Akronim: Różnice pomiędzy wersjami
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
M (en interwiki) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Akronim''' - zbiór [[litera|literek]] powstałych przy wyselekcjonowaniu pierwszych liter poszczególnych [[wyraz|wyrazów]]. |
'''Akronim''' - zbiór [[litera|literek]] powstałych przy wyselekcjonowaniu pierwszych liter poszczególnych [[wyraz|wyrazów]]. |
||
Na przykład: |
|||
| ⚫ | |||
:'''JTDŻBJTB''' - '''J'''ak '''T'''o '''D'''obrze '''Ż'''e '''B'''iedronka '''J'''est '''T'''ak '''B'''lisko (wymowa: ''jot-te-de-żet-be-jot-te-be''), |
:'''JTDŻBJTB''' - '''J'''ak '''T'''o '''D'''obrze '''Ż'''e '''B'''iedronka '''J'''est '''T'''ak '''B'''lisko (wymowa: ''jot-te-de-żet-be-jot-te-be''), |
||
:'''PPPPPPPPPPPP''' - '''P'''olska '''P'''artia '''P'''ijanych '''P'''olicjantów '''P'''obitych '''P'''rzez '''P'''iekarskich '''P'''iekarzy '''P'''iekących '''P'''iękne '''P'''szenne '''P'''ieczywo (wymowa: ''pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe'') |
:'''PPPPPPPPPPPP''' - '''P'''olska '''P'''artia '''P'''ijanych '''P'''olicjantów '''P'''obitych '''P'''rzez '''P'''iekarskich '''P'''iekarzy '''P'''iekących '''P'''iękne '''P'''szenne '''P'''ieczywo (wymowa: ''pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe'') |
||
Jak to już bywa w naszym pięknym języku narodowym akronimy, czyli popularnie rzecz ujmując skrótowce akcentujemy inaczej niż większość wyrazów. W większości z nich [[akcent]] pada na ostatnią sylabę. |
|||
I tak w skrócie AWS, pada na S, wymawiamy więc to, (lub przynajmniej wiemy, że należy) ''awu'''es'''''. |
|||
Język polski obfituje w rodzaje skrótowców. Mamy więc: |
|||
* '''skrótowce literowe''' i są to te, które składają się z pierwszych literek wyrazów. (AWS, PPPPPP) wymawiamy je sylabizując ''a-wu-es''. |
|||
*'''skrótowce głoskowe''': o dziwo złożone także z pierwszych liter wyrazów, jednak wymawiane inaczej. Mimo wielości wyrazów w skrócie, wymawiamy je łącznie, czyli: PAN (Polska Akademia Nauk) wymawiamy po prostu ''pan''. |
|||
*'''skrótowce grupowe''': najdziwniejsza grupa skrótowców, powstałe w szale twórczym. Składają się z fragmentów wyrazów np. Polfa = '''Pol'''ska '''Fa'''rmacja. |
|||
*'''skrótowce kombinowane''': trochę tego, trochę tamtego. To taka kombinacja wszystkich powyższych. Dziwny twór i nie można było ich łatwo zaklasyfikować. Jednakże znane umiłowanie Polaków do kombinacji sprawiło, że typ ten doczekał się swoich podtypów, które mnożą się i mnożą. |
|||
**'''literowo-głoskowe''': '''CBOS'''– '''C'''entrum '''B'''adania '''O'''pinii '''S'''połecznej wymawiamy to: ce-bos, choć przecież nie różnią się w piśmie od pierwszej grupy skrótowców. Pewnie komuś trudno było wymówić cbos i stworzył taka kombinację, która przyjęła się ku utrapieniu uczniów. |
|||
**'''literowo-grupowe''': PZMot – '''P'''olski '''Z'''wiązek '''Mot'''orowy wymawiamy to: pe-zet-mot. PZM pewnie kojarzył się z nazwą jakiejś patrii, natomiast powstały PZMot brzmi neutralniej i nieco dostojniej :) |
|||
**'''głoskowo-grupowe''': Polmos –''' Pol'''ski '''Mo'''nopol '''S'''pirytusowy wymawiamy to, jak zapewne orientuje się duża grupa miłośników ich wyrobów: pol-mos |
|||
**'''grupowo-literowo-głoskowe''': tych jest najmniej, więc jest to doskonałe pole do zapełnienia. Wyglądałoby to mniej więcej tak: TeSNaS – '''Te'''lewizor '''s'''toi '''na''' '''s'''zafce, lub tak: KuPa – '''Ku'''p '''p'''an '''a'''rbuza. |
|||
*'''skrótowce złożeniowe''': taki obcobrzmiący wyraz, który ukrywa prawdę pod postacią złożenia kilku wyrazów, np.: '''Inwestbank''' – '''Bank Inwest'''ycyjny wymawiamy to po prostu: inwestbank |
|||
*Istnieje także grupa akronimów, którą importowaliśmy z [[język angielski|języka angielskiego]], z tym że u nich jest to skrót, u nas natomiast jest to niczym nie wyróżniający się wyraz. |
|||
| ⚫ | |||
[[radar]] - '''r'''adio '''d'''etection '''a'''nd '''ra'''nging, |
|||
[[laser]] - '''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of '''r'''adiation. |
|||
==Zobacz też== |
==Zobacz też== |
||
Wersja z 14:14, 27 lip 2006
Akronim - zbiór literek powstałych przy wyselekcjonowaniu pierwszych liter poszczególnych wyrazów.
