Starożytność: Różnice pomiędzy wersjami
(→V wiek) |
|||
Linia 9: | Linia 9: | ||
== Kalendarium == |
== Kalendarium == |
||
=== Przed XV p.n.e. === |
=== Przed XV p.n.e. === |
||
* 3000 p.n.e. |
* 3000 p.n.e. – Narmer utworzył tajną organizację zwaną [[Egipt|E.G.I.P.T]]. |
||
* 2737 p.n.e. – picie herbaty stało się [[sport]]em narodowym w [[Chiny|Chinach]]. |
* 2737 p.n.e. – picie herbaty stało się [[sport]]em narodowym w [[Chiny|Chinach]]. |
||
* 2650 p.n.e. – Egipcjanie zrobili pierwszą w historii piramidę finansową. |
* 2650 p.n.e. – Egipcjanie zrobili pierwszą w historii [[Piramida finansowa|piramidę finansową]]. |
||
* 2500 p.n.e. – pierwsza [[Zabieg chirurgiczny|operacja chirurgiczna]], zakończyła się powodzeniem – pacjent zmarł. |
* 2500 p.n.e. – pierwsza [[Zabieg chirurgiczny|operacja chirurgiczna]], zakończyła się powodzeniem – pacjent zmarł. |
||
* 1900 p.n.e. – w [[Anglia|Anglii]] rozpoczęła się budowa Stonehenge, prawdopodobnie na igrzyska olimpijskie Anno Domini [[2012]]. |
* 1900 p.n.e. – w [[Anglia|Anglii]] rozpoczęła się budowa Stonehenge, prawdopodobnie na igrzyska olimpijskie Anno Domini [[2012]]. |
||
* 1800 p.n.e. – w Babilonii narodziła się algebra. |
* 1800 p.n.e. – w Babilonii narodziła się [[algebra]]. |
||
* 1792 p.n.e. – w tym samym miejscu władzę objął Hammurabi, pierwszy [[student prawa]] w historii. |
* 1792 p.n.e. – w tym samym miejscu władzę objął Hammurabi, pierwszy [[student prawa]] w historii. |
||
=== XV p.n.e. === |
=== XV p.n.e. === |
||
* 1500 p.n.e. – Hetyci wymyślili sobie wytapianie [[żelazo|żelaza]]. Spryciarze. |
* 1500 p.n.e. – Hetyci wymyślili sobie wytapianie [[żelazo|żelaza]]. Spryciarze. |
||
* 1492 p.n.e. – Egipcjanie zrobili tournee po Afryce, podbijając przy okazji dzisiejszy [[Sudan]]. |
* 1492 p.n.e. – Egipcjanie zrobili tournee po [[Afryka|Afryce]], podbijając przy okazji dzisiejszy [[Sudan]]. |
||
* 1450 p.n.e. – zmarł Minotaur, oficjalny nadworny potwór w Knossos, ubity przez [[Tezeusz]]a. |
* 1450 p.n.e. – zmarł Minotaur, oficjalny nadworny potwór w Knossos, ubity przez [[Tezeusz]]a. |
||
=== XIV p.n.e. === |
=== XIV p.n.e. === |
||
* 1400 p.n.e. – w Fenicji powstał pierwszy [[alfabet]]. Lepsze to niż te egipskie rysunki. |
* 1400 p.n.e. – w Fenicji powstał pierwszy [[alfabet]]. Lepsze to niż te egipskie rysunki. |
||
* 1334 p.n.e. – zmarł Echnaton, [[człowiek]] który chciał ułatwić panującą w Egipcie religię i wyrzucił z niej niemal wszystkich bogów. |
* 1334 p.n.e. – zmarł Echnaton, [[człowiek]] który chciał ułatwić panującą w Egipcie [[Religia|religię]] i wyrzucił z niej niemal wszystkich bogów. |
||
=== XIII p.n.e. === |
=== XIII p.n.e. === |
||
* 1280 p.n.e. – bitwa pod Kadesz, jedna z pierwszych krwawych łaźni. |
* 1280 p.n.e. – bitwa pod Kadesz, jedna z pierwszych krwawych łaźni. |
||
* 1250 p.n.e. – Żydzi z [[Mojżesz]]em na czele uciekli z |
* 1250 p.n.e. – Żydzi z [[Mojżesz]]em na czele uciekli z Egiptu… |
||
* 1210 p.n.e. – |
* 1210 p.n.e. – …i dopiero w tym roku, z braku [[Global Positioning System|GPS-u]], dotarli do Palestyny. |
||
=== XII p.n.e. === |
=== XII p.n.e. === |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
=== XI p.n.e. === |
=== XI p.n.e. === |
||
* 1010 p.n.e. – biblijny Dawid zabił biblijnego Goliata biblijną procą. |
* 1010 p.n.e. – biblijny Dawid zabił biblijnego Goliata biblijną [[Proca|procą]]. |
||
=== X p.n.e. === |
=== X p.n.e. === |
||
* 1000 p.n.e. – Majowie zdobyli gwatemalskie [[paszport]]y. |
* 1000 p.n.e. – Majowie zdobyli [[Gwatemala|gwatemalskie]] [[paszport]]y. |
||
* 966 p.n.e. – <del>chrzest Polski</del> ruszyła odbudowa Świątyni Jerozolimskiej. |
