Malazańska Księga Poległych

Od tej wiochy zaczęło się budowanie imperium

– Jeśli usłyszycie coś w rodzaju „Uciekajcie” to nie zastanawiajcie się. Jako ostrzeżenia o wybuchach mogę użyć też czegoś, co stosował Płot.
– Czyli?
– Okrzyku przerażenia.

Mądrość płynąca z Malazńskiej Księgi Poległych

Jeśli zdołają stąd wyjść, nie zdążę zabić ich wszystkich zanim uciekną

Inna mądrość

I chj

Szybki Ben komentujący... wszystko

Iskaral Krost jest naprawdę dobrym uzdrowicielem, czasem tylko mylą mu się trucizny z lekarstwami

To już pozostawimy bez komentarza

Malazańska Księga Poległych – przykład literatury ciężkiej, przybyły na nasz kontynent zza Oceanu Atlantyckiego. Jego autorem jest Steven Erikson, człowiek, który postanowił napisać największą serię literatury fantasy. Gdy jednak dobił do 10 tysięcy stron, urwało mu palce, a nosem pisać nie zamierza. Dlatego największym cyklem pozostaje Koło Czasu Roberta Jordana.

Więc mówisz, że widziałeś już wszystko? No weź przestań

Historia powstania

Na początku lat dziewięćdziesiątych dwójka znudzonych archeologów, Steven Erikson i Ian Cameron Esslemont, siedziała na wykopaliskach w południowej Syrii. Ponieważ nie było jeszcze wtedy Internetu, a ich towarzysze rozumieli tylko słowa Allah Akbar!, zabawiali się, grając w gry RPG w wymyślonym przez siebie świecie. Traf chciał, że zeszło im w tej Syrii parę lat, przez co wykreowany świat osiągnął imponujące rozmiary.

Świat powieści

Geografia

Został bogiem, bo mamusia mu kazała

Większość tomów powieści rozgrywa się w Imperium Malazańskim, którym włada zabójczyni jedynego słusznego cesarza Kellanveda oraz jego przydupasa Tancerza. Imperium rozciąga się na kilku kontynentach o niemożliwych do wymówienia nazwach.

Stosunkowo ważną rolę odgrywa w powieści prowincja zwana Siedmioma Miastami wzorowane klimatem na wspomnianej wcześniej Syrii. Mają nawet własną wersję dżihadu, nazywaną Dryjhną. Oprócz tego w skład imperium wchodzi wyspa Malaz, na której mieści się miasto o tej samej nazwie, w którym Kellanved rozpoczął budowę imperium oraz prowincja zwana Untą, wzorowana na południowej Francji, ewentualnie Izraelu. Pozostałymi częściami imperium są: zamieszkane przez niebieskich murzynów Dal Hon, Równiny Wickańskie przypominające polskie Dzikie Pola i Wyspa Otataralowa.

Poza Imperium Malazańskim istnieje wolne miasto Darudżystan, które jest wolne, ponieważ leży na potężnych złożach gazu i dotychczas ilekroć ktoś próbował je podbić, mieszkańcy grozili wysadzeniem wszystkiego w pizdu. Oprócz tego istnieją dwa konkurencyjne imperia: Letheryjskie leżące na kontynencie Lether, a którego mieszkańcy czują duchowe pokrewieństwo z tymi z Unty, oraz Pannion Domin położone na południe od Darudżystanu oraz kilka innych królestw, księstw i księstewek, których nazwy są kompletnie niemożliwe do zapamiętania. Warta odnotowania jest też pływająca wyspa nazywana Ławicą Avali bądź Avalii w zależności od humoru korekty.

Równolegle akcja toczy się także w świecie bogów, zwanych dla niepoznaki Ascendentami, który jednakowoż w sposób niekontrolowany przenika się z rzeczywistym, gdyż część bogów istnieje jednocześnie w obu światach. Czy nawet biorąc pod uwagę, że każdy bóg posiada własne królestwo będące osobnym światem, tzw. Grotą, przeszło kilkunastoma.

