Pomoc:Formatowanie

Pomoc / Dla edytorów / Formatowanie

Na tej stronie Pomocy znajdziesz informacje o tym, jak formatować tekst na Nonsensopedii. Jeśli szukasz stron opisujących inne elementy wikitekstu (grafiki, tabele, filmy, linki), zajrzyj do sekcji Zobacz też.

Akapity

Przykłady akapitów i nowych linii

Wpisujesz	Otrzymujesz
Słowo pierwsze Słowo drugie Słowo trzecie	Słowo pierwsze Słowo drugie Słowo trzecie
Wiersz pierwszy <br /> Wiersz drugi <br /> Wiersz trzeci <br /> Wiersz czwarty <br />	Wiersz pierwszy Wiersz drugi Wiersz trzeci Wiersz czwarty
<poem> Wiersz pierwszy Wiersz drugi Wiersz trzeci Wiersz czwarty </poem>
Akapit pierwszy Akapit drugi Akapit trzeci Akapit czwarty	Akapit pierwszy Akapit drugi Akapit trzeci Akapit czwarty

Znaki nowej linii (entery) w źródle strony nie pokrywają się z kolejnymi liniami w tekście.

• Pojedynczy enter w źródle jest traktowany jako jedna spacja (odstęp) w artykule.
• Podwójny enter w źródle oznacza akapit – służący do rozdzielania dwóch myśli (wątków) w tekście jednej sekcji.
• Jeżeli chcesz wymusić rozpoczęcie nowej linii, możesz zrobić to na dwa sposoby:
  • Wstawiając znacznik <br /> w miejscu, gdzie ma się rozpocząć kolejny wiersz.
  • W przypadku konieczności wymuszenia wielu nowych linii pod rząd tekst można wsadzić między znaczniki <poem> i </poem> – każdy enter wewnątrz tych znaczników będzie odpowiadał kolejnemu wierszowi w tekście.

Śródtytuły (nagłówki)

W hasłach możemy stosować cztery poziomy śródtytułów, sygnalizowane odpowiednią liczbą znaków równości.

• Aby utworzyć sekcję, należy umieścić na jej początku jej nagłówek. Robimy to, umieszczając tytuł sekcji pomiędzy dwiema parami znaków równości: == Tytuł sekcji ==. Należy pamiętać, że w tej samej linii nie może się znajdować nic innego.
• W podobny sposób wstawiamy nagłówki podsekcji, jednak dla każdego kolejnego stopnia zagnieżdżenia dokładamy po jednym znaku równości w obu parach: === Tytuł podsekcji ===. Podsekcja musi znajdować się wewnątrz sekcji, więc nagłówka podsekcji nie można umiejscowić przed pierwszym nagłówkiem sekcji.
• Spis treści (Table of Contents) domyślnie pojawia się pod pierwszym nagłówkiem sekcji w artykule, o ile ów się pojawia, spisy treści nie są wyłączone w preferencjach użytkownika, nie został wyłączony w artykule przez użycie przełącznika __NOTOC__ lub przemieszczony przy użyciu __TOC__.
• Jeżeli nagłówek sekcji ma być elementem szablonu, na przykład dyskusji użytkownika, wtedy zamiast znaków równości używamy znaczników HTML: <h2>Tytuł sekcji</h2>, <h3>Tytuł podsekcji</h3> i tak dalej, za każdym razem zwiększając cyfrę w znaczniku o jeden. Usunie to przycisk „edytuj” z nagłówka sekcji, którego kliknięcie otworzyłoby okno edycji nie sekcji dyskusji, lecz samego szablonu. Te znaczniki nie muszą mieć osobnej linii.

