Śląsk

Centrum Katowic

Mała uliczka śląska. Wczesne, czerwcowe popołudnie

Jej potoki obrócą się w smołę,
a proch jej w siarkę;
ziemia jej stanie się smołą płonącą.
Nie zagaśnie ni w nocy, ni w dzień,
jej dym wznosić się będzie ciągle.
Kraj pozostanie opustoszały z pokolenia w pokolenie,
po wiek wieków nikt go nie przemierzy.

Prorok Izajasz o Ziemi Śląskiej (Iz. 34; 9,10)

Śląsk (po śląsku Schlůnzek, Szlůnzek, Ślůnsk, S'loonsk, S'loonsko, Ślunsk, Ślunsko, po wolsku Ukryta opcja niemiecka) – kraina geograficzna zajmująca pas terenu południowo-zachodniej i południowej Polski. Rozciąga się od okolic Zielonej Góry po Katowice, ale większość Polaków uznaje za Śląsk wyłącznie Katowice. Wbrew obiegowej opinii, stolicą Śląska jest Wrocław, a nie Katowice, ale tego też prawie nikt nie wie i nie chce wiedzieć. Śląsk słynie z czystości terenów wokół kopalń i hut oraz przejrzystości powietrza.

Śląsk dzieli się na górny i dolny, ale mało kogo to obchodzi, bo dla większości Polaków Śląsk to tylko Katowice, a Dolny Śląsk to inna kraina. Stolicą Górnego Śląska jest Opole, a nie należąca najpierw do księstwa, a potem do powiatu Bytomskiego wieś Katowice, ale tego też prawie nikt nie wie.

W związku z fatalnym stanem wiedzy Polaków na temat tego regionu założono nawet stowarzyszenie mające zmienić tą błędną opinię, ale nic to nie dało i nie daje, bo Polacy się przyzwyczaili i już za późno by to wszystko odkręcić.. Większość ankietowanych w tej sprawie wyznała, że Śląsk jest tam gdzie są kopalnie, dlatego „Śląsk to Śląsk i już”.

Ważniejsze miasta Śląska:

• Wrocław – stolica i największe miasto Śląska z najważniejszym klubem sportowym o nazwie "Śląsk". Fakt ten nie wpływa jednak na świadomość większości wrocławian i nie wiedzą oni, że mieszkają na Śląsku, ponieważ albo są sprowadzonymi ze wschodu "gorolami" i uważają, że wszelkie ruchy patriotyzmu lokalnego są finansowane przez lobby niemieckie, albo są po prostu za tępi, by zrozumieć, że urodzenie i wychowanie we Wrocławiu daje im dożywotnio tytuł Ślązaka, którego nie mogą się wyrzec.
• Opole – miasto między Wrocławiem i Katowicami, stolica podupadającego Górnego Śląska, stolica podupadającego województwa opolskiego, stolica podupadającej polskiej piosenki. W ogóle podupadająca stolica.
• Katowice – wieś w powiecie Bytomskim wypromowana jako miasto śląskie, bo było tam dużo węgla. Katowice nie posiadają jako jedyne miasto w Polsce rynku (poza Zabrzem, ale to też Śląsk, w dodatku wioska), są też jedynym miastem Polski przez które biegnie wielka ulica, którą spokojnie można zaliczyć jako autostradę. Katowice nie są stolicą niczego, oprócz województwa śląskiego, które tak naprawdę w połowie leży poza Śląskiem. W zasadzie są tam tylko kopalnie i najwyższe bloki mieszkaniowe.
• Ostrawa – miasto kłopotliwe dla geograficznej świadomości Polaków, ponieważ leży na Śląsku, a zarazem w Czechach, co dość brutalnie zaprzecza opinii, że Śląsk to Katowice. Druga po Wrocławiu największa mieścina na Śląsku, ale tego oczywiście też prawie nikt nie wie.

Najbardziej znane zawołania Ślązaków:

• Chopie, kajś ty polozł?!
• Jeronie (W lokalnych dialektach jeroniś, pierona, jezderyna)
• Łostow tyn hasiok!
• Synek! Pódź no Sam!
• Ciepej bala!
• Jak cie zaro ciulna bez tyn gupi łeb...
• Wanysa, zlyź z tego gylyndra!
• Jok ci ciulna tom nudelkulom to sie łobsrosz!

Często też zdarza się, że w autobusie lub w tramwaju usłyszymy coś w rodzaju: Bileta sztrychnięte czerwonym blajsztyftem dalej nie giltują. Trzeba wtedy przestać się ruszać i nic nie mówić. Jest szansa, że kanar nas nie zauważy.

Lista filmów po Śląsku: Obcy - Gorol Quo vadis? - Kaj leziesz? Przeminęło z wiatrem - Pitło z luftem Deja vu - Jo żech to już kajś widzioł Nie kłam kochanie - Nie ciulej franco Mission Impossible - Szwagier, to je ciynżko sprawa Batman - Chłop-luftmysza Mamma mia! - Ło pierona! King Kong - Dupno Afa Star Wars - Kosmiczno Haja Tramwaj zwany pożądaniem - Rozochocona bana Gdzie jest Nemo? - Kaj je ta ryba? Dom na przeklętym wzgórzu - Familok na pieruńskij kympce Sin City - Sosnowiec Men in black - Chopy w czornych ancugach Upiór w operze - Bebok w tyjatrze W pustyni i w puszczy - W piochu a we krzokach Uciec, ale dokąd? - Pitać, yno kaj? Coś - Ciulstwo Wzgórza mają oczy - Hołdy majo ślypia Pianista - Klawirmajster Walka o ogień - Haja o flama

Zobacz też

• Edward Gierek
• Familok
• Gorol
• Gwara śląska
• Górnik
• Górnośląski Okręg Przemysłowy
• Mirek Szołtysek
• Politechnika Śląska
• Ruch Autonomii Śląska
• Ukryta opcja niemiecka
• Uniwersytet Śląski
• Wodzionka
• Zagłębiacy
• Łysek z pokładu Idy
• Ślązacy

Bibliografia

• Ciućmok, Jorga, Chciołżech coś pedzieć po naszymu, ale mi sie pomelało, Wydawnictwo „U omy na winklu”, Tarnowitz 1213 ISInieS 1500.100.900