Edytujesz „Napoleon Bonaparte”

[[Plik:Napoleon.jpg|thumb|140px|Napoleon w pełnej krasie...]]
[[Plik:Napoleon cake 02.JPG|thumb|140px|... i z profilu]]
{{cytat|Ale piździ!|'''Napoleon''' podczas zajmowania Moskwy, wrzesień 1812}}
{{cytat|Dał nam przykład '''Bonaparte''', jak zwyciężać mamy…|Fragment [[hymn Polski|hymnu Polski]], skrzętnie omijany przed meczami [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej|polskich piłkarzy]]}}
{{cytat|'''Napal Leon''', '''bo na parte'''rze zimno.|[[Babcia|Babka]] o '''Napoleonie Bonaparte'''}}
'''Napoleon Bonaparte''' (pierwotnie [[Język włoski|wł]]. '''Napoleone Buonaparte''', '''Napoleon I''', ur. [[15 sierpnia]] [[1769]] w Ajaccio na [[Korsyka|Korsyce]], zm. [[5 maja]] [[1821]], o 17:49, w Longwood na Wyspie Świętej Heleny) – [[Francja|francuski]] cesarz, geniusz taktyki, gracz w [[Toto-Lotek|Lotka]] i król [[Włochy|Włoch]]. Kawaler Orderu Orła Białego oraz niedoszły laureat [[Nagroda Nobla|nagrody Nobla]]<ref>Za działania na rzecz szerzenia pokoju, rzecz jasna</ref>. Nielubiany przez większość<ref>Sól w oku krajów przez niego pokonanych</ref>, dlatego też<ref>I nie tylko!</ref> ubóstwiany w [[Polska|Polsce]] geniusz myśli wojennej.
[[Plik:Napoleon_z_wasikiem.jpg|thumb|140px|Dowód, że Napoleon to przodek Hitlera]]

== Biografia ==
=== Młodość ===
[[Plik:Lechprzywodca.jpg|thumb|140px|[[Lech Kaczyński|Jedno z rodzeństwa]]]]
Urodzony w ubogiej rodzinie, syn [[adwokat]]a Carlo Maria Buonapartego i jego żony, brat swojego licznego rodzeństwa: czterech braci (Józefa, Ludwika, Lucjana i Hieronima) i trzech sióstr (Karoliny, Pauliny i Elizy). Tak liczne rodzeństwo przy dosyć małym budżecie rodzinnym szybko obudziło w młodym Napoleonie żyłkę taktyczną, umiał m.in.: jako pierwszy dobiec do jedzenia, skutecznie podbić za pomocą armii [[resorak]]ów pobliski [[zamek (urządzenie)|zamek]], trafić wszystkie liczby na sprawdzianie z [[Matematyka|matematyki]], napisać poprawnie wypracowanie z [[Język polski|polskiego]]<ref>Nieważne skąd, po co i czy w ogóle znał polski, ale na pewno znał go lepiej, niż przeciętny polski [[uczeń]]</ref> oraz pędzić [[bimber]]. Na boku uczył za pieniądze (bezskutecznie) tych umiejętności swoje rodzeństwo oraz sąsiadów.

=== Wojsko ===
Dzięki <del>projekcji</del> protekcji gubernatora swojej wysepki został w [[1779]] roku zapisany do szkoły wojskowej w <del>[[Tanie wino|Château de Jabol]]</del> Brienne-le-Château. Jako, że Napoleon zamiast przygłupich kolegów wolał książki, szybko zyskał sobie opinie samotnika. Oczywiście samotników nikt nie lubi, więc można gdybać, iluż to koleżków Napoleona „nagle sobie o nim przypomniało i go polubiło” po objęciu przez niego funkcji cesarza. Po pięciu latach przeniósł się z nauką do l'École Militaire w [[Paryż]]u, gdzie w [[1786]] roku zakończył naukę jako [[podporucznik]]. Po kilka latach został [[porucznik]]iem, po czym trafił na kilkanaście miesięcy do [[Więzienie|więzienia]]. Po wydostaniu się z kicia szybko zdobył angaż i po raz kolejny wykazał, że ma łeb na karku, za co został [[generał]]em dywizji. Młody, zdolny, utalentowany i zapewne bogaty szybko znalazł sobie adoratorkę, którą była owdowiała hrabina Józefina de Beauharnais. Aby być bardziej francuskim generałem, Napoleon Buonaparte zmienił nazwisko na Bonaparte.

