Malazańska Księga Poległych

Szablon:Tprzykład literatury ciężkiej, przybyły na nasz kontynent zza Oceanu Atlantyckiego. Jego autorem jest Steven Erikson, człowiek, który postanowił napisać największą serię literatury fantasy. Gdy jednak dobił do 10 tysięcy stron, urwało mu palce, a nosem pisać nie zamierza. Dlatego największym cyklem pozostaje Koło Czasu Roberta Jordana.

Historia powstania

Na początku lat dziewięćdziesiątych dwójka znudzonych archeologów, Steven Erikson i Ian Cameron Esslemont, siedziała na wykopaliska w południowej Syrii. Ponieważ nie było jeszcze wtedy internetu, a ich towarzysze rozumieli tylko słowa Allah Akbar!, zabawiali się, grając w gry RPG w wymyślonym przez siebie świecie. Traf chciał, że zeszło im w tej Syrii parę lat, przez co wykreowany świat osiągnął imponujące rozmiary.

Świat powieści

Geografia

Większość tomów powieści rozgrywa się w Imperium Malazańskim, którym włada zabójczyni jedynego słusznego cesarza Kellanveda oraz jego przydupasa Tancerza. Imperium rozciąga się na kilku kontynentach o niemożliwych do wymówienia nazwach.

Stosunkowo ważną rolę odgrywa w powieści prowincja zwana Siedmioma Miastami wzorowane klimatem na wspomnianej wcześniej Syrii. Mają nawet własną wersję dżihadu, nazywaną Dryjhną. Oprócz tego w skład imperium wchodzi wyspa Malaz, na której mieści się miasto o tej samej nazwie, w którym Kellanved rozpoczął budowę imperium oraz prowincja zwana Untą, wzorowana na południowej Francji, ewentualnie Izraelu. Pozostałymi częściami imperium są: zamieszkane przez niebieskich murzynów Dal Hon, Równiny Wickańskie przypominające polskie Dzikie Pola i Wyspa Otataralowa.

Poza Imperium Malazańskim istnieje wolne miasto Darudżystan, które było wolne, ponieważ leżało na potężnych złożach gazu i ilekroć ktoś próbował je podbić, mieszkańcy grozili wysadzeniem wszystkiego w pizdu. Oprócz tego istnieją dwa konkurencyjne imperia: Letheryjskie leżące na kontynencie Assail, a którego mieszkańcy czują duchowe pokrewieństwo z tymi z Unty, oraz Pannion Domin położone na południe od Darudżystanu oraz kilka innych królestw, księstw i księstewek, których nazwy są kompletnie niemożliwe do zapamiętania. Warta odnotowania jest też pływająca wyspa nazywana Ławicą Avali bądź Avalii w zależności od humoru korekty.

Równolegle akcja toczy się także w świecie bogów, zwanych dla niepoznaki Ascendentami, który jednakowoż w sposób niekontrolowany przenika się z rzeczywistym, gdyż część bogów istnieje jednocześnie w obu światach. Czy nawet biorąc pod uwagę, że każdy bóg posiada własne królestwo będące osobnym światem, tzw. Grotą, przeszło kilkunastoma.

