Linux: Różnice pomiędzy wersjami
(→Kilka komend: dodane dpkg w ostatniej linijce) Znaczniki: mobilna mobilna www |
Ostrzyciel (dyskusja • edycje) M (red. vol. 1) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
{{cytat|Stworzyłem '''Linuksa''' jako system operacyjny na [[Komputer osobisty|komputery osobiste]]. Tylko one nie zostały całkowicie przejęte przez '''Linuksa'''. Spędza mi to sen z powiek.|[[Linus Torvalds]] o '''Linuksie'''}} |
{{cytat|Stworzyłem '''Linuksa''' jako system operacyjny na [[Komputer osobisty|komputery osobiste]]. Tylko one nie zostały całkowicie przejęte przez '''Linuksa'''. Spędza mi to sen z powiek.|[[Linus Torvalds]] o '''Linuksie'''}} |
||
{{cytat|Kill [[Bill Gates|Bill]].|Motto '''linuksiarzy'''}} |
{{cytat|Kill [[Bill Gates|Bill]].|Motto '''linuksiarzy'''}} |
||
{{cytat|Windows daje okna, a '''Linux''' cały dom.|Linuksiarz o '''Linuksie'''}} |
{{cytat|Windows daje okna, a '''Linux''' cały dom.|Linuksiarz o '''Linuksie'''}} |
||
⚫ | |||
{{cytat|'''Linux''' is like a Wigwam – no [[Microsoft Windows|Windows]], no [[Bill Gates|Gates]], Apache inside.|[[Mark Twain]] o '''Linuksie'''}} |
|||
⚫ | '''Linux''' – [[system operacyjny]], to znaczy [[kernel|jądro]], to znaczy rodzina systemów operacyjnych stworzona w roku [[1991]] podczas studiów przez fińskiego hakera bez hobby [[Linus Torvalds|Linusa Torvaldsa]] po to, by nie płacić za [[Microsoft Windows|Windowsa]]. Decydując się na używanie Linuksa, każdy jest zobowiązany dokarmiać sympatycznego [[pingwin]]ka o wdzięcznym imieniu [[Tux]]. Prawdziwi [[linuksiarz]]e wyprowadzają go nawet na spacery i grają z nim w gry wyścigowe. |
||
{{cytat|Na '''Linuksa''' nie ma wirusów!|[[Informatyk|Pan Jerzy]] o '''Linuksie'''}} |
|||
⚫ | '''Linux''' – system operacyjny, to znaczy jądro, to znaczy rodzina systemów operacyjnych stworzona w roku [[1991]] podczas studiów |
||
== Cechy systemu == |
== Cechy systemu == |
||
[[Plik:Tux Born to Frag.jpg|thumb|200px|[[Tux]] – pingwinek mieszkający w Linuksie]] |
[[Plik:Tux Born to Frag.jpg|thumb|200px|[[Tux]] – pingwinek mieszkający w Linuksie]] |
||
* Główną cechą systemów |
* Główną cechą systemów linuksowych jest to, że aby zainstalować jakikolwiek program należy wpierw przez kilka godzin czytać anglojęzyczne fora internetowe, a następnie wklepać w swojej konsoli obszerne wypracowanie, które nam podyktowali bardziej doświadczeni użytkownicy. |
||
* Można też instalować programy z repozytoriów, jeśli producent systemu dał nam taką możliwość, ale to nie odpowiada części użytkowników, gdyż ich zdaniem jest z kolei zbyt proste |
* Można też instalować programy z repozytoriów, jeśli producent systemu dał nam taką możliwość, ale to nie odpowiada części użytkowników, gdyż ich zdaniem jest z kolei zbyt proste. To właśnie oni wymyślili [[Gentoo]]. |
||
* Sam system jest znany głównie z tego, że każdy jego użytkownik bohatersko walczy z problemami niewystępującymi na innych systemach… |
* Sam system jest znany głównie z tego, że każdy jego użytkownik bohatersko walczy z problemami niewystępującymi na innych systemach… |
||
* …ale w zamian za to nie zobaczy [[BSoD]]a… |
* …ale w zamian za to nie zobaczy [[BSoD]]a… |
||
* …bo Linux nawet przyzwoitego BSoDa nie posiada, a jedynie jego |
* …bo Linux nawet przyzwoitego BSoDa nie posiada, a jedynie jego namiastkę w postaci „kernel panic”. |
||
