Anioł

Dla mnie to jakieś masowe przebłyski z przeszłości, po tych wszystkich prochach, które wszyscy Amerykanie zażywali regularnie od lat 60-tych do 90-tych. Trzydzieści lat ćpania na ulicy i masz swoje pieprzone anioły!

George Carlin o aniołach

Anioł stróż z aniołem zemsty

Anioł – latający stwór posiadający ludzką postać, lecz nie posiadający ciała. Wg Biblii facet od czarnej roboty, działający na zasadzie poczty: komuś coś powiedział, innemu coś zaniósł.

Miejscem zamieszkania i bytowania aniołów jest niebo, gdzie oddają się różnym zajęciom – od leżenia na chmurach, do picia soku pomarańczowego. Czasami zstępują na ziemię, by komuś przekazać pozytywne lub negatywne wieści, znane są także przypadki zwiastowania.

Jest to duszek o złośliwym usposobieniu, odpowiedzialny za pogodę. Ściślej ujmując – za to, co na nas leci z góry. Według wszelkich przesłanek, gdy sikają – pada deszcz, gdy trzepią poduszki (lub mają łupież i czochrają się po głowie) – pada śnieg. Nieznane są powody opadów gradu (prawdopodobnie robią wojnę na kamienie boskie), deszczy stukilowych worków z mielonym mięsem, mgły, czy innych zjawisk meteorologicznych.

Odwołania

Anioł jest częstym motywem w sztuce, muzyce, architekturze, literaturze. Częściej motywem tym posługują się mężczyźni, którzy anioła wyobrażają sobie jako piękną kobietę o anielskiej cierpliwości i urodzie. Kobiety wiedzą, że mężczyźni o takich cechach nie istnieją.

Motyw anioła w muzyce

Poruszany przez niezliczone ilości zespołów i wykonawców. M.in.: Alicję Janosz, Bartka Wronę, Comę, De Su, DKA, Farbę, Golec uOrkiestrę, Ha-Dwa-O, Hey, Karrambę, Kasię Kowalską i innych. Teksty piosenek odzwierciedlają doskonale naturę aniołów. I tak Stachursky śpiewa: (...)
Przez zamknięte drzwi widzę każdy Twój cień,
Tak się zaczyna nowy dzień,
I nawet wtedy kiedy jesteś sama tak jak ja,
nie pozwolę Ci się bać,
Ja będę tam tak jak Anioł...
(...)
A kiedy będziesz daleko gdzieś,
Ja ciągle będę przy Tobie dobrze wiesz,
Nie bój się to ja,
Będę zawsze przy Tobie,

Nie bój się to ja,
Będę zawsze przy Tobie, będę tam (...)

(Stachursky, Jak anioł)

Wokalista wypowiada tu groźbę, że widzi kobietę, prawdopodobnie swoją wybrankę, nawet przez zamknięte drzwi. Porównuje się przy tym do anioła stróża i pilnuje, by kobieta nie opuściła pomieszczenia. Gdyby jednak udało jej się uciec, anioł w postaci Stachursky’ego podąży za nią i prawdopodobnie ukarze ją za nieposłuszeństwo. Stachursky jest okrutny, bo zabrania wybrance okazywania strachu. Prawdopodobnie także jej nie karmi i nie poi. Czeka na powolną śmierć ofiary, lub na jej ucieczkę, która skróci jej cierpienia.

We fragmencie tym pojawia się kolejna ważna cecha anioła – może być on w kilku miejscach jednocześnie: przed drzwiami i w odosobnionym miejscu. Wokalista utożsamia się więc z aniołem grozy, który tylko czeka na błąd popełniony przez kobietę.

W kolejnym utworze muzycznym, w którym poruszany jest motyw anioła, jest Król aniołów DKA.

Był sobie kiedyś taki anioł bardzo smutny
szukał celu szukał sensu i szukał pokuty.
Był zdrowy w sercu, lecz bardzo chory w duszy.
Co się gdzie nie ruszył, to widział tylko zguby.
Bóg go zawołał i powiedział „szukaj ludzi”,
wiec się odważył, poszedł szukać swej otuchy.
Po kilku razach, gdy go ludzie odtrącali,
rozwinął swe skrzydła i poczuł smak odwagi.
Płakał z radości, bo płakać powinien,
płakać łzami czystymi przez chwilę.
Potem, wiec odszedł z powrotem do nieba.
Bóg był z niego dumny, już się o niego nie bał.
Teraz ten anioł jest królem aniołów,
silny jak nigdy bez wewnętrznych sporów.

