Władysław IV Waza: Różnice pomiędzy wersjami
M |
|||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 8 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[ |
[[Plik:Rubens Prince Władysław Vasa.jpg|thumb|230px|A tu sweetfocia w wykonaniu Rembrandta]] |
||
{{cytat|Woleliby Szwedzi chłopa na stolcu królewskim niż '''Władysława'''.|Axel Oxenstierna o '''Władysławie Wazie''' i nietypowym tronie w [[Szwecja|Szwecji]]}} |
{{cytat|Woleliby Szwedzi chłopa na stolcu królewskim niż '''Władysława'''.|Axel Oxenstierna o '''Władysławie Wazie''' i nietypowym tronie w [[Szwecja|Szwecji]]}} |
||
⚫ | '''Władysław IV Waza''' (ur. [[9 czerwca]] [[1595]], zm. [[20 maja]] [[1648]]) – król Rzeczpospolitej Obojga Narodów, tytularny król Szwecji i [[car]] [[Rosja|Rosji]]. Do tego jeszcze książę opolsko-raciborski. Syn Zygmunta Wazy i Anny Habsburżanki. Niektórzy twierdzą, że był najlepszym królem od czasów [[Bolesław Chrobry|Chrobrego]]. Być może dlatego, że udało mu się trzykrotnie wysępić kasę od [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejmu]], co jest ewenementem w historii Polski. |
||
⚫ | '''Władysław IV Waza''' (ur. [[ |
||
== Dzieciństwo i podróże po Europie == |
== Dzieciństwo i podróże po Europie == |
||
Władysław od najmłodszych lat był przyszłym pretendentem do tronu, i choć w monarchii elekcyjnej różnie bywa, i tak każdy wiedział, że on będzie [[król]]em. Gdy miał 15 lat do Warszawy na kozach przyjechali Moskale z koroną carską, którą mieli dać Zygmuntowi. On jednak odmówił, gdyż nie chciało mu się uczyć cyrylicy. Ruscy nie chcieli, żeby tyle przebytych kilometrów poszło na marne i koronę dali Władysławowi. On się zgodził, zaczęli nawet bić [[rubel|ruble]] z jego podobizną. Jednak przyszłemu carowi Władysławowi Zygmuntowiczowi postawili jeden warunek – musiał przejść na <del>szamanizm</del> [[prawosławie]]. Wtedy to |
Władysław od najmłodszych lat był przyszłym pretendentem do tronu, i choć w monarchii elekcyjnej różnie bywa, i tak każdy wiedział, że on będzie [[król]]em. Gdy miał 15 lat do Warszawy na kozach przyjechali Moskale z koroną carską, którą mieli dać Zygmuntowi. On jednak odmówił, gdyż nie chciało mu się uczyć [[Cyrylica|cyrylicy]]. Ruscy nie chcieli, żeby tyle przebytych kilometrów poszło na marne i koronę dali Władysławowi. On się zgodził, zaczęli nawet bić [[rubel|ruble]] z jego podobizną. Jednak przyszłemu carowi Władysławowi Zygmuntowiczowi postawili jeden warunek – musiał przejść na <del>szamanizm</del> [[prawosławie]]. Wtedy to Zygmunt zdenerwował się, tupnął i przekreślił swoje szanse na tron moskiewski. |
||
Znudzony życiem i oglądaniem obrad sejmu Władysław, jako Snopkowski<ref>''Vasa'' po szwedzku to ''snopek''</ref>, wyruszył w długą podróż po Europie. Zwiedził [[Holandia|Niderlandy]], gdzie palił najlepszą trawę [[XVII wiek]]u. Był też w Rzymie, gdzie gawędził z [[papież]]em. Musiał jednak wrócić, bo jego ojciec ledwo co się trzymał, a ktoś musiał wziąć po nim etat na Zamku Królewskim. |
Znudzony życiem i oglądaniem obrad sejmu Władysław, jako Snopkowski<ref>''Vasa'' po szwedzku to ''snopek''</ref>, wyruszył w długą podróż po Europie. Zwiedził [[Holandia|Niderlandy]], gdzie palił najlepszą trawę [[XVII wiek]]u. Był też w Rzymie, gdzie gawędził z [[papież]]em. Musiał jednak wrócić, bo jego ojciec ledwo co się trzymał, a ktoś musiał wziąć po nim etat na Zamku Królewskim. |
||
== Panowanie == |
== Panowanie == |
||
Po elekcji w lutym [[ |
Po elekcji w lutym [[1633]] Władysław zabrał koronę i polazł na [[Smoleńsk]], gdzie Ruscy oblegali miasto i wszędzie sadzili brzozy. Po przybyciu okrążył ich obóz, w którym siedzieli parę miesięcy, broniąc się przed wojskami polskimi. Gdy zostali pokonani, król pojechał na Podole walczyć z [[Imperium Osmańskie|Osmanami]], przerabiającymi Polaków na [[kebab]]y i swetry w romby. Gdy i oni uciekli na Krym, a Polska po rozejmach dostała dużo ziem, Władysław znów wydębił pieniądze<ref>Ponad trzy miliony złotych!</ref> tym razem na wojnę ze Szwecją. Król chciał wystraszyć tamtejszych mieszkańców, by dali mu koronę. Wysłane poselstwo wynegocjowało co innego, niż Władysław chciał. |