Przykłady sekcji

Wpisujesz	Otrzymujesz
== Tytuł sekcji ==	Tytuł sekcji
=== Tytuł podsekcji ===	Tytuł podsekcji
==== Tytuł podsekcji drugiego stopnia ====	Tytuł podsekcji drugiego stopnia
===== Tytuł podsekcji trzeciego stopnia =====	Tytuł podsekcji trzeciego stopnia
<h2>Tytuł sekcji nieedytowalnej</h2>	Tytuł sekcji nieedytowalnej
<h3>Tytuł podsekcji nieedytowalnej</h3>	Tytuł podsekcji nieedytowalnej
<h4>Tytuł podsekcji nieedytowalnej drugiego stopnia</h4>	Tytuł podsekcji nieedytowalnej drugiego stopnia
<h5>Tytuł podsekcji nieedytowalnej trzeciego stopnia</h5>	Tytuł podsekcji nieedytowalnej trzeciego stopnia

Wyróżnianie pisma

Fragmenty tekstu znajdujące się w artykule mogą być wyróżniane na wiele sposobów – poprzez zmianę wyglądu liter go tworzących.

Kursywa

Kursywa (tekst pochylony) jest tworzona przez wkładanie tekstu pomiędzy dwie pary apostrof: ''.

• Jeżeli chcemy by tekst pisany kursywą miał długość kilku linii, to wewnątrz apostrof tekst dodatkowo otaczamy parą znaczników HTML-owych: <poem> oraz </poem>.

Przykłady kursywy

Wpisujesz	Otrzymujesz
''Ten tekst jest kursywą''	Ten tekst jest kursywą
''<poem> Ten tekst także jest kursywą A nawet ma kilka linii! O, tutaj kolejna Jeszcze jedną, jeszcze musisz! </poem>''	Ten tekst także jest kursywą A nawet ma kilka linii! O, tutaj kolejna Jeszcze jedną, jeszcze musisz!

Pogrubienie

Podstawowym sposobem wyróżniania tekstu jest jego pogrubienie.

• Tworzone poprzez wkładanie tekstu pomiędzy parę potrójnych apostrof: '''.
• Tak jak w przypadku kursywy, jeśli chcemy by nasz pogrubiony tekst rozciągał się na kilka wierszy, to wewnątrz apostrof otaczamy tekst parą znaczników <poem> oraz </poem>.

Przykłady pogrubienia

Wpisujesz	Otrzymujesz
'''Ten tekst jest pogrubiony'''	Ten tekst jest pogrubiony
'''<poem> Życie nie trwa wiecznie Ale miłość tak Nie zostawaj w tyle Czytaj Fakt! </poem>'''	Życie nie trwa wiecznie Ale miłość tak Nie zostawaj w tyle Czytaj Fakt!

Podkreślenie

Kolejnym sposobem wyróżniania tekstu jest jego podkreślenie. Tworzymy je poprzez włożenie tekstu pomiędzy <u> oraz </u>.

Przykład podkreślenia

Wpisujesz	Otrzymujesz
<u>Ten tekst jest podkreślony</u>	Ten tekst jest podkreślony

Kod

Cytowanie kodu.

• Jest tworzone poprzez włożenie tekstu pomiędzy <code> oraz </code>.
• Jeżeli chcemy rozciągnąć to na kilka wierszy, to tak jak w poprzednich przypadkach – opatrzamy wewnątrz (po <code>) tekst znacznikami <poem>.
• Jednakże zamiast tego warto również rozważyć użycie <source> lub <pre>, opisanych niżej.
• Służy do ogólnego cytowania kodu źródłowego, czasami jest stosowane jako zwykłe wyróżnienie tekstu.
• Jest pisane czcionką o stałej szerokości – przez co niektóre znaki mogą w nim wyglądać tak samo (z reguły dywizy i półpauzy).

Przykłady kodu

Wpisujesz	Otrzymujesz
<code>Ten tekst jest kodem</code>	Ten tekst jest kodem
<poem><code> user@host$ cd katalog user@host$ ls plik user@host$ rm plik </code></poem>	user@host$ cd katalog user@host$ ls plik user@host$ rm plik

Kod podświetlany

Cytowanie kodu z podświetlaniem składni.

• Aby utworzyć, należy włożyć tekst pomiędzy <source lang="nazwa"> oraz </source>, gdzie w miejscu nazwa należy wpisać odpowiednią nazwę języka, którego składnia ma być podświetlana w tekście.
• Jest podobne do <code>, ale pozwala podświetlać składnię języka, w jakim jest kod pisany – jednakże uniemożliwia inną stylizację.
  • Tak jak <code> może zawierać wiele linii.
• Lista języków i ich nazw znajduje się tutaj.