=== Kampanie ===
[[Plik:Napoleon Sarkozy.jpg|thumb|140px|Marzenia jednego z następców Napoleona, [[Nicolas Sarkozy|Nicolasa Sarkozy'iego]]]]
Jak w dobrej grze strategicznej tak i w życiu Napoleona były kampanie. Oczywiście były te gorsze, jak i te lepsze i bardziej efektywne. Napoleon w mgnieniu oka podbił [[Egipt]] i [[Malta|Maltę]], niedługo później również w mgnieniu oka stracił armię, kontrolę nad kairską ludnością, [[Wielka Brytania|Brytyjczycy]] wzięli sobie z powrotem Maltę a wojska [[Imperium Osmańskie|osmańskie]] zaczęły ingerencję. Napoleon nie pchał się na siłę w bagno, więc szybko powrócił do Paryża, gdzie za zasługi wojenne został dowódcą wojskowym Paryża, a syf w Egipcie to ''co złego to nie ja''.

Na uwagę zasługuje również fakt, że Napoleon dowodził polskimi dziarskimi chłopakami z [[Legiony Polskie|Legionów Polskich]] pod dowództwem równie dziarskiego generała [[Jan Henryk Dąbrowski|Jana Henryka Dąbrowskiego]]. Obiecywał im pomoc w przywróceniu państwa polskiego, mieli razem z nim walczyć przeciw zaborcom (ostatecznie zginęli na [[Haiti]] walcząc z murzynami).

=== Rządy ===
[[Plik:Napoleon-Lego.jpg|thumb|140px|Jak klocki [[Lego]] przez dzieci, tak Napoleon był uwielbiany przez lud]]
Wykorzystując fakt posiadania porządnej armii, Napoleon dokonał [[Zamach stanu|zamachu stanu]] obalił ówczesną władzę i mianował się „pierwszym sekretarzem konsulem”. Wg nowo ustalonej [[Konstytucja|konstytucji]] miał sprawować tę funkcję dziesięć lat, lecz jak się łatwo domyślić, raz zdobytej władzy porzucić nie chciał.

Pomimo nadmiaru [[Pieniądze|kasy]] Bonaparte nie popadł w nałóg alkoholowy, więc jego mózg stale się rozwijał i jak zwykle dobrze służył. Napoleon postanowił zjednoczyć sobie arystokrację oraz duchowieństwo, aby najwyższe warstwy społeczeństwa uświadomiły ogół, że dyktatura Napoleona jest fajna i cacy. Za jego panowania wielu biskupów dostało należne im <del>łapówki</del> podwyżki pensji, powstało mnóstwo kościołów, szkół kościelnych.

Napoleon wprowadził również szereg reform, usprawniających działanie [[Państwo|państwa]], między innymi wprowadził nieodpłatny obowiązek nauki dla wszystkich płci i stanów społecznych, ponieważ chciał, aby wśród całego narodu znalazł się choć jeden, który sprytem i inteligencją by mu dorównywał. Zaostrzył walkę z korupcją i rozbojami, aby jego młode talenty mogły się [[Szkoła|szkolić]] w spokoju.

Wśród sukcesów gospodarczych należy również wymienić wprowadzenie podatku na jak zwykle szybko schodzące papierosy i alkoholi<ref>Nie tylko w dzisiejszej Polsce można się dorobić fortuny na sprzedaży i opodatkowaniu alkoholi…</ref> oraz sprzedaż [[Stany Zjednoczone Ameryki|Stanom Zjednoczonym]] terytoriów Luizjany.