* 966 p.n.e. – <del>chrzest Polski</del> ruszyła odbudowa Świątyni Jerozolimskiej. |
||
* 950 p.n.e. – powstała sobie mała wioska. Gdzie? Tam, gdzie teraz jest [[Rzym]]. |
* 950 p.n.e. – powstała sobie mała wioska. Gdzie? Tam, gdzie teraz jest [[Rzym]]. |
||
Linia 48: | Linia 48: | ||
=== VIII p.n.e. === |
=== VIII p.n.e. === |
||
* 780 p.n.e. – bogowie się zdenerwowali i zesłali na Chiny zaćmienie [[ |
* 780 p.n.e. – bogowie się zdenerwowali i zesłali na Chiny zaćmienie [[Słońce|Słońca]]. |
||
* [[lipiec]] 776 p.n.e. – pierwsze IO w historii. Polska nie zgarnęła żadnego medalu. |
* [[lipiec]] 776 p.n.e. – pierwsze [[Igrzyska olimpijskie|IO]] w historii. Polska nie zgarnęła żadnego medalu. |
||
* 757 p.n.e. – Grecy zaczęli kręcić się statkami po [[ |
* 757 p.n.e. – Grecy zaczęli kręcić się statkami po [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]], zakładając przy okazji wioski gdzie tylko się da. |
||
* [[21 kwietnia]] 753 p.n.e. – początek działalności karczmy „Rzym”. |
* [[21 kwietnia]] 753 p.n.e. – początek działalności karczmy „Rzym”. |
||
* 750 p.n.e. – Homer Simpson podczas pracy w elektrowni napisał ''Iliadę'' i ''Odyseję''. |
* 750 p.n.e. – [[Homer Simpson]] podczas pracy w elektrowni napisał ''Iliadę'' i ''Odyseję''. |
||
* 738 p.n.e. – <del>Słowianie</del> <del>Germanie</del> Celtowie, aby przyciągnąć turystów, stworzyli rekonstrukcję osady w [[Biskupin]]ie. |
* 738 p.n.e. – <del>Słowianie</del> <del>Germanie</del> Celtowie, aby przyciągnąć turystów, stworzyli rekonstrukcję osady w [[Biskupin]]ie. |
||
Linia 72: | Linia 72: | ||
* 500 p.n.e. – [[Twierdzenie Pitagorasa|twierdzenie]] zabiło Pitagorasa. |
* 500 p.n.e. – [[Twierdzenie Pitagorasa|twierdzenie]] zabiło Pitagorasa. |
||
* 496 p.n.e. – urodził się [[Sofokles]], grecki pisarz, miłośnik opowiadań erotycznych z wątkami kazirodczymi. |
* 496 p.n.e. – urodził się [[Sofokles]], grecki pisarz, miłośnik opowiadań erotycznych z wątkami kazirodczymi. |
||
* 495 p.n.e. – na świat przyszedł Perykles, pierwszy [[demokracja|demokratyczny]] dyktator. |
* 495 p.n.e. – na świat przyszedł [[Perykles]], pierwszy [[demokracja|demokratyczny]] dyktator. |
||
* 490 p.n.e. – pierwsze w historii zawody w [[Maraton|biegu maratońskim]]. Zgłosił się jeden chętny, który medal otrzymał pośmiertnie. |
* 490 p.n.e. – pierwsze w historii zawody w [[Maraton|biegu maratońskim]]. Zgłosił się jeden chętny, który medal otrzymał pośmiertnie. |
||
* 483 p.n.e. – powikłania po odleżynach powstałych po siedzeniu pod drzewem wysłały [[Budda|Buddę]] w piach. |
* 483 p.n.e. – powikłania po odleżynach powstałych po siedzeniu pod drzewem wysłały [[Budda|Buddę]] w piach. |
||
* 480 p.n.e. – w Termopilach zakończyły się zdjęcia do filmu |
* 480 p.n.e. – w Termopilach zakończyły się zdjęcia do filmu ''300''. Jeden z reżyserów, [[Leonidas]], nie przetrwał do premiery. |
||
* 470 p.n.e. – urodził się [[Sokrates]], filozof uzależniony od młodzieńców i cykuty. |
* 470 p.n.e. – urodził się [[Sokrates]], filozof uzależniony od młodzieńców i cykuty. |
||
* 460 p.n.e. – na świat przyszło dwóch nowych Greków: treser węży Hipokrates i treser [[atom]]ów Demokryt. |
* 460 p.n.e. – na świat przyszło dwóch nowych Greków: treser węży Hipokrates i treser [[atom]]ów Demokryt. |
Wersja z 15:57, 17 sty 2021
Starożytność (lub krócej antyk) – najwcześniejszy, najdłuższy i najnudniejszy okres w historii, trwający od IV tysiąclecia przed naszą erą, kiedy ludzie odkryli, że dłubanie patykiem w ziemi jest fajne, do 476 naszej ery, gdy obdartusy w skórach bobra wpadły do Rzymu i wywiesiły tabliczkę „zamknięte” na Forum Romanum.