Jest to historia dorastania i przeobrażenia wewnętrznego jednego z aniołów. Niestety nie wiadomo jaki to gatunek anioła, wiadomo jednak, że już od maleńkości miał problemy osobowościowe. Do szczęścia potrzebował ludzi, ale oni nie potrzebowali jego.

Anioł ten cechuje się dużą wrażliwością, tkliwością, poddaństwem. Jest przykładem na to, że tchórz i beksa może zostać szefem.

Motyw anioła w sztuce

Plik:395px-Scheme of things1475.gif

Szkic powstały podczas lekcji języka polskiego poświęconej Biblii

Nie jest chętnie malowany podczas długich rozmów telefonicznych, nudnych lekcji, czy wykładów. Jest to motyw trudny do opanowania, dlatego zazwyczaj pojawia się tylko na obrazach sławnych malarzy, którzy kreskę mają opanowaną do perfekcji.

Trudność w namalowaniu anioła polega na tym, że właściwie anioł ciała nie posiada, a jest tylko bytem duchowym. Najczęściej więc wielcy malarze tego świata, przedstawiają go jako rozmazaną plamę umieszczoną na centralnym miejscu płótna.

Motyw anioła w literaturze

Najczęściej pojawia się w utworach lirycznych, ale również w dramatach i powieściach. Jest to jednak postać zazwyczaj obecna, lecz nie wypowiadająca się. Będąca, lecz nic nie wnosząca.

Plik:Deathgrave.jpg

Zdjęcie z jedynego spektaklu, na którym pojawił się aktor grający anioła

Typowym przykładem dramatu opartego na tejże zasadzie jest Rozmowa z aniołem Magdy Femme.

Aniele mój powiedz,
Czy możesz schować
Mnie w ramionach?
A w skrzydłach swych

Osuszyć znów moje łzy
Niewiele powiem Ci
Czujesz sam
W niebiosach łatwiej jest trwać
oddychać niebem
Tam zabierz nas...

Jest to kwestia budująca napięcie. Kobieta zadaje egzystencjonalne pytania, pragnie uzyskać odpowiedź, rozwiać dręczące ją wątpliwości. Czuje się zagubiona, a anioł może być jej jedynym powiernikiem i pocieszycielem, co ujawnia też kolejna część:

W ciemną noc modlitwy krzyk
Zostałeś tylko Ty
I deszcz na twarzy mej
W ciemną noc nie wierzę już
Choć trzepot skrzydeł znów
Do snu kołysze mnie

Czuje ona jego obecność, ale nie uzyskuje pomocy. Został jej tylko on, jest jedyną pomocą, której uzyskać nie może. Jest to punkt kulminacyjny dramatu, kiedy kobieta krzyczy z przerażenia, samotności, aby on wreszcie przemówił, odpowiedział jej.

Aniele mój
Czasem nie wierzę w Ciebie
W samą siebie też wiary brak
Zraniłam wiele serc
Lecz nie opuszczaj mnie
Czuję strach, że to nie ostatni raz
Popłynie czyjaś łza, gorzka łza...

Tu następuje załamanie wiary. Kobieta poddaje pod wątpliwość własne istnienie. Czuje się niesłuchana, odepchnięta, zaczyna wątpić w swój byt. Wtedy to następuje pogodzenie z aniołem, kierowane strachem, że jeśli ona nie istnieje i on nie istnieje, to lepiej, jak się połączą, będą razem nie istnieć, niż każde z nich osobno.

Jest to przykład typowego dramatu dwuosobowego, gdzie jedna z osób nie pojawia się na scenie, a bierze pieniądze za obsadzenie jej w tej roli.

Przysłowia

• Anioł wiedział nie powiedział – ujawnia złośliwą naturę anioła. Używane, gdy chcemy kogoś obrazić w sposób dla niego niejasny;
• Będę twym aniołem – groźba zakamuflowana w obietnicy;
• Anielska cierpliwość – taka, która kończy się załamaniem nerwowym.