Edytujesz „Tuba”

{{Medal}}
[[Plik:Tuba Monster 28J Conn BBb.jpg|thumb|200px|Nowiutka tuba]]

'''Tuba''' – instalacja pneumatyczno-hydrauliczna, wykorzystywana jako zasilany płucami przenośny generator fal akustycznych o niskich częstotliwościach, zwykle składany ze zdobytych z odzysku metalowych rur, zaworów oraz elementów poszycia snopowiązałek. Wykorzystywana również hobbystycznie do [[muzyka|muzykowania]].

== Sposób działania ==
[[File:Michel Godard.jpg|200px|thumb|Operator tuby w momencie otrzymania od niej ostrzegawczego ciosu]]

Tuba zasilana jest energią [[człowiek|ludzką]]. Podłączenie do źródła energii jest stosunkowo proste – należy nałożyć instrument na grającego tak, aby jego [[usta]] znalazły się tuż przy porcie zwanym ustnikiem. Następnie grający powinien – uważając, aby nie wybić sobie [[zęby|zębów]] lub ewentualnie złamać języka – dmuchnąć przy ściśniętych wargach, aby te [[pierd|zafurgotały]].

System zaworów otwieranych za pomocą przycisków pozwala na wpuszczanie strumienia powietrza w różne kombinacje rurek, wyginając go na różne sposoby. Dzięki temu dźwięk opuszczający instrument może skręcać zarówno w prawo, w lewo, jak i nie skręcać w ogóle. Przed zaimplementowaniem tego systemu dźwięk – ze względu na spiralny kształt tuby – zawsze zbaczał w lewo. Problem ten znany był już od tysiącleci i dlatego inne instrumenty, np. [[trąbka]], zwijane były pionowo.

Osobami z najlepszymi predyspozycjami do gry na tubie są pracownicy urzędów oraz ludzie narażeni na częstą utratę cierpliwości – przedstawiciele wymienionych grup, w wyniku częstego ubolewania nad nieogarnięciem swoich rozmówców, często teatralnie wzdychają, doprowadzając swoje wargi do wibracji, nieświadomie ćwicząc w ten sposób prawidłowe zadęcie.

Jak łatwo się domyślić, wymaga to bardzo dobrze rozwiniętego układu oddechowego, dlatego tubistami zostają zwykle mężczyźni. Nie jest to jednak regułą – krajem, który cieszy się dużą ilością kobiet grających na tubie, jest [[Tajlandia]].

== Kalendarium tuby ==
[[File:Display of the Stearns Collection of Musical Instruments University of Michigan (front1).jpg|200px|thumb|Tuby na różnych szczeblach ewolucji i stadiach rozwoju, przechowywane w atmosferze ochronnej]]
[[File:Tuba Reflection (8120622855).jpg|thumb|200px|Dwie tuby w środowisku naturalnym, oglądające chmury na niebie]]
Najsłynniejsze użycie tub w [[Starożytność|czasach starożytnych]] miało miejsce przy zdobyciu [[Jerycho|Jerycha]] przez [[Żydzi|Izraelitów]]. Judejczycy znakomicie znali zasady fizyki oraz zjawisko rezonansu, dzięki czemu byli w stanie zburzyć mury oblężonego miasta tak, jak [[Wokalista|śpiewak]] potrafi za pomocą głosu doprowadzić kieliszek do pęknięcia.

Do pewnego rozwoju instrumentów blaszanych przyczynili się starożytni Rzymianie. Wymyślili oni sporo rzeczy, ale wszystko wynajdywali na potrzeby [[wojsko|wojska]]. Byli przy tym mało wrażliwi na sztukę, dlatego wynalezione przez nich trąby przysłużyły się jedynie polepszeniu komunikacji podczas manewrów wojskowych. Dopiero po splądrowaniu [[Rzym]]u przez barbarzyńców ktoś w [[Cesarstwo Wschodniorzymskie|Cesarstwie Wschodniorzymskim]] wpadł na pomysł, że użycie tub może potęgować efektowność przemarszów oraz doprowadzać wrogie wojska do [[defekacja|robienia w listki laurowe]].

W mrokach [[Średniowiecze|średniowiecza]] wiele odnóg rzemiosła odeszło w zapomnienie i dopiero odczuwana przez kompozytorów potrzeba tworzenia coraz cięższych bitów spowodowała rozwój blaszanistyki i, w efekcie, wynalezienie tuby o kształcie i działaniu przypominającej dzisiejszą. Twórcą najsłynniejszych dzieł z wykorzystaniem tuby – tej tuby – był [[Richard Wagner]]. Paradoksalnie jednak nazwą tą określał instrumenty wykonane specjalnie na jego zamówienie przez [[Adolphe Sax|Adolfa Saxa]], na których grali [[waltornia|waltorniści]], a instrument w istocie będący tubą oznaczał jako ''baßtuba''. Niemniej dzięki niemu tuba stała się nieodłącznym elementem kultury niemieckiej.

[[Jazz]] okazał się stylem potrzebującym przenośnego instrumentu mogącego wykonywać partię basową ([[organy]] więc odpadały). Przez pewien czas tuba wygrywała z [[kontrabas]]em ze względu na głośność i brak potrzeby okopywania jej przed koncertem. Szybko jednak nastąpił kontrabasowy ''comeback'', ponieważ wynaleziono [[Głośnik|nagłośnienie]], a muzykę przeniesiono na niewymagające mobilności estrady.

Tuba wydaje się być instrumentem niedocenianym na polu europejskiej muzyki rozrywkowej.  Nie można jednak zapominać o jej niezwykłej roli w utworach takich, jak [[Jožin z bažin]], [[Satisfaction (Benny Benassi)|Satisfaction]] czy [[4' 33"]].

Prawdziwy renesans tego instrumentu, skutkujący podjęciem nauki gry na tubie przez masy nastolatków nastąpił dzięki słynnemu [[riff]]owi tubowemu w piosence ''Mój przyjacielu'' [[Krzysztof Krawczyk|Krzysztofa Krawczykowa]].

== Zastosowania ==
[[File:2007-Brigadiers-Contra-Line.jpg|thumb|200px|Tubiści przygotowani do oddania honorowej salwy]]
{{youtube|4tyJSxB1Rdc|width=300|Niepublikowany dotąd materiał z planu [[Gwiezdne Wojny|Gwiezdnych Wojen]]}}
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] nastały czasy pokoju oraz pacyfizmu. Zaczęły więc pojawiać się głosy, że honorowe salwy oddawane z broni palnej należy zastąpić czymś innym, dlatego już od lat 50-tych w niektórych państwach – a także w nielicznych rejonach [[USA]] – zamiast strzelania w powietrze oddaje się honorowe salwy z tub.

Rozwój [[Film|przemysłu kinematograficznego]] szybko zweryfikował potrzebę tworzenia dźwięków w studiu, do którego niestety nie da się wjechać [[czołg]]iem lub [[samolot]]em, aby nagrać dźwięk produkowany przez maszynę. Kto mógł w takiej sytuacji znaleźć zatrudnienie? Zgadliście.

== Zobacz też ==
* [[trąbka]]
* [[waltornia]]
* [[puzon]]
* [[saksofon]]
* [https://youtu.be/dtspakRGSB8 Wirtuozeria tuby]

{{instrumenty}}
[[Kategoria:Instrumenty dęte]]