Radio: Różnice pomiędzy wersjami
(nowa strona) |
M (Zabezpieczył „Radio”: wazonku, my wiemy, że lubisz promować radyjo swoje, ale nie musisz je tu reklamować ([edytowanie=Dozwolone tylko dla użytkowników automatycznie zatwierdzonych] (wygasa 09:09, 8 kwi 2025 (UTC)))) |
||
(Nie pokazano 77 wersji utworzonych przez 55 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[ |
[[Plik:Radio Eltra Julia-stereo.jpg|200px|thumb|Radio w szczytowej formie rozwoju, kiedy do słuchania radia potrzebny był odbiornik radiowy]] |
||
{{cytat|Zima nasza, wiosna wasza, a Lato z '''radiem'''!|Wrzuta na ścianie z lat 80.}} |
|||
⚫ | '''Radio''' |
||
{{cytat|Vysila stanice Česky Rozhlas|'''Radio''' u naszych sąsiadów}} |
|||
{{cytat|Uwaga, uwaga, nadchodzi!|DJ Stefan Starzyński w słuchowisku z [[1939]]}} |
|||
{{cytat|Radio wynalazła Maria Skłodowska-Kuria |[[Ferdynand Kiepski]] o wynalezieniu '''Radia''' }} |
|||
{{cytat|Znów [[Justin Bieber|Bimber]]! Przełączaj, Krystyna!|Przeciętny [[Polak]] o audycji w '''radiu'''}} |
|||
{{cytat|Podajemy numer konta…|Program ekonomiczny na fali 66.6 MHz}} |
|||
{{cytat|Halo?|Ktoś przegrał 80 tysięcy złotych}} |
|||
{{cytat|Ołłł, jeaaa, jea jea jea, aj loooow ju soł maaacz, jea, beejbeee…|Radio codziennie o 12:00}} |
|||
⚫ | '''Radio''' – urządzenie mówiąco-grające z początku ubiegłej epoki. Składa się z [[głośnik]]a (w [[Radio Maryja|niektórych przypadkach]] zastępowanego ryjem), [[elektronika|tajemniczych bebechów]] i pokręteł. W czasach historycznych radio miało skalę, zastąpioną obecnie przez kolorowe [[cyfra|cyferki]] na wyświetlaczu. Obecnie radia można słuchać również z innych urządzeń, jak np. [[telefon komórkowy]], [[komputer osobisty|komputer]], latarka, [[budzik]], [[kalkulator]], [[zegar|zegarek na rękę]] i [[proteza zębowa]]. Tradycyjne radioodbiorniki są w zaniku. |
||
== Powstanie radia == |
== Powstanie radia == |
||
W roku [[1901]] na kornwalijskich klifach na półwyspie Lizard spotkało się dwóch dżentelmenów: [[ |
W roku [[1901]] na kornwalijskich klifach na półwyspie Lizard spotkało się dwóch dżentelmenów: [[Włosi|Włoch]] Giugliemo Marconi i [[Rosjanie|Rosjanin]] Aleksander Popow, aby stoczyć pojedynek o honor i [[wódka|pół litra]], kto naprawdę wynalazł boomboksa. Impreza, transmitowana przez BBC, RAI, Radio Moskwa, RMF FM i oczywiście Radio Maryja skończyła się remisem – wskutek tego przez kilkadziesiąt lat na Wschodzie uczono w szkołach, że radio wynalazł Popow, a na Zachodzie – że Marconi. Pierwszym programem przesłanym przez Marconiego do [[Stany Zjednoczone Ameryki|USA]] w roku 1901 były ''Rozmowy niedokończone'' – transmisję przerwała po pięciu minutach burza nadciągająca od strony [[Toruń|Torunia]]. |
||
== Złote lata radia == |
== Złote lata radia == |
||
[[ |
[[Plik:Konstantynow1.jpg|200px|thumb|Tu transmitowano propagandę na najwyższym na świecie (648 m) poziomie]] |
||
Pierwsza polska stacja radiowa nazywała się ''[[Polskie Radio|Raszyn]]'' – nazwę wkrótce zmieniono na ''[[Polskie Radio Program I|Warszawa I]]'' ze względu na podobieństwo do angielskiego słowa ''Russian''. W czasach socjalistycznych bliższe prawdy było określenie pierwsze. |