Rasy

Plik:Anomarder.jpg

Anomander Rake w całej swej mhrocznej okazałości

• Ludzie – jak to ludzie. Tak, tacy jak ty. Budują sobie imperia, a reszta mieszkańców świata spokojnie się temu przygląda i czeka aż sami się wybiją. Ich magowie mają do dyspozycji kilka Grot takich jak Śmierć, Cień, Mockra (iluzja), Rashan (ciemność), Denul (leczenie) czy Ruse (woda).
• Tiste Andii – wysokie, czarne jak noc pierwsze dzieci Matki Ciemności. Jak sami twierdzą Matka Ciemność poczęła ich sama z siebie, dlatego są mroczniejsi nawet od Nergala. Przeczy temu jednak ich zachowanie, godne rasowych emo. Ich przywódcą jest Anomander Rake, jeden z największych koksów w całej powieści. Na początku zamieszkują latającą fortecę, Odprysk Księżyca, która jednak rozpada się w pewnym momencie. Matka Ciemność wypięła się na nich po tym jak Anomander odrzucił jej krew, zabijając wraz z kilkoma innymi Andii, Edur i Liosan smoczycę, która była matką wszystkich smoków i pijąc jej krew, dzięki czemu zyskał nieśmiertelność.
• Tiste Edur – dzieci drugiego miotu Matki Ciemności, powstałe ze związku z Ojcem Światło. W odróżnieniu od od Andii mają szarą skórę i mentalność zbliżoną bardziej do chłopa zza Buga. Jako jedyna rasa oprócz ludzi nie mają własnej Groty, gdyż należąca do nich Kurald Emurlahn została ona strzaskana podczas Przykucia Okaleczonego Boga, a największy fragment złośliwie zagarnął sobie Kellanved ze swoim przydupasem.
• Tiste Liosan – dzieci z trzeciego miotu, również z Ojcem Światłem. Również wyrzekli się Matki Ciemności, dzięki czemu mają białą skórę i charakter idealnego średniowiecznego rycerza pomieszanego z moherowym beretem. W wyniku tego są zagrożeni wyginięciem. Korzystają z Groty Kurald Thyrllan
• Jaghuci – obdarzeni chorym poczuciem humoru władcy lodowej Groty Omtose Phellack, w której żyją mordercze nornice. Obecnie wymarli, gdyż zostali wybici przez T'lan Imassów. Nieliczne niedobitki unikają się na każdy możliwy sposób, aby oszczędzić innym swojego śmiechu.
• Forkrul Assailowie – miłośnicy sprawiedliwości i równowagi. Ich ciała posiadają kilkanaście stawów więcej niż u innych ras, co sugeruje, że pochodzą od owadów. Jak na miłośników sprawiedliwości przystało, zostali wybici do nogi przez sojusz pozostałych ras. Władają Grotą Ankhrast Korvalain. A raczej władaliby, gdyby z żądzy czynienia sprawiedliwości nie zamordowali własnego boga. Mimo to mają moc rozkazywania innym siłą woli.
• T'lan Imassowie – pierwotnie Imassowie, wzorowani na neandertalczykach władcy Groty Ognia. Gdy jednak Jaghuci postanowili ich styranizować, poddali się Rytuałowi Tellan, który utworzył Grotę Tellan (Pyłu), a samych Imassów zamienił w obdarzonych telepatią martwiaków. Ruszyli oni na świętą wojnę z Jaghutami, która toczy się ponad 300 tysięcy lat.
• Tartheno Toblakai – barbarzyńcy mający kilka narządów za dużo. W zależności od miejsca zamieszkania nazywani też Barghastami, Toblakai, Teblorami, Tarthenalami i Trellami. Prawdopodobnie mają jakąś Grotę, ale są zbyt głupi, aby jej używać.
• Eleinty (Smoki znaczy się) – jak to smoki – wredne, ziejące ogniem latające jaszczurki. Zostały zamknięte we własnej Grocie Starvald Demalain, gdyż stanowiły za duże zagrożenie dla bogów.
• K'Chain Che'Malle – dwunogie jaszczurki z kosmosu. Ich hierarchia zbliżona jest do mrówczej – w danym gnieździe jest tylko jedna zdolna do rozmnażania królowa oraz kilka kast robotników i wojowników. K'Chain Che'Malle porozumiewają się telepatycznie za pomocą tzw. posmaków. Za pomocą tychże potrafią też modyfikować własne ciała. Mieszkają w latających fortecach, gdyż mają kompleks niższości wobec Eleintów.

Gildie, organizacje i takie tam

Gotowy do bitwy malazański saper

• Podpalacze mostów – saperzy, największe łajzy z całej malazańskiej armii, znani z tego, że zabijają swoich kapitanów, jeśli nie uznają ich za godnych siebie. Rzecz jasna wszystko to czyni ich idealnymi głównymi bohaterami powieści.
• Szpon – siatka szpiegów i skrytobójców założona przez obecną cesarzową Laseen.
• Pazur – konkurencja stworzona przez Tancerza. Po zabiciu cesarza przez Laseen, dołączyli do niego za bramą śmierci.
• Czerwone Miecze – fanatyczny zakon z Siedmiu Miast wierzący w potęgę Imperium Malazańskiego. Jeśli masz co do niej jakieś wątpliwości – masz wpierdol.
• Szare Miecze – kolejny nawiedzony zakon, tym razem czczący Fenera, jednego z bogów wojny.
• Szare Hełmy – to samo, co wyżej, z tym, że zamiast Fenera czczą Wilki Zimy.
• Karmazynowa Gwardia – dowodzeni przez księcia Kazza D'Avore strażnicy, którzy przysięgli walczyć dotąd aż ich pan nie odzyska tronu D'Avore, odebranego mu przez Kellanveda. Aby było to możliwe, wszyscy osiągnęli nieśmiertelność.
• Bezimienni – tajemniczy kult. Tak tajemniczy, że nawet sami do końca nie wiedzą, po co istnieją i kim są.
• Koteria T'orrud – gildia skupiająca magów z Darudżystanu, pełniąca rolę grupy trzymającej władzę.
• Gildia Kupiecka Trygalle – inna gildia, mająca siedzibę w Darudżystanie. Zajmują się transportem towarów przez Groty, na czym trzepią nieprzyzwoite kokosy. Wśród akcjonariuszy jest rewelacyjnie niska śmiertelność – aż co drugi przeżywa więcej niż jedną wyprawę!
• Cech Szczurołapów – gildia mająca siedzibę w Letherze, stolicy Imperium Letheryjskiego. Zajmują się… wszystkim, w tym skrytobójstwami.
• Tenescowri – kanibalistyczna armia fanatyków religijnych z Pannion Domin. Specyficzną jej grupą są tzw. Dzieci Martwego Nasienia, które powstały w sposób… a zresztą, domyśl się sam.

Postacie

Pełna lista postaci występujących w Malazańskiej Księdze Poległych zawiera około tysiąca imion, nazwisk, tytułów, określeń, dopowiedzeń, synonimów, zaprzeczeń oraz antonimów, dlatego my przedstawiamy jedynie jej skróconą wersję.

