Antek

Ten artykuł dotyczy lektury. Zobacz też osoby o imieniu Antoni.

Antek – utwór prozatorski napisany przez Aleksandra Głowackiego w 1880 roku. Tekst należy do dość przydługich i posiada wątki poboczne, ale jak go nie nazwiesz nowelą, to dostaniesz dwóję.

Tematyka

Treść wskazuje, z jakimi problemami muszą stykać się młodzi ludzie urodzeni na wsi. Wynika z tego, że Prus wcale nie był takim zapatrzonym w stolicę próżniakiem i musiał mieć sporo znajomych różnego pochodzenia.

Bohaterowie

• Antek – wcale, a wcale nie kalka z Janka Muzykanta, ponieważ żył prawdopodobnie dłużej od niego. Kochał wiatraki – dobrze, że Don Kichot o tym nie wiedział…
• Rozalka – siostra Antka, zmarła spalona w piecu nie za trzydzieści, lecz sześć srebrników. Na pamiątkę tego wydarzenia niektóre młode dziewczęta chodzą do przybytku zwanego solarium.
• Matka – kobieta sądząca, że najlepszą przyszłością dla każdego człowieka jest doglądanie zwierząt, najlepiej świeżo po orzeźwiającej i ekologicznej kąpieli w pokrzywach. Po zakończeniu utworu zatrudniła się w Urzędzie Pracy.
• Andrzej – ojciec chrzestny, który zgodnie ze swoją funkcją posiadał dwojakie oblicze. Widział świat, ale się tego wypierał – być może ze względu na bliżej nieznaną żonę.
• Grzegorzowa – znachorka, która do każdego przychodziła tylko raz; ewentualnie kilka razy, jeśli rodzina była dość liczna.
• Nauczyciel – uczył o czterech pierwszych literach alfabetu, bijąc raz za aktywność, raz za jej brak. A że to nie czasy darmowej edukacji i pensji z budżetówki, potrafił upominać się o pieniądze bez względu na postępy.
• Kowal – przeciętny rzemieślnik; nie lubił konkurencji do tego stopnia, że wszystkich terminujących – na wszelki wypadek – uczył powoli i niechętnie. Świetnie to rozumiał sołtys, który pomagał mu w opóźnieniach, zapraszając na odświeżenie oddechu w karczmie.
• Wójtowa – Cyganka z nudów rzucająca uroki na wszystkich dookoła, w tym Antka. Ale dobrobytu to wsi nie przynosi.

Czego można dowiedzieć się z lektury?

• Szczytem ludzkich ambicji nie jest żadna tam inteligencja czy polityka, lecz rzemiosło.
• Holokaust istniał jeszcze przed Hitlerem.
• Osoba, która nie potrafi posługiwać się pojęciami abstrakcyjnymi może bez przeszkód stanowić wzorzec moralny.
• Łysi ludzie miewają szczęście, a tym szczęściem jest zazwyczaj Cyganka.
• Figury Jezusa i świętych są świetnym materiałem na czarne msze.
• Ludzie, którzy przez całe życie nazywają cię utrapieniem (nawet i słusznie), i tak będą żegnać cię ze łzami w oczach.