Lesotho: Różnice pomiędzy wersjami

Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
({{EK|ctrl i c każdy umie nacisnąć, a robić to nie ma komu}})
(nowa strona)
Linia 1: Linia 1:
{{Państwo infobox
{{EK|ctrl i c każdy umie nacisnąć, a robić to nie ma komu}}
|państwo=Krolestwo Lesotho
sotho
|stolica=Maseru
Skocz do: nawigacji, szukaj
|król=<del>Lassie</del> Letsie II
Muso oa Lesotho
|dewiza=''Khotso, Pula, Nala'' (Pokój, wygrana w [[Lotto]], dobrobyt)
Kingdom of Lesotho
|premier=Tom Thabane
Królestwo Lesotho
|ludność=ponad 2 miliony plemmiennych
Flaga Lesotho
|gęstość=67 plemiennych/km²
Herb Lesotho
|powierzchnia=30 355 km², 95% zajęte przez plemiona
Flaga Lesotho Herb Lesotho
|język=''le sotho'', [[Język angielski|le angielski]]
Dewiza: (sth.) Khotso, Pula, Nala
|ustrój=plemienna monarchia konstytucyjna
(Pokój, Deszcz, Dobrobyt)
|religia=wierzenia plemienne, [[katolicyzm]]
Hymn: Lesotho Fatse La Bontata Rona
|waluta=loti, skóra, ofiary ze zwierząt
Położenie Lesotho
}}
Język urzędowy sotho, angielski
{{cytat|Witajcie w '''Basutolandii'''! Przygotujemy dla <del>nas</del> was mięsną kolację!|<del>Plemnik ludojad</del> Wódz plemienia do przybysza}}
Stolica Maseru
{{T|Lesotho|kiedyś '''Basuto'''}}państwo-enklawa graniczący wyłącznie z [[Republika Południowej Afryki|Republiką Południowej Afryki]]. Jest opanowany przez dzikie plemiona, które ustanowiły sobie monarchię konstytucyjną.
Ustrój polityczny monarchia konstytucyjna
Głowa państwa król Letsie III
Szef rządu premier
Bethuel Pakalitha Mosisili
Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe 137. na świecie
30 355 km²
~0%
Liczba ludności (2005)
• całkowita
• gęstość zaludnienia 146. na świecie
2 031 348▲
67 osób/km²
Jednostka monetarna loti (LSL)
Niepodległość od Wielka Brytania Wielkiej Brytanii
4 października 1966
Religia dominująca Katolicyzm
Strefa czasowa UTC +2
Kod ISO 3166 LS
Domena internetowa .ls
Kod samochodowy LS
Kod telefoniczny +266
Mapa Lesotho


Lesotho (wcześniej Basuto) – państwo w południowej Afryce, będące enklawą w Republice Południowej Afryki.
Spis treści
[ukryj]


== Historia ==
1 Ustrój polityczny
2 Podział administracyjny
3 Geografia
4 Historia
5 Gospodarka
6 Demografia
6.1 Religie
7 Kultura
8 Przypisy
9 Link zewnętrzny


== Geografia ==
Ustrój polityczny[edytuj]

Lesotho jest niepodległą monarchią konstytucyjną w ramach Wspólnoty Narodów. Obowiązuje konstytucja z 2 kwietnia 1993 r. Głową państwa jest król (monarchia dziedziczna). Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu: Zgromadzenie narodowe (izba niższa, 80 członków wybieranych na 5-letnią kadencję) i Senat (izba wyższa, składa się z 22 wodzów plemiennych lub ich przedstawicieli oraz 11 senatorów wybieranych przez króla). Władza wykonawcza należy do rządu z premierem na czele. W Lesotho obowiązuje system wielopartyjny. Główna partia to Partia Kongresowa Basuto (BCP), założona w 1952 r.
Podział administracyjny[edytuj]

Information icon.svg Osobny artykuł: Podział administracyjny Lesotho.

Lesotho jest podzielone na 10 dystryktów:

Berea
Butha-Buthe
Leribe
Mafeteng
Maseru
Mohale's Hoek
Mokhotlong
Qacha's Nek
Quthing
Thaba-Tseka

Geografia[edytuj]

Information icon.svg Osobny artykuł: Geografia Lesotho.

Powierzchnia całkowita: 30 355 km²
lądowa: 30 355 km²
wody: 0 km²
Długość granic: 909 km
Linia brzegowa: 0 km

Lesotho jest jedynym krajem na świecie położonym w całości na wysokości ponad 1000 m n.p.m. Wzdłuż granicy południowo-wschodniej rozciąga się pasmo Gór Smoczych (najwyższy szczyt - Thabana Ntlenyana 3482 m n.p.m.), na północy zaś Maloti, z którego wypływa główna rzeka Oranje.

W kierunku zachodnim krajobraz zmienia się z górzystego na wyżynny. Klimat zwrotnikowy, z temperaturą i opadami zmodyfikowanymi położeniem n.p.m., w górach mroźne zimy z opadami śniegu, na niżej położonych terenach ciepło i wilgotno.