|||
⚫ | Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] w Polsce powstały rozgłośnie radiowe, niektóre z nich nadające programy polityczne typu hardcore, np. ''Fala |
||
⚫ | Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] w Polsce powstały rozgłośnie radiowe, niektóre z nich nadające programy polityczne typu hardcore, np. ''Fala 49'' okraszone wrzutami muzycznymi z wiejskich festynów. Pierwsi znani didżeje to Wanda Odolska i Stefan Martyka, który swą popularność przypłacił głową. Grał nie te piosenki? W roku [[1956]] podczas wydarzeń poznańskiego czerwca rozjuszony lud zrzucał nadajniki transmitujące na tej samej fali program jedynie słusznego wtedy radia Moskwa<ref>zwane zagłuszarkami</ref>. |
||
⚫ | W latach 60. najpopularniejszym polskim didżejem był Józef Światło, prowadzący show pt. ''UB mix''. Niestety, sława okazała się równie szkodliwa. Tymczasem rodzima radiofonia rozpoczęła nadawanie programu na falach ultrakrótkich w paśmie niedostępnym dla polskich radioodbiorników |
||
⚫ | W latach 60. najpopularniejszym polskim didżejem był Józef Światło, prowadzący show pt. ''UB mega mix''. Niestety, sława okazała się równie szkodliwa co w przypadku Martyki<ref>[http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/203/1587/Jozef_Swiatlo.html Józef Światło w archiwach IPN] (dostęp 13 grudnia 2008)</ref>. Tymczasem rodzima radiofonia rozpoczęła nadawanie programu na falach ultrakrótkich w paśmie niedostępnym dla polskich radioodbiorników: 88–108 MHz. Stąd dalej najpopularniejszymi rozgłośniami w Polsce były [[Radio Wolna Europa]], [[Głos Ameryki]] i [[Radio Luxembourg|Radio Luksemburg]]. Programów rozrywkowych dostarczały głównie radio Tirana<ref>Słynna zapowiedź tego radia: A teraz rubryka: Marksizm-leninizm doktryną zawsze młodą i naukową</ref> i Radio Beijing International<ref>Rozgłośnia stosowała specyficzną wymowę polskich wyrazów, m. in. /Chyny/</ref>. |
||
== Koniec wieku == |
== Koniec wieku == |
||
[[Plik:Jan Nowak-Jezioranski RFE.jpg|200px|thumb|Jan Nowak-Jeziorański, twórca innego radia]] |
|||
W latach siedemdziesiątych zorientowano się, że polskiego radia nikt nie słucha. W sprawie zorientował się nawet maszt nadawczy w Gąbinie, najwyższa konstrukcja techniczna na świecie i z |
W latach siedemdziesiątych zorientowano się, że polskiego radia nikt nie słucha. W sprawie zorientował się nawet [[Maszt radiowy w Konstantynowie|maszt nadawczy w Gąbinie]], najwyższa konstrukcja techniczna na świecie, i z nudów zawalił się z hukiem. Masztu w dawnym rozmiarze zbudować nie zdołano, toteż postawiono na szybki [[lifting]] – tak powstała audycja [[Lato z radiem|Leto z rozhlasem]]<ref>Ljeto s radioprijomnikom</ref> i [[Program Trzeci Polskiego Radia|program III PR]], zwany pieszczotliwie trujką. Najpopularniejsza audycja w tym czasie to ''Litania przebojów'' zakończona tradycyjnie pierwszą trójcą. W programie [[Program Drugi Polskiego Radia|II PR]] odbywał się co niedzielę krótki kurs prawa pod hasłem „Jak szanować prawo autorskie”, w którym grano całe płyty nie bardzo przejmując się prawem autorskim lub wychodząc z założenia, że krajom komunistycznym należy się z definicji [[GFDL]]. |
