Edytujesz „Powstanie styczniowe”
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
Uwaga: Nie jesteś zalogowany. Jeśli wykonasz jakąkolwiek zmianę, Twój adres IP będzie widoczny publicznie. Jeśli zalogujesz się lub utworzysz konto, Twoje zmiany zostaną przypisane do konta, wraz z innymi korzyściami.
Ta edycja może zostać anulowana. Porównaj ukazane poniżej różnice między wersjami, a następnie zapisz zmiany.
Aktualna wersja | Twój tekst | ||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
{{popr|Trzeba tekst przeredagować gdzieniegdzie, bo tutaj więcej jest narzekania na polską bezmyślność niż humoru}} |
|||
⚫ | |||
== |
==Początek powstania== |
||
[[Plik:Warsaw1861.JPG|thumb| |
[[Plik:Warsaw1861.JPG|thumb|280px|right|Ruski biwakują w <del>Polsce</del> Kongresówce (fotka z początków powstania)]] |
||
Powstanie |
Powstanie Styczniowe zostało przygotowane na fali wzrastającego uniesienia patriotycznego na początku lat sześćdziesiątych [[XIX wiek]]u przez napaloną polską młodzież, zwanych potocznie Czerwonymi. Uważali oni, że [[Naród]] Polski nie może przetrwać bez kolejnego nie mającego szans powodzenia i tragicznego w skutkach zrywu, więc przez kilka lat intensywnie pracowali nad zorganizowaniem nowej insurekcji. |
||
Ówczesny namiestnik [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]], chylikark [[Aleksander Wielopolski]], nie był przesadnie szczęśliwy z wizji zbliżającej się nieuchronnie masakry, więc postanowił zarządzić <del>łapankę</del> brankę, czyli przymusowy pobór do wojska carskiego. Czerwoni, którzy nie mieli ochoty odsłużyć 25 lat poboru na [[Syberia|Syberii]] lub na [[Kamczatka|Kamczatce]] (na przykład pełniąc honorową wartę przy kraterach aktywnych wulkanów), postanowili przyśpieszyć wybuch powstania |
Ówczesny namiestnik [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]], chylikark i pierdzisłoma [[Aleksander Wielopolski]], nie był przesadnie szczęśliwy z wizji zbliżającej się nieuchronnie masakry, więc postanowił zarządzić <del>łapankę</del> <sup>sorry</sup>brankę, czyli przymusowy pobór do wojska carskiego. Czerwoni, którzy nie mieli ochoty odsłużyć 25 lat poboru na [[Syberia|Syberii]] lub na [[Kamczatka|Kamczatce]] (na przykład pełniąc honorową wartę przy kraterach aktywnych wulkanów), postanowili przyśpieszyć wybuch powstania i kompletnie nieprzygotowane i nieskoordynowane wybuchło ono [[22 stycznia]] 1863 roku. Od początku nie miało żadnych szans na powodzenie, więc doskonale wpisuje się w historię martyrologii narodu polskiego. |
||
== |
==Przebieg powstania== |
||
Początek był dobrym odzwierciedleniem jakości jego zaplanowania. Polskie oddziały (uzbrojone w ogromnej większości w kosy oraz kije, nierzadko walczące po prostu gołymi rękami) atakowały rosyjskie garnizony w różnych miejscach Kongresówki na zasadzie ''walnij i spierdalaj |
Początek był dobrym odzwierciedleniem jakości jego zaplanowania. Polskie oddziały (uzbrojone w ogromnej większości w kosy oraz kije, nierzadko walczące po prostu gołymi rękami) atakowały rosyjskie garnizony w różnych miejscach Kongresówki na zasadzie ''walnij i spierdalaj ile sił w szkitach''. Na szczęście Rosjanie nie wiedzieli, ''what's going on'' i co ma oznaczać to szaleństwo, więc na wszelki wypadek postanowili nie wychylać kościstych tyłków z największych miast. Dzięki temu powstańcy nie zostali w trymiga wybici i mogli na prowincji organizować pobór i tworzyć partyzantkę. |
||
Na [[dyktator]]a powstania został powołany słynny |
Na [[dyktator]]a powstania został powołany słynny tchórzydup z [[Powstanie Wielkopolskie|Powstania Wielkopolskiego]], [[Ludwik Mierosławski]]. Nie za bardzo wiedział on, co ma robić, a kiedy w wyniku zastosowania swojego wielkiego talentu strategicznego przegrał kilka pierwszych potyczek, spanikował i zwiał za granicę. Wtedy do akcji wkroczyli polscy konserwatyści, zwani Białymi (nazwa pochodzi od faktu, że na widok wroga ich dowódcy od razu wywieszali białą flagę i robili się biali na widok dwóch uzbrojonych Rosjan). Dyktatorem został popierany przez nich [[Marian Langiewicz]]. Talentem przewyższył Mierosławskiego. Rosyjskie garnizony wymiotły jego oddziały jak vanish brud, a sam został złapany przez [[Austro-Węgry|Austro-Węgrów]], gdy przekraczał granice uciekając przez Rosjanami. |
||
Początkowa seria katastrof podniosła morale Polaków i w maju |