Ascendenty

• 14 Nieumarłych Jaghutów – największa jaghucka armia wszech czasów wskrzeszona przez Kaptura do walki z Forkrul Assailami na kontynencie Assail. W czasie walki sprzymierzają się z T'lan Imassami, kładąc tym samym kres odwiecznemu konfliktowi.
• Anomander Rake (właśc. Anomandaris Dragnipurake, także Syn Ciemności) – szef Tiste Andii z Odprysku Księżyca, posiadacz przeklętego miecza Dragnipura, którego zdobył, zabijając jego twórcę, niejakiego Draconusa. W Dragnipurze znajduje się Grota, w której przebywają wszyscy zaszlachtowani przez jego posiadacza, w tym sam Draconus. Mają oni za zadanie ciągnąć wóz, do którego są przykuci. Sytuacja ulega zmianie dopiero w dziewiątym tomie, gdy Rake zostaje zabity przez Tajemniczego Wędrowca. Wtedy Syn Ciemności niszczy Grotę wewnątrz miecza, uwalniając tym samym wszystkich uwięzionych, w tym Draconusa. Sam rusza potem na spotkanie Matki Ciemności, co doprowadza do ponownego zaistnienia Groty Kurald Galain.
• Apsal'ara – Pani Złodziei. Znana z tego, że próbowała kiedyś ukraść księżyc. Prawie jak pewni bracia… Większość czasu upływa jej na ciągnięciu wozu w Dragnipurze.
• Caladan Brood – jeden z walczących przeciwko Pannion Domin. Posiada młot, którego uderzeniem o ziemię mógłby obudzić Pożogę i zniszczyć życie na ziemi.
• Deragoth (także król Dessimbelackis) – siedem Ogarów Ciemności, które były kiedyś cesarzem tzw. Pierwszego Imperium, które jednakowoż nie było pierwsze, ale liczy się inwencja nazywającego. Samo imperium zostało zniszczone przez T'lan Imassów, któremu nie spodobał się rytuał wywołujący zmiennokształtność u lokalnej ludności. Ogary spotkała śmierć z ręki Karsy Orlonga.
• Dessembrae (także Tajemniczy Wędrowiec, wcześniej Dassem Ultor, Pierwszy Miecz Imperium) – bóg rozpaczających. W zasadzie bogiem jest tylko jego połowa, bo druga połowa (wspomniany Tajemniczy Wędrowiec) szlaja się po świecie, nieświadomie realizując zamiary swojego cesarza.
• Draconus – twórca Dragnipura i jego pierwsza ofiara. Wyjątkowo nie ciągnie wozu, lecz jedynie popędza pozostałych, bo wiedział jak się ustawić. Po uwolnieniu łazi sobie bez celu po świecie, chwaląc się jakim to jest koksem. W sumie każdy by był po dziesięciu tysiącach lat ciągnięcia wozu.
• Fener – jeden z bogów wojny, Dzik Lata. Zostaje strącony do świata śmiertelników przez ręce byłego kapłana Heborica, które po niesłusznym odcięciu od samego kapłana, poszły szukać pomsty u samego boga.
• Kotylion (wcześniej Tancerz) – jako się rzekło przydupas Tronu Cienia, patron skrytobójców. Jest prawdopodobnie najlepszym skrytobójcą na całym świecie. W finale zabija Okaleczonego Boga.
• Kaptur – pan śmierci, spiskuje razem z Tronem Cienia. Jest Jaghutem. Gdy zostaje zabity przez Anomandera Rake'a, zmartwychwstaje wraz z armią 14 Nieumarłych Jaghutów.
• K'rul – Pradawny Bóg, przeklęty przez Wielkiego Króla Kallora i skazany przez niego na zapomnienie. Z krwi K'rula powstały Groty.
• Mael (także Bugg) – inny Pradawny Bóg, tym razem od mórz. Prywatnie jest lokajem Tehola Beddicta. A także jego inżynierem, kanclerzem, wielkim magiem, królem.
• Ogary Cienia – to samo, co Ogary Ciemności, z tym, że zabijane regularnie przez kilka tomów. Teoretycznie podlegają pod Tron Cienia, ale wolą swoich dawnych panów – Tiste Edur.
• Okaleczony Bóg (także Przykuty) – przybysz z kosmosu, który umyślił sobie zostać panem świata. Został jednak dziesięć tysięcy lat przed akcją powieści przykuty przez K'rula, Draconusa i kilka smoków. Jego ciało zostało rozerwane na strzępy i powstały z niego Wielkie Kruki, spiskujące z Anomanderem Rakem. Po tychże dziesięciu tysiącach lat wprowadza w życie inny plan, polegający na zatruciu Pożogi i Grot, co jednak zostaje udaremnione przez barghasckie duchy©. Postanawia więc zająć miejsce wśród normalnym bogów, zanim jednak mu się to udaje, zostaje zabity przez Kotyliona. Po tym wydarzeniu, z nieba spadają kawałki jego ciała (znowu), które łamią moc rytuału Tellan i przywracają życie T'lan Imassom.
• Olar Ethil – najpotężniejsza z szamanów T'lan Imassów. Prowadzi własną grę, w wyniku której Zbłąkany ma być tylko marionetką w jej rękach. Zostaje jednak zabita przez Nurt – ostatniego z Awli.
• Pannion – nieumarły Jaghut, który ubzdurał sobie zostać tyranem. Rządzi pod postacią starca. Zostaje jednak zabity przez Pierwszego Miecza T'lan Imassów Onosa T'oolana.
• Pożoga – śpiąca bogini. Znajduje się w jądrze ziemi. Jeśli zostanie przebudzona, zginie całe życie na planecie. Gdyby ją zabić, zniszczona zostanie cała ziemia.
• Raest – jaghucki tyran, którego budzi przyboczna Lorn w Darudżystanie. Zostaje jednak umieszczony w świeżo powstałym domu Azath. Raest jest miłośnikiem zwierząt, posiada nawet białego kota. Martwego, coby nie paskudził.
• Silchas Ruin – albinos Tiste Andii, brat Rake'a. Po wielkiej bitwie Tiste i K'Chain Che'Malle zostaje zagrzebany pod ziemią przed domem Azath w Letherze. Gdy dom umiera, Ruin wraz z pozostałymi jego więźniami wydostaje się na wolność. Od razu po wydostaniu się zabija Pięciu Bogów Toblakai. Właściwie to czterech, bo piątego ubił jeden z samych Toblakai. Postępował zgodnie z logiką: jeśli się czegoś boisz, zabij to.
• Toc Młodszy (także Toc Anaster) – pierwotnie członek Szponu i malazańskiej armii. W wyniku pewnego zamieszania trafia jednak do Pannion Domin, gdzie zostaje zabity w uściskach (przed)ostatniej matrony K'Chain Che'Malle, która nie mogła się pogodzić z tym, że nie ma własnych dzieci. Następnie zostaje wskrzeszony przez Wilki Zimy w ciele Anastera, pierwszego Dziecka Martwego Nasienia i wysłany do plemienia Awli, najeżdżającego Lether. Tam zostaje zabity, po czym zostaje wskrzeszony przez Kaptura jako Herold Śmierci. Ginie po raz kolejny. Ostatecznie zostaje wskrzeszony i dołącza do Podpalaczy Mostów.
• Tron Cienia (także Ammanas, wcześniej cesarz Kellanved) – osobnik, który założył Imperium Malazańskie. Jak sam twierdzi, zrobił to, aby zaimponować mamusi. Bez skutku. Po osiągnięciu Ascendencji zagarnia fragment strzaskanej Kurald Emurlahn, co sprawia, że wywołuje pianę na ustach wszystkich Tiste Edur. Próbuje się przypodobać mamusi zostając najważniejszym z bogów.
• Zbłąkany – jeszcze jeden Pradawny Bóg. Podziela ambicje Tronu Cienia, ale zostaje wyrolowany przez Olar Ethil.