Naturalną szatę roślinną stanowi sawanna, na stokach gór roślinność trawiasta, w wysokich górach alpejska. Świat zwierzęcy reprezentują m.in.: antylopy, zające i różne gatunki gadów.
Historia[edytuj]

XIX w. – utworzenie państwa Basuto
1868 – aneksja przez Wielką Brytanię
1966 – uzyskanie niepodległości w ramach Wspólnoty Narodów, przyjęcie do ONZ
1970 – zamach stanu przeprowadzony przez ówczesnego premiera J. Jonathana, zawieszenie konstytucji, represje, ograniczenie władzy króla
1975 – doszło do pogorszenia stosunków z RPA
1979 – walki sił rządowych z partyzantką (Armia Wyzwolenia Lesotho)
1986 – RPA wprowadziło blokadę granicy z Lesotho; w wyniku zamachu stanu władzę w kraju przejął generał J.M. Lekhanya, który przywrócił uprawnienia króla
1990 – Rada Wojskowa rządząca Lesotho zdetronizowała króla Moshoeshoe II, nowym władcą został Letsie III, jego syn
1991 – kolejny zamach stanu przeprowadzony przez pułkownika E.T. Ramaema, zezwolenie na działanie partii politycznych, z emigracji wraca Moshoeshoe II
1993 – przeprowadzono pierwsze od wielu lat wolne wybory parlamentarne, wygrała partia kongresowa Basuto, premierem został Ntsu Mokhehle.
1995 – ponownie królem został Moshoeshoe II
1996 – Moshoeshoe II zginął w wypadku samochodowym, królem został Letsie III
1998 – nowym szefem rządu został Bethuel Pakalitha Mosisili, w kraju doszło do zamieszek, interwencja wojsk południowoafrykańskiej wspólnoty rozwoju
1999 – zakończenie interwencji
2002 – Mosisiili znowu premierem
2006 – Lesotho z okazji 40. rocznicy uzyskania niepodległości zmieniło flagę państwową
2007 – W Lesotho oficjalnie ogłoszono kryzys żywnościowy. Głód dotknął już ok. 20% populacji kraju.

Gospodarka[edytuj]

Lesotho jest silnie powiązana z RPA, jednak różnice społeczne i etniczne są znaczne[1]. Tylko niewielka część ziemi nadaje się pod uprawę, głównie kukurydzy, sorgo, pszenicy, fasoli. Dużą rolę odgrywa hodowla kóz angorskich, dostarczających wysokogatunkowej wełny - moheru. Przedmiotem eksportu do RPA jest słodka woda, a projektowana w górach zapora i elektrownia wodna na rzece Oranje ma dostarczyć tym państwom również elektryczności.

Słabo rozwinięty przemysł ograniczony jest do przetwórstwa spożywczego i zakładów odzieżowych. Znaczna liczba obywateli Lesotho pracuje w RPA, a ich zarobki, oprócz dochodów z turystyki, stanowią znaczącą pozycję w budżecie państwa.
Demografia[edytuj]
(2006)
Liczba ludności 2 022 331
Ludność według wieku
0 - 14 lat 36,8%
15 - 64 lat 58,3%
ponad 64 lata 4,9%
Wiek (mediana)
W całej populacji 20,3 lat
Mężczyzn 19,7 lat
Kobiet 21 lat
Przyrost naturalny - 0,46%
Współczynnik urodzeń 24,75 urodzin/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów 28,71 zgonów/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji - 0,68 migrantów/1000 mieszkańców
Ludność według płci
przy narodzeniu 1,03 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat 1,01 mężczyzn/kobiet
15 - 64 lat 0,94 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat 0,66 mężczyzn/kobiet
Umieralność noworodków
W całej populacji 87,24 śmiertelnych/1000 żywych
płci męskiej 92,04 śmiertelnych/1000 żywych
płci żeńskiej 82,28 śmiertelnych/1000 żywych
Oczekiwana długość życia
W całej populacji 34,4 lat
Mężczyzn 35,55 lat
Kobiet 33,21 lat
Rozrodczość 3,28 urodzin/kobietę
Religie[edytuj]

Chrześcijanie - 68%
Katolicy - 36% (zobacz: Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Lesotho)
Protestanci - 31,2%, gł. Kościół Ewangeliczny, Anglikanizm, Metodyzm i Zielonoświątkowcy
Animiści - 27%
Bahaiści - 1,1%
Świadkowie Jehowy - 0,15% [2](zobacz: Świadkowie Jehowy w Lesotho)

Wersja z 01:39, 25 lis 2012

Witajcie w Basutolandii! Przygotujemy dla nas was mięsną kolację!

Plemnik ludojad Wódz plemienia do przybysza

Szablon:Tpaństwo-enklawa graniczący wyłącznie z Republiką Południowej Afryki. Jest opanowany przez dzikie plemiona, które ustanowiły sobie monarchię konstytucyjną.


Historia

Geografia