Edytujesz „San Marino”

[[Grafika:Flaga_sm.gif|thumb|right|200px|Flaga San Marino]]
'''San Marino''' – mały, ledwie widoczny na mapie (powierzchnia: 61,6 km²), kraj oblany ze wszystkich stron [[Włochy|Włochami]]. 

==Historia==
===Początki===
Biorąc pod uwagę, że San Marino powstało w [[31]] roku n.e., można spokojnie stwierdzić, że ''było, jest i będzie''. Państewko założył... [[Święty Marinus|San Marino]]. Nie miał jakiegoś dobrego pomysłu na nazwę, więc nazwał je swoim imieniem. Na początku było ostoją prześladowanych [[chrześcijanie|chrześcijan]], ale z czasem zaczęli się tam osiedlać zwykli ludzie (oczywiście, najpierw musiały się skończyć prześladowania).

===Trwanie===
San Marino, trwało przez kolejne wieki jako włoskie miasto-państwo. Wokół kraju działy się różne historie. Najpierw rozrastało się [[Imperium Rzymskie]]. Rzymianie podbili [[Galowie|Galów]], Hiszpanów, a nawet [[Brytowie|Brytów]], a Sanmaryńczycy po prostu się temu przyglądali.

===Okupacje===
[[Grafika:Bardzo mało.JPG|thumb|200px|San Marino na mapie Europy]]
W trakcie trwania państwa możemy wyróżnić okresy trzech krótkich okupacji:
* [[1503]] – [[psychol]] znany jako Valentino ogłasza się Wszechokupantem San Marino. Przez kilka miesięcy lata jak opętany po całym kraiku.
* [[1739]] – [[kardynał]] Alberoni ogłasza [[Inkwizycja|inkwizycję]] na terenie San Marino. Sanmaryńczycy pokazują mu [[język]]. Alberoni obraża się i jedzie do papieża [[Klemens XII|Klemensa XII]], który każe go wrzucić do [[dół kloaczny|dołu kloacznego]]. Tak się złożyło, że [[papież]] lubił San Marino. Okupacja trwała tak krótko, że nie wszyscy mieszkańcy San Marino zorientowali się, że miała miejsce.
* [[1944]] – w trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] niemieckie wojska zadeptały San Marino, niszcząc je niemal całe. Władze kraju oburzyły się i wysłały do [[Adolf Hitler|Hitlera]] list z żądaniem zadośćuczynienia za atak na neutralne państwo. Hilter przeprosił. Powiedział, że ''żołnierze nie zauważyli, że przeszli przez San Marino''.

===Stosunek innych krajów do San Marino===
San Marino zawsze było powszechnie szanowanym krajem. Uznał je m.in. [[Napoleon Bonaparte]], uważając je za godnego konkurenta w walce o podbicie [[Europa|Europy]]. Wiele krajów zadziwia fakt, iż San Marino potrafiło przeżyć przez tyle lat, niebędąc podbitym. Udało im sie ominąć nawet zjednoczenie Włoch!

===Perspektywy na przyszłość===
San Marino musi obawiać się swojego najgroźniejszego i jedynego sąsiada – Włoch. Włosi chcą w najbliższym czasie zaanektować San Marino, twierdząc iż ''to małe nie wiadomo co wygląda jak pryszcz na naszym obliczu!'' Sanmaryńczycy rozważają trzy możliwości wyjścia z sytuacji. Mogą albo wejść do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] i [[NATO]], albo podbić Włochy, a tym samym prawie całą Europę (atak na jednego członka NATO to atak na wszystkich członków paktu) albo po prostu przyłączyć się do Włoch, co nie byłoby zauważone ani przez Włochów, ani przez Sanmaryńczyków, a już na pewno nie przez kartografów.

==Gospodarka==
Gospodarka San Marino opiera się na znaczkach pocztowych.