== Cesarz ==
Aby ostatecznie pokazać, że nikt mu fiknąć nie może, Napoleon koronował się na cesarza [[2 grudnia]] [[1804]]. Oczywiście Anglicy nie mogli znieść tego faktu, więc rozsiewali plotki o rzekomym wyrwaniu przez nowego cesarza korony z rąk [[Papież|papieskich]] i samodzielnej koronacji.

Jednak w życiu genialnego dowódcy nieważne są zaszczyty, lecz bitwy, więc z pełnym rozmachem objął terenem walki połowę Europy. Bił się z Portugalczykami, Anglikami, Szwedami, Włochami, Austriakami, Hiszpanami i Prusakami i [[Rosjanie|Moskalami]]<ref>Uff…</ref>. Oczywiście, ze wszystkimi bez większych problemów wygrał, jednak problemy sprawiali mu Rosjanie, którzy rozgrzani [[Wódka|wódką]] na swoich własnych, mroźnych terenach szybko postanowili sobie odebrać Moskwę i wypędzić Francuzów tam, gdzie żaby zimują. Nękany przez okrutne zimno, oddziały Kozaków i regularną armię rosyjską Napoleon zmuszony był do opuszczenia [[Rosja|Kraju Rad]]. W Kraju Rad nieporadnie poległo wielu najznamienitszych napoleońskich wojaków. Pomimo końcowych niepowodzeń Bonaparte zdobył od groma terytoriów.

=== Wszystko zaczyna się sypać ===
[[Plik:Peaceatallcosts.JPG|thumb|140px|Chcesz powiedzieć, że przegraliśmy?!]]
Napoleon skutecznie tłumił niemieckie bunty dopóki, dopóty antynapoleońska koalicja złożona z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji nie rozłożyła go w bitwie pod Lipskiem. Rok później, [[31 marca]] [[1814]] roku, rozpoczęła się okupacja Paryża, w wyniki której genialny Bonaparte był zmuszony do abdykacji. Oddał władzę w ręce syna, Napoleona II, jednak rozochoceni Anglicy zażądali od niego pełnej kapitulacji, której Napoleon I dokonał [[11 kwietnia]] [[1814]] roku. Zesłano go na wyspę Elbę, położoną w pobliżu włoskiego wybrzeża.

=== Promyk nadziei ===
Napoleon uciekł z Elby [[26 lutego]] [[1815]] roku i powrócił do Francji [[1 marca]] [[1815]], rozpoczynając tym samym słynne „100 dni Napoleona”. W ciągu tych stu dni Napoleon ruszył z powrotem w wir walki, jednak dzięki opieszałości i zdradzie swoich żołnierzy szybko przegrał<ref>Jak zwykle, geniusz przegrał z głupotą motłochu</ref>. Klęskę przypieczętowała przegrana w bitwie pod [[Waterloo]].

== Śmierć ==
[[Plik:NapoleonBon.PNG|thumb|140px||Upadek wodza]]
[[Plik:Brandy photo.jpg|thumb|140px|Napoleon zaczął lecieć w kulki, czas go obalić!]]
Wielkiego i świetlistego Napoleona zesłano na małą, zapyziałą Wyspę Świętej Heleny. Jako, że wyspa była położona 1900 [[Kilometr|km]] od wybrzeża [[Afryka|Afryki]], a Napoleon był geniuszem taktycznym a nie fizycznym, pozostał tam już do końca swoich dni.

== Konkluzja ==
Potęga ludzkiego umysłu pokonała niemalże pół [[Europa|Europy]], jednak przegrała ze zdradą własnych dowódców, dlatego Napoleon Bonaparte jest idealnym poparciem przysłowia „umiesz liczyć, licz na siebie”.

