Edytujesz „XII wiek”

'''XII wiek''' – wiek [[Średniowiecze|średniowiecza]] znajdujący się po [[XI wiek|XI]] i przed [[XIII wiek]]iem, zwany również jako Wiek <del>Cystern</del> [[Cystersi|Cystersów]]. Jeszcze w tym wieku [[Watykan]] potępiał mądrych uczonych nazywając ich [[kujon]]ami, czy [[frajer]]ami, a potem skazywał ich na śmierć<ref>Ciężki był los kujona.</ref>. Na świecie wszyscy (z wyjątkiem Polaków, bo im się nie chciało) walczyli i podbijali Jerozolimę.

==XII wiek w Polsce==
W XII wieku najwięcej informacji jest o księciu [[Bolesław III Krzywousty|Bolesławie III Krzywoustym]].

W latach 1110-1120 Bolesław III Krzywousty ujarzmił i opanował dzikie [[Pomorze]]. Potem musiał oddać część zachodnią Niemcom.

W 1138 roku, po śmierci Bolesława Krzywoustego, Polska została podzielona na dzielnice: Senioralną, [[Śląsk]], [[Mazowsze]], [[Wielkopolska|Wielką Polskę]], ziemię sandomierską i ziemię łęczycko-sieradzką<ref>Było ich o wiele więcej.</ref>.

==Sztuka==
W tym wieku wszyscy byli anonimowi, więc nikt nie zyskał sławy. Ci, którzy odważyli się podpisać na swoim dziele malarskim, byli potępiani przez [[Kościół katolicki|Kościół]].

==Odkrycia geograficzne==
Nikt nic nie odkrył, ponieważ każdy badacz i odkrywca był potępiany przez Kościół.

==Ciekawostki==
* Ulubionym hobby XII-wiecznych mieszkańców było [[palenie czarownic]].
* Po upadku zakonu [[Jedi]] powstał nowy zakon [[Templariusze|templariuszy]]<ref>Powstało dawno temu, w odległej galaktyce.</ref>.

==Kalendarium==
===1102===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** Kujon [[Koloman Uczony]] koronowany na króla [[Chorwacja|Chorwacji]] i Dalmacji
** zdobycie [[Tortosa|Tortosy]] dla smaku
* '''Wydarzenia w Polsce''': [[Zbigniew (polski książę)|Zbigniew]] i [[Bolesław III Krzywousty]] wspólnie władają Polską. To nie trwało długo, bo tylko 5 lat. Władzę kontynuował Bolesław Krzywousty.
* '''Zmarli''':
** Antypapież Teodoryk – rządził w Watykanie aż 2 lata.
** [[4 czerwca]] – Władysław I Herman, ostatni dobry władca [[Polska|Polski]]

===1103===
* '''Zmarli''':
** [[10 lipca]] – Eryk I Zawsze Dobry, król [[Dania|Danii]], ale nie zawsze dobry
** [[14 pażdziernika]] – Hubert II Gruby, hrabia Sabaudii, mąż <del>córki</del> <del>żony</del> papieża. Gruby, bo miał taki portfel.

===1111===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** Wszyscy cieszą się tym rokiem. Nie dzieje sie nic złego
** [[11 listopada]] – <del>Polacy świętują swoją niepodległość</del> Wszyscy świętują datę 11.11.1111 r. Polacy zaczęli świętować datę 807 lat później.
* '''Urodzili się''': [[28 czerwca]] – Andrzej I Bogolubski, wielki książę włodzimierski. Nazwali go tak, bo [[Andrzej (imię)|go]] lubią.
* '''Zmarli''': Al-Ghazali, arabski filozof, muzułmański teolog, mistyk suficki, ''Wybawiciel z błędu''

===1118===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** założenie <del>policji</del> milicji ''[[Menel|Ubogich Pijanych]] Rycerzy Chrystusa'' przez Hugo z Payns,
** Baldwin II królem [[Jerozolima|Jerozolimy]], rycerze zajęli dawną Świątynię Salomona i przybrali nazwę zakonu <del>Jedi</del> Świątyni ([[templariusze|templariuszy]])
** Aragończycy odebrali [[Arabowie|Arabom]] Saragossę, która stała się stolicą Aragonii
** biskup [[Henricus]] dotarł do [[Grenlandia|Grenlandii]] (papież mianował go biskupem tej wyspy)

===1123===
* '''Zmarli''': Żelisław złotoręki, komes za panowania Bolesława Krzywoustego. Naprawiał i przepychał rury w łaźniach.

===1124===
* '''Wydarzenia na świecie''': pierwsze udokumentowane walki z bykami w Hiszpanii. Od tego czasu wszystkie walki były legalne.

===1126===
* '''Zmarli''': [[13 grudnia]] – Henryk IX Czarny, pierwszy [[murzyn]] Bawarii

===1136===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** powstanie chłopów i [[Żul|biedoty miejskiej]] w [[Nowogród Wielki|Nowogrodzie]] (bojarzy ustanowili tam feudalną republikę <del>ludową</del>)
** Robert de Craon mistrzem zakonu <del>Jedi</del> [[templariusze|templariuszy]]
* '''Zmarli''': [[15 listopada]] – Święty Leopold III Święty, kanonizowany wieki później kanonizowany

===1137===
* '''Wydarzenia na świecie''': powstało nowe scentralizowane <del>socjalistyczne</del> państwo etiopskie, którym rządziła dynastia Zague

===1138===
* '''Wydarzenia w Polsce''': Rozbicie dzielnicowe Polski. Pokrojono ówczesną Polskę na dzielnice (wielkie, w porównaniu do dzisiejszych) między synami [[Bolesław III Krzywousty|Bolesława Krzywoustego]].
* '''Zmarli''': [[28 października]] – Bolesław III Krzywousty, książe Polski, sprawca powyższego wydarzenia

===1154===
* '''Wydarzenia na świecie''': [[Henryk II Plantagenet|Henryk II]], założyciel roślinnej dynastii Plantagenetów, królem [[Anglia|Anglii]]
* '''Urodzili się''': Wsiewołód III Wielkie Gniazdo, wielki książe włodzimierski i riazański. Założył dla rodziny w zamku wielkie gniazdo z patyków i liści.