* W Linuksie, jeżeli już zainstalujesz odpowiednie kodeki, filmy najprawdopodobniej będziesz oglądać w konsoli |
* W Linuksie, jeżeli już zainstalujesz odpowiednie kodeki, filmy najprawdopodobniej i tak będziesz oglądać w konsoli. |
||
** Największym wyjątkiem jest [[VLC]], odtwarzacz stworzony przez chyba jedynych programistów open source mieszkających we [[Francja|Francji]], kraju o jedynym słusznym podejściu do patentów na oprogramowanie, czyli ich nieuznawaniu |
** Największym wyjątkiem jest [[VLC]], odtwarzacz stworzony przez chyba jedynych programistów open source mieszkających we [[Francja|Francji]], kraju o jedynym słusznym podejściu do patentów na oprogramowanie, czyli ich nieuznawaniu. |
||
** Inną opcją jest zainstalowanie drajwerów PostScripta i zaopatrzenie się w bardzo dużą ilość tuszu do [[drukarka|drukarki]]. |
|||
*** Jednakże użytkownicy VLC muszą na instalację przeznaczyć kilkadziesiąt gigabajtów dysku na zależności Qt, jeśli nie używają już [[KDE]]; |
|||
* Jeśli masz kartę [[NonNews:Nvidia: Fuck you!|Nvidii]], to masz dwa wyjścia: instalowanie niedziałających sterowników ''nououeveouau'', albo sporadycznie działających sterowników Nvidii. Te drugie wiążą się z dożywotnim wyklęciem z grona prawdziwych linuksiarzy. |
|||
* Do układów graficznych [[Intel]]a i AMD dosłownie nic nie trzeba instalować ponad sam system, by w pełni działały, ale jak się używa [[NonNews:Nvidia: Fuck you!|Nvidii]], to ma się wybór między [[Manjaro Linux|Manjaro]], dobą tułaczki albo niemożliwością grania w [[Gra komputerowa|gry]], a w nagrodę za poprawne skonfigurowanie dostaje się rozmytą konsolę; |
|||
* Można go |
* Można go całymi <del>godzinami</del> miesiącamy dostosowywać, instalując motywy i środowiska graficzne z których każde jest równie brzydkie, niespójne i niestabilne. |
||
** Potem możesz wrzucić screenshot ze swoim dziełem na forum linuksiarskie, gdzie za cały swój trud dostaniesz trzy łapki w górę. Pierwszą dasz sobie sam, drugą da twoja stara, a trzecią kliknął jakiś pijany archowiec przez pomyłkę. |
|||
* Linux, jako system darmowy, kierowany jest do biedoty oraz nizin społecznych, względnie osób które nie potrafią zainstalować sobie klienta [[bitTorrent|torrent]] i pobrać jakiegoś [[Microsoft Windows|normalnego systemu]], co się gryzie z faktem, że dostępne na nim są te najlepsze klienty [[Seksmisja|Sexmission]] i qRwittorrent; |
|||
* Linux, jako system darmowy, kierowany jest do biedoty oraz nizin społecznych, co widać szczególnie wyraźnie na wyżej wymienionych forach. |
|||
* Zamiast [[Internet Explorer]]a domyślnie zainstalowany jest [[Firefox]]. Szkoda, że nie pomyśleli o tym w Windowsie; |
|||
* Z kolei w większości dystrybucji [[Google Chrome]] trzeba wgrywać zewnętrznie, a w repozytoriach jest turbo-dymo-Chromium, szybsze i bardziej prywatne<sup>[''[[Nic|potrzebne źródło]]'']</sup>, ale bez prostej i gwarantowanej obsługi rozszerzeń; |
|||
* Ale oprócz liska można znaleźć odpowiednik Explodera. Jest nim tak zwany ''[[Epiphany]]''<ref>Albo Falkon, albo coś innego, zależnie od dystrybucji i środowiska graficznego</ref>. |
|||
== Powłoka == |
== Powłoka == |
||
[[Plik:Tux.svg|thumb|200px|Logo Linuksa przedstawia objedzonego i otyłego [[pingwin]]a, jednak nie ma to na celu sugerować (jak sądzą [[Windowsiarze|niektórzy]]) ociężałości tego systemu]] |