Rasy

• Szablon:Tjak to ludzie. Budują sobie imperia, a reszta mieszkańców świata spokojnie się temu przygląda i czeka aż sami się wybiją. Ich magowie mają do dyspozycji kilka Grot takich jak Śmierć, Cień, Mockra (iluzja), Rashan (ciemność), Denul (leczenie) czy Ruse (woda).
• Szablon:Twysokie, czarne jak noc pierwsze dzieci Matki Ciemności. Jak sami twierdzą Matka Ciemność poczęła ich sama z siebie, dlatego są mroczniejsi nawet od Nergala. Przeczy temu jednak ich zachowanie, godne rasowych emo. Ich przywódcą jest Anomander Rake, jeden z największych koksów w całej powieści. Na początku zamieszkują latającą fortecę, Odprysk Księżyca, która jednak rozpada się w pewnym momencie. Matka Ciemność wypięła się na nich po tym jak Anomander odrzucił jej krew, zabijając wraz z kilkoma innymi Andii, Edur i Liosan smoczycę, która była matką wszystkich smoków i pijąc jej krew, dzięki czemu zyskał nieśmiertelność.
• Szablon:Tdzieci drugiego miotu Matki Ciemności, powstałe ze związku z Ojcem Światło. W odróżnieniu od od Andii mają szarą skórę i mentalność zbliżoną bardziej do chłopa zza Buga. Jako jedyna rasa oprócz ludzi nie mają własnej Groty, gdyż należąca do nich Kurald Emurlahn została ona strzaskana podczas Przykucia Okaleczonego Boga, a największy fragment złośliwie zagarnął sobie Kellanved ze swoim przydupasem.
• Szablon:Tdzieci z trzeciego miotu, również z Ojcem Światłem. Również wyrzekli się Matki Ciemności, dzięki czemu mają białą skórę i charakter idealnego średniowiecznego rycerza pomieszanego z moherowym beretem. W wyniku tego są zagrożeni wyginięciem. Korzystają z Groty Kurald Thyrllan
• Szablon:Tobdarzeni chorym poczuciem humoru władcy lodowej Groty Omtose Phellack. Obecnie wymarli, gdyż zostali wybici przez T'lan Imassów. Nieliczne niedobitki unikają się na każdy możliwy sposób, aby oszczędzić innym swojego śmiechu.
• Szablon:Tmiłośnicy sprawiedliwości i równowagi. Ich ciała posiadają kilkanaście stawów więcej niż u innych ras, co sugeruje, że pochodzą od owadów. Jak na miłośników sprawiedliwości przystało, zostali wybici do nogi przez sojusz pozostałych ras. Władają Grotą Ankhrast Korvalain. A raczej władaliby, gdyby z żądzy czynienia sprawiedliwości nie zamordowali własnego boga.
• Szablon:Tpierwotnie Imassowie, wzorowani na neandertalczykach władcy Groty Ognia. Gdy jednak Jaghuci postanowili ich styranizować, poddali się Rytuałowi Tellan, który utworzył Grotę Tellan (Pyłu), a samych Imassów zamienił w obdarzonych telepatią martwiaków. Ruszyli oni na świętą wojnę z Jaghutami, która toczy się ponad 300 tysięcy lat.
• Szablon:Tbarbarzyńcy mający kilka narządów za dużo. W zależności od miejsca zamieszkania nazywani też Barghastami, Toblakai, Teblorami, Tarthenalami i Trellami. Prawdopodobnie mają jakąś Grotę, ale są zbyt głupi, aby jej używać.
• Szablon:Tjak to smoki – wredne, ziejące ogniem latające jaszczurki. Zostały zamknięte we własnej Grocie Starvald Demalain, gdyż stanowiły za duże zagrożenie dla bogów.
• Szablon:Tdwunogie jaszczurki z kosmosu. Ich hierarchia zbliżona jest do mrówczej – w danym gnieździe jest tylko jedna zdolna do rozmnażania królowa oraz kilka kast robotników i wojowników. K'Chain Che'Malle porozumiewają się telepatycznie za pomocą tzw. posmaków. Za pomocą tychże potrafią też modyfikować własne ciała. Mieszkają w latających fortecach i mają kompleks niższości wobec Eleintów.

