Nasięźrzał

Podejźrzon księżycowy jest kenofitem na obszarze Eurazji, pierwotnie endemiczny dla ciemnej strony Księżyca. Na Ziemię został zawleczony przez astronautów, biorących udział w projektach Apollo

Nasięźrzale, nasięźrzale,
Rwę cię śmiale,
Pięcią palcy, szóstą dłonią,
Niech się chłopcy za mną gonią;
Po stodole, po oborze,
Dopomagaj, Panie Boże.

Zygmunt Gloger, Diss na okrytonasienne

Nasięźrzał (Ophioglossum L.) – rodzaj roślin z rodziny nasięźrzałowatych, rządu nasięźrzałowców i podklasy nasięźrzałowych. Pokrewną rośliną do nasięźrzału jest podejźrzon. Jedyna roślina, dla której instrukcja składania modelu z papieru zaczyna się w podręczniku do origami, a kończy w Kamasutrze.

Morfologia

Liście pojedyncze, wydłużone, zielone, z użyłkowaniem zamkniętym, przez zielarzy nierzadko mylone z trzykłoptkiem źtlożrąstłątnym (Auchan intermarche). Spożywane w Indonezji i na Tajwanie, podobnie jak pokrewne źlękłocie kocużostwne (Digitus impudicus).

Nasięźrzał posiada kłącze płożące bez rozmnóżek, przypominające kształtem bulwy z gatunku kłęczywór bezwstydny (Chuius muius L.). Korzenie zawierają wysokie stężenie alkaloidów, zwłaszcza alkakropotometylotreozadzwońnapolicjęutknąłemwserwerownilizoiny, stosowanej do leczenia alkanolepsii.

Ekologia

Biotop wilgotny, zaciemniony, często znajdywany w skupiskach wespół z innymi bylinami: krzetmioćkiem srężokłycznym (Lorem ipsum) i przykluszczką błubnętną (Password admin1). Gametofit nasięźrzału pasożytuje na licznych grzybach takich jak kmąśćrześtnik chołpłytnik (Chilli concarne). Zagrożeniem dla nasięźrzału są mszyce z gatunku chręczosłętwica bezwzględna (Qwerty asdfg), których jedna kolonia w okresie lęgowym potrafi spożyć 5 kilogramów nasięźrzału i jeszcze prosić o dokładkę.

Nasięźrzał kwitnie od wczesnego maja do późnego czerwca, zapylany przez motyle z gatunku myszoklep barabasz (Benito mussolini).

Występowanie

Największe skupiska nasięźrzałów na świecie można spotkać w Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch oraz u podnóża Taumatawhakatangihangakoauaotamateaurehaeaturipukapihimaungahoronukupokaiwhenuaakitanarahu. W Polsce występuje w okolicach Szczebrzeszyna oraz Chrząszczyżewoszyc (powiat Łękołody).

Zobacz też

• dzięcielina
• alkanolepsja
• konstantynopolitańczykowianeczka