Przykład kodu podświetlanego

Wpisujesz	Otrzymujesz
<source lang="lua"> local sum = 0 for i = 1, #arg do   if tonumber(i) then     sum = sum + i   end end print(sum) </source>	local sum = 0 for i = 1, #arg do if tonumber(i) then sum = sum + i end end print(sum)

Preformatowanie

Cytowanie kodu „na twardo”.

• Aby uzyskać, należy rozpocząć linię od spacji, lub wsadzić tekst w parę znaczników <pre> oraz </pre>, jeżeli tekst rozciąga się na kilka wierszy.
• Służy do cytowania dłuższych fragmentów kodu, bez podświetlania składni lub jakiejkolwiek stylizacji.

Przykłady preformatowania

Wpisujesz	Otrzymujesz
Ta linia zaczyna się od spacji	Ta linia zaczyna się od spacji
<pre> Róże są czerwone Fiołki są niebieskie Cukier jest słodki A alkohol niezdrowy </pre>	Róże są czerwone Fiołki są niebieskie Cukier jest słodki A alkohol niezdrowy

Listy

Przykłady list

Wpisujesz	Otrzymujesz
* Punkt ** Podpunkt *** Podpodpunkt	Punkt Podpunkt Podpodpunkt
# Jeden ## Jeden kropka jeden # Dwa Bum # Ojej	Jeden Jeden kropka jeden Dwa Bum Ojej
* Normalny punkt *# Numerowany podpunkt *#* Normalny podpodpunkt *# Kolejny numerowany podpunkt	Normalny punkt Numerowany podpunkt Normalny podpodpunkt Kolejny numerowany podpunkt
# Numerowany punkt #* Normalny podpunkt #*# Numerowany podpodpunkt # Kolejny numerowany punkt	Numerowany punkt Normalny podpunkt Numerowany podpodpunkt Kolejny numerowany punkt

Listy służą do wymienienia i ewentualnego krótkiego opisania pokrewnych elementów danego zagadnienia, np. członków zespołu, listy utworów, szeregu dat, czy kolejnych kroków jakiegoś działania. Są dwa rodzaje list – wypunktowana i numerowana.

• Lista wypunktowana charakteryzuje się punktem przed elementem listy (również zwanym punktem). Używamy go, gdy elementy są sobie równorzędne i mogą mieć dowolną kolejność, np. podgatunki zwierzęcia. Aby wstawić taki punkt, stawiamy asterysk (gwiazdkę, *) na początku nowej linii. Ta strona składa się z list wypunktowanych.
  • Lista taka może mieć podpunkty, które mogą dalej rozwijać dany element lub stanowić uwagi go dotyczące. Podpunkty uzyskujemy stawiając na początku nowej linii dwa asteryski (**). Rzecz jasna, unikamy podpunktów bez punktów.
    • Podpunkty również mogą mieć swoje podpunkty, które tworzymy znów dostawiając kolejny asterysk. Można tak w nieskończoność, choć staramy się tego unikać.
  • Kolejne punkty oddzielamy nie jak akapity podwójnymi enterami, lecz tak, jak wewnątrz <poem> pojedynczymi.
• Lista numerowana służy wymienieniu elementów o konkretnej kolejności, np. ciąg przyczynowo-skutkowy, lista utworów lub klasyfikacja w zawodach sportowych. Aby dodać punkt listy numerowanej stawiamy kratkę zwaną także hashem (#) na początku linii.
  • Tak samo, jak w przypadku listy wypunktowanej, tak i lista numerowana może mieć podpunkty. Tworzymy je stawiając w nowej linii dwie kratki (##). Tak samo działają i kolejne rzędy podpunktów.
  • Lista numerowana jest dość wrażliwa i musi zostać zachowana sekwencja kratek w każdej kolejnej linii, by lista nie została nagle przerwana, tzn. tylko jeden enter przed kolejnym punktem.
• Listy mogą być mieszane, tj. lista wypunktowana ma numerowane podpunkty, lub lista numerowana ma wypunktowane podpunkty.
  • Aby lista wypunktowana mogła mieć numerowane podpunkty, w podpunkcie zamiast dwóch asterysków (**) stawiamy asterysk i kratkę (*#).
  • Aby lista numerowana mogła mieć podpunkty robimy na odwrót – kratka przed asteryskiem (#*).
  • Takie listy mogą mieć i dalsze podpunkty kolejnych rodzajów.

