Gwara śląska: Różnice pomiędzy wersjami
Z Nonsensopedii, polskiej encyklopedii humoru
(dodałam trochę rzeczy ;)) |
M (Wycofano ostatnie edycje użytkownika 46.204.96.153, powód: nic niewnosząca edycja) Znacznik: rewert |
||
| (Nie pokazano 87 wersji utworzonych przez 70 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{osoba styl}} |
|||
'''Gwara |
'''Gwara śląska''' (''ślōnskŏ gŏdka'') – zespōł gwar używanych na [[Śląsk|Ślōnsku]]. Gŏdajōm niōm wszyjske ślōnzŏki i festelniy małŏ tajla zagłymbiokōw. Zagłymbiŏki niy pochytujōm ino zwrotōw z [[język niemiecki|niymieckigo]]. Kej powiysz im ''podej no sam aschenbecher'', to niy spōmiarkujōm, nale kej powiysz ''podej no sam [[popielniczka|popielniczkã]]'', to podajōm. |
||
| ⚫ | |||
Coby gorole <del>dynkowali, co Ślōnzŏki durś ino chlejōm biyr a gŏdajōm choby sorōnie</del> mogli usłyszeć ślōnskõ gŏdkã, powstŏł syryjŏl ''[[Święta wojna|Świyntŏ wojna]]'', kery ôpowiŏdŏ ô losach [[ciul]]a Bercika, co miyszkŏ na Ślōnsku, a gŏdać niy poradzi. Syryjŏl tyn je jeszcze puszczany we [[TVP2|gorolskij telewizyje]]. |
|||
== Ślōnski szrajbōng == |
|||
| ⚫ | |||
Coby sie trochã ôd Polŏkōw <del>poczuć lepsi</del> ôdmiynić, porã Ślōnzŏkōw wyrychtowało sie ślōnski szrajbōnek. Doklupili 5 buchsztabōw, a 2 wyciepli. |
|||
* ã – zamiast ę, co je kōńcu wyrazu, cum bajszpil: widzã tã dziołchã, czytŏ sie je jako normalne a |
|||
* ŏ – hań, kaj sie a miyniōło na o, to dali se łuczek – podobno Ôpolŏki to czytajōm oł, nale reszta ô tym niy wiy i czytŏ to choby ańfachowe o, np. ty mŏsz, chopŏk |
|||
* ō – ślōnske ó, kerego gorole richtig dobrze wypedzieć nikej niy poradzōm, nale kejbyście chcieli, to gŏdŏ sie je po strzodku, miyndzy o, a u; wciepuje sie je wdycki hań, kaj w polskym je ó, a tyż kej o je przed m, n abo ń, na przikłŏd: jŏ mōm, Ślōnzŏk, zespōł |
|||
* ô – czyli ło, Ôpolŏki zaś cosi wymodziōły i to czytajōm bez ł – ino na przodku słowa – ôbŏcz, ôszkliwy |
|||
* õ – nŏjbarzij bezużytecznŏ buchsztaba, idzie jōm ôbŏczyć inoś przi babskich przimijotnikach w bierniku, a w yndungach słōw, kere sie kōńczōm na -ijŏ (tyż w bierniku), cb. mōm ale srogõ taszã, ôglōndōm telewizyjõ. Wszyjske Ślōnzŏki czytajōm jōm jako o. Po jakymu musieli jōm wciepać ku tymu szrajbōnkowi… |
|||
Ôgōnkowe buchsztaby w postrzodku słowa sie szkryflŏ tak jak sie je gŏdŏ: bęc – bync, Śląsk – Ślōnsk, dziękuję – dziynkujã |
|||
== Poradnik == |
|||
Aby ludzie spozo ślonsko mogli usłyszeć gwarę ślonskom, powstoł syriol "Święta wojna" (nie wim czymu ma toki tytuł) który opowioda o losoch psychopoty Berciko, kery miszko no ślonsku. Seriol tyn być możo jest jeszcza puszczony w [[TVP 2]]. |
|||
A terŏzki krótki poradnik jak przełōnaczyć ańfachowe słowo na ślonski wort (DEJCIE SIE POZŌR! tworzyniy tych auswortōw je srogo trudniyjsze niźli tworzyniy [[pokemoniaste pismo|PiSm/-\ P0k3|\/|0|\|0wYgO]]). |
|||
* Wiynkszość buchsztabōw „[[A]]” przemiyń na inksze samogłoski, nŏjczyńścij na „[[Ŏ]]”, „[[Y]]”, „[[E]]”. |