Imperium Malazańskie

Krwiożercza nornica z jaghuckiej Groty… czy coś

• Adiutant Chmura (także Tarcza Kowadło K'Chain Che'Malle) – wielki, rudobrody kumpel Geslera, degradowany i awansowany razem z nim. Na Silandzie dostaje na przechowanie krzemienny miecz T'lan Imassów. Doprowadza to do późniejszej interwencji T'lan Imassów w ogarniętym zamieszkami Malazie.
• Banaschar – ostatni ocalały kapłan D'rek z rzezi, jaką zafundowała im bogini. Dzięki magii wykrada złoto ze wszystkich świątynnych skarbców, co pokrywa koszty utrzymania oddziałów przybocznej Tavore.
• Felisin Paran (także sha'ik) – siostra Ganoesa i Tavore. W ramach czystki, jaką zafundowała Laseen untańskiej szlachcie, została zesłana na Wyspę Otataralową do pracy w kopalni. Stamtąd jednak udało się jej uciec, co zaprowadziło ją na Raraku, gdzie w wyniku zbiegu okoliczności została uznana przez Leomana za sha'ik Odrodzoną, spełnienie starożytnego proroctwa, co staje się przyczyną rozpoczęcia Dryjhny – świętej wojny ludu Siedmiu Miast. Ostatecznie Felisin ginie zabita w pojedynku przez swoją siostrę. Tavore nigdy się jednak o tym nie dowiaduje.
• Kapitan Skrzypek – legendarny saper, biegły znawca Talii Smoków. Po bitwie pod Darudżystanem udaje się do Malazu, gdzie zaciąga się ponownie. Po drodze napotyka Chodzącego z Duchami Tanno, który obiecuje ułożyć Pieśń o Podpalaczach Mostów, dzięki której cała kompania osiąga Ascendencję. Skrzypek trafia do armii przybocznej Tavore i bierze udział w kampanii na Raraku, a także w Letherze. Jest ostatnim żywym Podpalaczem Mostów i niespełnionym grajkiem. Na koniec wraca do Malazu, gdzie lokuje się w starej karczmie Kellanveda, w której co noc gra smutne suity.
• Laseen (zanim została cesarzową zwana Gburką) – twórczyni Szponu, jeden z bardziej diabolicznych umysłów. Zostaje jednak zamordowana przez spiskowców w ósmym tomie.
• Mallick Rel – zdradziecki kapłan i agent sha'ik przy pięści Pormqualu. Po upadku Dryjhny poświęca się infiltracji Szponu, którego ostatecznie niszczy. Zwieńczeniem spisku jest śmierć cesarzowej.
• Pięść Coltaine – pięść, któremu powierzono uratowanie możliwie dużej ilości mieszkańców Siedmiu Miast pochodzenia malazańskiego. Ostatecznie udaje mu się dostarczyć obywateli do portowego miasta Arenu, sam ginie jednak u bram za sprawą rad udzielanych areńskiemu pięści Pormqualowi przez Mallicka Rela. Pormqual odmawia jakiejkolwiek pomocy żołnierzom Coltaina masakrowanym przez siły Korbolo Doma. Wreszcie jednak, gdy giną ostatni z ludzi Coltaine'a, decyduje się negocjować z Domem. Ten nakazuje siłom Pormquala się rozbroić, a gdy żołnierze wykonują rozkaz, Dom zabija wszystkich.
• Płot (także Martwy Płot) – lekko psychopatyczny saper. Uwielbia bawić się pociskami. Ginie pod Y'Ghatanem, zostaje jednak wysłany przez Sójeczkę z powrotem, aby pomagać Skrzypkowi i Tavore. W Letherze tworzy nowych Podpalaczy Mostów, wszyscy bez wyjątku giną w walce z Forkrul Assailami.
• Przyboczna Lorn – przyboczna cesarzowej, wysłana w celu podbicia Darudżystanu. Ginie rozszarpana przez Raesta.
• Przyboczna Tavore Paran – siostra Ganoesa Parana, zastąpiła Lorn. Podjęła się misji zduszenia buntu sha'ik na pustyni Raraku w Siedmiu Miastach. Następnie została wraz ze swoimi oddziałami skazana na banicję za sprawą zdrajców walczących po stronie buntowników – Korbolo Doma i Mallicka Rela, którzy przekonali cesarzową do swoich racji. Poprowadziła wtedy swoje oddziały na kontynent Assail, gdzie podbiła Imperium Letheryjskie i zwyciężyła Forkrul Assailów.
• Sierżant Sójeczka (także Sui Etkar) – był wielką pięścią, ale został zdegradowany, bo stanowił zagrożenie dla cesarzowej. W książce pełni rolę sierżanta w kompanii Podpalaczy Mostów. Ginie po oblężeniu Koralu, stolicy Pannion Domin, zabity przez Wielkiego Króla Kallora. Po śmierci dowodzi kompanią Podpalaczy Mostów jako Sui Etkar.
• Szybki Ben (właśc. Wielki Mag Ben Adaephon Delat) – były kapłan D'rek. Udało mu się uniknąć prześladowań, jakie miały miejsce podczas podboju Dal Hon przez Kellanveda tylko dlatego, że był najmłodszym kapłanem w świątyni. Uciekający przez pustynię starzy kapłani, gdy padali ze zmęczenia, powierzali jego opiece swoje dusze, dzięki czemu stał się największym z wielkich magów, władającym dwunastoma Grotami.