||
== Narodziny nowych technologii== |
|||
[[Metal (muzyka)|Heavy metal]] powstał wskutek fascynacji muzyków dźwiękami zagłuszarek, uprzyjemniających odbiór programów z zachodu. Inne popularne programy radiowe, głównie na falach krótkich, polegały na podawaniu cyfr w pięciocyfrowych grupach w różnych dziwnych językach, np: ''jedna, sedum, vosum, nulla, tři''<ref>Według nieoficjalnych informacji zdobytych przez [[Nonsensopedia|Nonsensopedię]] były to programy dla przedszkoli szpiegowskich</ref>. Tak oto narodził się ''digital broadcasting'' (radiofonia cyfrowa). |
|||
== W wolnej Polsce == |
== W wolnej Polsce == |
||
Pierwsze niezależne rozgłośnie radiowe |
Pierwsze niezależne rozgłośnie radiowe – radio FUN (później [[RMF FM]]), [[Radio ZET]] i Radio S, czyli [[Radio Eska|coś dla nastolateczków]] działały na mocy ustawy „Prawo Kaduka”<ref>''Dziennik Ustaw'' poz. nr 666</ref>. W myśl tej samej zasady nadawał także [[Radio Maryja|koncern toruński]]. Z biegiem czasu wprowadzono ustawę w myśl której nadawać każdy może, byle nie w eterze. Prawodawca przewidział zatem z dziesięcioletnim wyprzedzeniem boom radiofonii [[internet]]owej. |
||
== Teoria o skracaniu fal radiowych == |
== Teoria o skracaniu fal radiowych == |
||
Linia 21: | Linia 36: | ||
== Lista ważnych rozgłośni radiowych w historii Polski == |
== Lista ważnych rozgłośni radiowych w historii Polski == |
||
[[Plik:RMM.jpg|200px|right]] |
|||
* Radio Wolna Europa |
* Radio Wolna Europa, |
||
* |
* Radio Głos Ameryki, |
||
* BBC |
* BBC, |
||
⚫ | |||
* Radio |
* Radio Caroline, |
||
⚫ | |||
== Słownik radiowo–polski == |
|||
[[Plik:Radio.jpg|thumb|200px|Początki radia]] |
|||
{{słownik|[[Słownik:RaDio|RaDio]]}}{{Źródła|[[Nonźródła:Prawdziwa historia wielkich wynalazków: Radioaktywność|Prawdziwa historia wielkich wynalazków: Radioaktywność]]}} |
|||
{{NonNews|[[NonNews:Międzygalaktyczna rozgłośnia radiowa rozpoczęła działalność|Międzygalaktyczna rozgłośnia radiowa rozpoczęła działalność]]}} |
|||
* '''power play''' – utwór pojawiający się na antenie równie często, co kac po wypiciu alkoholu. Najpopularniejszym power playem od 80 lat jest utwór grany o północy przez [[Polskie Radio Program I|program I PR]]. |
|||
* '''antena''' – miejsce, z którego nadawane są programy radiowe. ''Uwaga, jesteśmy na antenie'' – informuje [[DJ]] obawiając się, że za chwilę z niej spadnie. |
|||
* '''a teraz…''' – sposób rozpoczynania 50 procent wypowiedzi w programach radiowych |
|||
* '''czas na…''' – sposób rozpoczynania pozostałych 50 procent wypowiedzi w programach radiowych |
|||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
||
{{Urządzenia}} |
|||
⚫ | |||
[[ar:الراديو]] |
|||
[[da:Radio]] |
|||
[[de:Radio]] |
|||
[[en:Radio]] |
|||
[[es:Radio (medio de comunicación)]] |
|||
[[fi:Radio]] |
|||
[[fr:Radio]] |
|||
[[he:רדיו]] |
|||
[[ja:ラジオ]] |
|||
[[no:Radio]] |
|||
[[pt:Rádio]] |
|||
[[ru:Радио]] |
|||
[[zh:无线电波]] |
|||
⚫ |
Aktualna wersja na dzień 10:09, 8 paź 2024
Zima nasza, wiosna wasza, a Lato z radiem!