Ramy czasowe
Epoką poprzedzającą starożytność była prehistoria – czas gdy ludzie zamiast pracować w korporacjach woleli tłuc kamieniem o kamień i cieszyć się z wytworzonych w ten sposób iskierek. Według większości historyków za początek starożytności uznaje się moment wynalezienia pisma, na co nie zgadzają się specjaliści z Polski, twierdzący, że pierwszym i najważniejszym wydarzeniem w historii ludzkości było wynalezienie piwa. Pod wpływem alkoholu ludzie, tłukąc kamienie, nieświadomie tworzyli rzeźby. Co prawda, większość z nich nie miała głowy albo kończyn, ale i tak to był niezły kop dla cywilizacji.
Co do końca starożytności, sytuacja jest prosta – w szkołach uczą, że to rok 476 i tak ma być. Od czasu do czasu pojawiają się różni szaleńcy, twierdzący że to mogło nastąpić na przykład w 395, ale na szczęście odpowiednie organy zajmują się tego typu herezjami.
Kalendarium
Przed XV p.n.e.
- 3000 p.n.e. – Narmer utworzył tajną organizację zwaną E.G.I.P.T.
- 2737 p.n.e. – picie herbaty stało się sportem narodowym w Chinach.
- 2650 p.n.e. – Egipcjanie zrobili pierwszą w historii piramidę finansową.
- 2500 p.n.e. – pierwsza operacja chirurgiczna, zakończyła się powodzeniem – pacjent zmarł.
- 1900 p.n.e. – w Anglii rozpoczęła się budowa Stonehenge, prawdopodobnie na igrzyska olimpijskie Anno Domini 2012.
- 1800 p.n.e. – w Babilonii narodziła się algebra.
- 1792 p.n.e. – w tym samym miejscu władzę objął Hammurabi, pierwszy student prawa w historii.
XV p.n.e.
- 1500 p.n.e. – Hetyci wymyślili sobie wytapianie żelaza. Spryciarze.
- 1492 p.n.e. – Egipcjanie zrobili tournee po Afryce, podbijając przy okazji dzisiejszy Sudan.
- 1450 p.n.e. – zmarł Minotaur, oficjalny nadworny potwór w Knossos, ubity przez Tezeusza.
XIV p.n.e.
- 1400 p.n.e. – w Fenicji powstał pierwszy alfabet. Lepsze to niż te egipskie rysunki.
- 1334 p.n.e. – zmarł Echnaton, człowiek który chciał ułatwić panującą w Egipcie religię i wyrzucił z niej niemal wszystkich bogów.
XIII p.n.e.
- 1280 p.n.e. – bitwa pod Kadesz, jedna z pierwszych krwawych łaźni.
- 1250 p.n.e. – Żydzi z Mojżeszem na czele uciekli z Egiptu…
- 1210 p.n.e. – …i dopiero w tym roku, z braku GPS-u, dotarli do Palestyny.
XII p.n.e.
- 1184 p.n.e. – z pomocą Achillesa i innych hollywoodzkich aktorów Grecy złupili Troję.
- 1169 p.n.e. – pierwszy znany strajk w historii, odbywający się w Egipcie. Na nieszczęście protestujących, żołnierze nie strajkowali.
XI p.n.e.
