Wyrzysk
Wyrzysk (niem. Wirsitz)– zadupie miasteczko nad Łobżonką niedaleko Piły, w woj. Wielkopolskim w powiecie Pilskim, w gminie Wyrzysk. Mieszka tam jakieś 5,2 tys. osób.[1] Leży w historycznej Krainie.
Historia
Miasto nie ma zbyt bogatej historii[2], dlatego zostanie streszczona. W 1320 roku ktoś po raz pierwszy raczył o nim wspomnieć w kronice, a w XV wieku ktoś inny opisał je już jako miasto. W 1772, gdy szwaby, razem z ruskami i austriakami zajumali spore kawałki Polski, miasto trafiło do tych pierwszych. Potem nie było nic ciekawego, podczas zaborów miasteczko trzymało się całkiem nieźle. W końcu, na nowy, 1919 rok powstańcy wielkopolscy zajęli Wyrzysk dołączając go do naszego kraju. I znowu nic ciekawego, dwudziestolecie międzywojenne. Ponieważ mieścina leżała wówczas tuż przy granicy z państwem Furhera, szybko została zajęta, a osoby stawiające opór wojskom niemieckim zostały rozstrzelane i do dzisiaj stoi tam upamiętniający je pomnik. Obecnie jest to miasto w którym dominuje zapach tytoniu, ale mieszkańcy najwyraźniej mają to gdzieś.
Znane osobowości
O dziwo, z Wyrzyska pochodzi parę mniej lub bardziej znanych osób, m.in.:
– w 1912 urodził się tu Wernher von Braun– konstruktor rakiet V2, które miały wybać Londyn w powietrze,
– w tym samym roku urodził się pisarz Michał Mędlewski,
– a z kolei w 1989 roku urodziła się tu siatkarka Urszula Bejga.
Najważniejsze miejsca
- kościół św. Marcina,
- dwór z połowy XIX wieku,
- cmentarz, z wydzielonym miejscem na groby żołnierzy Armii Czerwonej wraz z pomnikiem,
- ulica Bydgoska– niewątpliwie najważniejsza w całym mieście,
- sklep Biedronka– miejsce spotkań
zwolenników Hitleramoherowych beretów. - Dworzec kolejowy Wyrzysk–Osiek– właściwie nie w samym Wyrzysku, a w Osieku n. Notecią, co zmusza mieszkańców do zapiernia 4 kilometry na piechotę lub nieopłacalnym PKSem. Raz na ruski rok zatrzymuje się tu pociąg, którym można pojechać albo do Piły albo do Bydgoszczy. Pociągi do innych miast prawie w ogóle się tam nie zatrzymują.
- Dworzec PKS– ten z kolei jest w samym centrum, można stamtąd pojechać do Bydgoszczy, Piły, Nakła n. Notecią... nic szczególnego.
- Miejscowy staw[3]– ulubione miejsce tutejszych wędkarzy i handlarzy[4], obok jest również remiza OSP.
Przypisy