Radio: Różnice pomiędzy wersjami

Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
M (-niedziałający link, {{t}}, -kat., -enter, int.)
Linia 9: Linia 9:
{{cytat|Ołłł, jeaaa, jea jea jea, aj loooow ju soł maaacz, jea, beejbeee...|Radio codziennie o 12:00}}
{{cytat|Ołłł, jeaaa, jea jea jea, aj loooow ju soł maaacz, jea, beejbeee...|Radio codziennie o 12:00}}


'''Radio''' – urządzenie mówiąco-grające z początku ubiegłej epoki. Składa się z [[głośnik]]a (w [[Radio Maryja|niektórych przypadkach]] zastępowanego ryjem), [[elektronika|tajemniczych bebechów]] i pokręteł. W czasach historycznych radio miało skalę, zastąpioną obecnie przez kolorowe [[cyfra|cyferki]] na wyświetlaczu. Obecnie radia można słuchać również z innych urządzeń, jak np. [[telefon komórkowy]], [[komputer]], latarka, [[budzik]], [[kalkulator]], [[zegarek|zegarek na rękę]] i [[proteza zębowa]]. Tradycyjne radioodbiorniki są w zaniku.
{{t}}urządzenie mówiąco-grające z początku ubiegłej epoki. Składa się z [[głośnik]]a (w [[Radio Maryja|niektórych przypadkach]] zastępowanego ryjem), [[elektronika|tajemniczych bebechów]] i pokręteł. W czasach historycznych radio miało skalę, zastąpioną obecnie przez kolorowe [[cyfra|cyferki]] na wyświetlaczu. Obecnie radia można słuchać również z innych urządzeń, jak np. [[telefon komórkowy]], [[komputer]], latarka, [[budzik]], [[kalkulator]], [[zegarek|zegarek na rękę]] i [[proteza zębowa]]. Tradycyjne radioodbiorniki są w zaniku.


== Powstanie radia ==
== Powstanie radia ==
Linia 18: Linia 18:
Pierwsza polska stacja radiowa nazywała się ''Raszyn'' – nazwę wkrótce zmieniono na ''Warszawa I'' ze względu na podobieństwo do angielskiego słowa ''Russian''. W czasach socjalistycznych bliższe prawdy było określenie pierwsze.
Pierwsza polska stacja radiowa nazywała się ''Raszyn'' – nazwę wkrótce zmieniono na ''Warszawa I'' ze względu na podobieństwo do angielskiego słowa ''Russian''. W czasach socjalistycznych bliższe prawdy było określenie pierwsze.


Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] w Polsce powstały rozgłośnie radiowe, niektóre z nich nadające programy polityczne typu hardcore, np. ''Fala 49'' okraszone wrzutami muzycznymi z wiejskich festynów. Pierwsi znani didżeje to Wanda Odolska i Stefan Martyka, który swą popularność przypłacił głową<ref>[http://niniwa2.cba.pl/nietoperz_cicho.htm Stefan Lipiński ''Nietoperz cicho śmignął''] (uzyskano 13/12/08)</ref>. Grał nie te piosenki? W roku [[1956]] podczas wydarzeń poznańskiego czerwca rozjuszony lud zrzucał nadajniki transmitujące na tej samej fali program jedynie słusznego wtedy radia Moskwa<ref>zwane zagłuszarkami</ref>.
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] w Polsce powstały rozgłośnie radiowe, niektóre z nich nadające programy polityczne typu hardcore, np. ''Fala 49'' okraszone wrzutami muzycznymi z wiejskich festynów. Pierwsi znani didżeje to Wanda Odolska i Stefan Martyka, który swą popularność przypłacił głową. Grał nie te piosenki? W roku [[1956]] podczas wydarzeń poznańskiego czerwca rozjuszony lud zrzucał nadajniki transmitujące na tej samej fali program jedynie słusznego wtedy radia Moskwa<ref>zwane zagłuszarkami</ref>.