|||
* Kej samogłoska „E” wystympuje przed abo po literce „[[I]]”, to jōm zjydz („E” zjydz, „I” ôstŏw!) abo zastōmp jōm samogłoskōm Y abo, ywyntualniy, O. Jak buchsztaba E wystympuje zaś na końcu wyrazu, to jōm ôstŏw w pokoju (niy we izbie, w pokoju)! Wyjōntkym je wyrŏz „niy”. |
|||
* Nŏjlypij coby w słowach bōło nŏjwiyncyj buchsztabōw „O”. |
|||
* Ino niy przesadzej z tōm wymianōm! Trochã tych buchsztabōw se ôstŏw! |
|||
* A terŏzki sporōbuj cŏłki tyn tekst przeczytać na głos! |
|||
* Ale z akcyntym! Wyczeskej se przydnie zymby i terŏzki gŏdej! No… już lepij! |
|||
* Niy aś sie tym, co poradzisz cosi po ślonsku pedzieć… ôni i tak cie ino wyśmiyjōm! |
|||
* Suchejcie terŏz, kej chcecie do porzōndku gŏdać po ślōnsku to niy mogecie tyż przesadzać z tym akcyntowaniym! |
|||
== Zobacz też == |
|||
* [[Śląsk]] |
|||
A tyro któtki porodnik jok przekrztołcić zwykły wyroz na wyroz ślonski (UWOGO! tworzynie tych wyrozów jest o wiela trudniejsze jok tworzenie PiSm0o P0k3|\/|0|\|0wYgO ) |
|||
* [[Ślązacy]] |
|||
* [[gorol]] |
|||
* [[gwara kaszubska]] |
|||
Po pirsze: Większość liter A zamiyń na inne [[samogłoska|samogłoski]] , najczyńściej na O,Y,E |
|||
* [[języki łużyckie]] |
|||
Po drugie: Jyśli samogłoska E wystympuje przed lub po literce I to ją 'zjedz' (E zjydz, I zostow!) lub zastąp ją samogłoską Y lub ewyntuolnie O. Jeśli literko E wystempuje na końcu wyrozu to jom zostow w spokoju!... wyjątkim jest wyroz 'nie') |
|||
Po trzycie: Najlypiej aby w wyrozoch było nojwięcej literek O |
|||
Po czworte: Ale ni przysodzoj z tą wymioną! Czyńś literek se zostow! |
|||
Po piąte: A tyro sporóbuj cały tyn tykst przeczytoć no głos! |
|||
Po szóste: Ale z akcentem! Wsodź ziemnioko do gyby i tero godoj! No... już lypiej! |
|||
Po siódme: Ni szpanuj tym, że umisz cokolwiek powiedzieć po ślonsku... oni i tok cię wyśmieją! |
|||
Wykonołeś polecenia? To gratuluję! A tyroz jeszcza podręczny [[słownik|słownik]] kilku wyrozów: |
|||
ciepnij - rzuć, położ |
|||
hasiok - [[kosz na śmieci|kosz na śmieci]] |
|||
idymy - idziemy |
|||
jo - ja |
|||
ja - tak |
|||
podej (podoj) - podaj |
|||
pieruński - cholerny |
|||
synek - chłopie |
|||
kiery - który |
|||
hahar - łobuz, nicpoń |
|||
dziołucha - [[dziewczyna|dziewczyna]] |
|||
{{stubjez}} |
|||
{{Języki}} |
{{Języki}} |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Śląsk]] |
[[Kategoria:Śląsk]] |
||
{{ok}} |
|||
Aktualna wersja na dzień 15:23, 12 wrz 2023
 |
Ten artykuł jest pisany w stylu osoby (lub czego tam), której dotyczy i może nie być zrozumiały dla wszystkich. |
Gwara śląska (ślōnskŏ gŏdka) – zespōł gwar używanych na Ślōnsku. Gŏdajōm niōm wszyjske ślōnzŏki i festelniy małŏ tajla zagłymbiokōw. Zagłymbiŏki niy pochytujōm ino zwrotōw z niymieckigo. Kej powiysz im podej no sam aschenbecher, to niy spōmiarkujōm, nale kej powiysz podej no sam popielniczkã, to podajōm.
