Te trzy kraje są cały czas w stanie wojny. Walczą o Ziemię Niczyją, obejmującą kawał Afryki, Bliski Wschód i [[Indie]]. Nikt jednak nie może wygrać, bo teoretycznie mocarstwa są sobie równe, a po zdobyciu przez jakiś kraj przewagi, pozostałe 2 zawiązują sojusz i następuje powrót do ''status quo''. W ten sposób obywatele więcej pracują i płacą wyższe podatki (bo jest wojna), a biedne kraje Trzeciego Świata są niszczone przez obce armie. Sprytne, co nie? Ty, Nonsensopedysto nigdy byś tego nie wymyślił, a Wielki Brat jak zwykle pokazał kto tu jest geniuszem.

== Ustrój ==
W Oceanii wszystko jest bajecznie proste: Wielki Brat rozkazuje Partii Wewnętrznej, Partia Wewnętrzna rozkazuje Partii Zewnętrznej, Partia Zewnętrzna pracuje po 15 godzin, Prole obijają się, piją piwo i grają w pokera. Dzięki temu zwykli obywatele są chronieni przed [[stres]]em, bo nie muszą zbędnie myśleć, a dzięki ciągłej pracy kształtuje się w nich charakter, a przy pracy fizycznej także polepsza im się sprawność i siła. Same plusy.

Życiem obywateli kierują 4 ministerstwa:
* '''Ministerstwo Pokoju''' – zajmuje się zaprowadzaniem na świecie pokoju poprzez ciągłe wojny<ref>Mnie się to kojarzy z [[Stany Zjednoczone Ameryki|pewnym krajem]].</ref>.
* '''Ministerstwo Prawdy''' – zajmuje się dostarczaniem [[propaganda|najnowszych informacji]] do domu każdego obywatela, oraz produkcją [[pornografia|filmów pornograficznych]].
* '''Ministerstwo Miłości''' – zajmuje się pilnowaniem porządku w kraju poprzez ewaportowanie szkodliwego elementu.
* '''Ministerstwo Obfitości''' – zajmuje się produkcją wszelkich dóbr konsumpcyjnych, oraz drukowaniem nowych kartek żywnościowych.

== Przestępczość ==
Dzięki będącym w całym kraju teleekranom i podsłuchom w Oceanii każde wykroczenie jest karane przez władze. Najczęstsze przestępstwa to: myślozbrodnia, zły wyraz twarzy, przyspieszone tętno, nierząd. Czasem można aresztować kogoś, argumentując to dwoma słowami – [[bo tak]]. Za wszystkie przestępstwa jest jedną kara, ewaporacja. Polega ona na zgarnięciu delikwenta, zawiezieniu go do więzienia i wysłaniu na [[piekło|tamten świat]]. Przy okazji niszczono wszystkie wzmianki w gazetach o skazanym, tak by nie został po nim żaden ślad. Aby ograniczyć koszty, rozprawy sądowe zostały ograniczone do minimum – odczytania wyroku, przez co cały przewód sądowy jest krótszy niż odcinek [[Sędzia Anna Maria Wesołowska|polskiego serialu o tej tematyce]], nawet po odjęciu reklam i czołówki.

== Ciekawostki ==
* O'Brien twierdzi, że jak partia zechce, to wyłączy grawitację i sprawi że 2 + 2 będzie równe 5. Trwają prace nad [[dzielenie przez zero|dzieleniem przez zero]].
* Książka została pozytywnie odebrana w ZSRR i państwach Układu Warszawskiego, zaś w krajach demokratycznych jej drukowanie było zakazane.
* Winston ma wrzód na nodze, ale [[nikogo to nie obchodzi]], nawet jego samego.
* W książce zostało udowodniane, że przez wiązanie nóg wisielcom publiczne [[kara śmierci|egzekucje]] tracą na atrakcyjności.

{{przypisy}}

{{Lektury}}
[[kategoria:Lektury szkolne]]
[[Kategoria:Literatura angielska]]