Mustafa I

Oblicze jego eksentryczności

Zamknijmy go w izolatce na dziesięć lat, co złego może się stać?

Ahmet I do swojej żony.

Mustafa Szalony (ur. 24 czerwca 1591, zm. 20 stycznia 1639) – piętnasty sułtan Imperium Osmańskiego, który zapoczątkował długą tradycję sadzania idiotów na tronie. Prawdopodobnie przez matkę spokrewniony z Jean-Cloude Junckerem.

Wczesne lata

Mustafa, podobnie jak jego starszy brat Ahmet, był synem Mehmeta III. Jego ojciec starannie dbał o przygotowanie obu najmłodszych synów do sprawowania władzy, między innymi kazał im patrzeć jak osobiście morduje swoich pozostałych potomków. Ten znakomity przykład ojcowskiej miłości z pewnością zapadł na długie lata w pamięci księcia.

Po śmierci Mehmeda władzę objął, w wieku trzynastu lat wspomniany wcześniej Ahmet, który wspaniałomyślnie pozwolił bratu hasać po pałacu. Prawdopodobnie wynikało to z lęku przed wygaśnięciem dynastii, bo Ahmet, jak na trzynastolatka przystało, nie posiadał jeszcze dzieci. Sielanka nie trwała jednak długo, gdyż jego matka, Halime nie potrafiła usiedzieć spokojnie na tyłku i zaczęła planować przewrót mający na celu odsunięcie Ahmeda od władzy. Po wykryciu afery Mustafa trafił do izolatki nazywanej Złotą Klatką (Kafes). Siedząc w klatce Mustafa odkrył w sobie miłość do statków, a także zaczął prowadzić skomplikowane rozmowy sam ze sobą. Byłby tak sobie siedział zamurowany od problemów zewnętrznego świata gdyby nie fakt, że Ahmet postanowił dołączyć do klubu 27.

Panowanie

Mustafa wyszedł z klatki i zasiadł na tronie, niechcący zaczynając tym samym nową zasadę sukcesji osmańskiego tronu, który miał od teraz przypadać najstarszemu człowiekowi z rodu. Wprowadził też wiele innych interesujących zwyczajów, takich jak klepanie w potylicę wezyrów na zebraniu Dywanu. Nie udało mu się niestety zbudować największej na świecie floty statków z papieru, co odreagowywał karmiąc ptaki pieniędzmi. Takie marnotrastwo pieniędzy z i tak wątłego skarbca nie mogło ujść płazem i zaledwie po trzech miesiącach Mustafa znów trafił do klatki, a na sułtański tron wskoczył Osman II, syn Ahmeda.

Osman nie zagrzał miejsca na tronie zbyt długo, gdyż zasadniczo miał stalinowskie podejście do rządzenia, a na dodatek był głupszy. W wyniku buntu janczarów został przeciągnięty przez całe miasto, a na koniec uduszony. Jako że żaden inny z synów Ahmeda po tym doświadczeniu nie palił się do przejęcia władzy, a ktoś musiał zająć gorące krzesło, na tronie ponownie znalazł się Mustafa. Niestety otoczenie sułtana szybko zorientowało się, że nic a nic mu się nie poprawiło i Mustafa po dalszych szesnastu miesiącach rządów znów trafił do klatki, gdzie dożył spokojnej starości wieku średniego i sobie zmarł. Być może bezpośrednią przyczyną było to, że jako sułtan często nawoływał nieżyjącego Osmana i prosił o zdjęcie z niego ciężaru władzy? A może to, że chciał na statkach z papieru podbić Rzym?

Zobacz też

• Recep Tayyip Erdoğan
• Rüstem Pasza

Przypisy

HZobacz więcej artykułów w portalu o historii.