[[Plik:Tux.svg|thumb|200px|Logo Linuksa przedstawia objedzonego i otyłego [[pingwin]]a, jednak nie ma to na celu sugerować (jak sądzą [[Windowsiarze|niektórzy]]) ociężałości tego systemu]] |
||
Narzędzie zła |
Narzędzie zła podobne do [[Wiersz poleceń|wiersza poleceń]] z [[Microsoft Windows|Windowsa]], ale niestety się nie rymuje. |
||
=== Co o niej wiadomo === |
|||
* Można na niej wykonać <del>tysiące</del> <del>miliony</del> <del>miliardy</del> pierdyliardy poleceń. Nikt ich nie ogarnia. |
|||
* Możemy zrobić na niej WSZYSTKO – przenosić pliki, przeglądać [[Internet]], oglądać [[pornol]]e, grać w [[Gra|gry]], a nawet włamywać się do komputerów [[Pentagon]]u, choć do hakowania bardziej pełni rolę lepszej skrzynki z narzędziami niż lepszego mózgu. |
|||
=== Kilka komend === |
=== Kilka komend === |
||
* <code>rm -rf /*</code> – jak sama nazwa wskazuje – dodaje |
* <code>rm -rf /*</code> – jak sama nazwa wskazuje – dodaje [[pamięć RAM|RAM-u]] do Linuksa. |
||
* <code>chown -R $USER /*</code> – inna komenda na przyspieszanie kompa |
* <code>chown -R $USER /*</code> – inna komenda na przyspieszanie kompa. |
||
* <code>dd if=/dev/zero of=/dev/mem</code> – zwiększa ilość wolnej pamięci |
* <code>dd if=/dev/zero of=/dev/mem</code> – zwiększa ilość wolnej pamięci. |
||
* <code>rm -rf /sys/firmware/efi/efivars</code> – aktualizuje oprogramowanie UEFI |
* <code>rm -rf /sys/firmware/efi/efivars</code> – aktualizuje oprogramowanie UEFI. |
||
* <code>wall</code> – wysyła wiadomość wszystkim zalogowanym podpisaną twoim loginem |
* <code>wall</code> – wysyła wiadomość wszystkim zalogowanym podpisaną twoim loginem. Najlepiej działa na serwerach używanych przez wiele osób naraz, zwłaszcza jeśli to jest serwer w miejscu pracy i zalogowany jest twój [[szef]]. |
||
⚫ | |||
* <code>su<del>mo</del></code> – powoduje zmianę w innego użytkownika, jeśli zna się jego hasło lub jest się rootem, co pozwala na wykonanie polecenia <code>echo 'TWOJA STARA'</code> i zrzucenie winy na kogoś innego; |
|||
* <code>eject -t</code> – wysuwa i wsuwa tackę napędu CD. Korzystać masowo po zalogowaniu się do innej stacji roboczej przez [[SSH]]. |
|||
** <code>sudo<del>ku</del></code> – umożliwia wykonanie jednej komendy jako inny użytkownik lub z parametrem <code>-i</code> otwiera powłokę tego użytkownika, ''bez potrzeby znajomości jego hasła'', pozwalając na wiele sprawniejsze wpisanie <code>echo "TWOJA STARA" | wall</code> i zrzucenie winy na kogoś innego; |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* <code>cd</code> – odtwarza płyty CD/wysuwa napęd; |
|||
⚫ | |||
* <code>mkfs -t btrfs /dev/sd{a..e}</code> – daje darmowe miejsce na [[Dysk twardy|dyskach]]; |
|||
* <code>rm -rf /usr/bin/{rpm,dpkg,pacman,apt,yum,dnf,make,append}</code> – darmowa licencja na [[Microsoft Windows|Windowsa]]. |
|||
=== Terminale === |
|||
Jak już jest środowisko graficzne, to by z niego używać powłoki, potrzeba mieć do niej terminal – znany również jako emulator terminala, bo pełni podobną funkcję do fizycznych terminali z lat 80-tych, tylko ma formę programu graficznego – który pełni swoistą funkcję klienta. Różnych terminali mamy całkiem sporo, o to kilka z nich: |
|||
* '''[[GNOME]] Terminal''' – terminal dla ludzi, którzy mają [[Noob|zgnomione mózgi]]; |
|||
* '''Konsole''' – używają go tylko '''K'''oksy, bo działa w [[KDE]]; |
|||
* '''xterm''' – terminal, który początkowo miał służyć do pobierania [[Film pornograficzny|pornoli]] z [[RedTube]], a nazywać się xxxterm; |
