Edytujesz „Wspinaczka”
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Ta edycja może zostać anulowana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{wEdycji|PoszczucieHumoru}} |
|||
{{cytat|<poem>– Kto to jest: wisi na ścianie i płacze? |
{{cytat|<poem>– Kto to jest: wisi na ścianie i płacze? |
||
– Dupa a nie alpinista</poem>|Stary dowcip wspinaczkowy}} |
– Dupa a nie alpinista</poem>|Stary dowcip wspinaczkowy}} |
||
{{cytat|Ten co się drapie tam, gdzie go nie swędzi|Turysta o wspinaczu}} |
{{cytat|Ten co się drapie tam, gdzie go nie swędzi|Turysta o wspinaczu}} |
||
{{t}}ogólna nazwa ludzkiej działalności polegającej na usiłowaniu przytrzymania się rękoma ściany, wbrew wszelkim chęciom [[grawitacja|grawitacji]], próbującej człowieka od ściany oderwać. Osobę uprawiającą wspinaczkę nazywa się [[wspinacz]]em. |
|||
== Historia == |
== Historia == |
||
Linia 9: | Linia 10: | ||
W szczególności pewna grupa ludzi upodobała sobie wchodzenie w nietypowe, wysokie miejsca, takie jak przełęcze, turnie i wysokie góry. Przy tym, jak się okazało, celem stało się wejście dokładnie tak, jak zostało to zaplanowane, a mniej istotnym – fakt, że na tę samą górę można było wejść z drugiej strony, wygodną ścieżką. |
W szczególności pewna grupa ludzi upodobała sobie wchodzenie w nietypowe, wysokie miejsca, takie jak przełęcze, turnie i wysokie góry. Przy tym, jak się okazało, celem stało się wejście dokładnie tak, jak zostało to zaplanowane, a mniej istotnym – fakt, że na tę samą górę można było wejść z drugiej strony, wygodną ścieżką. |
||
Od samego początku, w związku z wysoką śmiertelnością wspinaczy, trwały próby uczynienia wspinaczki bezpieczniejszym sportem, stąd po pierwszych próbach wspinaczki na żywca próbowano wykorzystywać liny i coraz lepsze metody [[asekuracja (wspinaczka)|asekuracji]]. |
Od samego początku, w związku z wysoką śmiertelnością wspinaczy, trwały próby uczynienia wspinaczki bezpieczniejszym sportem, stąd po pierwszych próbach wspinaczki [[wspinaczka#solo|na żywca]] próbowano wykorzystywać liny i coraz lepsze metody [[asekuracja (wspinaczka)|asekuracji]]. |
||
== Miejscówki == |
|||
Obecnie wspinaczkę można uprawiać prawie wszędzie. Miejscami naturalnie stworzonymi do tej aktywności są większe góry, mniejsze góry, skały, urwiska i duże kamienie. Wspinać można się też na drzewa, ale takiej osoby nie nazywa się ''wspinaczem'' tylko ''[[dziecko|dzieckiem]]''. Jeśli ktoś mieszka na terenie [[miasto|silnie zurbanizowanym]] może poszukać jakiejś ruiny, starego muru, kamieniołomu, mostu, ogrodzenia, a w ostateczności iść na sztuczną ściankę wspinaczkową. W przeciwieństwie do wszystkich innych miejsc za te ostatnie trzeba niestety płacić. |
|||
== Typy nachylenia ścian == |
== Typy nachylenia ścian == |
||
W zależności od stopnia nachylenia względem [[ziemia|ziemi]] można wyróżnić następujące typy terenu: |
W zależności od stopnia nachylenia względem [[ziemia|ziemi]] można wyróżnić następujące typy terenu: |
||
* '''teren połogi''' |
* '''teren połogi:''' występuje gdy kąt nachylenia ściany względem gleby jest rozwarty. Innymi słowy: idziemy pod bardzo stromą górę, która jest naprawdę bardzo, bardzo stroma, ale nie jest idealnie pionowa. Jest łatwo, ale gdy [[odpadnięcie|pofruniesz]] wytrzesz sobą wszystko co napotkasz po drodze. |
||
* '''teren pionowy''' |