===Bezrobocie===
Ciężko powiedzieć, żeby bezrobocie w San Marino istniało. W końcu jeżeli całą pracę odwalają za nich mieszkający tam [[Polacy]], to czy bezrobocie może istnieć?

==Finanse==
San Marino produkuje tak duże nadwyżki budżetowe, że pieniądze leżą na wysypiskach śmieci. Jest ich dużo, ale i tak nikt ich nie ruszy, bo tracą na wartości. Co prawda walutą San Marino jest [[euro]], ale to właśnie przez San Marino traci na wartości.

==Turystyka==
[[Grafika:Sm-map.png|thumb|200px|Tor [[Formuła 1|Formuły 1]] zajmuje sporą część tego niewielkiego kraju]]
Aż 3,15 mln osób przepływa rokrocznie przez San Marino. Zostawiają sporo pieniędzy, co martwi Sanmaryńczyków, którzy pieniędzy mają zdecydowanie za dużo. Największymi atrakcjami turystycznymi jest dziewięć sanmaryńskich zamków. Około 2500 osób rocznie gubi się w ich korytarzach. Średni czas odnalezienia zgubionego turysty to 4–5... tysięcy lat. Łatwo się domyśleć, że znajduje się trupy.

==Demografia==
W San Marino mieszka raptem 29000 osób:
* 23000 Sanmaryńczyków, nierobów;
* 5000 Włochów, przygodnych handlarzy ulicznych;
* 1000 pracujących Polaków.

Językami urzędowymi są [[język włoski|włoski]], [[dialekt emilijski]] (z oczywistych względów) i [[język polski]]. Największe użycie notuje ten ostatni, gdyż Polacy, mimo iż są najmniejszą grupą etniczną w San Marino, do urzędów chodzą najczęściej.

==Polityka==
Władzę w San Marino określa się jako „kolegialną dyktaturę elekcyjną”. Co pół roku obywatele wybierają dwóch kapitanów-regentów, którzy nieustannie kłócą się o to, jak działać. Nazwa funkcji wzięła się od marynistycznych skojarzeń z państwem (a San Marino nie ma dostępu do morza...).

==Sport==
Jeśli chodzi o sport, to San Marino ma niewielu sportowców. Ma [[Reprezentacja San Marino w piłce nożnej|reprezentację w piłce nożnej]], jednego pływaka i jednego rajdowca. Jeśli chodzi o obiekty, to dużą część kraju zajmuje tor Formuły 1, gdzie odbywa się (czasami) [[Grand Prix San Marino]].

<br clear="all">

{{Europa}}
[[Kategoria:Państwa Europy]]
[[Kategoria:San Marino| ]]

{{medal}}
{{ok}}

[[pt:San Marino]]

