Romantyzm

Współczesny bohater romantyczny

Romantyzm – francuski termin importowany do Polski w czasach, gdy Słowacki wielkim poetą był, czyli w latach 80. XVIII wieku. Twardo trzymał się połowy XIX wieku, po czym został wyparty przez pozytywizm. Jest to prąd ideowy, literacki i artystyczny, ze wskazaniem na literacki.

Wyróżniki

• przedkładanie uczucia, intuicji i wiary nad rozum – poeci, pisarze tego okresu nie byli ludźmi oczytanymi. Bardziej liczyły się dla nich spotkania salonowe, imprezki we własnym gronie, niż obcowanie ze sztuką czy literaturą;
• bunt przeciwko wszystkim i wszystkiemu – każdy, kogo imię znane było więcej niż dwóm osobom, uważał się za jednostkę wybitnie zdolną i twórczą, nie liczył się ze zdaniem innych;
• tajemniczość – pod maskami skrywano często pospolite twarze, tajemniczość brała się też z tego, że po dobrej zabawie, większość biesiadników nie pamiętała, co działo się poprzedniego dnia;
• fascynacja gotykiem – ubierali się na czarno, bo często nie było ich stać na pralnię, tu fascynacja się kończyła;
• orientalizm (zainteresowanie odległymi krainami np. Dalekiego Wschodu) – pozostawało to w sferze marzeń wyobraźni, często przesadzonej, bo nikt z twórców tam nie był, a każdy na ten temat miał coś do powiedzenia;
• ludowość (częste są nawiązania do legend, podań, starodawnych mitów i baśni) – folklor – budowali swoją twórczość na jedynych znanych im dziełach, poznanych w dzieciństwie z opowiadań babci.

Bohater romantyczny

Zbuntowany przeciwko światu nieszczęśnik, który nie umiał lub nie chciał się zakochać. Zakompleksiony wybierał kobietę, często mocno nieletnią, której nie był w stanie zdobyć, a gdyby już mu się to udało, uciekał od niej, tłumacząc się potrzebą walki o ojczyznę, po czym popełniał dzieło wielkie i wieloznaczne więc przez nikogo innego nie rozumiane.

Dekadent, który nie widzi i nie szuka sensu życia, a już na pewno nie dopatruje się w nim sensu.

Obdarzony niezwykłą wrażliwością często także wysoką samooceną. Nie potrafi jednak znaleźć sobie miejsca w świecie. Co jest jego największym problemem.

Romantyczny sposób bycia

Wzorowane na bohaterze romantycznym, zachowanie chłopaka, który przynosi kwiaty, buja w obłokach, marzy, wzdycha, a jak przychodzi co do czego, ucieka. Romantyczny facet często skupia się tak bardzo na miłości, jaką czuje do kobiety, że zapomina zapytać czy ona czuje to samo.

Kobieta romantyczna jest zawsze bierna i czeka, aż przyjedzie po nią książę na białym rumaku i powiezie do ołtarza. Często romantyczka taka zostaje starą panną, a po sześćdziesiątce przeżywa drugą młodość z równie starym romantykiem.

Po czym poznać romantyka?

• Nie zwraca uwagi na zapach i kolor swojego ubrania – jest tajemniczy i zamknięty w kręgu miłości, nie ma czasu na głupoty;
• Moknie przez całą noc pod oknem z gitarą i kwiatami w ręku, nie zwracając uwagi na trafny wybór okna, przekleństwa i lecące doniczki – jest wytrwały w dążeniu do celu i gotowy do poświęceń;
• Zawsze ma pod ręką świeczkę, parasol, zapalniczkę – usługuje kobiecie swojego życia;
• Umorusany błotem – gotowy własnym ciałem uchronić wybrankę od trudów świata;
• Ma podbite oko – zapomina sprawdzić, czy obiekt westchnień nie jest przypadkiem zajęty;
• Niewyspany – cierpi na bezsenność spowodowaną pragnieniem napisania wiersza;
• Skłonny do samobójstw – wielokrotnych i nieudanych;

Ważniejsi twórcy okresu Romantyzmu

Wędrowiec nad morzem ognia, obraz romantyczny

Zważywszy na to, iż w okresie tym ważniejsze było czucie, niż wykształcenie, mądrość ludowa, od mądrości książkowej, wyobraźnia od faktów, mnożyło się wielu twórców, którzy na salonach, między jednym łyczkiem wina, a drugim, czytali swoje dzieła.

Literatura i poezja

• Adam Mickiewicz
• Juliusz Słowacki
• Zygmunt Krasiński
• Józef Ignacy Kraszewski

Tworzyli oni ballady, wiersze, psalmy, sonety oraz co im do głowy przyszło, a kwestą nazwania tego obciążyli kolejną epokę. W tenże sposób, z braku znajomości reguł tworzenia powstała np. powieść poetycka, czyli ni to powieść, ni poemat, ni wiersz, ni dramat. Niektórzy posuwali się dalej i pisali pamiętniki, w których zapisywali swoje mądrości, lub usłyszane przypadkiem mądrości innych.

Malarstwo

Podobnie do literatury, tu również każdy tworzył na swój sposób i tak, jak umiał. Często inspiracją były cmentarze, ruiny, rzadziej kobiety, kwiatki i motylki.

Muzyka

Grano głównie pieśni biesiadne. Jednak znalazło się kilku twórców odpornych na moc wina, którym udało się stworzyć muzykę. Jest ona oczywiście tak indywidualna, jak oni sami.