Wykałaczka: Różnice pomiędzy wersjami
M (+) |
M (lit.) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Wykałaczka vs kał.jpg|thumb|250px|Wykałaczka w akcji - w trakcie wykałaczkowywania kawałeczków kału z |
[[Plik:Wykałaczka vs kał.jpg|thumb|250px|Wykałaczka w akcji - w trakcie wykałaczkowywania kawałeczków kału z podeszwy buta]] |
||
{{cytat|Najlepsze wykałaczki są na placu Pigalle|Hans Kloss o '''Wykałaczkach'''}}. |
{{cytat|Najlepsze wykałaczki są na placu Pigalle|Hans Kloss o '''Wykałaczkach'''}}. |
||
'''Wykałaczka''' – cienki i zaostrzony na końcach podłużny przedmiot w kształcie [[zapałka|zapałki]], służący do wykałania i wykaławywania kawałków <s>kału</s> jedzenia. Dodatkowo pomocny do kołkowania (w zasadzie kałaczkowania) potraw, które nie chcą się dobrowolnie ułożyć na talerzu jak zrolowane mięso czy wielowarstowe kompozycje z warzyw. |
'''Wykałaczka''' – cienki i zaostrzony na końcach podłużny przedmiot w kształcie [[zapałka|zapałki]], służący do wykałania i wykaławywania kawałków <s>kału</s> jedzenia. Dodatkowo pomocny do kołkowania (w zasadzie kałaczkowania) potraw, które nie chcą się dobrowolnie ułożyć na talerzu jak zrolowane mięso czy wielowarstowe kompozycje z warzyw. |
Wersja z 21:22, 11 sty 2012
Najlepsze wykałaczki są na placu Pigalle
- Hans Kloss o Wykałaczkach.
Wykałaczka – cienki i zaostrzony na końcach podłużny przedmiot w kształcie zapałki, służący do wykałania i wykaławywania kawałków kału jedzenia. Dodatkowo pomocny do kołkowania (w zasadzie kałaczkowania) potraw, które nie chcą się dobrowolnie ułożyć na talerzu jak zrolowane mięso czy wielowarstowe kompozycje z warzyw.
Z uwagi na swój oryginalny kształt i zabójcze własności nazwę tą przyjęto także dla mieczy.
Historia
Geneza wykałaczki tonie w pomrokach, niekoniecznie dziejów, na co wskazuje jej nazwa. Dość powiedzieć, że najstarsze zachowane drewniane egzemplarze odnaleziono w pompejańskich latrynach. Inna hipoteza nawiązuje do znalezisk w jaskiniach koło Kielc, gdzie znaleziono kości z nadzianymi miednicami neardentalczyków o niewyjaśnionym zastosowaniu.
Ewolucja wykałaczki w kierunku broni do walki z brakiem higieny postępowała gwałtownie w czasie Średniowiecza. Gwarowe określenie wykałaczka na wszelkiego typu miecze i szpady wskazuje, skąd miecznicy czerpali natchnienie. Przykłady z Dalekiego Wschodu wskazują na równoległą ewolucję wykałaczek.
Z bliżej nieznanych przyczyn w dobie Oświecenia wykałaczki pojawiły się na pańskich stołach służąc do grzebania między zębami. Niesprawdzona teoria głosi, że miało to związek z kuchnią i marną jakością jedzenia, kojarzącą się z produktem uwiecznionym w nazwie.
W związku z pojawieniem się drewnianych sławojek wzrosła dostępność wykałaczek, które powstawały jako produkt uboczny korzystania z drewnianej armatury.
Dziś posiadają bardzo szeroką gamę kształtów, kolorów i bardzo wiele zastosowań. Kultowo wykorzystuje się wykałaczki w kulcie Voodoo. Natomiast najostrzejsze są w KFC.
Budowa
Typowa wykałaczka składa się z:
- ostrza
- części wdziewnej
- śródwykałaczki
- części zdziewnej
- ostrza
Uniwersalna konstrukcja wykałaczki pozwala także na odwrotność kolejności powyższych składowych.