|||
** '''uxterm''' – to samo, ale z polskimi i innymi zagranicznymi lub dekoracyjnymi znakami, nawet jest w stanie pokazać [[Lenny Face]]'a; |
|||
* '''urxvt''' – terminal podobny do uxterm, lecz lekko okrojony, bardziej używany do ryżowania; |
|||
* '''Terminator''' – fork GNOME Terminala, z wbudowaną funkcją dzielenia okna na kafelki jak w tmux, który na pewno nie jest [[Terminator|morderczym robotem z przyszłości zabijającym ludzi]]; |
|||
* '''kitty''' – napisany przez czyjegoś kota, lekkostrawny i bardzo dobrze smakujący z ryżem, ale używa OpenGL do rysowania tekstu, więc bez grafiki [[Intel]]a lub AMD lepiej trzymać się z dala; |
|||
* '''st''' – dosłownie '''S'''uckless '''T'''erminal, czyli terminal, który nie ssie, podobnie jak nieudany prototyp odkurzacza firmy [[Microsoft]]; też używany do ryżowania, ale taki lekkostrawny, że wychodzi drugim końcem, zanim się go dotknie; |
|||
* '''Cool Retro Term''' – najdoskonalszy emulator terminala, bo faktycznie udaje te fizyczne terminale z lat 80-tych; może się też podszywać za ekran Apple ][ lub tego leżącego na strychu rzęcha z DOSem i CGA, którego być może używał [[twój stary]] lub wujek, jak byłeś mały; |
|||
* '''Guake''' – terminal, na którym odpalimy [[Quake]]'a. Istnieje jego inna wersja – Yakuake. Nadal nie wiadomo, jaka jest między nimi różnica. |
|||
== Dystrybucje == |
== Dystrybucje == |
Wersja z 13:10, 9 paź 2021
Stworzyłem Linuksa jako system operacyjny na komputery osobiste. Tylko one nie zostały całkowicie przejęte przez Linuksa. Spędza mi to sen z powiek.
- Linus Torvalds o Linuksie
Kill Bill.
- Motto linuksiarzy
Windows daje okna, a Linux cały dom.
- Linuksiarz o Linuksie
Linux – system operacyjny, to znaczy jądro, to znaczy rodzina systemów operacyjnych stworzona w roku 1991 podczas studiów przez fińskiego hakera bez hobby Linusa Torvaldsa po to, by nie płacić za Windowsa. Decydując się na używanie Linuksa, każdy jest zobowiązany dokarmiać sympatycznego pingwinka o wdzięcznym imieniu Tux. Prawdziwi linuksiarze wyprowadzają go nawet na spacery i grają z nim w gry wyścigowe.
Cechy systemu
- Główną cechą systemów linuksowych jest to, że aby zainstalować jakikolwiek program należy wpierw przez kilka godzin czytać anglojęzyczne fora internetowe, a następnie wklepać w swojej konsoli obszerne wypracowanie, które nam podyktowali bardziej doświadczeni użytkownicy.
- Można też instalować programy z repozytoriów, jeśli producent systemu dał nam taką możliwość, ale to nie odpowiada części użytkowników, gdyż ich zdaniem jest z kolei zbyt proste. To właśnie oni wymyślili Gentoo.
- Sam system jest znany głównie z tego, że każdy jego użytkownik bohatersko walczy z problemami niewystępującymi na innych systemach…
- …ale w zamian za to nie zobaczy BSoDa…
- …bo Linux nawet przyzwoitego BSoDa nie posiada, a jedynie jego namiastkę w postaci „kernel panic”.
- W Linuksie, jeżeli już zainstalujesz odpowiednie kodeki, filmy najprawdopodobniej i tak będziesz oglądać w konsoli.
- Największym wyjątkiem jest VLC, odtwarzacz stworzony przez chyba jedynych programistów open source mieszkających we Francji, kraju o jedynym słusznym podejściu do patentów na oprogramowanie, czyli ich nieuznawaniu.
- Inną opcją jest zainstalowanie drajwerów PostScripta i zaopatrzenie się w bardzo dużą ilość tuszu do drukarki.
