Stanisław I Leszczyński: Różnice pomiędzy wersjami
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
Znacznik: edytor źródłowy |
|||
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 8 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik: |
[[Plik:Aleksander Lesser, Stanisław Leszczyński.jpg|thumb|300px|Widzicie tego wąsa?]] |
||
{{cytat|Jedni do Sasa, drudzy do Lasa!|Powiedzonko z czasów '''Stanisława Leszczyńskiego'''}} |
{{cytat|Jedni do Sasa, drudzy do Lasa!|Powiedzonko z czasów '''Stanisława Leszczyńskiego'''}} |
||
| ⚫ | '''Stanisław Bogusław Leszczyński''' herbu Wieniawa (ur. [[20 października]] [[1677]] we Lwowie, zm. [[23 lutego]] [[1766]] w Lunéville) – podwójny król [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Obojga Narodów]] w latach [[1705]]–[[1709]] i [[1733]]–[[1736]] oraz książę Lotaryngii i Baru w jakiejś miejscowości, [[Templariusze|Templariusz]], [[Masoneria|wolnomularz]] i [[Masoneria|mason]]. W Lotaryngii zasłynął jako fan sztuki, kultury, malarstwa, śpiewu, nauki, sztuki, rzeźbiarstwa, ogrodnictwa, światłocienia, architektury, sztuki, pisarstwa, teatru, wierszy, sztuki i wielu innych. |
||
== Zobacz też == |
|||
| ⚫ | '''Stanisław |
||
* [[August II Mocny]] |
|||
* [[Jan III Sobieski]] |
|||
* [[Stanisław August Poniatowski]] |
|||
{{stub|hist}} |
|||
== Życiorys == |
|||
{{stub|biog}} |
|||
=== Młodość === |
|||
{{stopka}} |
|||
Narodził się <del>na Ukrainie</del> w polskim [[Lwów|Lwowie]]. Był synem królewskiego skarbnika Rafała Leszczyńskiego i pewnej Ani. Już od młodego był męczony nauką jakże okrutną, gdyż przychodzili do niego [[Nauczyciel|nauczyciele]] domowi, w tym [[Nauczycielka angielskiego|sprowadzani z zagranicy]]. Przyszły król uczęszczał także do [[gimnazjum]] protestanckiego w [[Leszno|Lesznie]]. W latach [[1695]]]-[[1696]] postanowił uciec z domu i zwiedzić Europę. |
|||
| ⚫ | |||
Aż do [[Śmierć|śmierci]] ojca pozostawał wyraźnie w jego cieniu. Troszkę później objął z woli ojca urząd starosty odolanowskiego<ref>Cholera wie, gdzie to!</ref>. Na [[Sejm|sejmie]] <del>erekcyjnym</del> elekcyjnym w [[1697]] zagłosował razem z ojcem za kandydaturą syna zmarłego [[Jan III Sobieski|Jaśka Sobieskiego]], ale ostatecznie poparł [[August II Mocny|swojego przyszłego przeciwnika]]. Król-germaniec odwdzięczył mu się, mianując go jakimś „podczaszym wielkim koronnym”. Dwa lata później Leszczyński został wojewodą poznańskim. Sytuacja zmieniła się jednak rok później. |
|||
=== Stachu na króla! === |
|||
Wtedy właśnie wybuchła [[wojna północna]] i wkroczyły wojska szwedzkie do [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczpospolitej]]. Po zajęciu Warszawy cztery lata później (czyli w [[1704]]), wku{{cenzura3}}ona na króla [[August II Mocny|Augusta II]] szlachta polska zawiązała konfederację <del>południowców</del> warszawską i 16 lutego obaliła króla. Leszczyński, jako tymczasowy przedstawiciel i równie tymczasowy dyplomata konfederacji, spotkał się z królem szwedzkim [[Karol XII|Karolem XII]] w [[Lidzbark Warmiński|jakiejś miejscowości na Warmii]]. Szwedzki władca, jako psycholog zmanipulował młodego Stasia oraz doceniając jego wpływy w Wielkopolsce, wysunął go jako kandydata do tronu. Leszczyński początkowo złożył zobowiązanie, że koronę przyjmie jedynie ''tak, o!'' i przekaże ją Jakubowi Sobieskiemu. Obietnicy nigdy nie dotrzymał, <del>a szkoda</del>. 12 lipca 1704 sejm ere... tfu! elekcyjny, zwołany w szwedzkim obozie wojskowym pod [[Warszawa|Warszawą]], potwierdził wybór nowego króla. Proklamacji, o dziwo!, nie dokonał zgodnie z ówczesnym prawem prymas, lecz biskup poznański. Dopiero jednak 4 października [[1705]] jako pierwszy<ref>I jedyny.</ref> został koronowany na króla Polski w Warszawie przez arcybiskupa lwowskiego. |
|||
I rządził tak z 5 lat. A wszystko dzięki <del>jego naiwności</del> Szwedom, którzy znowuż nap{{cenzura3}}li się z Saksończykami. Najpierw Ci ostatni ostro dostawali po [[Dupa|dupie]] i zostali wywaleni tam, <del>gdzie pieprz rośnie</del> skąd przybyli. Po drodze spalono [[Leszno]], [[Poniec]], [[Wschowa|Wschowę]] i wiele, wiele [[Wieś|wsi]]. Ale wszystko zmieniło się po [[Bitwa pod Połtawą|bitwie pod Połtawą]] – wtedy oto wojska [[Szwecja|niebiesko-żółtych]] zostały pokonane przez wojska [[Rosja|biało-niebiesko-czerwonych]]. Król szwedzki omal trafił w niewolę, a państwo skandynawskie miało już wyj{{cenzura3}}ne na tą całą wojnę. Stanisław pozostał ''sam na sam'' z swoim wściekłym ludem. |