[[en:San Marino]]
[[es:San Marino]]
[[fr:Saint-Marin]]
[[hr:San Marino]]
[[it:San Marino]]
[[ko:산마리노]]
[[lt:San Marinas]]
[[no:San Marino]]
@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+[[Grafika:Flaga_sm.gif|thumb|right|200px|Flaga San Marino]]
-{{medal}}
+'''San Marino''' – mały, ledwie widoczny na mapie (powierzchnia: 61,6 km²), kraj oblany ze wszystkich stron [[Włochy|Włochami]].
-{{Państwo infobox
-|państwo = San Marino
-|stolica = San Marino (łatwo zapamiętać)
-|symbol = Flaga_sm.gif
-|symbol nazwa = Flaga
-|król = [[Alessandro Della Valle|Della Valle]] za strzelenie nam gola na meczu
-|ustrój =
-|język =
-|ludność = mało ich tam
-|religia =
-|waluta = [[euro]] (a nie są w UE, cwaniaki)
-|hymn = [[Chain of Lights]]
-}}
-'''San Marino''' – mały, ledwie widoczny na mapie (powierzchnia: 61,6 km²), kraj oblany ze wszystkich stron [[Włochy|Włochami]], ze stolicą w [[San Marino (miasto)|San Marino]], miastem oblanym ze wszystkich stron San Marinem.
-== Historia ==
+==Historia==
-=== Początki ===
+===Początki===
-Biorąc pod uwagę, że San Marino powstało w [[301]] roku n.e., można spokojnie stwierdzić, że ''było, jest i będzie''. Państewko założył... [[Święty Marinus|San Marino]]. Nie miał jakiegoś dobrego pomysłu na nazwę, więc nazwał je swoim imieniem. Na początku było ostoją prześladowanych [[chrześcijanie|chrześcijan]], ale z czasem zaczęli się tam osiedlać zwykli ludzie (oczywiście, najpierw musiały się skończyć prześladowania).
+Biorąc pod uwagę, że San Marino powstało w [[31]] roku n.e., można spokojnie stwierdzić, że ''było, jest i będzie''. Państewko założył... [[Święty Marinus|San Marino]]. Nie miał jakiegoś dobrego pomysłu na nazwę, więc nazwał je swoim imieniem. Na początku było ostoją prześladowanych [[chrześcijanie|chrześcijan]], ale z czasem zaczęli się tam osiedlać zwykli ludzie (oczywiście, najpierw musiały się skończyć prześladowania).
-=== Trwanie ===
+===Trwanie===
 San Marino, trwało przez kolejne wieki jako włoskie miasto-państwo. Wokół kraju działy się różne historie. Najpierw rozrastało się [[Imperium Rzymskie]]. Rzymianie podbili [[Galowie|Galów]], Hiszpanów, a nawet [[Brytowie|Brytów]], a Sanmaryńczycy po prostu się temu przyglądali.
-=== Okupacje ===
+===Okupacje===
+[[Grafika:Bardzo mało.JPG|thumb|200px|San Marino na mapie Europy]]
-W trakcie trwania państwa możemy wyróżnić okresy czterech krótkich okupacji:
+W trakcie trwania państwa możemy wyróżnić okresy trzech krótkich okupacji:
 * [[1503]] – [[psychol]] znany jako Valentino ogłasza się Wszechokupantem San Marino. Przez kilka miesięcy lata jak opętany po całym kraiku.
 * [[1739]] – [[kardynał]] Alberoni ogłasza [[Inkwizycja|inkwizycję]] na terenie San Marino. Sanmaryńczycy pokazują mu [[język]]. Alberoni obraża się i jedzie do papieża [[Klemens XII|Klemensa XII]], który każe go wrzucić do [[dół kloaczny|dołu kloacznego]]. Tak się złożyło, że [[papież]] lubił San Marino. Okupacja trwała tak krótko, że nie wszyscy mieszkańcy San Marino zorientowali się, że miała miejsce.
-* [[1944]] – w trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] niemieckie wojska zadeptały San Marino, niszcząc je niemal całe. Władze kraju oburzyły się i wysłały do [[Adolf Hitler|Hitlera]] list z żądaniem zadośćuczynienia za atak na neutralne państwo. Hitler przeprosił. Powiedział, że ''żołnierze nie zauważyli, że przeszli przez San Marino''.