* '''teren pionowy:''' kąt nachylenia względem gleby jest kątem prostym. W tej sytuacji generalnie masz przegwizdane. Loty, o ile nie spotkasz niczego wystającego po drodze, są zazwyczaj bezpieczne. Co nie znaczy, ze trzeba je bezwzględnie wykonywać, szczególnie gdy zapomniałeś zabrać liny. |
||
* '''teren przewieszony''' |
* '''teren przewieszony:''' kąt nachylenia względem gleby jest kątem ostrym. Szczególnym przypadkiem terenu przewieszonego jest dach, który, jak sama nazwa wskazuje, przebiega równolegle do podłoża. Niedoświadczeni wspinacze nie mają się czego bać: w takim terenie nie uda im się wyjść na wysokość z której spadając będą mogli zrobić sobie coś więcej niż ubrudzenie spodni. |
||
* '''pion absolutny:''' jest to teren połogi, który fotografujemy wykorzystując odpowiednią perspektywę tak, by wyglądał na pion. |
|||
== Rodzaje wspinaczki == |
== Rodzaje wspinaczki == |
||
Wspinaczkę można uprawiać na kilka sposobów, w zależności od terenu: |
Wspinaczkę można uprawiać na kilka sposobów, w zależności od terenu: |
||
* |
*{{t|[[Bouldering]]}}rodzaj wspinaczki po głazach i niskich skałach. Uprawiany przez ludzi z lękiem wysokości lub takich, których nie stać na linę. |
||
* |
*{{t|Wspinaczka sportowa}}odmiana, w której stawia się na bezpieczeństwo, łoi się drogi trudniejsze od „Ja cię {{Cenzura3}}”, a nawet trudniejsze od „{{Cenzura3}}, {{Cenzura3}} {{Cenzura3}}!”. Wspinacze sportowi najczęściej porozumiewają się przez okrzyki „Dajesz, dajesz!”, „Ciśnij!” i „Trzymaj!”. |
||
* |
*{{t|Taternictwo}}uprawiane przez [[wspinacz|samobójców]], którym niestraszna jest asekuracja tradycyjna, całodniowe eskapady w góry i fakt, że [[Tatry]] są jedną wielką górą kamieni i jest tylko kwestią czasu kiedy dostanie się którymś w łeb. Jak sama nazwa wskazuje, dotyczy to tylko wspinaczki wysokogórskiej w Tatrach. Jeśli zostajesz taternikiem, możesz chodzić po perciach niedostępnych dla turystów i kończyć listy frazą „Z taternickim pozdrowieniem”. |
||
*{{t|Alpinizm}}ogólna nazwa wspinaczki wysokogórskiej (np. gdy postanowisz powspinać się poza Tatrami). Uprawiana przez taterników których stać na wyjazd za granicę. |
|||
* |
*{{t|Himalaizm}}ogólna nazwa na wyłażenie tak wysoko, że nawet myśli zamarzają. Albo jeszcze wyżej. Robi się wyprawę na trzy tygodnie i usiłuje wejść na szczyt. Gdy już się wejdzie, to czasem się z niego nawet schodzi. A czasem nie. |
||
⚫ | |||
*{{t|Zimówka}}}ogólna nazwa na wspinaczkę lodową oraz taternictwo i alpinizm zimowy. Masz do dyspozycji dwa czekany, raki i możesz bić nimi w lód. Poza tym jest ci cholernie zimno, nie ma za bardzo gdzie się schować, wiatr wieje i nie opuszcza cię myśl mówiąca „Kto mi kazał tu wleźć?”. |
|||
⚫ | |||
== Bezpieczeństwo == |
== Bezpieczeństwo == |
||
Wspinacze twierdzą, że wspinaczka (wyjąwszy himalaizm) jest bezpieczniejsza od przeciętnej podróży [[samochód|samochodem]] czy jazdy [[rower]]em. Obiektywne zagrożenia występują o wiele rzadziej, w przeciwieństwie do innych aktywności nasze życie nie zależy od innych ludzi (np. [[Pirat drogowy|kierowców]] często przemieszczających się w [[alkohol|innym stanie świadomości]]). |
Wspinacze twierdzą, że wspinaczka (wyjąwszy himalaizm) jest bezpieczniejsza od przeciętnej podróży [[samochód|samochodem]] czy jazdy [[rower]]em. Obiektywne zagrożenia występują o wiele rzadziej, w przeciwieństwie do innych aktywności nasze życie nie zależy od innych ludzi (np. [[Pirat drogowy|kierowców]] często przemieszczających się w [[alkohol|innym stanie świadomości]]). |
||
Oczywistym jest |