Plik:Onrack.jpg

A takie coś wychodzi jak się przesadzi z magią

• Wielki Mag Tayschrenn – największy spiskowiec w imperium do czasu pojawienia się Mallicka Rela. Stoi za zamordowaniem połowy imperialnych magów, tylko po to, aby stać się NAJWIĘKSZYM magiem imperium.
• Wielka pięść Dujek Jednoręki – stary, siedemdziesięcioparoletni dziadyga, będący najlepszym żywym strategiem imperium. Po nieudanej kampanii zdobycia Darudżystanu zostaje wyjęty spod prawa i sprzymierza się z siłami Srebrnej Lisicy w walce z Pannion Domin, co okazuje się być spiskiem Laseen, mającym na celu pozbycie się zagrożenia tanim kosztem. Niedługo potem Dujek ginie zabity przez zarazę.
• Wielka pięść Ganoes Paran – zaciągnął się do armii po ukończeniu szkoły oficerskiej. Uszczęśliwiono go stopniem kapitana w kompanii Podpalaczy Mostów. Nie miał jednak okazji nimi dowodzić, poza Darudżystanem, gdyż bogowie obrali go władcą Talii Smoków. Siedział więc w domach Azath i studiował talię. Gdy już mu się to znudziło, postanowił dołączyć do wyjętego spod prawa Zastępu Jednorękiego, walczącego u boku Srebrnej Lisicy. Okazuje się jednak, że armię zdziesiątkowała zaraza, będąca spiskiem Okaleczonego Boga i jego nowej małżonki, Poliel. Paran zagroził wtedy zabiciem Poliel i wymusił na niej ocalenie rannych. W podzięce ocalali dowódcy Zastępu mianowali go wielką pięścią. Paran poprowadził Zastęp na kontynent Assail, gdzie wspomógł swoją siostrę Tavore w walce z Assailami.
• Wielka Pięść Gesler (także Śmiertelny Miecz K'Chain Che'Malle) – był pięścią przez całe dwa dni. Został jednak zdegradowany do rangi kapitana, po tym jak poddał Dujeka swojemu testowi. Test polegał na uderzeniu dowódcy pięścią w twarz. Jeśli ten oddał, znaczyło, że będzie dobrym dowódcą. Tym sposobem Gesler doczekał się degradacji aż do stopnia sierżanta i upchnięty w garnizonie straży przybrzeżnej. W pewnym momencie dochodzi jednak do starcia z Tiste Edur, w wyniku którego Gesler trafia do Groty, w której odnajduje dawno zaginiony imperialny okręt, Silandę. Przez lata Silanda dorobiła się wielu bajerów, między innymi obsługiwanej gwizdkiem załogi złożonej z martwych Tiste Andii. Dzięki Silandzie transportuje ocalonych przez Coltaine'a ludzi do Arenu. Następnie udaje się z przyboczną Tavore do Letheru, gdzie zostaje porwany przez K'Chain Che'Malle i uczyniony ich wielkim kapłanem. Geslerowi udaje się przekonać ostatnią matronę, Gunth Mach, do wzięcia udziału w wojnie z Assailami. Po powrocie do armii przybocznej, jako posiadacz najsilniejszej armii zostaje obrany wielką pięścią. Ginie jednak w walce.
• Wielka pięść Korbolo Dom – jest jednym z żołnierzy sha'ik, byłym pięścią. Po upadku Dryjhny udaje się do Malazu, gdzie pertraktuje z cesarzową. Ta powierza mu dowództwo nad całą armią, co przypłaca śmiercią.
• Żal (także Apsalar) – opętana przez Kotyliona rekrutka Podpalaczy Mostów. Po bitwie pod Darudżystanem udaje się wraz ze Skrzypkiem i Crocusem do Malazu. Po drodze decyduje się też odszukać swojego ojca, który okazuje się być sługą wielkiego kapłana Cienia, Iskarala Krosta. Krost w niewybredny sposób nakazuje Żal bronić Tronu Cienia (artefaktu, nie osoby) znajdującego się na Ławicy Awalii przed nadciągającymi Tiste Edur w zamian za wolność ojca. Jak sam tłumaczy, mógłby zrobić to za nią, niestety jego muł nie umie pływać.

Imperium Letheryjskie

• Brys Beddict – na początku kapitan straży pałacowej, największy szermierz imperium. Po dojściu jego brata Tehola do władzy zostaje dowódcą całej letheryjskiej armii.
• Hull Beddict – spiskowiec, który zdradził Lether na rzecz Tiste Edur, umożliwiając im podbój imperium.
• Tehol Beddict (także król Tehol Jedyny) – wielki malwersant, mistrz defraudacji i komplikacji. Po doprowadzeniu do finansowego upadku Imperium Letheryjskiego rozdaje biedakom pieniądze, a ci z wdzięczności mianują go swoim królem.

Darudżystan

• Baruk – wielki alchemik i nekromanta, przyjaciel Anomandera Rake'a, członek koterii Torrud.
• Crocus (także Nożownik) – zakochany w Żal młodzieniec. W zamian za nią daje się opętać Kotylionowi i zostaje skrytobójcą.
• Kruppe – niepozorny grubas, będący jednocześnie jednym z największych kombinatorów. Mówi o sobie w trzeciej osobie (jak nonsensopedyści). Za sprawą K'rula bierze udział w poczęciu Srebrnej Lisicy.Porusza się na nieodłącznym mule. Powstrzymuje Iskarala Krosta przed zdobyciem Dragnipura po śmierci Rake'a.

Tiste Andii

Plik:Silchas.jpg

Silchas Ruin. Wygląda gorzej od brata, ale każdy by tak wyglądał po 10 tysiącach lat w ziemi