- Wrzuta na ścianie z lat 80.
Vysila stanice Česky Rozhlas
- Radio u naszych sąsiadów
Uwaga, uwaga, nadchodzi!
- DJ Stefan Starzyński w słuchowisku z 1939
Radio wynalazła Maria Skłodowska-Kuria
- Ferdynand Kiepski o wynalezieniu Radia
Znów Bimber! Przełączaj, Krystyna!
- Przeciętny Polak o audycji w radiu
Podajemy numer konta…
- Program ekonomiczny na fali 66.6 MHz
Halo?
- Ktoś przegrał 80 tysięcy złotych
Ołłł, jeaaa, jea jea jea, aj loooow ju soł maaacz, jea, beejbeee…
- Radio codziennie o 12:00
Radio – urządzenie mówiąco-grające z początku ubiegłej epoki. Składa się z głośnika (w niektórych przypadkach zastępowanego ryjem), tajemniczych bebechów i pokręteł. W czasach historycznych radio miało skalę, zastąpioną obecnie przez kolorowe cyferki na wyświetlaczu. Obecnie radia można słuchać również z innych urządzeń, jak np. telefon komórkowy, komputer, latarka, budzik, kalkulator, zegarek na rękę i proteza zębowa. Tradycyjne radioodbiorniki są w zaniku.
Powstanie radia
W roku 1901 na kornwalijskich klifach na półwyspie Lizard spotkało się dwóch dżentelmenów: Włoch Giugliemo Marconi i Rosjanin Aleksander Popow, aby stoczyć pojedynek o honor i pół litra, kto naprawdę wynalazł boomboksa. Impreza, transmitowana przez BBC, RAI, Radio Moskwa, RMF FM i oczywiście Radio Maryja skończyła się remisem – wskutek tego przez kilkadziesiąt lat na Wschodzie uczono w szkołach, że radio wynalazł Popow, a na Zachodzie – że Marconi. Pierwszym programem przesłanym przez Marconiego do USA w roku 1901 były Rozmowy niedokończone – transmisję przerwała po pięciu minutach burza nadciągająca od strony Torunia.
Złote lata radia
Pierwsza polska stacja radiowa nazywała się Raszyn – nazwę wkrótce zmieniono na Warszawa I ze względu na podobieństwo do angielskiego słowa Russian. W czasach socjalistycznych bliższe prawdy było określenie pierwsze.
Po II wojnie światowej w Polsce powstały rozgłośnie radiowe, niektóre z nich nadające programy polityczne typu hardcore, np. Fala 49 okraszone wrzutami muzycznymi z wiejskich festynów. Pierwsi znani didżeje to Wanda Odolska i Stefan Martyka, który swą popularność przypłacił głową. Grał nie te piosenki? W roku 1956 podczas wydarzeń poznańskiego czerwca rozjuszony lud zrzucał nadajniki transmitujące na tej samej fali program jedynie słusznego wtedy radia Moskwa[1].
W latach 60. najpopularniejszym polskim didżejem był Józef Światło, prowadzący show pt. UB mega mix. Niestety, sława okazała się równie szkodliwa co w przypadku Martyki[2]. Tymczasem rodzima radiofonia rozpoczęła nadawanie programu na falach ultrakrótkich w paśmie niedostępnym dla polskich radioodbiorników: 88–108 MHz. Stąd dalej najpopularniejszymi rozgłośniami w Polsce były Radio Wolna Europa, Głos Ameryki i Radio Luksemburg. Programów rozrywkowych dostarczały głównie radio Tirana[3] i Radio Beijing International[4].