W latach 60. najpopularniejszym polskim didżejem był Józef Światło, prowadzący show pt. ''UB mega mix''. Niestety, sława okazała się równie szkodliwa co w przypadku Martyki<ref>[http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/203/1587/Jozef_Swiatlo.html Józef Światło w archiwach IPN] (dostęp 13 grudnia 2008)</ref>. Tymczasem rodzima radiofonia rozpoczęła nadawanie programu na falach ultrakrótkich w paśmie niedostępnym dla polskich radioodbiorników: 88–100 MHz. Stąd dalej najpopularniejszymi rozgłośniami w Polsce były [[Wolna Europa|Radio Wolna Europa]], [[Głos Ameryki]] i [[Radio Luksemburg]]. Programów rozrywkowych dostarczały głównie radio Tirana<ref>Słynna zapowiedź tego radia: A teraz rubryka: Marksizm-leninizm doktryną zawsze młodą i naukową</ref> i Radio Beijing International<ref>Rozgłośnia stosowała specyficzną wymowę polskich wyrazów, m. in. /Chyny/</ref>.
W latach 60. najpopularniejszym polskim didżejem był Józef Światło, prowadzący show pt. ''UB mega mix''. Niestety, sława okazała się równie szkodliwa co w przypadku Martyki<ref>[http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/203/1587/Jozef_Swiatlo.html Józef Światło w archiwach IPN] (dostęp 13 grudnia 2008)</ref>. Tymczasem rodzima radiofonia rozpoczęła nadawanie programu na falach ultrakrótkich w paśmie niedostępnym dla polskich radioodbiorników: 88–100 MHz. Stąd dalej najpopularniejszymi rozgłośniami w Polsce były [[Wolna Europa|Radio Wolna Europa]], [[Głos Ameryki]] i [[Radio Luksemburg]]. Programów rozrywkowych dostarczały głównie radio Tirana<ref>Słynna zapowiedź tego radia: A teraz rubryka: Marksizm-leninizm doktryną zawsze młodą i naukową</ref> i Radio Beijing International<ref>Rozgłośnia stosowała specyficzną wymowę polskich wyrazów, m. in. /Chyny/</ref>.
Linia 37: Linia 37:
== Lista ważnych rozgłośni radiowych w historii Polski ==
== Lista ważnych rozgłośni radiowych w historii Polski ==
[[Plik:RMM.jpg|200px|right]]
[[Plik:RMM.jpg|200px|right]]
* Radio Wolna Europa
* Radio Wolna Europa,
* Radio Głos Ameryki
* Radio Głos Ameryki,
* BBC
* BBC,
* Radio Caroline
* Radio Caroline,
* Radio Luxembourg
* Radio Luxembourg.


== Słownik radiowo–polski ==
== Słownik radiowo–polski ==
Linia 51: Linia 51:


{{przypisy}}
{{przypisy}}



[[ar:الراديو]]
[[ar:الراديو]]
Linia 64: Linia 63:
[[no:Radio]]
[[no:Radio]]
[[pt:Rádio]]
[[pt:Rádio]]
[[Kategoria:Technika]]
[[Kategoria:RTV]]
[[Kategoria:RTV]]

Wersja z 18:36, 8 cze 2013

Radio w szczytowej formie rozwoju, kiedy do słuchania radia potrzebny był odbiornik radiowy

Zima nasza, wiosna wasza, a Lato z radiem!

Wrzuta na ścianie z lat 80.

Vysila stanice Česky Rozhlas

Radio u naszych sąsiadów

Uwaga, uwaga, nadchodzi!

DJ Stefan Starzyński w słuchowisku z 1939

Radio wynalazła Maria Skłodowska-Curie

Ferdynand Kiepski o wynalezieniu Radia

Znów Bimber! Przełączaj, Krystyna!

Przeciętny Polak o audycji w radiu

Podajemy numer konta...

Program ekonomiczny na fali 66.6 MHz

Halo?

Ktoś przegrał 80 tysięcy złotych

Ołłł, jeaaa, jea jea jea, aj loooow ju soł maaacz, jea, beejbeee...

Radio codziennie o 12:00

Szablon:Turządzenie mówiąco-grające z początku ubiegłej epoki. Składa się z głośnika (w niektórych przypadkach zastępowanego ryjem), tajemniczych bebechów i pokręteł. W czasach historycznych radio miało skalę, zastąpioną obecnie przez kolorowe cyferki na wyświetlaczu. Obecnie radia można słuchać również z innych urządzeń, jak np. telefon komórkowy, komputer, latarka, budzik, kalkulator, zegarek na rękę i proteza zębowa. Tradycyjne radioodbiorniki są w zaniku.

Powstanie radia

W roku 1901 na kornwalijskich klifach na półwyspie Lizard spotkało się dwóch dżentelmenów: Włoch Giugliemo Marconi i Rosjanin Aleksander Popow, aby stoczyć pojedynek o honor i pół litra, kto naprawdę wynalazł boomboksa. Impreza, transmitowana przez BBC, RAI, Radio Moskwa, RMF FM i oczywiście Radio Maryja skończyła się remisem – wskutek tego przez kilkadziesiąt lat na Wschodzie uczono w szkołach, że radio wynalazł Popow, a na Zachodzie – że Marconi. Pierwszym programem przesłanym przez Marconiego do USA w roku 1901 były Rozmowy niedokończone – transmisję przerwała po pięciu minutach burza nadciągająca od strony Torunia.

Złote lata radia

Tu transmitowano propagandę na najwyższym na świecie (648 m) poziomie

Pierwsza polska stacja radiowa nazywała się Raszyn – nazwę wkrótce zmieniono na Warszawa I ze względu na podobieństwo do angielskiego słowa Russian. W czasach socjalistycznych bliższe prawdy było określenie pierwsze.