|||
=== ''Won!'' === |
|||
Wiedząc, co się święci, Stanisław postanowił uciec do swojego <del>manipulanta</del> starego znajomego. O dziwo! udało mu się to. W Szwecji dostał małą posiadłość, później przyjechał do niego koleś od Augusta, i zaproponował mu, aby zrzekł się korony Polski. Po dłuższych <del>melanżach</del> rozmowach doszli do wniosku, że Stachu pozbędzie się korony Polski, ale pozostanie królem na urlopie. Jednakże i to nie pomogło: tamtejsza ludność tak znienawidziła naszego Polaka, że wywalili go aż do [[Francja|Francji]], gdzie zadomowił się na dość długo – czyli 14 lat. Tam doczekał się pokolenia, a jedna z córek wyszła za [[Ludwik XV|Ludwika XV]], ówczesnego króla Francji, który znowuż doczekał się syna, którego ścieli przez kłopoty finansowe, w które wplątała jego własna żona... Ale to kompletnie inna historia. |
|||
=== ''Wracaj, Panié, do nas! Albo wypi{{cenzura3}}laj!'' === |
|||
Po bardzo długim pobycie na emigracji powrócił do Rzeczpospolitej, kiedy zmarł jego saski przeciwnik. Przyjechał do Warszawy, gdzie został wybrany po raz kolejny na króla. Można było więc się cieszyć, że mamy Polaka–króla po raz drugi na tronie<ref>Gdyż pozostali albo byli Wikingami, albo Węgrami, albo Litwinami, albo Francuzami, albo Germańcami... Z wyjątkiem [[Jan III Sobieski|jego]].</ref>. No ale to nie spodobało się [[Rosjanie|Ruskom]], więc ogłosili oni sobie [[August III|Augusta ''namber'' 3]]. Spowodowało to więc kolejny [[Wojna|rozp]]{{cenzura3}}[[Wojna|dol]] o tron. Po wielu <del>jakże dzielnych bojach, w której została przelana krew za jedynego słusznego władcę króla Stasia</del> miesiącach walk ostatecznie zwyciężyli zwolennicy Augusta. Zawiązała się gdzieś tam nawet [[konfederacja dzikowska]], ale ona też została rozbita. |
|||
=== Późniejsze życie === |
|||
Wydarzenia wyżej opisane sprawiły, że biedny Stachu musiał wypi{{cenzura3}}lać z Polski. Wrócił więc on do swojego zięcia–króla Francji i zamieszkał w Lotaryngii, którą od niego otrzymał. Tam został wyjątkowo mile przywitany, a sam rządził tą krainą jak jakiś dobrodziej. <small>Gdyby chociaż w Polsce był tak mile przywitany...</small> |
|||
W Lotaryngii zasłynął jako fan sztuki, kultury, malarstwa, śpiewu, nauki, sztuki, rzeźbiarstwa, ogrodnictwa, światłocienia, architektury, sztuki, pisarstwa, teatru, wierszy, sztuki i wielu innych. Jako [[kujon]] opanował wiele języków zagranicznych. Dużo pisał. |
|||
Niestety, 5 lutego [[1766]] roku Stachu omal się nie spalił, gdy jego strój zapalił się od iskry z kominka. Po długich cierpieniach zmarł 23 lutego w wieku 88 lat, co oznacza, że był najdłużej '''żyjącym''' królem Polski. Ale to nie był koniec jego podróży. Ciało było wpierw pochowane we Francji, niecałe 60 lat później został zabrany do Poznania, gdzie zniknął. Po długich poszukiwaniach został w końcu odnaleziony w podziemiach w [[Petersburg|Leningradzie]], po czym przemycono go do Warszawy, a stąd do Krakowa na Wawel. |
|||
{{Przypisy}} |
|||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Władcy Polski]] |
[[Kategoria:Władcy Polski]] |
||
[[Kategoria:Nowożytność w Polsce]] |
|||
Aktualna wersja na dzień 09:59, 15 sie 2021
Jedni do Sasa, drudzy do Lasa!
- Powiedzonko z czasów Stanisława Leszczyńskiego
Stanisław Bogusław Leszczyński herbu Wieniawa (ur. 20 października 1677 we Lwowie, zm. 23 lutego 1766 w Lunéville) – podwójny król Obojga Narodów w latach 1705–1709 i 1733–1736 oraz książę Lotaryngii i Baru w jakiejś miejscowości, Templariusz, wolnomularz i mason. W Lotaryngii zasłynął jako fan sztuki, kultury, malarstwa, śpiewu, nauki, sztuki, rzeźbiarstwa, ogrodnictwa, światłocienia, architektury, sztuki, pisarstwa, teatru, wierszy, sztuki i wielu innych.
Zobacz też[edytuj • edytuj kod]
To jest tylko zalążek artykułu z dziedziny historii. Jeśli masz tyle lat, co Pai Mei – rozbuduj go.
To jest tylko zalążek artykułu biograficznego. Jeśli widziałeś tę osobę na ulicy – rozbuduj go.
HZobacz więcej artykułów w portalu o historii.