• Andarist – brat Rake'a, przywódca Tiste Andii na wyspie Awalii, gdzie opiekuje się jego dziećmi i wnukami. Ginie zabity przez nadciągające siły Tiste Edur, chcące zdobyć Tron Cienia. Przed śmiercią każe zabrać Nimanderowi zabrać ocalałych Tiste Andii do Rake'a.
• Klips – tzw. Rycerz Ciemności, a tak naprawdę skrytobójca. Pochodzi z Niebieskiej Róży. Został zabity przez Nimandera… wróć! Potknął się i skręcił sobie kark.
• Nimander Golit – najstarszy z dzieci Rake'a na wyspie Awalii. Z polecenia Andarista zabiera ich do Czarnego Koralu, gdzie według informacji starca miał przebywać Rake. Nie udaje mu się jednak dotrzeć na czas. Gdy tylko przybywa na miejsce, następuje manifestacja Kurald Emurlahn w mitycznym mieście Kharkanas. Pozostali Tiste Andii obierają go swoim przywódcą i wyruszają do Kharkanas po drodze Ślepego Gallana, który zjadł własne oczy. Tam Nimander odbiera Sandalath Drukorlat Tron Ciemności i uwalnia smoczycę Silanah, dzięki której przepędza nacierających na Kharkanas Tiste Liosan.
• Sandalath Drukorlat – wskrzeszona przez Okaleczonego Boga kobieta z czasów wojny z K'Chain Che'Malle, małżonka Withala. Dociera do Kharkanas jako pierwsza, gdzie zostaje obwołana Królową Domu Ciemności. W wyniku dręczących ją wizji przeszłości popada w obłęd, przeżywając ciągle utratę syna. Oddaje władzę Nimanderowi, gdy ten podaje się za niego.
• Spinnock Durav – przyjaciel Anomandera Rake'a, miłośnik szachów. Ginie u bram Y'Ghatanu, próbując powstrzymać Kallora przed wejściem do środka.

Tiste Edur

• Fear Sengar – najstarszy z braci Sengarów. Widząc co wyczynia się pod kopułą jego najmłodszego braciszka, wyrusza na poszukiwanie legendarnego bohatera Edur, Scabandariego Krwawookiego. Na swojej drodze spotyka między innymi Silchasa Ruina i Klipsa, którzy również poszukują Scabandariego, ale w innym celu… Ostatecznie Fear kończy z poderżniętym gardłem, po tym jak chciał powstrzymać Silchasa.
• Hannan Mosag – samozwańczy król-czarnoksiężnik Tiste Edur, który zjednoczył podzielone, a wojownicze klany, dzięki magii Okaleczonego Boga. Ustępuje ze stanowiska na żądanie Rhulada.
• Rhulad Sengar – najmłodszy z braci Sengarów. Dostaje od Okaleczonego Boga specjalny miecz, dzięki któremu, gdy umrze, znów wraca do żywych. Niestety za pierwszym razem grzebie się zbyt długo, dlatego zostaje poddany rytuałom pogrzebowym, które polegają na obłożeniu rozgrzanymi monetami całego ciała… to musiało boleć! Dzięki swej nieśmiertelności zostaje cesarzem Edur i podbija Imperium Letheryjskie. Ginie zabity przez Karsę Orlonga, który poszedł z nim do Okaleczonego Boga i złamał przeklęty miecz.
• Trull Sengar – inny z braci Sengarów. Zostaje wygnany za postawienie się młodszemu bratu. Spotyka T'lan Imassa Onracka, z którym dociera do Ławicy Awalii, gdzie obaj wspierają dążenia Andarista i walczą przeciwko najeźdźcom Edur. Po tych wydarzeniach Trull wraca do Letheru, gdzie, płacząc za zabitym bratem, zostaje zadźgany przez jednego z nadgorliwych Letheryjczyków.

T'lan Imassowie

• Kilava Onass – siostra Onosa, w której kochał się Onrack. I tak, to jej portrety malował. Kilava, jako jedna z niewielu Imassów nie poddała się Rytuałowi Tellan.
• Onos T'oolan (także Pierwszy Miecz T'lan Imassów) – słynie jako bezwzględny rzeźnik, dopóki nie poznaje Toca Młodszego. Na dodatek jako dar od Wilków Zimy otrzymuje dar śmiertelności. Podejmuje wtedy dowództwo nad barghasckimi klanami. Wkrótce jednak, jako postać niezwykle neurotyczna popełnia samobójstwo, bo nikt go nie rozumiał. Zostaje przywrócony do postaci T'lan Imassa przez Olar Ethil i staje się jej sługą. Gdy jednak Ethil ginie zabita przez Nurt, Onos prowadzi T'lan Imassów przeciwko Forkrul Assailom, gdzie ginie, odzyskawszy ciało.
• Onrack – wyklęty ze społeczności za… malowanie portretów. Zbyt uszkodzony, aby walczyć, zostaje porzucony przez swoich współplemieńców. Na swojej drodze spotyka jednak Trulla Sengara, z którym wyrusza bronić Tronu Cienia przed Edur.

Pozostali

Mogora dobiera się do Iskarala

• Icarium – Jhag, czyli pół krwi Jaghut. Zdaniem Bezimiennych najbardziej niebezpieczna broń od czasów Wolverine'a. Zniszczył kiedyś kilka miast, teraz jednak nie pamięta kim jest ani gdzie się znajduje. Ponieważ co tydzień resetuje mu się dysk, buduje zegary, które mają za zadanie przypominać mu ile czasu już minęło.
• Iskaral Krost – Mag Cienia, posiadacz magicznego, potrafiącego zmieniać płeć muła. Nie może niestety pochwalić się posiadaniem swojej żony, Mogory, która ma moc zmiany w pająki. Krost byłby największym spiskowcem na świecie, gdyby nie wypowiadał wszystkich swoich myśli na głos. Jak przyznaje Tron Cienia, wybór Iskarala na wielkiego kapłana Domu Cienia, był największym błędem, jaki bóg popełnił w swoim życiu. W książce jesteśmy świadkami epickiej walki Krosta z Kruppem o Dragnipura. Już na sam odgłos pędzących mułów przechodzi dreszcz…
• Kallor – Wielki Król, jeszcze większy tyran. Spalił kiedyś całe swoje imperium, na złość kilku bogom, grożącym, że odbiorą mu je za znęcanie się nad poddanymi.
• Karsa Orlong (prawdopodobnie także Conan Barbarzyńca) – wielki barbarzyńca, prawdopodobnie największy ze wszystkich wielkich barbarzyńców. Jest tak wielkim barbarzyńcą, że większego od niego barbarzyńcy być nie może. Gdyby istniał większy barbarzyńca od Karsy Orlonga, Karsa musiałby go zabić, aby być największym z wielkich barbarzyńców wśród największych barbarzyńców. Faktycznie, większe od Karsy, który poprzysiągł zniszczyć całą cywilizację, jest tylko jego ego.
• Mappo Konus – towarzysz Icariuma, ostatni z Trellów.
• Srebrna Lisica – poczęta z krwi T'lan Imassów rhivijska kobieta. Jednakże oprócz krwi T'lan Imassów nosi w sobie też krew dwóch martwych czarodziejek imperialnych – Tattersail i Nightchill. Mimo że jest pierwszą od trzystu tysięcy lat żywą szamanką T'lan Imassów, która przyznaje się do swego ludu, odmawia wyzwolenia ich z mocy Rytuału Tellan.