+* [[1944]] – w trakcie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] niemieckie wojska zadeptały San Marino, niszcząc je niemal całe. Władze kraju oburzyły się i wysłały do [[Adolf Hitler|Hitlera]] list z żądaniem zadośćuczynienia za atak na neutralne państwo. Hilter przeprosił. Powiedział, że ''żołnierze nie zauważyli, że przeszli przez San Marino''.
-* [[2010]] – Włosi spiesząc się na strzelnicę przejęli chwilowo kontrolę nad państwem po tym, jak na terytorium San Marino znalazło się 5 pojazdów wojskowych i 30 żołnierzy.
-=== Stosunek innych krajów do San Marino ===
+===Stosunek innych krajów do San Marino===
-San Marino zawsze było powszechnie szanowanym krajem. Uznał je m.in. [[Napoleon Bonaparte]], uważając je za godnego konkurenta w walce o podbicie [[Europa|Europy]]. Wiele krajów zadziwia fakt, iż San Marino potrafiło przeżyć przez tyle lat, nie będąc podbitym. Udało im się ominąć nawet zjednoczenie Włoch!
+San Marino zawsze było powszechnie szanowanym krajem. Uznał je m.in. [[Napoleon Bonaparte]], uważając je za godnego konkurenta w walce o podbicie [[Europa|Europy]]. Wiele krajów zadziwia fakt, iż San Marino potrafiło przeżyć przez tyle lat, niebędąc podbitym. Udało im sie ominąć nawet zjednoczenie Włoch!
-=== Perspektywy na przyszłość ===
+===Perspektywy na przyszłość===
 San Marino musi obawiać się swojego najgroźniejszego i jedynego sąsiada – Włoch. Włosi chcą w najbliższym czasie zaanektować San Marino, twierdząc iż ''to małe nie wiadomo co wygląda jak pryszcz na naszym obliczu!'' Sanmaryńczycy rozważają trzy możliwości wyjścia z sytuacji. Mogą albo wejść do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] i [[NATO]], albo podbić Włochy, a tym samym prawie całą Europę (atak na jednego członka NATO to atak na wszystkich członków paktu) albo po prostu przyłączyć się do Włoch, co nie byłoby zauważone ani przez Włochów, ani przez Sanmaryńczyków, a już na pewno nie przez kartografów.
-== Reprezentacja ==
+==Gospodarka==
-San Marino to jedna z najsilniejszych drużyn Europy, dobrze wyselekcjonowana kadra (barmani, rzeźnicy i bankierzy) oraz trener (nauczyciel WF-u) stanowią niezrównany zespół, dlatego też porażka z Polską 10:0 była dla sanmarińczyków ogromnym zaskoczeniem i spadkiem w rankingu FIFA na 203 miejsce. Taktyka San Marino polega głównie na darciu ryja jak im coś nie wyjdzie, traceniu goli i wmawianiu sobie, że robią to specjalnie. Sposób ten zawiódł tylko raz kiedy to 28 kwietnia 2004 roku piłkarze z Liechtensteinu ogromnym wysiłkiem zapracowali na zaszczytny tytuł jedynego zespołu na świecie, któremu udało się przegrać z reprezentacją San Marino.
-września 2013 reprezentacja San Marino w wielkim rewanżu ośmieszyła reprezentacje Polski, dla której był to trzeci mecz o życie w eliminacjach mundialu, po zaciętym meczu przegrywając 1–5. Gol zdobyty przez zawodowego bankiera pracującego jako sprzedawca kafelków został okrzyknięty „szmatą roku 2013”. Strzelec bramki stał się bohaterem narodowym San Marino i wrócił do pracy.
-== Gospodarka ==
 Gospodarka San Marino opiera się na znaczkach pocztowych.
-=== Bezrobocie ===
+===Bezrobocie===
 Ciężko powiedzieć, żeby bezrobocie w San Marino istniało. W końcu jeżeli całą pracę odwalają za nich mieszkający tam [[Polacy]], to czy bezrobocie może istnieć?
-== Finanse ==
+==Finanse==