- Jeśli masz kartę Nvidii, to masz dwa wyjścia: instalowanie niedziałających sterowników nououeveouau, albo sporadycznie działających sterowników Nvidii. Te drugie wiążą się z dożywotnim wyklęciem z grona prawdziwych linuksiarzy.
- Można go całymi
godzinamimiesiącamy dostosowywać, instalując motywy i środowiska graficzne z których każde jest równie brzydkie, niespójne i niestabilne.- Potem możesz wrzucić screenshot ze swoim dziełem na forum linuksiarskie, gdzie za cały swój trud dostaniesz trzy łapki w górę. Pierwszą dasz sobie sam, drugą da twoja stara, a trzecią kliknął jakiś pijany archowiec przez pomyłkę.
- Linux, jako system darmowy, kierowany jest do biedoty oraz nizin społecznych, co widać szczególnie wyraźnie na wyżej wymienionych forach.
Powłoka
Narzędzie zła podobne do wiersza poleceń z Windowsa, ale niestety się nie rymuje.
Kilka komend
rm -rf /*
– jak sama nazwa wskazuje – dodaje RAM-u do Linuksa.chown -R $USER /*
– inna komenda na przyspieszanie kompa.dd if=/dev/zero of=/dev/mem
– zwiększa ilość wolnej pamięci.rm -rf /sys/firmware/efi/efivars
– aktualizuje oprogramowanie UEFI.wall
– wysyła wiadomość wszystkim zalogowanym podpisaną twoim loginem. Najlepiej działa na serwerach używanych przez wiele osób naraz, zwłaszcza jeśli to jest serwer w miejscu pracy i zalogowany jest twój szef.finger
– tajne narzędzie NSA, wyświetla szczegółowe informacje o innych użytkownikach – gdzie są i co robią, a nawet czasem prawdziwe imię i nazwisko.eject -t
– wysuwa i wsuwa tackę napędu CD. Korzystać masowo po zalogowaniu się do innej stacji roboczej przez SSH.chmod -x chmod
– hakuje serwery Pentagonu.
Dystrybucje
- Główny artykuł: Dystrybucja Linuksa
Istnieje kilka tysięcy milionów miliardów dystrybucji Linuksa. Większość z nich różni się od siebie nazwą i logiem. Wynika to z jednej z zasad wolnego oprogramowania, według której każdy może zaszpanować, że ma własny system operacyjny. Najlepszymi linuksowcami są lwy afrykańskie, bo zjadają gnu na śniadanie. Wyróżniamy:
- Debian – „jak zainstalować sterowniki od karty graficznej?!”, ma więcej zależności niż wirus w Windowsie, przez co nie można zainstalować nawet przeglądarki innej niż Firefox lub niegdyś Iceweasel;
- Ubuntu – Linux, ale dla n00bów, do 2017 czerpał trochę za dużo inspiracji od OS Xa;
- Gentoo – najlepsza dystrubucja Linuksa;
- Red Hat Enterprise Linux – płatny Linux! Nie dotykaj, bo zepsujesz! A szkoda by było, bo licencja kosztuje tyle, co używany samochód;
- SteamOS – mokry sen Gabena;
- ChromeOS – Chrome, ale jako cały system operacyjny. Służy do tego samego, co OS X (przeglądania Facebooka i czasem używania Google Docs), a jest o wiele tańszy i amerykańskie szkoły mają nad nim więcej kontroli;
- Arch Linux – dla wielbicieli Pacmana i nietestowanych aktualizacji mogących obalić system raz a porządnie; posiada też nieoficjalne repozytorium społeczności AUR, w którym jest wszystko, ale programy stamtąd kompiluje się samemu;
- Fedora – kierowane przez społeczność pole testowe pod RHELa, na którym częściej są testowane bronie jądrowe niż pomocne technologie, i to co 30 sekund;
- Void Linux – bardziej hipsterski, stabilniejszy Arch Linux tworzony przez weteranów BSD będący w stanie przeżyć zarówno pełną i częściową aktualizację. Nazwa pochodzi od zastąpienia systemd przez runit, dzięki czemu Void jest tak lekki, że w porównaniu do np. Ubuntu waży tyle, co nic;
- BunsenLabs – Debian z prekonfigurowanym menedżerem okien Openbox, Conky i tint2, stworzony dla ryżowców bez motywacji i posiadaczy komputerów za 100zł, kontynuacja Crunchbanga;
- Hannah Montana Linux – czekaj, co?!
Zobacz też
Przypisy