Fabuła

Plik:Coltaine.jpg

Coltaine w afekcie

Po tym krótkim wstępie możemy przystąpić do omówienia zawiłej jak sto metrów sznurka w kieszeni fabuły. Opowieść posiada około czterdziestu krzyżujących się wzajemnie wątków. Przytoczenie ich wszystkich zapchałoby serwery Wikii, dlatego zawrzemy tylko te najistotniejsze.

Hannan Mosag, dzięki magii ofiarowanej mu przez Okaleczonego Boga, znacznie silniejszej od strzaskanej Kurald Emurlahn, jednoczy Tiste Edur. Niedługo potem wysyła braci Sengarów po miecz od Okaleczonego Boga. Zastrzega jednak, że nie powinni go dotykać, ponieważ chce zagarnąć moc dla siebie. Rhulad łamie jednak dane słowo, gdyż Edur zostają zaatakowani przez wrogów. Najmłodszy z Sengarów pada martwy, nie wypuszcza jednak miecza z ręki nawet po śmierci. W trakcie rytuałów pogrzebowych ożywa i, po audiencji u króla-czarnoksiężnika, mianuje się cesarzem Edur i rusza na podbój Imperium Letheryjskiego.

Jego kondycja psychiczna pogarsza się jednak coraz bardziej. Dochodzi do kłótni z Trullem, która kończy się wygnaniem starszego brata. Widząc to, Hannan Mosag decyduje się wysłać statki na poszukiwanie Tronu Cienia zagarniętego przez uzurpatora, spodziewając się, że to pozwoli mu uniezależnić się od Okaleczonego Boga. Jednym z użytych do tego okrętów jest Silanda. Aby zwiększyć efektywność, Edur podróżują przez Groty.

Barbarzyńca Karsa Orlong w towarzystwie dwóch swoich kumpli wyrusza zabijać dzieci, jak nazywa ludzi. Zostaje jednak pojmany przez handlarza niewolników i sprzedany do kopalni na Wyspie Otataralowej. Po drodze jednak poznaje Leomana od Cepów, z którym udaje mu się uciec. W wyniku działań Okaleczonego Boga trafiają do Groty, w której podróżuje Silanda z załogą złożoną z Tiste Edur. Orlong zabija ich wszystkich. Potem trafia wraz z Leomanem na pustynię Raraku, gdzie stają się strażnikami sha'ik. Niedługo potem sha'ik pada ofiarą zamachu dokonanego przez Czerwone Miecze.

Druga Armia malazańska wyrusza, aby podbić Darudżystan. W tym samym czasie do wojska zaciąga się szlachcic z Unty, Ganoes Paran. Zostaje on wybrany do zbadania tajemniczej masakry w Itko Kan. Okazuje się, że całą sprawę zaplanowali Tron Cienia i Kotylion. Skutkiem tych ustaleń za kapitanem, który ma objąć dowództwo nad Podpalaczami Mostów, Ammanas wysyła Ogary Cienia. Przypadkowo Ogary znajdują go akurat, gdy ten spotyka na swojej drodze Syna Ciemności. Dwie bestie kończą wewnątrz Dragnipura, reszta decyduje się na odwrót taktyczny. Wkrótce jednak dochodzi do kolejnego ataku Ogarów na Parana. Tym razem tylko fartem udaje mu się przeżyć, raniąc dotkliwie jednego z nich. Niedługo potem dochodzi do próby podboju Darudżystanu, gdzie ginie przyboczna Lorn.

Po jatce na ulicach miasta Skrzypek dochodzi do wniosku, że jest już za stary i opuszcza Podpalaczy Mostów i udaje się w podróż przez Siedem Miast do Malazu. Po drodze napotyka wielkiego kapłana Iskarala Krosta oraz Icariuma. Wkrótce Skrzypek dociera do Arenu, w którym spotyka Chodzącego z Duchami Tanno. Ten decyduje się stworzyć Pieśń, aby unieśmierelnić Podpalaczy Mostów. Aby jednak to się stało, historia musi zatoczyć koło – jeden z Podpalaczy musi wrócić na Raraku, gdzie zaczęła się legenda kompanii. Skrzypek odmawia, dotarłszy do Malazu, zaciąga się do armii przybocznej Tavore i niestety wraca na Raraku.

Felisin Paran zostaje skazana na dożywotnie wydobywanie otataralu w ramach czystki w untańskiej szlachcie. Wydaje się to szczególnie okropne, biorąc pod uwagę, że do tej pory głównie bawiła się lalkami. Z drugiej strony była na pewno bardzziej odżywiona od przecietnej chłopki…

Wkrótce ucieka z Wyspy Otataralowej wraz z Heborikiem i Pazurem Baudinem. Udaje im się dotrzeć na pustynię Raraku. Krótko po śmierci sha'ik wędrowcy trafiają na Karsę i Leomana. Ci decydują sę poddać Felisin testowi – każą jej otworzyć Księgę Dryjhny, co może uczynić tylko sha'ik. Krótko po tym wybucha Dryjhna. Pięść Coltaine decyduje się zabrać wszystkich Malazańczyków z ogarniętych rzezią Siedmiu Miast. Już u bram Arenu wszystkie jego siły zostają wybite praktycznie do nogi.

Nowa przyboczna, Tavore Paran, zostaje wysłana wraz z nowymi siłami na Raraku, aby zdusić Dryjhnę. Po tym, gdy jej się to udaje, wraca wraz z armią do Malazu. Wcześniej przybywają tam jednak ludzie powiązani z sha'ik – Mallick Rel i Korbolo Dom. Udaje im się wkraść w jej łaski. W całym mieście dochodzi do walk, do których włącza się Szpon i, dzięki Chmurze, T'lan Imassowie. Kończy się to wygnaniem przybocznej i jej żołnierzy.

