Alegoria

Alegoria z tyłu

Alegoria to bardzo trudne i bardzo tajemnicze słowo, bardzo często i bardzo niepoprawnie używane do pochwalenia się mamie bądź tacie przy rosole w niedzielę.

Alegoria jest to przenośne znaczenie, tzw. znaczenie ukryte, którego zawsze i w każdym wierszu dopatrują się polonistki. Rzadko pokuszają się o to nauczycielki plastyki, które zdają się nie znać tego pojęcia, choć wedle wszelkich przesłanek dotyczy ono także sztuk plastycznych.

Mamy tu do czynienia z mnożonymi przez znawców sztuki pojęciami. Rozróżniają oni przenośne znaczenia motywów kwiatowych (floraria), zwierzęcych (bestiaria), istnieją również nadgorliwcy, którzy widzą osobny sens w alegorii kamieni( lapidaria). Ciekawym wątkiem wymagającym zastanowienia jest to, czy artysta znał i wiedział, że stosuje te wszystkie typy alegorii.

W literaturze z alegorią mamy do czynienia szczególnie w bajkach, gdzie nie tylko treść jest alegoryczna, lecz również elementy składowe świata przedstawionego, takie jak bohaterowie i ich cechy wyrażone za pomocą zwierząt.

Alegoria często bywa mylona z symbolem, jednak jest to błędny trop. Symbol cechuje się niejednorodnością znaczeń. Jest polem do popisu dla ludzi obdarzonych wyobraźnią. Alegoria natomiast ma znaczenie ustalone przez tradycję.

Alegoria dotyczy świeckiej interpretacji, gdy mówimy o odwołaniach do mitologii lub Biblii, pojawia się pojęcie alegorezy.

Wielość terminów dla przeciętnego człowieka synonimicznych (patrz: synonim ) zdaje się być niezbędna dla przeciętnego teoretyka literatury. Prowadzić to może jednak do przerostu terminów nad znaczeniem. Jednakże poloniści muszą z czegoś robić doktoraty...