Otwarcie szachowe
Otwarcie szachowe (zwane też Debiutem szachowym) to pierwsze ruchy wykonywane przez graczy (bądź gracza) w każdej partii szachów. Stanowią zasadniczą część gry i jest to najbardziej emocjonująca część gry - z powodu szybkości wymiany pierwszych ruchów - później robi się nudno. W tym artykule nie przedstawimy jednak typowych, standardowych otwarć, których uczą się młodzi kujoni (a.k.a. nowicjusze gry w szachy), tylko wybór nieregularnych i nietypowych otwarć wraz z ich historią.
Notacja algebraiczna
W artykule używana będzie notacja algebraiczna - x oznacza zbicie, #oznacza mata, natomiast kombinacje cyfr i liter oznaczają konkretne pola. Jeśli nie ma przed nimi litery - oznacza to ruch pionem, R - oznacza wieżę, N oznacza skoczka, B - gońca, Q - hetmana i K - króla.
Debiut Stalina
„Joe” Stalin zdobył tytuł arcymistrza już w 1922 i był nie do pokonania przez innych rywali - tylko niewielu udawało się uzyskiwać remisy w pojedynczych partiach i to zawsze „za obustronną zgodą” (po czym w kolejnej partii Stalin zawsze wygrywał.
Znudzony passą ciągłych zwycięstw za pomocą wręcz sztampowego otwarcia gambitem hetmańskim, Stalin, w 1936 roku, po raz pierwszy użył słynnego (jak sam go nazwał) Debiutu Wielkiej Czystki, który później nazwany został po prostu Debiutem Stalina.
Stalin siał w ten sposób postrach wśród szachistów aż do 1938, kiedy to FIDE dopatrzyła się w Debiucie Stalina naruszenia zasad gry w szachy. W efekcie Stalin złożył dżentelmeńską obietnicę, że więcej owego debiutu nie zastosuje.
Debiut NKWD
W cieniu gry Stalina zniknęło wielu arcymistrzów szachowych. Jeden z nich (nieznany z nazwiska) zaproponował alternatywną metodę rozpoczynania partii. Poniższy diagram przedstawia debiut zwany później Debiutem NKWD.
Już na początku partii podstępne zagranie białych - wprowadzają swojego piona w szereg pionów przeciwnika (!) - mat już przed rozpoczęciem rozgrywki!
Fakt, że Stalin nigdy nie przegrał w ten sposób był spowodowany tym, że Stalin zawsze zaczynał (nawet gdy grał czarnymi).
Debiut artystokracji
Bardzo popularny swego czasu, szczególnie wśród graczy z wyższych sfer był tzw. debiut arystokracji - jak wiadomo wszyscy arystokraci pogardzali plebsem, w związku z czym gracze z tej sfery w pierwszym ruchu pozbywali się wszystkich swoich pionów, gdyż twierdzili, że plebs jest niepotrzebny. W efekcie szybko przegrywali, po czym uznawali swoje zwycięstwo twierdząc, że plebs nie może wygrać z wysoko urodzonym.
Znany jest przypadek zwycięstwa z tym debiutem - nastąpił on w meczu Martina Luthra Kinga z graczem z drużyny Ku-Klux-Klan - King usunął wszystkie swoje piony, twierdząc, że nie będzie trzymał w swojej drużynie białych rasistów - w odpowiedzi gracz KKK rzucił swoim pionkiem w Kinga i wyszedł. King awansował tym samym do czwartej rundy Memphis Open - Knock-Out, w której przegrał przez szewskiego mata z Jamesem E. Rayem.
Pospolite ruszenie
To piękny polski wkład w historię szachów - wymyślony w Polsce już w XIII wieku debiut pospolite ruszenie pokazał alternatywną metodę prowadzenia gry - zgodnie z filozofią tego debiutu - dobrze użyty pion wart więcej niż cała armia biskupów i rycerzy w wieżach.
Jednak dopiero w 1956 FIDE oficjalnie uznała ten debiut za dopuszczalny, gdyż uznała, że wartość 8 pionów wymienionych za 8 figur jest niższa - a każdy gracz ma prawo utrudniać sobie grę.
FIDE popełniła jednak błąd - w efekcie mało znany polski szachista Władysław Gomułka wygrał tym otwarciem serię spotkań ze znacznie lepszymi graczami i w krótkim czasie został arcymistrzem. Błąd FIDE polegał na tym, że pozwoliło również na wymianę króla - w efekcie czarne nie miały kogo zamatować. Konsekwentnym i solidnym ustawianiem się białe łatwo wygrywały. Wkrótce FIDE zabroniło podmiany, ranking szachowy Gomułki został zmniejszony do poziomu nowicjusza, a samego Gomułkę pozbawiono nagród zdobytych w wygranych turniejach.
Gomułka w okresie swojej dominacji często powtarzał, że siła jego gry tkwi w równości wszystkich bierek po jego stronie. Gomułka znany był z łączenia ideologii komunistycznej z grą w szachy - zauważył, że podobnie jak w przypadku rewolucji komunistycznej - tak samo w szachach dąży się do obalenia monarchii.
 |
Ten artykuł jest w edycji i kogoś właśnie osłabiło w trakcie jego pisania. Aby go nie dobić, poczekaj aż wytrzeźwieje i dokończy swoją twórczość. Jeżeli trwałoby to zbyt długo, skontaktuj się z administratorem. |