== Zobacz też ==
* [[Rewolucja francuska]]
* [[Księstwo Warszawskie]]
* [[Powstanie na Santo Domingo]]

{{przypisy}}

[[Kategoria:Władcy Francji|Bonaparte, Napoleon]]
[[Kategoria:Historia nowożytna]]

[[en:Napoleon Bonaparte]]
[[zh:拿破仑‧波拿巴]]
[[cs:Napoleon]]
[[da:Napoleon Bonaparte]]
[[de:Napoleon Bonaparte]]
[[el:Ναπολέοντας Βοναπάρτης]]
[[es:Napoleón Bonaparte]]
[[fi:Napoleon Bonaparte]]
[[fr:Napoléon Bonaparte]]
[[he:נפוליאון בואנחרטה]]
[[it:Napoleone Bonaparte]]
[[ja:ナポレオン・ボナパルト]]
[[ko:나폴레옹 보나파르트]]
[[la:Neapolio Bonaparte]]
[[nl:Napoleon Bonaparte]]
[[no:Napoléon Bonaparte]]
[[pt:Napoleão Bonaparte]]
[[ru:Наполеон Буонапарте]]
[[sk:Napoleon Bonaparte]]
[[th:จักรพรรดินโปเลียน]]
[[zh-tw:拿破輪]]
@@ Linia 20: / Linia 20: @@
 Na uwagę zasługuje również fakt, że Napoleon dowodził polskimi dziarskimi chłopakami z [[Legiony Polskie|Legionów Polskich]] pod dowództwem równie dziarskiego generała [[Jan Henryk Dąbrowski|Jana Henryka Dąbrowskiego]]. Obiecywał im pomoc w przywróceniu państwa polskiego, mieli razem z nim walczyć przeciw zaborcom (ostatecznie zginęli na [[Haiti]] walcząc z murzynami).
-Mało znanym jest fakt, że w 1807 roku Napoleon postanowił, że śmiesznie będzie <s>podbić</s> wyzwolić [[Gdańsk]] spod okupacji. Tak więc zrobił, tylko przez przypadek wojska cesarskie doprowadziły do wyludnienia miasta. A potem dobił resztki podatkami i blokadą morską, bo czemu nie, kto imperatorowi zabroni? Fakt ten jest jednak pomijany w polskim dyskursie ze wszechobecny szacunek Polaków do dokonań Napoleona.
 === Rządy ===
@@ Linia 46: / Linia 44: @@
 == Śmierć ==
-[[Plik:NapoleonBon.PNG|thumb|140px|Upadek wodza]]
+[[Plik:NapoleonBon.PNG|thumb|140px||Upadek wodza]]
 [[Plik:Brandy photo.jpg|thumb|140px|Napoleon zaczął lecieć w kulki, czas go obalić!]]
 Wielkiego i świetlistego Napoleona zesłano na małą, zapyziałą Wyspę Świętej Heleny. Jako, że wyspa była położona 1900 [[Kilometr|km]] od wybrzeża [[Afryka|Afryki]], a Napoleon był geniuszem taktycznym a nie fizycznym, pozostał tam już do końca swoich dni.
@@ Linia 54: / Linia 52: @@
 == Zobacz też ==
+* [[Rewolucja francuska]]
 * [[Księstwo Warszawskie]]
-* [[powstanie na Santo Domingo]]
+* [[Powstanie na Santo Domingo]]
-* [[rewolucja francuska]]
-* [[rewolucja lipcowa]]
-* [[Horatio Nelson]]
 {{przypisy}}
+[[Kategoria:Władcy Francji|Bonaparte, Napoleon]]
-{{stopka}}
+[[Kategoria:Historia nowożytna]]
-{{DEFAULTSORT:Bonaparte, Napoleon}}
-[[Kategoria:Historia (1789–1918)]]
-[[Kategoria:Władcy Francji]]
-[[Kategoria:Polityka przed 1914]]
-{{Tyrani}}
 [[en:Napoleon Bonaparte]]
 [[zh:拿破仑‧波拿巴]]
@@ Linia 89: / Linia 82: @@
 [[th:จักรพรรดินโปเลียน]]
 [[zh-tw:拿破輪]]
-[[Kategoria:Dyktatorzy]]
-[[Kategoria:Wojskowi]]