Ślōnskŏ gŏdka bōła urzyndowōm gŏdkōm w autōnōmicznym Ślōnsku, kery instniŏł do 1945 roku, kej to kōmunisty tã autōnōmijõ zwinyli. Terŏzki je znanŏ jako ślōnskŏ gwara.
Coby gorole dynkowali, co Ślōnzŏki durś ino chlejōm biyr a gŏdajōm choby sorōnie mogli usłyszeć ślōnskõ gŏdkã, powstŏł syryjŏl Świyntŏ wojna, kery ôpowiŏdŏ ô losach ciula Bercika, co miyszkŏ na Ślōnsku, a gŏdać niy poradzi. Syryjŏl tyn je jeszcze puszczany we gorolskij telewizyje.
Ślōnski szrajbōng[edytuj • edytuj kod]
Coby sie trochã ôd Polŏkōw poczuć lepsi ôdmiynić, porã Ślōnzŏkōw wyrychtowało sie ślōnski szrajbōnek. Doklupili 5 buchsztabōw, a 2 wyciepli.
- ã – zamiast ę, co je kōńcu wyrazu, cum bajszpil: widzã tã dziołchã, czytŏ sie je jako normalne a
- ŏ – hań, kaj sie a miyniōło na o, to dali se łuczek – podobno Ôpolŏki to czytajōm oł, nale reszta ô tym niy wiy i czytŏ to choby ańfachowe o, np. ty mŏsz, chopŏk
- ō – ślōnske ó, kerego gorole richtig dobrze wypedzieć nikej niy poradzōm, nale kejbyście chcieli, to gŏdŏ sie je po strzodku, miyndzy o, a u; wciepuje sie je wdycki hań, kaj w polskym je ó, a tyż kej o je przed m, n abo ń, na przikłŏd: jŏ mōm, Ślōnzŏk, zespōł
- ô – czyli ło, Ôpolŏki zaś cosi wymodziōły i to czytajōm bez ł – ino na przodku słowa – ôbŏcz, ôszkliwy
- õ – nŏjbarzij bezużytecznŏ buchsztaba, idzie jōm ôbŏczyć inoś przi babskich przimijotnikach w bierniku, a w yndungach słōw, kere sie kōńczōm na -ijŏ (tyż w bierniku), cb. mōm ale srogõ taszã, ôglōndōm telewizyjõ. Wszyjske Ślōnzŏki czytajōm jōm jako o. Po jakymu musieli jōm wciepać ku tymu szrajbōnkowi…
Ôgōnkowe buchsztaby w postrzodku słowa sie szkryflŏ tak jak sie je gŏdŏ: bęc – bync, Śląsk – Ślōnsk, dziękuję – dziynkujã
Poradnik[edytuj • edytuj kod]
A terŏzki krótki poradnik jak przełōnaczyć ańfachowe słowo na ślonski wort (DEJCIE SIE POZŌR! tworzyniy tych auswortōw je srogo trudniyjsze niźli tworzyniy PiSm/-\ P0k3|\/|0|\|0wYgO).
- Wiynkszość buchsztabōw „A” przemiyń na inksze samogłoski, nŏjczyńścij na „Ŏ”, „Y”, „E”.
- Kej samogłoska „E” wystympuje przed abo po literce „I”, to jōm zjydz („E” zjydz, „I” ôstŏw!) abo zastōmp jōm samogłoskōm Y abo, ywyntualniy, O. Jak buchsztaba E wystympuje zaś na końcu wyrazu, to jōm ôstŏw w pokoju (niy we izbie, w pokoju)! Wyjōntkym je wyrŏz „niy”.
- Nŏjlypij coby w słowach bōło nŏjwiyncyj buchsztabōw „O”.
- Ino niy przesadzej z tōm wymianōm! Trochã tych buchsztabōw se ôstŏw!
- A terŏzki sporōbuj cŏłki tyn tekst przeczytać na głos!
- Ale z akcyntym! Wyczeskej se przydnie zymby i terŏzki gŏdej! No… już lepij!
- Niy aś sie tym, co poradzisz cosi po ślonsku pedzieć… ôni i tak cie ino wyśmiyjōm!
- Suchejcie terŏz, kej chcecie do porzōndku gŏdać po ślōnsku to niy mogecie tyż przesadzać z tym akcyntowaniym!