Po II wojnie światowej w Polsce powstały rozgłośnie radiowe, niektóre z nich nadające programy polityczne typu hardcore, np. Fala 49 okraszone wrzutami muzycznymi z wiejskich festynów. Pierwsi znani didżeje to Wanda Odolska i Stefan Martyka, który swą popularność przypłacił głową. Grał nie te piosenki? W roku 1956 podczas wydarzeń poznańskiego czerwca rozjuszony lud zrzucał nadajniki transmitujące na tej samej fali program jedynie słusznego wtedy radia Moskwa[1].

W latach 60. najpopularniejszym polskim didżejem był Józef Światło, prowadzący show pt. UB mega mix. Niestety, sława okazała się równie szkodliwa co w przypadku Martyki[2]. Tymczasem rodzima radiofonia rozpoczęła nadawanie programu na falach ultrakrótkich w paśmie niedostępnym dla polskich radioodbiorników: 88–100 MHz. Stąd dalej najpopularniejszymi rozgłośniami w Polsce były Radio Wolna Europa, Głos Ameryki i Radio Luksemburg. Programów rozrywkowych dostarczały głównie radio Tirana[3] i Radio Beijing International[4].

Koniec wieku

Jan Nowak-Jeziorański, twórca innego radia

W latach siedemdziesiątych zorientowano się, że polskiego radia nikt nie słucha. W sprawie zorientował się nawet maszt nadawczy w Gąbinie, najwyższa konstrukcja techniczna na świecie, i z nudów zawalił się z hukiem. Masztu w dawnym rozmiarze zbudować nie zdołano, toteż postawiono na szybki lifting – tak powstała audycja Leto z rozhlasem[5] i program III PR, zwany pieszczotliwie trujką. Najpopularniejsza audycja w tym czasie to Litania przebojów zakończona tradycyjnie pierwszą trójcą. W programie II PR odbywał się co niedzielę krótki kurs prawa pod hasłem „Jak szanować prawo autorskie”, w którym grano całe płyty nie bardzo przejmując się prawem autorskim lub wychodząc z założenia, że krajom komunistycznym należy się z definicji GFDL.

Narodziny nowych technologii

Heavy metal powstał wskutek fascynacji muzyków dźwiękami zagłuszarek, uprzyjemniających odbiór programów z zachodu. Inne popularne programy radiowe, głównie na falach krótkich, polegały na podawaniu cyfr w pięciocyfrowych grupach w różnych dziwnych językach, np: jedna, sedum, vosum, nulla, tři[6]. Tak oto narodził się digital broadcasting (radiofonia cyfrowa).

W wolnej Polsce

Pierwsze niezależne rozgłośnie radiowe – radio FUN (później RMF FM), Radio ZET i Radio S, czyli coś dla nastolateczków działały na mocy ustawy „Prawo Kaduka”[7]. W myśl tej samej zasady nadawał także koncern toruński. Z biegiem czasu wprowadzono ustawę w myśl której nadawać każdy może, byle nie w eterze. Prawodawca przewidział zatem z dziesięcioletnim wyprzedzeniem boom radiofonii internetowej.

Teoria o skracaniu fal radiowych

W początkowych latach radia nadawano na falach długich. W latach 60. słuchano radia na falach średnich, zwłaszcza zagranicznych rozgłośni rozrywkowych. W latach 70. i 80. podstawowym zakresem były fale krótkie, na których można było usłyszeć coś poza Strofami dla Ciebie i Jerzym Urbanem. W następnym dziesięcioleciu słuchano radia na UKF. Obecnie proces przyswajania programu radiowego odbywa się z pominięciem fal radiowych.

Lista ważnych rozgłośni radiowych w historii Polski

RMM.jpg
  • Radio Wolna Europa,
  • Radio Głos Ameryki,
  • BBC,
  • Radio Caroline,
  • Radio Luxembourg.

Słownik radiowo–polski

Początki radia
  • power play – utwór pojawiający się na antenie równie często, co kac po wypiciu alkoholu. Najpopularniejszym power playem od 80 lat jest utwór grany o północy przez program I PR.
  • antena – miejsce, z którego nadawane są programy radiowe. Uwaga, jesteśmy na antenie – informuje DJ obawiając się, że za chwilę z niej spadnie.
  • a teraz... – sposób rozpoczynania 50 procent wypowiedzi w programach radiowych
  • czas na... – sposób rozpoczynania pozostałych 50 procent wypowiedzi w programach radiowych

Przypisy

  1. zwane zagłuszarkami
  2. Józef Światło w archiwach IPN (dostęp 13 grudnia 2008)
  3. Słynna zapowiedź tego radia: A teraz rubryka: Marksizm-leninizm doktryną zawsze młodą i naukową
  4. Rozgłośnia stosowała specyficzną wymowę polskich wyrazów, m. in. /Chyny/
  5. Ljeto s radioprijomnikom
  6. Według nieoficjalnych informacji zdobytych przez Nonsensopedię były to programy dla przedszkoli szpiegowskich
  7. Dziennik Ustaw poz. nr 666