Gildie, organizacje i takie tam

• Szablon:Tsaperzy, największe łajzy z całej malazańskiej armii, znani z tego, że zabijają swoich kapitanów, jeśli nie uznają ich za godnych. Rzecz jasna czyni to ich idealnymi głównymi bohaterami powieści.
• Szablon:Tsiatka szpiegów i skrytobójców założona przez obecną cesarzową Laseen.
• Szablon:Tkonkurencja stworzona przez Tancerza. Po zabiciu cesarza przez Laseen, spotkał ich podobny los.
• Szablon:Tfanatyczny zakon z Siedmiu Miast wierzący w potęgę Imperium Malazańskiego. Jeśli masz co do niej jakieś wątpliwości – masz wpierdol.
• Szablon:Tkolejny nawiedzony zakon, tym razem czczący Fenera, jednego z bogów wojny.
• Szablon:Tto samo, co wyżej, z tym, że zamiast Fenera czczą Wilki Zimy.
• Szablon:Tdowodzeni przez księcia Kazza D'Avore strażnicy, którzy przysięgli walczyć dotąd aż ich pan nie odzyska tronu D'Avore odebranego mu przez Kellanveda. Aby było to możliwe, osiągnęli nieśmiertelność.
• Szablon:Ttajemniczy kult. Tak tajemniczy, że nawet sami do końca nie wiedzą, po co istnieją i kim są.
• Szablon:Tgildia skupiająca magów z Darudżystanu, pełniąca rolę grupy trzymającej władzę.
• Szablon:Tinna gildia, mająca siedzibę w Darudżystanie. Zajmują się transportem towarów przez Groty, na czym trzepią nieprzyzwoite kokosy. Wśród akcjonariuszy jest rewelacyjnie niska śmiertelność – aż co drugi przeżywa więcej niż jedną wyprawę!
• Szablon:Tgildia mająca siedzibę w Letherze, stolicy Imperium Letheryjskiego. Zajmują się... wszystkim, w tym skrytobójstwami.
• Szablon:Tkanibalistyczna armia fanatyków religijnych z Pannion Domin. Specyficzną jej grupą są tzw. Dzieci Martwego Nasienia, które powstały w sposób... a zresztą, domyśl się sam.

Postacie

Pełna lista postaci występujących w Malazańskiej Księdze Poległych zawiera około tysiąca imion, nazwisk, tytułów, określeń, dopowiedzeń, synonimów, zaprzeczeń oraz antonimów, dlatego my przedstawiamy jedynie jej skróconą wersję.

Ascendenty

• Szablon:Tnajwiększa jaghucka armia wszech czasów wskrzeszona przez Kaptura do walki z Forkrul Assailami na kontynencie Assail. W czasie walki sprzymierzają się z T'lan Imassami, kładąc tym samym kres odwiecznemu konfliktowi.
• Szablon:Tszef Tiste Andii z Odprysku Księżyca, posiadacz przeklętego miecza Dragnipura, którego zdobył, zabijając jego twórcę, niejakiego Draconusa. W Dragnipurze znajduje się Grota, w której przebywają wszyscy zaszlachtowani przez jego posiadacza, w tym sam Draconus. Mają oni za zadanie ciągnąć wóz, do którego są przykuci. Sytuacja ulega zmianie dopiero w dziewiątym tomie, gdy Rake zostaje zabity przez Tajemniczego Wędrowca. Wtedy Syn Ciemności niszczy Grotę wewnątrz miecza, uwalniając tym samym wszystkich uwięzionych, w tym Draconusa.
• Szablon:TPani Złodziei. Znana z tego, że próbowała kiedyś ukraść księżyc. Prawie jak pewni bracia... Większość czasu upływa jej na ciągnięciu wozu w Dragnipurze.
• Szablon:Tsiedem Ogarów Ciemności, które były kiedyś cesarzem tzw. Pierwszego Imperium, które jednakowoż nie było pierwsze, ale liczy się inwencja nazywającego. Samo imperium zostało zniszczone przez T'lan Imassów, któremu nie spodobał się rytuał wywołujący zmiennokształtność u lokalnej ludności.
• Szablon:Tbóg rozpaczających. W zasadzie bogiem jest tylko jego połowa, bo druga połowa (wspomniany Tajemniczy Wędrowiec) szlaja się po świecie, nieświadomie realizując zamiary swojego cesarza.
• Szablon:Ttwórca Dragnipura i jego pierwsza ofiara. Wyjątkowo nie ciągnie wozu, lecz jedynie popędza pozostałych, bo wiedział jak się ustawić. Po uwolnieniu łazi sobie bez celu po świecie, chwaląc się jakim to jest koksem.
• Szablon:Tjeden z bogów wojny, Dzik Lata. Zostaje strącony do świata śmiertelników przez ręce byłego kapłana Heborica, które po niesłusznym odcięciu od samego kapłana, poszły szukać pomsty u samego boga.
• Szablon:Tjako się rzekło przydupas Tronu Cienia, patron skrytobójców. Jest prawdopodobnie najlepszym skrytobójcą na całym świecie. W finale zabija Okaleczonego Boga.
• Szablon:Tpan śmierci, spiskuje razem z Tronem Cienia. Jest Jaghutem. Gdy zostaje zabity przez Anomandera Rake'a zmartwychwstaje wraz z armią 14 Nieumarłych Jaghutów.
• Szablon:TPradawny Bóg, przeklęty przez Wiecznego Króla Kallora i skazany przez niego na zapomnienie. Z krwi K'rula powstały Groty.
• Szablon:Tinny Pradawny Bóg, tym razem od mórz. Prywatnie jest lokajem Tehola Beddicta. A także jego inżynierem, kanclerzem, wielkim magiem, królem.
• Szablon:Tprzybysz z kosmosu, który umyślił sobie zostać panem świata. Został jednak dziesięć tysięcy lat przed akcją powieści przykuty przez K'rula, Draconusa i kilka smoków. Jego ciało zostało rozerwane na strzępy i powstały z niego Wielkie Kruki, spiskujące z Anomanderem Rakem. Po tychże dziesięciu tysiącach lat wprowadza w życie inny plan, polegający na zatruciu Pożogi i Grot, co jednak zostaje udaremnione przez barghasckie duchy. Postanawia więc zająć miejsce wśród normalnym bogów, zanim jednak mu się to udaje, zostaje zabity przez Kotyliona. Po tym wydarzeniu, z nieba spadają kawałki jego ciała (znowu), które łamią moc rytuału Tellan i przywracają życie T'lan Imassom.
• Szablon:Tnajpotężniejsza z szamanów T'lan Imassów. Prowadzi własną grę, w wyniku której Zbłąkany ma być tylko marionetką w jej rękach. Zostaje jednak zabita przez którąś reinkarnację Toca Młodszego.
• Szablon:Tjaghucki tyran, którego budzi przyboczna Lorn w Darudżystanie. Zostaje jednak umieszczony w świeżo powstałym domu Azath. Raest jest miłośnikiem zwierząt, posiada nawet martwego białego kota.
• Szablon:Talbinos Tiste Andii, brat Rake'a. Po wielkiej bitwie Tiste i K'Chain Che'Malle zostaje zagrzebany pod ziemią przed domem Azath w Letherze. Gdy dom umiera, Ruin wraz z pozostałymi jego więźniami wydostaje się na wolność. Od razu po wydostaniu się zabija Pięciu Bogów Toblakai. Właściwie to czterech, bo piątego ubił jeden z Toblakai.
• Szablon:Tpierwotnie członek Szponu i malazańskiej armii. W wyniku pewnego zamieszania trafia jednak do Pannion Domin, gdzie zostaje zabity w uściskach (przed)ostatniej matrony K'Chain Che'Malle, która nie mogła się pogodzić z tym, że nie ma własnych dzieci. Następnie zostaje wskrzeszony przez Wilki Zimy w ciele Anastera, pierwszego Dziecka Martwego Nasienia i wysłany do plemienia Awli, najeżdżającego Lether. Tam zostaje zabity, po czym zostaje wskrzeszony przez Kaptura jako Herold Śmierci. Wtedy zabija Olar Ethil, ale sam ginie. Ostatecznie zostaje wskrzeszony i dołącza do Podpalaczy Mostów.
• Szablon:Tosobnik, który założył Imperium Malazańskie. Jak sam twierdzi, zrobił to, aby zaimponować mamusi. Bez skutku. Po osiągnięciu Ascendencji zagarnia fragment strzaskanej Kurald Emurlahn, co sprawia, że wywołuje pianę na ustach wszystkich Tiste Edur. Próbuje się przypodobać mamusi zostając najważniejszym z bogów.
• Szablon:Tjeszcze jeden Pradawny Bóg. Podziela ambicje Tronu Cienia, ale zostaje wyrolowany przez Olar Ethil, najpotężniejszą szamankę T'lan Imassów.

Fabuła

Opowieść posiada milion krzyżujących się wzajemnie wątków. Przytoczenie ich wszystkich zapchałoby serwery Wikii, dlatego zawrzemy tylko te najistotniejsze.

Druga Armia malazańska wyrusza, aby podbić Darudżystan. W tym samym czasie do wojska zaciąga się szlachcic z Unty, Ganoes Paran. Zostaje on wybrany do zbadania tajemniczej masakry w Itko Kan. Okazuje się, że całą sprawę zaplanowali Tron Cienia i Kella