Na przykład:
- JTDŻBJTB - Jak To Dobrze Że Biedronka Jest Tak Blisko (wymowa: jot-te-de-żet-be-jot-te-be),
- PPPPPPPPPPPP - Polska Partia Pijanych Policjantów Pobitych Przez Piekarskich Piekarzy Piekących Piękne Pszenne Pieczywo (wymowa: pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe-pe)
Jak to już bywa w naszym pięknym języku narodowym akronimy, czyli popularnie rzecz ujmując skrótowce akcentujemy inaczej niż większość wyrazów. W większości z nich akcent pada na ostatnią sylabę.
I tak w skrócie AWS, pada na S, wymawiamy więc to, (lub przynajmniej wiemy, że należy) awues.
Język polski obfituje w rodzaje skrótowców. Mamy więc:
- skrótowce literowe i są to te, które składają się z pierwszych literek wyrazów. (AWS, PPPPPP) wymawiamy je sylabizując a-wu-es.
- skrótowce głoskowe: o dziwo złożone także z pierwszych liter wyrazów, jednak wymawiane inaczej. Mimo wielości wyrazów w skrócie, wymawiamy je łącznie, czyli: PAN (Polska Akademia Nauk) wymawiamy po prostu pan.
- skrótowce grupowe: najdziwniejsza grupa skrótowców, powstałe w szale twórczym. Składają się z fragmentów wyrazów np. Polfa = Polska Farmacja.
- skrótowce kombinowane: trochę tego, trochę tamtego. To taka kombinacja wszystkich powyższych. Dziwny twór i nie można było ich łatwo zaklasyfikować. Jednakże znane umiłowanie Polaków do kombinacji sprawiło, że typ ten doczekał się swoich podtypów, które mnożą się i mnożą.
- literowo-głoskowe: CBOS– Centrum Badania Opinii Społecznej wymawiamy to: ce-bos, choć przecież nie różnią się w piśmie od pierwszej grupy skrótowców. Pewnie komuś trudno było wymówić cbos i stworzył taka kombinację, która przyjęła się ku utrapieniu uczniów.
- literowo-grupowe: PZMot – Polski Związek Motorowy wymawiamy to: pe-zet-mot. PZM pewnie kojarzył się z nazwą jakiejś patrii, natomiast powstały PZMot brzmi neutralniej i nieco dostojniej :)
- głoskowo-grupowe: Polmos – Polski Monopol Spirytusowy wymawiamy to, jak zapewne orientuje się duża grupa miłośników ich wyrobów: pol-mos
- grupowo-literowo-głoskowe: tych jest najmniej, więc jest to doskonałe pole do zapełnienia. Wyglądałoby to mniej więcej tak: TeSNaS – Telewizor stoi na szafce, lub tak: KuPa – Kup pan arbuza.
- skrótowce złożeniowe: taki obcobrzmiący wyraz, który ukrywa prawdę pod postacią złożenia kilku wyrazów, np.: Inwestbank – Bank Inwestycyjny wymawiamy to po prostu: inwestbank
- Istnieje także grupa akronimów, którą importowaliśmy z języka angielskiego, z tym że u nich jest to skrót, u nas natomiast jest to niczym nie wyróżniający się wyraz.
Przykłady: radar - radio detection and ranging,
laser - light amplification by stimulated emission of radiation.
