Wers

Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
Wersja z dnia 18:46, 29 sty 2006 autorstwa Szoferka (dyskusja • edycje)
(różn.) ← przejdź do poprzedniej wersji • przejdź do aktualnej wersji (różn.) • przejdź do następnej wersji → (różn.)

Wers w poezji jest podstawową jednostką organizacji wiersza; jest to linijka tekstu, która nie sięga do prawej krawędzi strony, a czasem także nie zaczyna na lewej krawędzi strony, czyli tam, gdzie normalnie powinna się zacząć. W czasach naszych dziadków wers był zorganizowany rytmicznie i melodycznie oraz zawierał pewien węwnętrzny układ słów, którego mistrzowskie uporządkowanie nieraz przesądzało o jakości całego wiersza. W dzisiejszych czasach odchodzi się od podobnych rygorów na rzecz dużej dowolności. W efekcie redukcji kompetencji wersu, wiersz zostaje zorganizowany tylko pozornie, a w rzeczywistości bliżej mu do prozy o nieco bardziej ekonomicznej wierszówce. Współcześnie wers obejmuje często samodzielnie nielogiczne urywki zdań podrzędnych albo, eliminując interpunkcję, próbuje takim urywkom w swoich ramach nadawać nowe znaczenia; por. synkretyzm.

Jedną z technik użytkowania zubożonego wersu jest tzw. słupek pozorny, co oznacza, że poeta pierwszym wersem ustala długość następnych i trzyma się jej jak rzep psiego ogona, narażając się niejednokrotnie na nieoczekiwane i nieuzasadnione przerzutnie, niefunkcyjne rozbijanie związków frazeologicznych czy pozostawianie na końcu wersu spójników. Czasami mówi się, że w ten sposób tworzy się nową jakość szerokości strony, za każdym razem inną niż poprzednio.

W wierszach grafomańskich wers często bywa objętościowo równy jednemu słowu, ponieważ niepoprawny grafoman jest przekonany, że nic tak nie zwiększa siły pojedynczego słowa, jak pozbawienie go towarzystwia innych słów, które mogłyby mu nadać jakikolwiek kontekst.

Zobacz też: