Gwara śląska
Gwara ślonsko (jenzyk ślonski) – zespół gadek używanych na Ślonsku. Godają nią wszyscy ślonzocy i znaczno część zagłębioków. Zagłębiacy nie rozumieją tylko zwrotów z niemieckiego. Jok powisz im podej no sam aschenbecher, to ni skumają, ale jok powisz podej no sam popielniczka, to podoją.
Język ślonski był urzędowym językiem w autonomicznym Ślonsku, kiery instnioł do 1945 roku, kiedy to komuniści tę autonomię zobroli. Obecnie jest znony jako gwara ślonsko.
Aby ludzie spozo ślonsko mogli usłyszeć gwarę ślonskom, powstoł syriol "Święta wojna" (nie wim czymu ma toki tytuł) który opowioda o losoch psychopoty Berciko, kery miszko no ślonsku. Seriol tyn być możo jest jeszcza puszczony w TVP 2.
A tyro któtki porodnik jok przekrztołcić zwykły wyroz na wyroz ślonski (UWOGO! tworzynie tych wyrozów jest o wiela trudniejsze jok tworzenie PiSm0o P0k3|\/|0|\|0wYgO )
Po pirsze: Większość liter A zamiyń na inne samogłoski , najczyńściej na O,Y,E
Po drugie: Jyśli samogłoska E wystympuje przed lub po literce I to ją 'zjedz' (E zjydz, I zostow!) lub zastąp ją samogłoską Y lub ewyntuolnie O. Jeśli literko E wystempuje na końcu wyrozu to jom zostow w spokoju!... wyjątkim jest wyroz 'nie')
Po trzycie: Najlypiej aby w wyrozoch było nojwięcej literek O
Po czworte: Ale ni przysodzoj z tą wymioną! Czyńś literek se zostow!
Po piąte: A tyro sporóbuj cały tyn tykst przeczytoć no głos!
Po szóste: Ale z akcentem! Wsodź ziemnioko do gyby i tero godoj! No... już lypiej!
Po siódme: Ni szpanuj tym, że umisz cokolwiek powiedzieć po ślonsku... oni i tok cię wyśmieją!
Wykonołeś polecenia? To gratuluję! A tyroz jeszcza podręczny słownik kilku wyrozów:
ciepnij - rzuć, położ
hasiok - kosz na śmieci
idymy - idziemy
jo - ja
ja - tak
podej (podoj) - podaj
pieruński - cholerny
synek - chłopie
kiery - który
hahar - łobuz, nicpoń
dziołucha - dziewczyna