Po upadku powstania Karsa Orlong decyduje się opuścić Raraku. Podróżuje przez jakiś czas po rozsianych po pustyni resztkach imperium Dessimbelackisa aż w końcu chwytają go Tiste Edur. Realizują oni inny plan Mosaga, który zakładał zgromadzenie najpotężniejszych wojowników, aby ci walczyli z Rhuladem. Ma to zwiększyć moce cesarza, ponadto król-czarnoksiężnik łudzi się, że ktoś wreszcie zadźga go na dobre.

Krążąc po Siedmiu Miastach Icarium zostaje podstępnie odcięty od swojego towarzysza, Mappa, który przez cały ten czas powstrzymywał jego podsycany przez wspomnienia gniew. Nowym opiekunem Icariuma zostaje Taralack Veed, który widać lubił zabawy z niebezpieczną bronią. Zaciąga bowiem Icariuma na statek Edur, by ten zmierzył się z Rhuladem.

Los podobny do losu armii przybocznej spotyka armie pod dowództwem Dujeka Jednorękiego, która, pozbawiona możliwości utrzymania, zatrudnia się u Caladana Brooda w walce z Panniońskim Jasnowidzem. Kampania okazuje się całkowitą porażką – giną niemal wszyscy żołnierze, a Podpalacze Mostów odnoszą tak poważne straty, że wielka pięść podejmuje decyzję o ich rozwiązaniu.

Po bitwie w Koralu i rozwiązaniu Podpalaczy Mostów przez Dujeka, Paran wraca do Unty, zastaje tam jednak tylko wióry. Na dodatek dręczą go koszmary. Okazuje się, że ma w sobie część krwi ogara, dlatego prześladują go wizje Dragnipura, w którym uwiezione są bestie. Po namyśle, za namową Draconusa, decyduje je uwolnić. Gdy Ogary się uwalniają, w Talii Smoków pojawia się nowa karta – Władca Talii. Traf chce, że to akurat Ganoes zostaje nim wybrany. Udaje się do Domu Azath w Darudżystanie, gdzie w towarzystwie Raesta oddaje się rozmyślaniom.

Wygnany przez Rhulada Trull Sengar zostaje ocalony przez T'lan Imasssa Onracka. Razem wyruszają na Ławicę Awalii, bronić Tronu Cienia przed nadciągającymi Edur. Gdy sytuacja wydaje się beznadziejna, przybywa Icarium, przetrzymywany przez Edur. Ci decydują się poddać go testowi i w ramach tego poszczuć na obrońców wyspy. Icarium owszem, wpada w gniew, ale kieruje go głównie przeciwko samym Edur. Po walce Trull wraca na kontynent Assail pogodzić się z braćmi.

Największy barbarzyńca jedzie do domu

Ganoes Paran porzuca bezpieczne schronienie w domu Azath i przenosi się do konającej od zarazy armii Dujeka. Grozi śmiercią Poliel, bogini zarazy i małżonce Okaleczonego Boga, dzięki czemu uzyskuje lekarstwo na chorobę. Dujek jednak umiera wcześniej, nakazując przy tym mianowanie Parana wielką pięścią. Zastęp przenosi się na Assail, w wyniku wizji jakiej doznał Paran w celu wyruszenia do walki z Forkrul Assailami.

Przyboczna Tavore dociera wraz ze swoim żołnierzami na kontynent Assail, gdzie rozpoczyna podbój Imperium Letheryjskiego. W międzyczasie docierają tamże wielcy wojownicy. Gdy dochodzi do walki Karsy Orlonga z cesarzem, barbarzyńca rozszarpuje go na strzępy razem z połową miasta i odbiera miecz Okaleczonego Boga. Następnie przenosi się do siedziby boga, którą także niszczy. Gdy jest już ukontentowany, wraca do swoich pobratymców, aby wraz z nimi zniszczyć całą cywilizację.

Po śmierci swojego cesarza Tiste Edur opuszczają Imperium Letheryjskie, które bez trudu przejmuje przyboczna, osadzając na tronie Tehola Beddicta. Następnie Tavore kieruje swoje oddziały na wojnę przeciwko Forkrul Assailom. Okazuje się z czasem, że są oni w posiadaniu serca Okaleczonego Boga.

W tym czasie Gesler i Chmura zostają porwani przez K'Chain Che'Malle i ogłoszeni ich najwyższymi kapłanami W wyniku pewnych zawirowań udaje im się dorwać do serducha. Dochodzi do uwięzienia Okaleczonego Boga w ludzkim ciele. Wciąż jest on jednak przykuty łańcuchami do ziemi. W tym samym miejscu dochodzi do wielkiej bitwy połączonych sił Tavore, Ganoesa i K'Chain Che'Malle ze zwolennikami Forkrul Assailów. W ogólnym rozgardiaszu pojawia się Kotylion, który zabija boga.

To już jest koniec, nie ma już nic,
Jesteśmy wolni, możemy iść.

Mądrości płynące z książki

Erikson postarał się, aby Malazańska Księga Poległych nie była zwykłą książką fantasy, lekturą dla niewyżytych chłopców, pragnących opisów gorącego seksu, powieścią dla znudzonych życiem emerytowanych wojskowych czy utworem, do którego bohaterów będą mogły wzdychać gosposie. Dlatego możemy się z niej dowiedzieć:

• Że wszystkie bitwy są takie same.
• Jak budować biedaszyby, by nie zwaliły się nam na łeb.
• Jak skutecznie i bezboleśnie pozbyć się rybików z łazienki.
• O sposobach wznoszenia budowli na terenach o wysokich stanach wód gruntowych.
• Jak wykonać przekrój geologiczny terenu na podstawie wykopów oraz jak rozpoznawać poszczególne skały.
• Jak być tró geodetą.
• Jak przywołać demona.
• O przebiegu tworzenia się zrostów krtaniowych i zachowywaniu morfemów w języku.
• Że używanie Nadmiernej Ilości Dużych Liter nie wywołuje wrażenia patosu, lecz śmieszność.
• I na zakończenie najważniejszego, czyli co autor sądzi o opalaniu kur żywcem.

Jak widać nieważne czy jesteś inżynierem, uczniem, polonistą czy filozofem, zawsze znajdziesz w tej książce coś dla siebie.