Koniec wieku
W latach siedemdziesiątych zorientowano się, że polskiego radia nikt nie słucha. W sprawie zorientował się nawet maszt nadawczy w Gąbinie, najwyższa konstrukcja techniczna na świecie, i z nudów zawalił się z hukiem. Masztu w dawnym rozmiarze zbudować nie zdołano, toteż postawiono na szybki lifting – tak powstała audycja Leto z rozhlasem[5] i program III PR, zwany pieszczotliwie trujką. Najpopularniejsza audycja w tym czasie to Litania przebojów zakończona tradycyjnie pierwszą trójcą. W programie II PR odbywał się co niedzielę krótki kurs prawa pod hasłem „Jak szanować prawo autorskie”, w którym grano całe płyty nie bardzo przejmując się prawem autorskim lub wychodząc z założenia, że krajom komunistycznym należy się z definicji GFDL.
Narodziny nowych technologii
Heavy metal powstał wskutek fascynacji muzyków dźwiękami zagłuszarek, uprzyjemniających odbiór programów z zachodu. Inne popularne programy radiowe, głównie na falach krótkich, polegały na podawaniu cyfr w pięciocyfrowych grupach w różnych dziwnych językach, np: jedna, sedum, vosum, nulla, tři[6]. Tak oto narodził się digital broadcasting (radiofonia cyfrowa).
W wolnej Polsce
Pierwsze niezależne rozgłośnie radiowe – radio FUN (później RMF FM), Radio ZET i Radio S, czyli coś dla nastolateczków działały na mocy ustawy „Prawo Kaduka”[7]. W myśl tej samej zasady nadawał także koncern toruński. Z biegiem czasu wprowadzono ustawę w myśl której nadawać każdy może, byle nie w eterze. Prawodawca przewidział zatem z dziesięcioletnim wyprzedzeniem boom radiofonii internetowej.
Teoria o skracaniu fal radiowych
W początkowych latach radia nadawano na falach długich. W latach 60. słuchano radia na falach średnich, zwłaszcza zagranicznych rozgłośni rozrywkowych. W latach 70. i 80. podstawowym zakresem były fale krótkie, na których można było usłyszeć coś poza Strofami dla Ciebie i Jerzym Urbanem. W następnym dziesięcioleciu słuchano radia na UKF. Obecnie proces przyswajania programu radiowego odbywa się z pominięciem fal radiowych.
Lista ważnych rozgłośni radiowych w historii Polski
- Radio Wolna Europa,
- Radio Głos Ameryki,
- BBC,
- Radio Caroline,
- Radio Luxembourg.
Słownik radiowo–polski
- power play – utwór pojawiający się na antenie równie często, co kac po wypiciu alkoholu. Najpopularniejszym power playem od 80 lat jest utwór grany o północy przez program I PR.
- antena – miejsce, z którego nadawane są programy radiowe. Uwaga, jesteśmy na antenie – informuje DJ obawiając się, że za chwilę z niej spadnie.
- a teraz… – sposób rozpoczynania 50 procent wypowiedzi w programach radiowych
- czas na… – sposób rozpoczynania pozostałych 50 procent wypowiedzi w programach radiowych
Przypisy
- ↑ zwane zagłuszarkami
- ↑ Józef Światło w archiwach IPN (dostęp 13 grudnia 2008)
- ↑ Słynna zapowiedź tego radia: A teraz rubryka: Marksizm-leninizm doktryną zawsze młodą i naukową
- ↑ Rozgłośnia stosowała specyficzną wymowę polskich wyrazów, m. in. /Chyny/
- ↑ Ljeto s radioprijomnikom
- ↑ Według nieoficjalnych informacji zdobytych przez Nonsensopedię były to programy dla przedszkoli szpiegowskich
- ↑ Dziennik Ustaw poz. nr 666