Początkowa seria katastrof podniosła morale Polaków i w maju 1863 powstała namiastka władz państwowych nazwana [[Rząd Narodowy|Rządem Narodowym]]. Rozpoczęło się tworzenie tzw. państwa zakopanego (lub inaczej [[państwo podziemne|państwa podziemnego]]). Sytuacja powstańców w pewnym sensie zaczęła się poprawiać, jednak nadal praktycznie nie mieli oni broni palnej, artylerię inną niż [[armata drewniana|armaty drewniane]] znali jedynie z opowieści, a nawet kos nie było wystarczająco dużo, aby wyposażyć w nie wszystkich napalonych do śmierci. Udane akcje partyzanckie można było policzyć na palcach jednej ręki i nie wykorzystałoby się wszystkich palców. Ponadto do Rosjan przyłączyli się [[Prusy|Prusacy]]. Zaborcy wspólnie polowali na oddziały powstańcze, jakby to były przepiórki. |
||
== Romuald Traugutt == |
== Romuald Traugutt == |
||
⚫ | W |
||
⚫ | W takim właśnie niezbyt radosnym momencie dyktatorem powstania ogłosił się niejaki [[Romuald Traugutt]], były pułkownik armii carskiej. Jako jedyny z przywódców powstania miał on jakikolwiek sensowny pomysł na jego prowadzenie i znał się odrobinę na dowodzeniu wojskiem. Siedział w Warszawie, koło rosyjskiej twierdzy [[Cytadela|Cytadeli]] (pod latarnią najciemniej...) i pod fałszywym nazwiskiem, przez co Rosjanie za cholerę nie mogli go złapać. Zorganizował sieć łączników, dzięki której zarządzał, nie tak jak poprzedni „dyktatorzy” oddziałami w promieniu 5 kilometrów, ale większością sił powstańczych, formując je w szeregowe oddziały, które mogły wygrać nawet jakąś bitwę. |
||
⚫ | Światełka nadziei zgasły, kiedy Traugutt w strasznie głupi sposób wpadł w ręce zaborców |
||
⚫ | Światełka nadziei zgasły, kiedy Traugutt w strasznie głupi sposób wpadł w ręce zaborców: Został zgarnięty w czasie jakiejś tam łapanki, a w czasie śledztwa wyszły na jaw jego prawdziwe dane i został on powieszony w Cytadeli (daleko nie mieli). Wtedy już Polacy nie wytrzymali nerwowo i odwrócili się od powstania. Niedługo później upadło ono i ostatecznie skręciło sobie kark w sierpniu [[1864 rok]]u, kiedy grupa fanatycznego księdza Brzóski wreszcie dała się wyłapać, wybić i powiesić. |
||
== Pomoc międzynarodowa == |
== Pomoc międzynarodowa == |
||
Powstanie styczniowe odbiło się szerokim echem poza granicami dawnej [[Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]], dzięki czemu do powstańców szybko zaczęła napływać pomoc z bardzo różnych stron świata. Do walk przyłączyło się aż kilkunastu [[Włochy|Włochów]], pięciu Rosjan, dwóch Francuzów, jeden [[Ukraina|Ukrainiec]], a także pół [[Belgia|Belga]] oraz pół [[Holender|Holendra]] (a dokładniej jedna osoba z małżeństwa mieszanego). Pomoc ta, mimo że miała |
Powstanie styczniowe odbiło się szerokim echem poza granicami dawnej [[Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]], dzięki czemu do powstańców szybko zaczęła napływać pomoc z bardzo różnych stron świata. Do walk przyłączyło się aż kilkunastu [[Włochy|Włochów]], pięciu Rosjan, dwóch Francuzów, jeden [[Ukraina|Ukrainiec]], a także pół [[Belgia|Belga]] oraz pół [[Holender|Holendra]] (a dokładniej jedna osoba z małżeństwa mieszanego). Pomoc ta, mimo że nie miała tak naprawdę kompletnie żadnego znaczenia, podniosła Polaków na duchu (jak widać wówczas niewiele im było trzeba do podbudowania morale...). |
||
⚫ | Powstanie popierał też [[Papież]] [[Pius IX]], ale robił to po cichu, żeby nie zdenerwować cara Aleksandra II, gdyż ten mógł zgotować niezgorsze piekło katolikom żyjącym pod jego berłem. Ponadto jak zawsze dyplomatycznie poparła nas [[Francja]] [[Napoleon III|Napoleona III]], a także [[Anglia]], jednak niezbyt wielka wartość pomocy dyplomatycznej w czasie intensywnych działań zbrojnych była już dobrze znana Polakom (o jej |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[Powstanie warszawskie]] |
|||
* [[Rabacja galicyjska]] |
|||
⚫ | Powstanie popierał też [[Papież]] [[Pius IX]], ale robił to po cichu, żeby nie zdenerwować cara Aleksandra II, gdyż ten mógł zgotować niezgorsze piekło katolikom żyjącym pod jego berłem. Ponadto jak zawsze dyplomatycznie poparła nas [[Francja]] [[Napoleon III|Napoleona III]], a także [[Anglia]], jednak niezbyt wielka wartość pomocy dyplomatycznej w czasie intensywnych działań zbrojnych była już dobrze znana Polakom (o jej nieprzesadnie doniosłych efektach przekonali się oni również w czasie [[II wojna światowa|II Wojny Światowej]]). Całość wsparcia międzynarodowego i jego znaczenie można podsumować stwierdzeniem, że tak jak zawsze Polacy byli zdani tylko i wyłącznie na siebie, a fakt, że niektórzy z nich łudzili się, że zostanie nam udzielona jakaś poważniejsza pomoc (do tych naiwniaków zaliczał się też Traugutt), zaowocowało tylko zwiększeniem rozmiarów katastrofy. |
||
{{stopka}} |
|||
{{Powstania}} |
|||
[[Kategoria: |
[[Kategoria:Historia nowożytna]] |
||
[[Kategoria:Historia Polski]] |
|||
[[Kategoria:Historia Rosji]] |
[[Kategoria:Historia Rosji]] |
||
[[Kategoria:Powstania |
[[Kategoria:Powstania]] |
||
[[Kategoria:Konflikty zbrojne|styczniowe]] |