Edytujesz „Wincenty Witos”

[[Plik:Witos zmierza na posiedzenie.jpg|thumb|250px|Poseł Witos idzie wyjaśnić BBWR do Sejmu.]]
'''Wincenty Witos''' (ur. [[21 stycznia]] [[1874]] w Wierzchosławicach, zm. [[31 października]] [[1945]] w [[Kraków|Krakowie]]) – [[Austro-Węgry|austriacki]] [[chłop]], który trzykrotnie został premierem [[II Rzeczpospolita|Polski]]. Jeden z niewielu polityków II RP, który nie rozpoczynał jako legionista w wojskach [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]. Po dojściu do władzy [[Sanacja|sanacji]], Witos stał się ''wrogiem publicznym numer jeden'' całego kraju. Pod koniec życia jako tako dogadał się z ówcześnie rządzącą w Polsce [[Komunizm|opcją polityczną]], dzięki czemu zmarł jako bohater narodowy.

== Życiorys ==
Młody Wincenty urodził się w biednej chałupie krytej strzechą, w zapadłej [[Wieś|wiosce]] o nazwie ''Wierzchosławice''. W czasach, gdy 95% elity przyszłego państwa biła ochoczo Rosjan, Wincenty orał pole i pasł [[Krowa|krówki]] na modrej polanie. Od młodych lat przejawiał tendencje polityczne, m. in. rozpowszechniał po wsi czasopisma o tematyce ludowej. Wówczas to po raz pierwszy spotkał się z krytyką medialną, mianowicie miejscowy [[Ksiądz|proboszcz]] zakazał z ambony czytania rzeczowych pisemek, a Witosowi na złość nie dawał rozgrzeszenia.
Pomimo tego, w przerwach pomiędzy prowadzeniem gospodarstwa, Witos nadal czynnie uprawiał politykę. Kiedy akurat miał wolne od zwalania [[Zboże|zboża]], był posłem w Parlamencie [[Austria|Austriackim]] oraz założył PSL „Piast” (nie mylić z [[Polskie Stronnictwo Ludowe|PSL]]).

Ze względu na wielkie zasługi w <del>gospodarstwie rolnym</del> rozszerzaniu wśród [[Chłop|chłopów]] idei niepodległościowych, Witos objął kilka posad w różnego rodzaju tworach państwowych, które wkrótce przerodziły się w II Rzeczpospolitą. Wówczas to Witos zaprzyjaźnił się z marszałkiem Piłsudskim, który to w [[1920]] roku podczas walki z bolszewikami obdarował Witosa urzędem premiera, cedując na niego w zasadzie wszystkie obowiązki w walczącym państwie. Wincenty byłby i sobie nie poradził, gdyby nie odezwa do dawnych znajomych – chłopów, którzy na wezwanie starego roznosiciela ulotek w Wierzchosławicach stanęli do walki przeciw Rosjanom i zwyciężyli ostatecznie.

Korzystając z krótkiej chwili stabilności politycznej w Polsce, Wincenty wszedł do [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejmu]] jako lider PSL „Piast” i jeszcze dwa razy zabawił się w premiera: raz w koalicji z <del>Hieną</del> CHhJN, a drugi raz w momencie decydującego przewrotu w Polsce, kiedy to Piłsudski nieoczekiwanie <del>zrobił zamach stanu</del> pociągnął za wąs [[Stanisław Wojciechowski|Wojciechowskiego]] i za spust. Warto odnotować, że nawet pomimo fotelu premiera, pan Wincenty nadal jeździł na wieś i nawet nie zakładał [[krawat]]a.

=== Po drugiej stronie barykady ===
Niczym rasowy bohater tragiczny, Wincenty Witos po przewrocie majowym z dobrodusznego premiera, żnącego [[Sierp|sierpem]] zboże w wolnym czasie, stał się wrogiem narodu. Witosa oskarżono o propagowanie komunizmu, a za dowód posłużył ów sierp na zboże… Początkowo emerytowany premier powrócił do Wierzchosławic, tam zdał sobie jednak sprawę, że z samego rolnictwa się za bardzo nie utrzyma. W ramach sprzeciwu wobec poczynań Marszałka, Witos zebrał grupkę znajomych o lewicowych poglądach i utworzył tzw. ''Centrolew'', który niczym podziemny ruch oporu walczył ze złowieszczą [[Sanacja|sanacją]].

Wiecowanie długo nie potrwało, gdyż Wincenty został wytropiony przez [[Policja|policję]] i doprowadzony do aresztu w Twierdzy brzeskiej. Następnie skazano go na rok więzienia, kary tej jednak Witos nie odbył, bowiem wyemigrował do [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] i <del>siedział tam na tyłku</del> stamtąd kierował ruchem ludowym w Polsce.
Po [[II wojna światowa|wojnie]] emerytowany premier nie bardzo miał nerwy kłócić się z [[Komunizm|komunistami]], dzięki czemu w 1945 roku zasłużył na pogrzeb z honorami.


== Ciekawostki ==
* Nie ukończył nawet całej [[Szkoła Podstawowa|podstawówki]], a był w austriackim parlamencie, trzykrotnie został premierem, założył partię (i był jej liderem), podróżował po Europie. [[Lech Wałęsa]] po zawodówce i [[Aleksander Kwaśniewski]] z jego wyższym wykształceniem są przy nim leszczami.
* Jego matka nie chciała zbytnio, aby młody Wincenty brał się do polityki, bowiem krowa zostałaby bez opieki.
* Przed śmiercią objawił mu się jego następca, który także trzy razy będzie premierem. Przepowiednię zdementował [[Władysław Kosiniak-Kamysz]] mówiąc, że szybciej doprowadzi do upadku PSL niż da [[Waldemar Pawlak|Pawlakowi]] szansę bycia premierem po raz trzeci.

== Zobacz też ==
* [[Ignacy Mościcki]]
* [[Stanisław Wojciechowski]]
* [[Felicjan Sławoj Składkowski]]
* [[Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej]]
* [[Waldemar Pawlak]]

{{Premierzy Polski}}

{{stopka}}
{{DEFAULTSORT:Witos, Wincenty}}

[[Kategoria:Polska międzywojenna]]
[[Kategoria:Premierzy Polski]]