 San Marino produkuje tak duże nadwyżki budżetowe, że pieniądze leżą na wysypiskach śmieci. Jest ich dużo, ale i tak nikt ich nie ruszy, bo tracą na wartości. Co prawda walutą San Marino jest [[euro]], ale to właśnie przez San Marino traci na wartości.
-== Turystyka ==
+==Turystyka==
-[[Plik:Sm-map.png|thumb|200px|Tor [[Formuła 1|Formuły 1]] zajmuje mniejszą część tego wielkiego kraju]]
+[[Grafika:Sm-map.png|thumb|200px|Tor [[Formuła 1|Formuły 1]] zajmuje sporą część tego niewielkiego kraju]]
-Aż 3,15 mln osób przepływa rocznie przez San Marino. Zostawiają sporo pieniędzy, co martwi Sanmaryńczyków, którzy pieniędzy mają zdecydowanie za dużo. Największymi atrakcjami turystycznymi jest dziewięć sanmaryńskich zamków. Około 2500 osób rocznie gubi się w ich korytarzach. Średni czas odnalezienia zgubionego turysty to 4–5... tysięcy lat. Łatwo się domyśleć, że znajduje się trupy.
+Aż 3,15 mln osób przepływa rokrocznie przez San Marino. Zostawiają sporo pieniędzy, co martwi Sanmaryńczyków, którzy pieniędzy mają zdecydowanie za dużo. Największymi atrakcjami turystycznymi jest dziewięć sanmaryńskich zamków. Około 2500 osób rocznie gubi się w ich korytarzach. Średni czas odnalezienia zgubionego turysty to 4–5... tysięcy lat. Łatwo się domyśleć, że znajduje się trupy.
-== Demografia ==
+==Demografia==
 W San Marino mieszka raptem 29000 osób:
-* 22000 Sanmaryńczyków, nierobów;
+* 23000 Sanmaryńczyków, nierobów;
 * 5000 Włochów, przygodnych handlarzy ulicznych;
 * 1000 pracujących Polaków.
-* 1000 – reszta.
 Językami urzędowymi są [[język włoski|włoski]], [[dialekt emilijski]] (z oczywistych względów) i [[język polski]]. Największe użycie notuje ten ostatni, gdyż Polacy, mimo iż są najmniejszą grupą etniczną w San Marino, do urzędów chodzą najczęściej.
-== Polityka ==
+==Polityka==
 Władzę w San Marino określa się jako „kolegialną dyktaturę elekcyjną”. Co pół roku obywatele wybierają dwóch kapitanów-regentów, którzy nieustannie kłócą się o to, jak działać. Nazwa funkcji wzięła się od marynistycznych skojarzeń z państwem (a San Marino nie ma dostępu do morza...).
-== Sport ==
+==Sport==
-Jeśli chodzi o sport, to San Marino ma niewielu sportowców. Ma [[Reprezentacja San Marino w piłce nożnej|reprezentację w piłce nożnej]] (zajmującą ostatnie miejsce w [[Ranking FIFA|Rankingu FIFA]]), dwóch slalomistów, jednego pływaka, jednego rajdowca i jednego tenisistę. Jeśli chodzi o obiekty, to <del>dużą część kraju zajmuje tor Formuły 1</del> San Marino jest tak małe, że nawet tor Formuły 1, gdzie odbywa się (czasami) [[Grand Prix San Marino]], znajduje się we Włoszech.
+Jeśli chodzi o sport, to San Marino ma niewielu sportowców. Ma [[Reprezentacja San Marino w piłce nożnej|reprezentację w piłce nożnej]], jednego pływaka i jednego rajdowca. Jeśli chodzi o obiekty, to dużą część kraju zajmuje tor Formuły 1, gdzie odbywa się (czasami) [[Grand Prix San Marino]].
+<br clear="all">
-== Zobacz też ==
-* [[Andora]]
-* [[Monako]]
-* [[Watykan]]
-* [[Włochy]]
 {{Europa}}
+[[Kategoria:Państwa Europy]]
+[[Kategoria:San Marino| ]]
+{{medal}}
+{{ok}}
+[[pt:San Marino]]
-[[de:San Marino]]
 [[en:San Marino]]
 [[es:San Marino]]
@@ Linia 83: / Linia 65: @@
 [[hr:San Marino]]
 [[it:San Marino]]
-[[ja:サンマリノ]]
 [[ko:산마리노]]
 [[lt:San Marinas]]
-[[nl:San Marino]]
 [[no:San Marino]]
-[[pt:San Marino]]
-[[ru:Сан-Марьино]]
-[[tr:San Marino]]
-[[uk:Сан-Мар’їне]]
-[[zh:圣马力诺]]
-[[zh-tw:聖馬利諾]]
-[[Kategoria:San Marino| ]]