===1155===
* '''Urodzili się''': (wg muzułmanów) [[Czyngis-chan]], wieloletni władca [[Mongolii|Wielkiego Imperium Mongolskiego]]

===1157===
* '''Urodzili się''': [[8 września]] – Ryszard I Lwie Serce, pierwszy król Anglii z przeszczepem serca

===1161===
* '''Urodzili się''': [[23 września]] – Takakura, cesarz [[Japonia|Japonii]]. Jaki cesarz, taka kura.

===1162===
* '''Urodzili się''': (wg mongołów i chińczyków) [[Czyngis-chan]], wieloletni władca [[Mongolii|Wielkiego Imperium Mongolskiego]]

===1167===
* '''Urodzili się''': [[24 grudnia]] – Jan bez Ziemi, ''Z Bożej łaski król Anglii, pan Irlandii, książę Normandii i Akwitanii, hrabia Andegawenii''. Na gwiazdkę nie dostał od ojca żadnej ziemi, bo był niegrzeczny.

===1169===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** [[Saladyn]] wezyrem [[Egipt]]u
** Wschodnioruskie zdobyli i spalili [[Kijów]]

===1171===
* '''Wydarzenia na świecie''': Saladyn władcą [[Kair]]u (położył kres kalifatowi fatymidzkiemu)

===1177===
* '''Wydarzenia na świecie''': Saladyn pobity przez Baldwina IV Trędowatego pod Montgisard

===1180===
* '''Wydarzenia na świecie''': Arnold z La Tour (Torroja) mistrzem zakonu <del>Jedi</del> [[templariusze|templariuszy]]

===1181===
* '''Wydarzenia na świecie''': [[Chrétien de Troyes]] zaczął pisać ''O królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu czyli Opowieść o Graalu''
* '''Wydarzenia w Polsce''': książę Pomorza Zachodniego, [[Bogusław]], zagrożony przez [[Sasi|Sasów]] (brak pomocy osłabionej Polski), złożył hołd lenny cesarzowi Fryderykowi I – Pomorze Zachodnie weszło w skład [[Rzesza|Rzeszy]].
* '''Zmarli''': [[30 stycznia]] – Takakura, cesarz Japonii. Taki zmarły, taka kura.

===1186===
* '''Zmarli''': [[29 października]] – Piotr Jednooki, francuski cysters i opat. Wypadło mu [[Oko|oczko]].

===1187===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** [[październik]] – Turcy pod wodzą Saladyna zdobyli [[Jerozolima|Jerozolimę]]. Jerozolima znowu zdobyta.
** ogłoszenie trzeciej krucjaty

===1190===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** w [[Syria|Syrii]] powstało szwabskie szpitalne bractwo rycerskie (w 1198 przekształcone w szajski zakon rycerski Najświętszej Marii Panny – [[Zakon krzyżacki|Krzyżacy]])
** cesarz Fryderyk I Barbarossa najechał Azję Mniejszą, umarł topiąc się pod Konyą (Iconium)

===1191===
* '''Wydarzenia na świecie''': klęska [[Saladyn]]a pod Arsuf

===1192===
* '''Wydarzenia na świecie''': [[Ryszard I Lwie Serce|Ryszard Lwie Serce]] powrócił do Europy Zachodniej, nie zdobywszy [[Jerozolima|Jerozolimy]].

===1193===
* '''Zmarli''': [[4 marca]] – [[Saladyn]], wielki wódz i polityk muzułmański

===1194===
* '''Wydarzenia na świecie''':
** Hunac-Ceel, władca Mayapánu, z pomocą wojowników tolteckich zdobył miasto [[Chichén-Iitzá|Chicken-Pizza]]
** Gilbert Hérail mistrzem zakonu <del>Jedi</del> [[templariusze|templariuszy]]
* '''Wydarzenia w Polsce''': Prawdziwy polak, białego pochodzenia, [[Leszek Biały]], księciem krakowskiej dzielnicy Państwa Polskiego. Zakończył władzę w 1202 roku.

===1198===
* '''Wydarzenia na świecie''': papież [[Innocenty III]] ogłosił nową, czwartą krucjatę (cel: odbicie Jerozolimy)
* '''Urodzili się''': Ulryk von Liechtenstein, średniowieczny rycerz, pan zamku Liechtenstein<ref>Chodzą plotki, że to państwo wówczas istniało.</ref>.

===1199===
* '''Wydarzenia na świecie''': (nie)oficjalne uznanie najbardziej denerwującego zakonu rycerskiego Najświętszej Marii Panny ([[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]]) przez papieża [[Innocenty III|Innocentego III]]
* '''Urodzili się''': [[6 kwietnia]] – Ryszard I Lwie Serce, król Anglii. Nawet przeszczep serca mu nie pomógł<ref>Wtedy nie było takiej technologii, trudno się dziwić.</ref>.

===1200===
* '''Wydarzenia na świecie''': [[31 grudnia]] – Kończy się XII wiek, a ludzie przestają się cieszyć. Bowiem nadchodzi [[XIII wiek|wiek XIII zwany pechowym]]

{{Przypisy}}