Oczywistym jest że jest to bzdura wymyślona przez samych wspinaczy by choć trochę usprawiedliwić szafowanie własnym życiem. Gdyby wspinaczka była bezpieczniejsza od jazdy samochodem, nie byłaby zaliczona do [[sport ekstremalny|sportów ekstremalnych]]. Poza tym normalni ludzie nie wychodzą nie wiadomo po co tak wysoko w górę, nie używają lin, nie uczą się węzłów i, przede wszystkim, nie utrzymują że ekstremalnie niebezpieczne sporty są w gruncie rzeczy bezpieczne. |
||
== Style wspinaczki == |
== Style wspinaczki == |
||
Linia 34: | Linia 41: | ||
=== Nago i na bosaka === |
=== Nago i na bosaka === |
||
Najczystszy z możliwych |
Najczystszy z możliwych styli, pokazujący, że ten, kto drogę ukończył nie polegał na pomocy cudów techniki typu superprzyczepna guma i buty pozwalające stanąć nawet na niemalże nieistniejących krawądkach. Jest tylko człowiek, skała i odsłonięte części ciała, w które będą żądliły osy. Styl w praktyce rzadko stosowany, głównie ze względu na brak naturystycznych rejonów wspinaczkowych. |
||
=== Free solo === |
=== Free solo === |
||
Stosowany przez wspinaczy |
Stosowany przez wspinaczy którzy nie są przesądni i nie wierzą w takie ludowe bajania jak asekuracja czy liny. Czasem wspinają się na trzeźwo. Najlepsi chodzą po takich drogach, do których większość średniozaawansowanych podchodzi z dygoczącymi łydkami. Zdaniem solistów tylko ten rodzaj wspinaczki powoduje poczucie jedności ze skałą i przyrodą. Styl ten wzmaga również uczucie wolności, szczególnie podczas długiego swobodnego spadku na piargi u podnóża skały. |
||
=== On Sight (OS) === |
=== On Sight (OS) === |
||
Najczystszy ze |
Najczystszy ze styli, przy których wykorzystuje się linę. W Polsce zwany również "od strzału". W teorii polega na tym, że wspinacz podchodzi do drogi o której nic wcześniej nie wiedział, wiąże się liną, wspina i kończy drogę, bez odpadnięcia ani bloku. W praktyce sytuacja bardziej się komplikuje, w związku z poniższymi problemami: |
||
* |
* Niektórzy dopuszczają użycie lornetek przy obserwacji drogi. |
||
* |
* Niektórzy dopuszczają robienie pierwszej wpinki (tzw. pierwsza bezpieczna). |
||
* |
* Nie istnieje jednoznaczne stanowisko dotyczące tego, gdzie kończy się droga (wpinką do łańcucha czy w NHR<ref>No hand rest –- miejsce odpoczynku bez użycia dłoni.</ref>. |
||
* |
* Niektórzy uważają, że zaznaczenie magnezją niektórych chwytów (szczególnie kluczowych) nie psuje stylu. |
||
W związku z powyższym często zdarza się sytuacja, gdy wspinacz uznaje coś za OS, ale środowisko uparcie twierdzi, że styl był niższy. |
W związku z powyższym często zdarza się sytuacja, gdy wspinacz uznaje coś za OS, ale środowisko uparcie twierdzi, że styl był niższy. |
||
=== Flash === |
|||
Styl bardzo podobny do OS, z tą różnicą, że pozbawiony jest napinki dotyczącej znajomości drogi. Pierwsza próba, zero odpadnięć i ukończenie drogi, ale z jej znajomością. Oznaczenie drogi jako "FL" oszczędza mnóstwo czasu na dyskusjach typu „Czy to był OS, czy FL, bo tam przecież był jeden ślad magnezji”. |
|||
=== Red Point (RP) === |
|||
Styl przeznaczony dla tych, którym nie udała się pierwsza próba. Zasady pozostają bez zmian: ukończenie drogi bez odpadnięcia. |
|||
=== Pink Point === |
=== Pink Point === |
||
Styl przeznaczony dla słabiaków, którzy nie potrafią udźwignąć swojego zestawu |
Styl przeznaczony dla słabiaków, którzy nie potrafią udźwignąć swojego zestawu ekspresów i korzystają z takich już rozwieszonych. |
||
=== All Free (AF) === |
=== All Free (AF) === |