- 1010 p.n.e. – biblijny Dawid zabił biblijnego Goliata biblijną procą.
X p.n.e.
- 1000 p.n.e. – Majowie zdobyli gwatemalskie paszporty.
- 966 p.n.e. –
chrzest Polskiruszyła odbudowa Świątyni Jerozolimskiej. - 950 p.n.e. – powstała sobie mała wioska. Gdzie? Tam, gdzie teraz jest Rzym.
IX p.n.e.
- 900 p.n.e. – w Grecji powstała Sparta.
- 814 p.n.e. – a w Afryce postawiono Kartaginę. Nawiasem mówiąc, już wtedy powinno było się ją zburzyć.
VIII p.n.e.
- 780 p.n.e. – bogowie się zdenerwowali i zesłali na Chiny zaćmienie Słońca.
- lipiec 776 p.n.e. – pierwsze IO w historii. Polska nie zgarnęła żadnego medalu.
- 757 p.n.e. – Grecy zaczęli kręcić się statkami po Morzu Śródziemnym, zakładając przy okazji wioski gdzie tylko się da.
- 21 kwietnia 753 p.n.e. – początek działalności karczmy „Rzym”.
- 750 p.n.e. – Homer Simpson podczas pracy w elektrowni napisał Iliadę i Odyseję.
- 738 p.n.e. –
SłowianieGermanieCeltowie, aby przyciągnąć turystów, stworzyli rekonstrukcję osady w Biskupinie.
VII p.n.e.
- 700 p.n.e. – w Azji Mniejszej oprócz zębów zaczęto wybijać także monety.
- 669 p.n.e. – Grecy wymyślili ciężkozbrojną piechotę
zmotoryzowaną– hoplitów. - 660 p.n.e. – urodził się Zoroaster, bohater tomiku poezji autorstwa Fryderyka N.
- 640 p.n.e. – opracowano wynalazek, który zmienił losy świata – dachówkę.
- 612 p.n.e. – w Rzymie rozpoczęła się budowa kanalizacji. Mimo to każdy i tak załatwiał się za przysłowiową stodołą.
VI p.n.e.
- 600 p.n.e. – zmarła Safona, grecka poetka, która znana jest z całkiem innego powodu.
- 563 p.n.e. – urodził się Budda, pierwszy ekolog – zapoczątkował zwyczaj spędzania połowy życia na siedzeniu pod drzewem.
- 562 p.n.e. – zmarł Nabuchodonozor II, król Babilonii i statek, na którym mieszkał Neo.
- 551 p.n.e. – na świat przyszedł Konfuncjusz, założyciel religii skromnie nazwanej jego nazwiskiem.
- 509 p.n.e. – Rzymianie wysłali swojego króla, Tarkwiniusza Pysznego na przymusowy urlop.
V p.n.e.
- 500 p.n.e. – twierdzenie zabiło Pitagorasa.
- 496 p.n.e. – urodził się Sofokles, grecki pisarz, miłośnik opowiadań erotycznych z wątkami kazirodczymi.
- 495 p.n.e. – na świat przyszedł Perykles, pierwszy demokratyczny dyktator.
- 490 p.n.e. – pierwsze w historii zawody w biegu maratońskim. Zgłosił się jeden chętny, który medal otrzymał pośmiertnie.
- 483 p.n.e. – powikłania po odleżynach powstałych po siedzeniu pod drzewem wysłały Buddę w piach.
- 480 p.n.e. – w Termopilach zakończyły się zdjęcia do filmu 300. Jeden z reżyserów, Leonidas, nie przetrwał do premiery.
- 470 p.n.e. – urodził się Sokrates, filozof uzależniony od młodzieńców i cykuty.
- 460 p.n.e. – na świat przyszło dwóch nowych Greków: treser węży Hipokrates i treser atomów Demokryt.
- 451 p.n.e. – Rzymianie zawstydzili Hammurabiego i spisali swoje prawo na 11 tablicach więcej.
- 427 p.n.e. – urodził się Platon, filozof uhonorowany przez Polaków tanim winem z dedykacją.
IV p.n.e.
- Główny artykuł: IV wiek p.n.e.
III p.n.e.
- Główny artykuł: III wiek p.n.e.
II p.n.e.
- Główny artykuł: II wiek p.n.e.
I p.n.e.
- Główny artykuł: I wiek p.n.e.
I wiek
- Główny artykuł: I wiek
II wiek
- Główny artykuł: II wiek
III wiek
- Główny artykuł: III wiek
IV wiek
- Główny artykuł: IV wiek
V wiek
- Główny artykuł: V wiek