Wcięcia

Możesz wreszcie stosować wyróżniające wcięcia, używając znaków dwukropka.

Przykłady wcięć

Wpisujesz	Otrzymujesz
To jest tekst bez wcięcia. :To jest wcięty akapit. ::Jeszcze bardziej wcięty akapit. :To jest kolejny wcięty akapit. I znowu akapit bez wcięcia.	To jest tekst bez wcięcia. To jest wcięty akapit. Jeszcze bardziej wcięty akapit. To jest kolejny wcięty akapit. I znowu akapit bez wcięcia.

Definicje

Specyficznym rodzajem list są definicje, w których nazwę definicji poprzedza się znakiem średnika, zaś wyjaśnienie definicji znakiem dwukropka.

Przykłady definicji

Wpisujesz	Otrzymujesz
;Warszawa : stolica Polski ;Praga : stolica Czech ;Berlin : stolica Niemiec	Warszawa stolica Polski Praga stolica Czech Berlin stolica Niemiec

Kolory

Czasem zdarza się, że chcemy ożywić kolorami nasz artykuł. Jest to całkiem proste, o ile znamy komendy odpowiedzialne za to.

Tekst

Na początek zmiana koloru tekstu. Aby to zrobić, należy wpisać <span style="color:###">. W miejsce trzech kratek wpisujemy nazwę koloru, którego chcemy użyć. Uwaga! Jego nazwa musi być napisana po angielsku! Na przykład: green, red, white…

Gdy wpiszemy tę komendę, każdy tekst napisany po niej będzie w takim kolorze, jaki jest w komendzie. Poniżej przykład koloru red.
Ten tekst jest czerwony.
Ale ten tekst także jest czerwony! Co w takim razie zrobić? Jeśli chcemy zmienić kolor na ten poprzedni, nie musimy wpisywać <span style="color: black">. Wystarczy </span>.

Jak widać, ten tekst jest już normalny. Oprócz kolorów typu red, orange czy blue, można skorzystać z innych, niestandardowych. Muszą być one wpisywane w systemie szesnastkowym, czyli hex. Wpisujemy je następująco: <span color="#/przykładowe sześć cyfr lub liter/">. Na przykład, chcąc użyć koloru oliwkowego, użyjemy #808000. Kody kolorów możesz otrzymać na wiele sposobów (np. z Gimpa lub innego edytora grafiki). Na tej stronie znajdziesz proste narzędzie do wybierania kolorów, a jeśli chcesz zbudować od razu całą ładnie komponującą się paletę, to możesz skorzystać z tego narzędzia.

Innym sposobem na kontrolę koloru tekstu może być użycie szablonu {{c}}, którego użycie wyjaśnione jest w dołączonej do niego treści.

Tło strony

Bywa, że możemy chcieć zmienić kolor całej strony. Do tego potrzebna jest zupełnie inna, dłuższa komenda. Brzmi ona:
<div style="text-align: justify; background: /KOD W HEX/; margin: 1em 0px; padding: 16px; border: /KOD W HEX/; 4px solid;">
Pierwszy /KOD W HEX/ odpowiada za kolor tła strony, a drugi /KOD W HEX/ za kolor ramki tła.