||
Wszyscy byli szczęśliwi, Polska miała milion kilometrów kwadratowych, zaś |
Wszyscy byli szczęśliwi, Polska miała milion kilometrów kwadratowych, zaś Władysław wyrywał sobie włosy z głowy i tłukł nią po barokowych ścianach w zamku. Pod koniec życia skumał się z [[Kozacy|Kozakami]], którym obiecał wojnę z Turkami. Sejm nie zgodził się na czwarty podatek i olał króla. Kozacy nie przyjęli odmowy i pod dowództwem [[Bohdan Chmielnicki|Chmielnickiego]] rozpoczęli powstanie. Niedługo potem schorowany Władysław, po przedawkowaniu środków przeczyszczających<ref>Nie żartuję!</ref>, [[Śmierć|zmarł]]. |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[Bohdan Chmielnicki]] |
|||
* [[Michał Korybut Wiśniowiecki]] |
|||
* [[Stefan Batory]] |
|||
* [[Zygmunt III Waza]] |
|||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
||
{{Władcy Polski}} |
{{Władcy Polski}} |
||
⚫ | |||
{{stopka}} |
|||
[[Kategoria:Nowożytność w Polsce]] |
|||
[[Kategoria:Historia Szwecji]] |
|||
⚫ |
Aktualna wersja na dzień 16:14, 13 lut 2022
Woleliby Szwedzi chłopa na stolcu królewskim niż Władysława.
- Axel Oxenstierna o Władysławie Wazie i nietypowym tronie w Szwecji
Władysław IV Waza (ur. 9 czerwca 1595, zm. 20 maja 1648) – król Rzeczpospolitej Obojga Narodów, tytularny król Szwecji i car Rosji. Do tego jeszcze książę opolsko-raciborski. Syn Zygmunta Wazy i Anny Habsburżanki. Niektórzy twierdzą, że był najlepszym królem od czasów Chrobrego. Być może dlatego, że udało mu się trzykrotnie wysępić kasę od Sejmu, co jest ewenementem w historii Polski.
Dzieciństwo i podróże po Europie[edytuj • edytuj kod]
Władysław od najmłodszych lat był przyszłym pretendentem do tronu, i choć w monarchii elekcyjnej różnie bywa, i tak każdy wiedział, że on będzie królem. Gdy miał 15 lat do Warszawy na kozach przyjechali Moskale z koroną carską, którą mieli dać Zygmuntowi. On jednak odmówił, gdyż nie chciało mu się uczyć cyrylicy. Ruscy nie chcieli, żeby tyle przebytych kilometrów poszło na marne i koronę dali Władysławowi. On się zgodził, zaczęli nawet bić ruble z jego podobizną. Jednak przyszłemu carowi Władysławowi Zygmuntowiczowi postawili jeden warunek – musiał przejść na szamanizm prawosławie. Wtedy to Zygmunt zdenerwował się, tupnął i przekreślił swoje szanse na tron moskiewski.
Znudzony życiem i oglądaniem obrad sejmu Władysław, jako Snopkowski[1], wyruszył w długą podróż po Europie. Zwiedził Niderlandy, gdzie palił najlepszą trawę XVII wieku. Był też w Rzymie, gdzie gawędził z papieżem. Musiał jednak wrócić, bo jego ojciec ledwo co się trzymał, a ktoś musiał wziąć po nim etat na Zamku Królewskim.
Panowanie[edytuj • edytuj kod]
Po elekcji w lutym 1633 Władysław zabrał koronę i polazł na Smoleńsk, gdzie Ruscy oblegali miasto i wszędzie sadzili brzozy. Po przybyciu okrążył ich obóz, w którym siedzieli parę miesięcy, broniąc się przed wojskami polskimi. Gdy zostali pokonani, król pojechał na Podole walczyć z Osmanami, przerabiającymi Polaków na kebaby i swetry w romby. Gdy i oni uciekli na Krym, a Polska po rozejmach dostała dużo ziem, Władysław znów wydębił pieniądze[2] tym razem na wojnę ze Szwecją. Król chciał wystraszyć tamtejszych mieszkańców, by dali mu koronę. Wysłane poselstwo wynegocjowało co innego, niż Władysław chciał.
Wszyscy byli szczęśliwi, Polska miała milion kilometrów kwadratowych, zaś Władysław wyrywał sobie włosy z głowy i tłukł nią po barokowych ścianach w zamku. Pod koniec życia skumał się z Kozakami, którym obiecał wojnę z Turkami. Sejm nie zgodził się na czwarty podatek i olał króla. Kozacy nie przyjęli odmowy i pod dowództwem Chmielnickiego rozpoczęli powstanie. Niedługo potem schorowany Władysław, po przedawkowaniu środków przeczyszczających[3], zmarł.