Kategorie

Należy pamiętać o nadaniu hasłu kategorii – bardzo pomaga to zarówno osobom, które przeglądają hasła z danej dziedziny, jak i nonsensopedystom, którzy utrzymują tę dziedzinę w porządku. Jeśli opracowujesz np. hasło o znanym polityku Janie Kowalskim, włącz go do kategorii Polscy politycy. Składnia jest następująca:

[[Kategoria:Polscy politycy]]

Jednak aby sortowanie było poprawne, można zastosować jeszcze dodatkowy kod:

[[Kategoria:Polscy politycy|Kowalski, Jan]],

lepszą metodą natomiast jest użycie magicznego słowa {{DEFAULTSORT:Kowalski, Jan}}, które powoduje, że sposób sortowania obowiązuje dla wszystkich wymienionych kategorii bez potrzeby każdorazowego jego przytaczania.

Podanie po kresce ciągu Kowalski, Jan spowoduje, że w kategorii Polscy politycy nazwisko zostanie umieszczone pod właściwą literą.

Aby wybrać odpowiednią kategorię, najlepiej znaleźć hasło pokrewne i podpatrzeć, gdzie jest przyporządkowane, lub przejść do ogólnej kategorii (w tym przypadku Biografie) i odnaleźć odpowiednią kategorię pochodną. Ewentualnie, kompletną listę kategorii znajdziesz pod adresem Specjalna:Kategorie.

Zauważ na przykład, że niniejszy poradnik jest umieszczony w kategorii Pomoc, co widać na samym dole, pod artykułem.

Przekierowania

Niekiedy hasło może być poszukiwane pod kilkoma nazwami np. Niemiecka Republika Demokratyczna i NRD. Aby nie tworzyć dwóch takich samych artykułów, możemy jedną z tych nazw przekierować na drugą. W tym celu należy w jednym z artykułów umieścić w pierwszej linii frazę #patrz, a następnie link do strony, na której znajduje się artykuł właściwy.

Całość wygląda tak: #PATRZ [[Nowa nazwa]]

Przekierowanie może też być stosowane, jeśli uznasz, że hasło powinno mieć inną nazwę niż pierwotna, co może być wynikiem popełnionego błędu, choćby i literowego. Możesz skorzystać z zakładki Przenieś nad polem edycyjnym.

Po kliknięciu tej zakładki MediaWiki wyświetli pole Nowy tytuł, w którym wpisz po prostu nowy tytuł hasła. Od tej chwili nosi ono nową nazwę, zaś w haśle o starej nazwie pojawi się kod:

#PATRZ [[Nowa nazwa]]

Zakładka przenieś ma przy tym dużo poważniejsze działanie, bo oprócz wstawienia przekierowania przenosi pod nową nazwę także historię strony i dyskusję.

Niestety (a może na szczęście), tylko administratorzy i moderatorzy treści mają prawo usuwać hasła z Nonsensopedii, więc funkcja przenoszenia może być niekiedy przydatna.

Możesz także sprawdzić, które hasła w Nonsensopedii odwołują się do naszego hasła – lista jest wyświetlana po kliknięciu odsyłacza Linkujące z lewej strony ekranu. Jeśli haseł takich jest niewiele, można się pokusić o zmianę odsyłacza w tych hasłach. Jeśli zbyt dużo, trzeba jednak już zawierzyć funkcji przekierowania, która będzie przenosić czytelnika we właściwe miejsce.

Poziome linie

Pozioma linia jest wstawiana za pomocą czterech kresek (znaków minus):

----

Efekt jest następujący:

---

Nie nadużywaj poziomych linii; staraj się je stosować oszczędnie i w wyjątkowych wypadkach.

Kody HTML i CSS

MediaWiki zostało tak pomyślane, aby tworzenie hasła było jak najmniej kłopotliwe, a użytkownik w jak najmniejszej mierze zaprzątał sobie głowę sprawami technicznymi. Do zdecydowanej większości zastosowań wystarczą funkcje wbudowane w wikitekst.

Możliwe jest jednak stosowanie także tagów języka HTML, jeśli tylko je znamy. Nie zalecamy używania tagów HTML, do których są odpowiednie znaczniki MediaWiki (na przykład <b> oraz <i>). Używane są natomiast tagi <div> oraz <span>, najczęściej z CSS-em.

Zobacz też

• Tworzenie linków
• Wstawianie grafik
• Wstawianie filmów z YouTube
• Tworzenie tabel